มันหวานอินทรีย์  วิถีชีวิตชุมชนแม่ทา

ในอดีต ชาวบ้านแม่ทาประกอบอาชีพเกษตรกรรมแบบดั้งเดิม โดยปลูกข้าว พืชผัก และเลี้ยงสัตว์เพื่อยังชีพ ต่อมาจึงเริ่มมีการปลูกพืชเศรษฐกิจ เช่น มันเทศ ขิง ข่า พริก และพืชสมุนไพร เนื่องจากพื้นที่มีดินดี อากาศเย็นตลอดปี และไม่มีสารเคมีตกค้าง

จากการรวมกลุ่มของชาวบ้านและการสนับสนุนของภาครัฐ ทำให้ชุมชนแม่ทาเริ่มพัฒนาแนวทางการเกษตรแบบอินทรีย์และยั่งยืน ชุมชนได้จัดตั้งกลุ่มเกษตรอินทรีย์ วิสาหกิจชุมชน และศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ภายในชุมชน และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิตของตนเอง เช่น การแปรรูปมันเทศเป็นผงหรือขนม เพื่อเพิ่มรายได้และสร้างอาชีพ

ในปัจจุบัน ตำบลแม่ทาเป็นชุมชนต้นแบบด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืนและเกษตรอินทรีย์ โดยมีชื่อเสียงในระดับจังหวัดและระดับประเทศ เป็นแหล่งศึกษาดูงานของหน่วยงานต่าง ๆ และยังคงพัฒนาศักยภาพของชุมชนอย่างต่อเนื่อง ควบคู่ไปกับการรักษาทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมท้องถิ่น

 มีการทำเกษตรกรรม โดยเกษตรกรในตำบลแม่ทาเปลี่ยนจากเกษตรเชิงเคมีมาเป็นระบบอินทรีย์อย่างสมบูรณ์ ซึ่งช่วยพัฒนาทุกขั้นตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ รวมถึงการตลาดและการขนส่งแบบควบคุมอุณหภูมิด้วยรถห้องเย็น  ผลจากความร่วมมือนี้  ทำให้พื้นที่ปลูกขยายจาก 100 ไร่ เป็นกว่า 400 ไร่ และมีสมาชิกเกษตรกรประมาณ 120 ครอบครัว ปลูก มันหวานญี่ปุ่น 4 สายพันธุ์หลัก: เนื้อม่วง-ส้ม (Okinawa), เบนิฮารุกะ, และคุริโคกาเนะ

🌱 สายพันธุ์มันหวานญี่ปุ่นที่ปลูกในแม่ทา

💡 เคล็ดลับการบริโภคเพื่อสุขภาพ

• Purple Okinawa: เหมาะกับผู้ต้องการต้านอนุมูลอิสระและดูแลสุขภาพข้อกระดูก

• Orange Okinawa: เหมาะกับการเพิ่มวิตามิน A และภูมิคุ้มกัน

• Beni Haruka‑Kurikogane: รสหวานนุ่ม รับประทานง่าย เหมาะกับเด็กและผู้สูงอายุ

🌱 ระบบการปลูกออร์แกนิกในแม่ทา

เกษตรกรในตำบลแม่ทาเปลี่ยนจากเกษตรเชิงเดี่ยวมาเป็นระบบอินทรีย์อย่างสมบูรณ์ โดยมีหน่วยงานสนับสนุนอย่างโครงการ เซ็นทรัล ทำ และ ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์กรีนเนท ซึ่งช่วยพัฒนาทุกขั้นตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ รวมถึงการตลาดและการขนส่งแบบควบคุมอุณหภูมิด้วยรถห้องเย็น ผลจากความร่วมมือนี้ ทำให้พื้นที่ปลูกขยายจาก 100 ไร่ เป็นกว่า 400 ไร่ และมีสมาชิกเกษตรกรประมาณ 120 ครอบครัว ปลูก มันหวานญี่ปุ่น 4 สายพันธุ์หลัก: เนื้อม่วง-ส้ม (Okinawa), เบนิฮารุกะ, และคุริโคกาเนะ 

🛠️ เทคนิคการปลูกมันหวานญี่ปุ่นบนพื้นที่สูง

สำหับสายพันธุ์เนื้อสีม่วงและสีส้มในแม่ทา ใช้เทคนิคตามแนวทางของ สวพส. ดังนี้:

1. เตรียมแปลงปลูก
   ใช้ดินทรายหรือดินร่วนปนทราย และมีอินทรียวัตุมากกว่า 3.5% พรวนดิน 3 ครั้งห่างกัน 15 วัน จากนั้นขึ้นแปลงปลูกขนาด 60 ซม. × สูง 50 ซม. 

2. เตรียมยอดพันธุ์ (slips)
   ปลูกต้นแม่ในแปลงประมาณ 2 เดือน ก่อนตัดยอดที่แข็งแรงยาว 30 ซม. แล้วพักไว้ 2–3 วัน เพื่อให้ไม่เปราะขณะปลูก T

3. ระยะปลูก
   ปลูกเป็นแนวแถวเดียว โดยระยะแต่ละหลุมประมาณ 30 ซม. กัน HRDI

4. รดน้ำและใส่ปุ๋ย

   • รดน้ำทุกวันในเดือนแรก หลังจากนั้นรดสัปดาห์ละครั้ง

   • งดน้ำก่อนเก็บเกี่ยว 1 สัปดาห์

   • ใส่ปุ๋ยหมักก่อนปลูก 1,500 กก./ไร่

   • ใส่ปุ๋ยสูตร 15‑15‑15 ครั้งแรกหลังปลูก 1 เดือน และสูตรผสมกับ 13‑13‑21 อีกครั้งที่ 2 เดือนหลังปลูก (5 กรัมต่อต้น) HRDI

5. การจัดการศัตรูพืช
   ใช้เชื้อราเมทาไรเซียมฉีดพ่นทุก 7 วัน และติดกับดักฟีโรโมนเพื่อควบคุมด้วงงวงมันเทศ www.thairath.co.th+9HRDI+9Facebook+9

6. การตลบและตัดเถา

   • ตลบเถาเมื่ออายุ 2 เดือน และอีกครั้งหลัง 20 วัน เพื่อกระตุ้นการสร้างหัว

   • ตัดเถาห่างจากโคน 5 ซม. ก่อนเก็บเกี่ยว 3–5 วัน เพื่อเพิ่มความหวานของหัวมัน HRDI

7. การเก็บเกี่ยว

   • สายพันธุ์เนื้อเหลือง: ใช้อายุ 120 วัน

   • สายพันธุ์เนื้อม่วง: ใช้อายุ 150 วัน นับจากวันปลูก
     
     

เคล็ดลับจากแม่ทา

• การดูแลระหว่างเจริญเติบโต: มีการตรวจแปลงบ่อย ๆ และบูรณาการชีวภัณฑ์ควบคุมแมลงแบบปลอดสารเคมี 

• ระบบเกษตรสร้างชุมชน: เกษตรกรในแม่ทาร่วมเรียนรู้และแบ่งปันความรู้ในกลุ่ม สร้างความเข้มแข็งระยะยาว 

นอกจากมันหวานอินทรีย์ ตำบลแม่ทายังขึ้นชื่อในการปลูกผัดออแกนิกที่ครบวงจงอีกหลายชนิด  ผักใบเขียว เช่น ผักบุ้ง คะน้า ผักกาดเขียว ผักกาดหอม  ผักพื้นบ้าน เช่น ผักติ้ว    ผักแว่น ผักหวานบ้าน  ผักตระกูลกะหล่ำ เช่น บร็อกโคลี กะหล่ำปลี  ข้าวอินทรีย์ ข้าวเหนียว และข้าวกล้อง ปลูกในพื้นที่นาขั้นบันไดตามฤดูกาล ใช้ปุ๋ยหมักจากธรรมชาติ ไม่มีสารเคมี สมุนไพรและ พืชเครื่องเทศ ขิง ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด พริก ปลูกเพื่อใช้ในครัวเรือนและแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์สุขภาพ ผลไม้พื้นเมือง กล้วยน้ำว้า กล้วยหอมอินทรีย์ มะละกอ มะม่วง ลำไยอินทรีย์ พืชตระกูลถั่ว ถั่วฝักยาว ถั่วลันเตา ถั่วเขียวใช้ปรับปรุงดิน และเป็นแหล่งโปรตีนจากพืช