Gorsaf Reilffordd Pontardawe
Roedd gorsaf reilffordd Pontardawe yn un o orsafoedd Reilffordd Bro Tawe a redai ar hyd Afon Tawe .
Caeodd Rheilffyrdd Prydain yr orsaf i deithwyr ym 1950. Parhaodd y lein i gludo glo ond gyda'r dirywiad mewn cloddio glo caeodd yr orsaf yn gyfan gwbl ym 1964.
Fe'i lleolir drws nesaf i dafarn y Pontardawe Inn, a elwir
y Gwachel, a'r bont Fictoraidd dros afon Tawe.
Er ei bod yn cael ei galw’n orsaf reilffordd Pontardawe, fe’i lleolwyd mewn gwirionedd yn Alltwen gan ei bod yn gorwedd i’r de-ddwyrain o afon Tawe, sef y ffin rhwng pentref Alltwen a thref Pontardawe.
Camlas Abertawe
Roedd Camlas Abertawe yn gamlas a adeiladwyd gan Gwmni Mordwyo Camlas Abertawe rhwng 1794 a 1798, yn rhedeg am 16.5 milltir o Abertawe i Hen Neuadd, Abercraf yn Ne Cymru. Roedd wedi'i raddio'n serth, ac roedd angen 36 o gloeon i'w alluogi i godi 373 troedfedd dros ei hyd.
Y prif gargoau oedd glo, haearn a dur, ac roedd y fenter yn broffidiol.
Roedd cychod camlas yn cael eu hadeiladu mewn iardiau ar hyd y llwybr. Yr olaf i’w hadeiladu oedd y “Grace Darling” yng Ngodre’r Graig yn 1918.
Wedi'i werthu i'r Great Western Railway ym 1873, parhaodd i wneud elw tan 1895. Dilynodd cyfnod o ddirywiad, gyda'r traffig masnachol olaf yn defnyddio'r ddyfrffordd ym 1931. Yn dilyn hynny, caewyd rhannau ohoni a'i llenwi o dan olyniaeth perchnogion , ond y mae tua 5 milltir yn aros mewn dwfr.
Mae Cymdeithas Camlas Abertawe, a ffurfiwyd ym 1981, yn cymryd rhan weithredol mewn cynlluniau i'w hadfer.
Gwaith Tin - Gilbertson
Roedd y gwaith tunplat a arferai edrych dros dref Pontardawe yn eiddo i W. Gilbertson and Company. Prynodd William Gilbertson y gwaith ym 1860 ac roedd wedi datblygu'n fenter sylweddol erbyn cyfnod y Rhyfel Byd Cyntaf, gan ddarparu cyflogaeth, naill ai'n uniongyrchol neu'n anuniongyrchol, i'r rhan fwyaf o boblogaeth Pontardawe.
Caeodd y gwaith ym 1962, a chliriwyd y safle mewn sawl cam dros y pedwar degawd nesaf. Saif ysgol, canolfan hamdden ac eiddo manwerthu ar y safle heddiw.
Teulu Gilbertson
Roedd platiau teirn yn dalennau haearn a oedd wedi'u gorchuddio â chymysgedd o dun a phlwm i'w hamddiffyn rhag rhwd ac roedd rhai Gilbertson yn enwog am eu gwydnwch.
Am y rheswm hwn cafodd yr haearn ei werthu i sawl gwlad dros y byd. Yn ôl y sôn, roedd yr haearn wedi teithio'r holl ffordd i America a chael ei osod yn y Tŷ Gwyn.
Brecon Road
130 'Inmate'
Sefydlwyd 1879
Dyma wefan Cymru https://sites.google.com/hwbcymru.net/dimensiwncymreig/
Mae'r cysylltiadau isod yn eich arwain at dudalennau posib o'r wefan er mwyn i chi allu derbyn symbyliadau cenedlaethol / byd ar gyfer eich thema.