1 Algemeen

Om je radio als data modem te kunnen gebruiken heb je niet alleen een PC nodig, maar ook een interface tussen je radio en je PC.
Deze bestaan er in "geuren en kleuren'  waardoor er een ontelbaar aantal mogelijkheden ontstaan.
De doelstelling van deze site is om je te informeren over de mogelijkheden en eventuele valkuilen bij de aanschaf ervan, geenszins om een bepaald product te  bevoordelen

1.1 Audio interface

Er zijn toestellen met ingebouwde soundcard en deze zonder.
Voor de toestellen zonder ingebouwde soundcard zal je een externe soundkaart nodig hebben.

Het is belangrijk volgende aandachtspunten te te bekijken:

1. De soundcard interface dient een zo vlak mogelijke respose curve te hebben, met zo weinig mogelijk fase vervorming.
   Meestal wil dit zeggen dat je geen galvanische scheiding kan gebruiken, of dat deze gemaakt is specifiek voor datacom (V90 modem transformatoren tot 20kHz, met de nodige impedantie aanpassing).
   Een testprocedure vind je  bij Passband meeting, wat je een beeld kan geven van je RX passband

2. De Analog Digital conversie heeft best een zo groot mogelijk bereik, meestal is dit nu minimaal 16bit, maar 24bit (waarvan ongeveer 20bit bruikbaar) is beter.
   Met de nodige ruisonderdrukking door goed design, haal je zo een groot dynamische bereik, waardoor je zelfs je audio AGC kan uitschakelen en de problemen met sterke naburige signalen, buiten je digitale mode filter, worden vermeden.

3. De sampling rate wordt bepaald tot maximaal 48000, wat zowat alle kaarten ondersteunen.
   Echter als je met een SoftRock SDR ontvanger wil spelen, kan een hogere rate aangewezen zijn, om een groter frequentiegebied te kunnen bekijken.
   Tevens is een apart instelbare sample rate voor RX en TX een optie die bij sommige modi interresant kan zijn.
   Een stabiele klok, ook voor de audio sampling is essentieel voor I/Q toepassingen. 

4. Tegenwoordig kies je voor een USB versie, echter niets houd je tegen om met een desktop PC een insteekkaart te gebruiken, maar handig is dit niet.
   Omdat het meestal over audio gaat is er geen noodzaak voor USB3.
   Met USB2 kom je zeker toe en is het eenvoudiger om de RFI shielding van de data lijnen uit te voeren, wat voor ons belangrijker is dan de USB snelheid.

5. Vermits je RF koppelt aan data is het filteren van de data,  RF afschermen van de interface en de verbindingen essentieel.
   Het voorkomen van ruis veroorzaakt door de USB interface of de pick-up van RF is een fundamenteel  probleem, alsook het onderdrukken van "birdies" in de interface zelf owv digitale signalen of een slechte signaal routing op de PCB.
   Hierin zijn "aardlussen" de grote boosdoener, meestal door gebrekkig ontwerp of onvoldoende afscherming. 

6. De impedantie aanpassing aan de ingang/uitgang van je toestel is essentieel voor het frequentie gedrag van de soundcard.
   De meeste data interfaces gebruiken een 600 ohm impedantie, waar de luidspreker (8 ohm) en mic ( electret of dynamisch) hier sterk van afwijken.
   Hierdoor is het niet eenvoudig om een "fits-all" oplossing te verzinnen en zal je dikwijls zelf de nodige aanpassingen moeten voorzien (in je interfacekabel of in je toestel) als je een niet gekende koppeling moet maken.

1.2 PTT controle

Om je zender in de zend toestand te brengen heb je meerdere mogelijkheden:

• De manuele bediening, de PTT knop

• De digitale interface, 

  • het PTT signaal van de data/acc stekker

  • Via de CAT control

• De Voice Operated switch , VOX interface van je toestel of Soundcard interface

Het gebruik van de VOX interface van het toestel zelf is niet aangewezen voor digitale mode, maar eerder gebruikt voor CW of Voice communicatie.
Daardoor blijft enkel de digitale manier over, het PTT signaal moet komen van je Soundcard interface of van je PC.

Bij de soundcard interfaces bestaan er twee versies:

• Gebruik makend van een VOX, die audio detecteert op de TX audio lijn.

• Gebruik makend van een digitaal deel van een CAT interface die vanuit de software rechtstreeks een PTT signaal genereert.

Het gebruik van VOX heeft als nadeel dat er door de soundcard een "vertraging" optreed (detectie signaal) en meestal een "hang-time", nalooptijd wordt voorzien.
De VOX mode is voor de meeste data modes geschikt, maar niet de meest efficiënte methode.
High speed modes die ARQ gebruiken (zenden en bevestigen van ontvangst, dus snel over en weer schakelen), zoals VARA , ARDOP packet hebben baat bij een snelle reactie, die zo kort mogelijk in tijdsduur is. (nalooptijd = 0).
Alle tijd die verloren gaat bij het omschakelen beïnvloed negatief de data doorvoer. 
Een zo kort mogelijk "round the trip time",  heen en weer gaan van een testignaal tussen twee stations is essentieel.

1.3 CAT interface

Het gebruik van een CAT interface laat je toe om vanuit de software een aantal instellingen van je Transceiver te doen.
Hierdoor kan je alles vanuit je software aansturen, wat een verdere automatisering vergemakkelijkt. 
Denk hierbij aan automatische frequenie verandering voor stations die op meerdere banden actief zijn, of voor satteliet stations voor het corrigeren van de dopler shift.
Heb je een station, wat op één frequentie actief is, is deze functionaliteit overbodig

Echter deze CAT interface kan ook gebruikt worden voor het aansturen van de PTT en zeker in het kader van Digitale ARQ communicatie is dit een grote troef tov een VOX.

De combinatie van zowel audio als PTT via één USB interface kan dus een oplossing bieden om je kabelboom te verkleinen (lees: kans op problemen en storingen).

Hierin heb je verschillende ondersteuningsniveaus binnen de soundcard interfaces:

1. Geen CAT interface.
   Je zal dus een extra USB interface moeten voorzien voor de aansturing van je zender.
   Deze zal ook binnen de software apart beschikbaar moeten zijn, heb je een exotish toestel kan dit een probleem vormen (geen drivers)

2. Een enkel PTT CAT interface.
   Hierdoor heb je een oplossing voor stations die op een vaste frequentie actief zijn.
   Voordeel is dat deze interface identiek is, ongeacht van het aangesloten toestel.
   Hierdoor kan je de meest exotische (ook oude professionele toestellen) aansturen maar dien je de frequentie instelling manueel te doen.
   Het hergebruik van oude toestellen zoals CODAN, VHF/UHF professionele rigs, wordt hierdoor mogelijk.

3. Een "full-functional" CAT interface.
   De meest uitgebreide oplossing.
   Maar als je toestel niet gekend is bij de betreffende interface, heb je een probleem.

We trachten hier een objectief beeld te schetsen van de voor- en nadelen van de verschillende interfaces waarover we geïnformeerd worden.
Hierbij een warme oproep om je ervaring te delen, zodat anderen ook van jou kennis en kunde profiteren.
Door een mailtje naar info@myuba.be komt dit wel terecht.

3 Soundcard interfaces

4.4 Peakmeter (in DWC)

Hoe gebruik je de Peakmeter?

De Peakmeter biedt je een diagnose voor de verschillende modulatievormen die in digitale communicatie worden gebruikt, en dan met name voor ontvangst.
Dit stelt je in staat om een ander station te helpen hun zender correct in te stellen wat betreft de modulatie, en om je eigen station in de ontvangstmodus te voorzien van de juiste filterinstellingen.

HF: 

Bij ontvangst op HF is het belangrijk dat de spectrum analyzer een vlakke doorlaatcurve tot 3 kHz toont wanneer je een ruissignaal ontvangt.
Een verkeerde IF-shift, filterinstellingen of DSP-instellingen kunnen dit signaal verstoren. 

De VU-meter voor ontvangst (RX), die is ingesteld op de relevante ingang van je geluidskaart die met je transceiver is verbonden, geeft het volume van het ontvangen signaal weer.
Zorg ervoor dat dit volume niet te hoog is ingesteld. 

De VU-meter van Vara HF geeft een indicatie van het optimale ("groene") bereik. AGC (Automatic Gain Control) wordt niet gebruikt op de microfooningang (ontvangst).
Je kunt dit controleren door je transceiver even op een draaggolf in te stellen; het volume zou dan aanzienlijk sterker moeten zijn. 

Een tegenstation kan door een onjuiste modulatiekeuze (te hoog ALC, TX-processing) extra zijbanden creëren, wat het decoderen van het signaal erg lastig maakt.
Dit is niet direct zichtbaar in de spectrum analyzer, maar de oscilloscoop zal "afgeplatte" signalen tonen bij het uitzenden van een draaggolf.

 VHF/UHF: 

Op VHF/UHF is het gebruik van de spectrum analyzer afhankelijk van de band, aangezien de kanaalbandbreedte verschilt tussen VHF (12 kHz) en UHF (25 kHz).
Overgemoduleerde FM-signalen veroorzaken extra zijbanden, die zichtbaar worden in de spectrum analyzer (bij een instelling van 11 kHz of 22 kHz).
Ook hier kan de bandbreedte van je ontvangen signaal worden bepaald door filterinstellingen in je eigen set. 

Je kunt controleren of je Vara FM narrow of wide kunt gebruiken door te kijken of er ruis wordt ontvangen onder de 300 Hz, de hoogdoorlaatfilter die in FM wordt gebruikt om subtonen uit je set te filteren. Sommige transceivers bieden de mogelijkheid om op de interne geluidskaartuitgang te kiezen tussen Packet 1200 bd (met subtoonfilter) en 9600 bd (zonder subtoonfilter). 

Door naar het signaal van het tegenstation te kijken, kun je een idee krijgen of de zwaai van hun FM-signaal overstuurd wordt, doordat er extra zijbanden in de spectrum analyzer verschijnen.

Het is aan te raden dat het tegenstation begint met een zo laag mogelijk TX-volume en dit geleidelijk verhoogt tot een signaal dat mooi binnen de bandbreedte blijft.
Een nauwkeurigere afregeling van je TX-volume kun je bereiken met de procedure die beschreven staat op dws-dutch-winlink-system/transceiver-setups/fm-deviatie-afregelen of dmv de Peakmeter en een SSB ontvanger op VHF/UHF

Kortom, de Peakmeter is een waardevolle toevoeging aan DWS waarmee je een hoop zoekwerk in je audio-instellingen kunt besparen.

VHF/UHF afregeling FM zwaai met Peakmeter en SSB RC toestel