2018

Suyumuzu Koruyalım Elektriğimizi Üretelim

ÖZET

Dünya’da artan nüfus, büyük şehirlerin sayısının artması ve küresel iklim değişikliği nedeniyle tatlı su kaynakları üzerindeki baskılar giderek artmaktadır. Türkiye de, Falkenmark (1989) indeksine göre su sıkıntısı yaşayabilecek ülkeler arasındadır. Yapılan nüfus projeksiyonlarına göre; Türkiye, kişi başına düşen su miktarının daha da azalması beklenen bir ülke konumundadır. Bu nedenle su kaynaklarının sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi önem taşımaktadır. Türkiye’de su kaynaklarının korunmasına yönelik çalışmalar, doğal döngü içerisinde insan kullanımına girdikten sonra tüketilecek suyun tasarrufuna yöneliktir. Bu çalışmalardan bazıları, tarımsal sulamada modern yöntemler kullanılması, şehirlerde şebekelerdeki kayıp ve kaçakların azaltılması, atık suların geri kazanımı ve yağmur sularının kullanımına yönelik çalışmalar şeklindedir.

Önerdiğimiz projemiz ise suyun insan kullanımına girmeden önce buharlaşma yoluyla olan kayıplarının azaltılmasına yöneliktir. DSİ tarafından yapılan hesaplamalara göre açık su yüzeylerindeki suların yaklaşık %50’si buharlaşma ile kullanıma girmeden azalmaktadır. Buradan hareketle, Türkiye’nin nüfus bakımından üçüncü büyük ili olan İzmir’in, İZSU verilerine göre en büyük tatlı su kaynaklarından biri olan Tahtalı Barajı’nda buharlaşma yolu ile olan kayıpların belirlenmesi amacıyla Thornhtwaite yöntemiyle su bilançosu çıkarılmış ve su bilançosu diyagramları yapılmıştır. Bunun sonucunda özellikle yaz aylarında yüksek miktarda suyun buharlaşmasının da katkısıyla mevsimden kaynaklanan su açığının arttığı görülmüştür.

Çözüm önerisi olarak polietilen malzemeden üretilecek yüzer dubaları baraj gölü yüzeyine yerleştirerek, bunların üzerine Güneş enerji sistemleri monte edilip çift taraflı fayda sağlanması (suyun buharlaşmasını minimize etmek, bunu yaparken de alınan tedbirle elektrik enerjisi üretmek) hedeflenmektedir. Bu konuda Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü’nde görevli öğretim üyesi bir hocamızla ve Güneş Enerjisi kurulumu yapmış şirketlerle birlikte projelendirme sürecinde işbirliği yapılarak, maliyet ve üretim ilişkisi değerlendirilmiştir.