มะขามเทศ (แห้ง)

สรุปลักษณะและข้อมูลพรรณไม้

ชื่อพันธุ์ไม้  มะขามเทศ     รหัสพรรณไม้  7-36000-006-043/8

            ไม้ต้น ทรงพุ่มรูปร่ม สูง  9  เมตร  กว้าง  13  เมตร  ลำต้นเหนือดินตั้งตรงได้เอง เปลือกลำต้นอ่อนสีเทาขาว   ต้นแก่สีเทาดำ  แตกเป็นสะเก็ด  มีหนาม  ไม่มียาง ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น ใบอ่อนสีเขียว  ใบแก่  สีเขียวเข้ม  กว้าง 0.5-2.5 เซนติเมตร  ยาว 1.5-4  เซนติเมตร  โคนก้านใบมีหูใบคล้ายหนาม ก้านใบอ่อนมีขนปกคลุม  เรียงสลับ รูปร่างแผ่นใบย่อยรูปไข่กลับ ปลายใบมน โคนใบเบี้ยว ขอบใบเรียบ  ดอกช่อกระจุกแยกแขนง  ออกที่ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันมี  5 กลีบ  สีเขียว  กลีบดอกโคนเชื่อมติดกัน  ปลายแยกเป็น  5  แฉก สีเขียวแกมขาว  เป็นหลอด เกสรเพศผู้จำนวนมาก  สีขาว  ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันเป็นหลอด  เกสรเพศเมีย 1 อัน  สีขาว  รังไข่เหนือวงกลีบ  ไม่มีกลิ่น  ผลเดี่ยว  ผลสดมีเนื้อหลายเมล็ด ผลแห้งแก่แล้วแตกฝักแบบถั่ว  ผลอ่อนสีเขียว  ผลแก่สีแดง  ผลแห้งสีน้ำตาล  รูปร่างผลขดเป็นวงหรือเป็นเกลียว  เนื้อผลเมื่อแก่จัดสีชมพูหรือสีแดง  รสหวานอมฝาด  เมล็ดปล้องละ  1 เมล็ด สีดำ  รูปร่างแบน  

            เนื้อมะขามเทศรับประทานได้ ดอก ใบอ่อนและเนื้อนำมาแกงส้ม  เปลือกต้มเอาน้ำฝาดมาใช้กับแผล ใช้เป็นยาสมานห้ามโลหิต นำมาปรุงเป็นยาแก้ท้องร่วง เนื้อในเมล็ดแก่นำมาคั่วเป็นยาถ่ายพยาธิ เนื้อไม้มีความแข็งแรง  นำมาทำเป็นเขียงได้  เปลือกมีน้ำฝาดสีดำใช้ย้อมผ้า  แห อวน