การละเล่นโยนลูกช่วง

ในวันปีใหม่ม้ง จะมีการละเล่นเพื่อฉลองวันปีใหม่ โดยเฉพาะ คือ การละเล่นโยนลูกช่วง หรือที่เรียกกันว่า "จุเป๊าะ" ลูกช่วงมีลักษณะกลมเหมือนลูกบอลทำด้วยผ้ามีขนาดพอที่จะกำด้วยมือข้างเดียวได้ การละเล่นโยนลูกช่วง จะแบ่งกลุ่มผู้เล่นออกเป็น 2 ฝ่าย คือ ฝ่ายหญิงกับฝ่ายชาย โดยก่อนจะมีการละเล่นเกิดขึ้น ฝ่ายหญิงหรือญาติๆของฝ่ายหญิง จะเป็นผู้ที่เอาลูกช่วงไปให้ฝ่ายชาย เมื่อตกลงกันได้ก็จะทำการโยนลูกช่วง โดยฝ่ายหญิงและฝ่ายชายจะยืนเป็นแถวหน้ากระดานเรียงหนึ่ง หันหน้าเข้าหากัน มีระยะห่งกันพอสมควร แล้วโยนลูกช่วงไปมาและสามารถทำการสนทนากับคู่ที่โยนได้ โดยมีจุดประสงค์ของการเล่นเพื่อความสนุกสนานเป็นการฉลองปีใหม่และถือเป็นการรู้จักกับเพศตรงข้ามเพื่อมิตรภาพที่ดีระหว่างกัน ตามหลักหญิงที่ทำการแต่งงานแล้วจะไม่มีสิทธิ์ในการเล่นอีกเพราะถือว่าผิดตามธรรมเนียมของม้ง ส่วนฝ่ายชายสามารถเล่นได้แต่ว่าอยู่ที่ว่าฝ่ายหญิงจะยอมเล่นกับตนหรือไม่ แล้วแต่ฝ่ายหญิงสาวคนนั้น

การละเล่นโยนลูกช่วงยังเป็นการฝึกทักษะความชำนาญในการคว้าจับสิ่งของที่พุ่งเข้ามาปะทะใบหน้า อันเป็นการฝึกป้องกันตัวจากสิ่งของที่ลอยมาหาใบหน้าอย่างกระทันหันได้ ในช่วงระหว่างการเล่นลูกช่วงหนุ่มสาวที่ทำการเล่นลูกช่วงจะทำการร้องเพลงโต้ตอบกัน เพิ่มความสนุกสนานในการเล่นมากยิ่งขึ้น กติกาการละเล่นโยนลูกช่วงและการปรับผู้แพ้ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของผู้เล่นเอง ไม่มีกติกากำหนดตายตัว ชาวเขาเผ่าม้งมีการละเล่นโยนลูกช่วงเป็นวัฒนธรรมประจำเผ่ามาช้านานแล้วชนเผ่าอื่นในประเทศไทยไม่มีการละเล่นนี้ ชาวเขาเผ่าม้งได้สืบทอดวัฒนธรรมการละเล่นโยนลูกช่วงมาตั้งแต่สมัยที่ยังอาศัยอยู่ในประเทศจีน ซึ่งสมัยที่ยังอาศัยอยู่ในประเทศจีนนั้นในทุกๆ ปีของช่วงเดือนแรกในฤดูใบไม้ผลิจะมีการเล่น ระบำดวงจันทร์ โดยจะประดิษฐ์ลูกบอลเล็กๆ ที่ทำจากเศษผ้าสีต่างๆ เรียกว่าบอลลี เป้าหมายอยู่ที่คนรักของแต่ละคน