ผลแห้ง
สรุปลักษณะและข้อมูลพรรณไม้
ชื่อพันธุ์ไม้ ครอบฟันสี รหัสพรรณไม้ 7-36000-006-062/5
ไม้พุ่ม ทรงพุ่มรูปไข่ สูง 0.7 เมตร กว้าง 0.45 เมตร พืชบก ลำต้นเหนือดินตั้งตรงได้เอง เปลือกลำต้นอ่อนสีเขียวมีขนสีขาวนวล ต้นแก่สีเขียวปนน้ำตาล เรียบ ไม่มียาง ใบเดี่ยว ใบอ่อนสีเขียวอ่อนมีขนนุ่มหนาแน่น ใบแก่สีเขียวเข้มเป็นมัน แผ่นใบกว้าง 5-12 เซนติเมตร ยาว 18 - 25 เซนติเมตร ลักษณะพิเศษมีหูใบรูปลิ่ม เรียงสลับบนกิ่ง แผ่นใบรูปหัวใจ ปลายใบแหลมเป็นติ่ง โคนใบรูปหัวใจ ขอบใบหยักซี่ฟัน ดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบใกล้ปลายยอด กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 5 แฉก สีเขียว กลีบดอกโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 5 แฉก สีเหลือง รูปกงล้อ เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก สีเหลืองเข้ม เกสรเพศเมียมีจำนวน 16- 20 อัน สีเหลืองอ่อน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ ไม่มีกลิ่น ผลเดี่ยว ผลแห้งแก่แล้วแตกตามรอยประสาน ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สีน้ำตาลดำ ผลรูปครึ่งวงกลม คล้ายกระติบข้าวหรือคล้ายฟันสีที่ใช้สีข้าว มีขน ปลายมีจงอยสั้นๆ มี 17-20 ซีก เมล็ดมี 3 อันต่อซีก เมล็ดอ่อนสีขาว เมล็ดแก่สีน้ำตาลดำ มีขนาดเล็ก รูปไต
ทั้งต้นใช้ต้มกับน้ำดื่ม ช่วยบำรุงโลหิต ช่วยทำให้เจริญอาหาร ช่วยแก้โรคเบาหวาน ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด รักษาโรคความดันโลหิต แก้โรคประสาท แก้อาการหูอื้อ แก้อาการปวดหู ลมออกหู รักษาคางทูม ใบใช้ขยี้นำมาอุดฟัน ช่วยแก้อาการปวดฟัน แก้อาการเหงือกอักเสบ รากรักษาโรคผอมเหลือง เมล็ดใช้แก้บิดมูกเลือด ฝีฝักบัว