ศกร.ตำบลแม่ทา - นายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้

ศกร.ตำบลแม่ทา

นายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ เกิดเมื่อวันที่ 30 เดือนมีนาคม พ.ศ.2495 มีภูมิลำเนาอยู่บ้านเลขที่ 136 หมู่ที่ 4 ตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ ตำบลแม่ทาตั้งอยู่ตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ อยู่ทางตอนใต้ของอำเภอแม่ออน ระยะห่างจากที่ว่าการอำเภอ ถึง บ้านนายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ ประมาณ 30 กิโลเมตร ห่างจากศูนย์ราชการจังหวัดเชียงใหม่ ประมาณ 70 กิโลเมตร โดยการเดินทางสามารถใช้เส้นทางหลวงชนบทหมายเลข ลพ 2031 สายแม่ตะไคร้ผาตั้ง สามารถเดินทางได้ทั้งทางรถยนต์ส่วนตัว

นายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ เป็นบุคคลที่มีองค์ความรู้เรื่องเกษตรอินทรีย์ เทคนิคการปลูกผักหวานป่า การดำเนินชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง การจัดการที่ดินที่มีอยู่จำดัดให้ได้ประโยชน์สูงสุด

เมื่อ 20 ปีที่ผ่านมา นายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ ได้ประสบปัญหาในด้านที่ดินทำกิน เนื่องจากการทำการเกษตรแบบสารเคมีจึงส่งผลให้ที่ดิน ได้รับความเสียหาย จากการสารเคมี เกิดภาระหนี้สินจากการกู้ยืม ธกส. เป็นจำนวนเงิน 300,000 บาท มีค่าใช้จ่ายในเรื่องสารเคมีที่มีราคาสูง แต่ผลผลิตได้น้อย จึงได้ปรับเปลี่ยนวิธีคิด จากการใช้สารเคมี มาทำเป็นเกษตรอินทรีย์ ต้องใช้ระยะเวลาในการปรับปรุงที่ดินทำกิน 10 ปี เพื่อเกิดความสมบูรณ์ของทีดิน ได้เปลี่ยนแนวคิดมาทำเกษตรผสมผสาน ได้นำแนวคิดการดำเนินชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง การจัดการที่ดินที่มีอยู่จำกัดให้ได้ประโยชน์สูงสุด ได้นำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดำเนินชีวิต หลักของ 3 ห่วง 2 เงื่อนไขมาใช้ ในการทำเกษตร โดยการปลูกพืชผสมผสานให้เลี้ยงตัวเอง และทำบัญชีครัวเรือนอย่างจริงจังภายในครอบครัวตัวเอง

นายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ ได้ให้ความรู้เรื่องทฤษฏีเกี่ยวกับ การทำเกษตรผสมผสานได้แนะนำให้ปลูกพืชแบบผสมผสานสลับไปมารอบโคนต้น เช่น ปลูกลำไย แต่ปลูกสัปปะรด ปลูกผักหวานป่า ปลูกใบเตย ปลูกพริก รอบโคนต้น เพราะเป็นการปลูกพึ่งพาตนเองจากต้นไม้ใหญ่ ตอนฤดูแล้ง ก็สามารถยืนต้นอยู่ได้ ในด้านการขายผลผลิต สามารถคำนวณต้นทุนได้ว่าใน 1 ต้น ใช้ปุ๋ยตลอดปี 10 บาทต่อต้น แต่เราปลูกสัปปะรดไว้ 4 หัว ถ้าพืชยืนต้นไม่ออกผล ก็สามารถได้รายได้จากสัปปะรด หัวละ 10-20 บาท ก็สามารถขายได้โดยไม่ขาดทุนแต่ได้กำไรจากการปลูกพืชผสมผสาน นี้

อดีตนายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ ได้ประสบปัญหาเรื่องปัญหาภัยแล้งซึ่งทุกๆปี ทำให้เกษตรกรในพื้นที่ได้รับผลกระทบจากภัยแล้ง ส่งผลกระทบให้การปลูกพืชเกษตรกรรมไม่ว่าจะเป็นมะม่วง ผักพื้นบ้าน ต่าง ๆ ปลูกไม่ได้ผลผลิตตามที่ต้องการ จึงมีแนวคิดเดิมที่ได้กล่าวไว้ว่า “การปลูกผักหวานแก้ภัยแล้ว” ซึ่งในสวนก็ไม่มีน้ำในการหล่อเลี้ยง จึงได้ไปศึกษาในด้านการดำรงชีวิตของผักแต่ละชนิดในการมีแนวคิด “ปลูกพืชผสมผสาน” โดย นำแนวคิด การปลูกผักหวานกับผักชะอม ซึ่งผักเหล่านี้ดำรงชีพไม่จำเป็นต้องการน้ำตลอดสามารถปลูกในหน้าแล้งได้ และอากาศร้อน ส่งผลให้ยอดผักหวานยิ่งร้อนยิ่งแตกยอดเป็นสีทอง ทำให้ได้ผลผลิต สามารถขายได้จริง สร้างรายได้ให้ครอบครัว ในการดูแลต้นผักหวาน ซึ่งดูแลผักหวานแต่ละต้นซึ่งสังเกตจากการเจริญของต้นผักหวาน ถ้าแตกยอดสวย มียอดผักที่ยาว เราก็จะเก็บไว้ ส่วนต้นที่ไม่สวยเราก็จะตัดตอนทิ้ง ซึ่งได้ขยายจำนวนผักหวานไปเรื่อยทุกปี

ลักษณะของผักหวานมี2-3 อย่าง แบบยอดยาวใบบาง ยอดยาวใบบาง ยอดยาวไปเล็กเรียว

จากการนำพันธุ์ผักหวานที่เพาะจากเมล็ดจากซื้อมาปลูกจำนวน 260 เมล็ด สามารถปลูกเจริญได้ 180 ต้น จนปัจจุบันมี 300 กว่าต้น และได้ศึกษาวิธีปลูกผักหวานในการคัดเมล็ด การเพาะเมล็ดผักหวานจากเมล็ดที่แก่จัดได้ 2 วิธี การเอาเปลือกออกให้เหลือแต่กะลาแล้วนำมาเพาะ จะได้ผลการงอก 70% และการเอาเปลือกออกและขูดผิวกะลาออก จะได้ผลการงอก 90%

การทำบัญชีครัวเรือน ของนายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ โดยใช้หลักการที่ว่า “จดทุกอย่างที่ซื้อ จดทุกอย่างที่รับ ไม่ต้องทำบัญชียุ่งยากให้เกิดความน่าเบื่อ” และใช้หลักของ ปลูกทุกย่างที่กิน กินทุกอย่างที่ปลูก เหลือนำไปขายสร้างรายได้ ซึ่งได้สมศักดิ์ สิงห์ทองแท้ สามารถปลดหนี้ ธกส.ได้ภายในระยะเวลา 3-5 ปีและดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงจนถึงปัจจุบัน และ ยังเป็นผู้รู้ เป็นภูมิปัญญาของชุมชน ที่เผยแพร่ความรู้ให้กับคนที่สนใจ และทาง ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ (ธกส.) ได้นำรูปแบบของบัญชีครัวเรือนของนายสมศักดิ์ สิงห์ทองแท้เป็นต้นแบบของ การทำบัญชีครัวเรือน

วิธีการเพาะเมล็ดผักหวานจากการได้ศึกษาและปฏิบัติจริง ซึ่งการเจริญของผักหวานด้วยจากการงอกของเมล็ด พบว่า ผักหวานที่เราซื้อมาแบบต้นกล้า ส่วนใหญ่การเจริญเติบโตจะไม่ค่อยได้เท่าที่ควร ส่วนการเพาะจากเมล็ดผักหวานจะเจริญเติบโตได้ดีกว่า ซึ่งได้ศึกษาการเจริญเติบโตของผักหวานซึ่งผักหวานจะมีรากแก้วที่แข็งแรง ต้องหาทิศทางการยึดกับดินให้กับต้นผักหวาน ได้ศึกษาวิธีการปลูก โดยใช้เหล็กที่มีความยาก 70 เซนติเมตรแล้วนำส่วนที่งอกหย่อนลงไปในหลุมเพื่อให้รากแก้วดิ่งลงดินตามแนวที่เรากำหนด ให้ถึงดินที่ลึกที่สุด ยึดให้ต้นแข็งแรง การเจริญเติบโตของผักหวาน ที่เราเพาะ ในช่วงระยะเวลา 7 วันรากจะงอกยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร นำไปปลูก ซึ่งจะใช้ระยะเวลา 1เดือน การเจริญเติบโตของผักหวานก็จะเริ่มกินเมล็ดเป็นอาหารซึ่งจะเป็นตออยู่ในดินประมาณ 15 วัน ถึงเริ่มปริใบ ถ้าปริใบ 7-9 ใบแสดงว่ารากจะยาว 25 เซนติเมตร