Het Atomium

Dit bijzondere bouwwerk staat in het Heizelpark in Brussel en is ontworpen door André Waterkeyn. Het is ontworpen voor de wereldtentoonstelling in 1958 in Brussel en staat symbool voor het metaal ‘ijzer’ dat in de jaren ’50 sterk in ontwikkeling was. Vreemd genoeg werd bij de bouw besloten dat de bollen niet van staal, maar van aluminium moesten worden gemaakt. Dit materiaal was in die tijd een materiaal in opkomst. Het is niet precies bekend waarom dit besluit werd genomen, maar waarschijnlijk was de reden dat aluminium op dat ogenblik aanmerkelijk beter bestand was tegen corrosie (chemische aantasting) dan staal. Het gebouw zou volgens het oorspronkelijke plan niet langer dan zes maanden blijven staan. Aan het eind van de wereldtentoonstelling werd echter besloten om het gebouw, dat inmiddels erg populair en bekend was geworden, toch maar te laten staan.

De stalen constructie bestaat uit negen bollen met elk een diameter van 18 meter. De hoogte van het bouwwerk telt 102,705 meter. Deze bollen staan elk weer precies 29 meter van elkaar af en zo beelden zij de kristalstructuur van ijzer uit, 165 miljard maal vergroot. Het gebouw werd ontworpen door ingenieur André Waterkeyn en is sinds de restauratie bekleed met roestvast staal. Vijf van de negen bollen zijn toegankelijk voor het publiek.

Van 2004 tot 2006 onderging het monument een twee jaar durende opknapbeurt. Het Atomium was gedurende die tijd gesloten voor het publiek. Er werd onder meer aluminium bekleding vervangen door een speciaal type roestvast staal. De renovatie kostte 26 miljoen euro.

Op 21 december 2005 werd de nieuwe buitenverlichting van het Atomium getest. Oorspronkelijk was het Atomium ook al verlicht, maar de lampen waren al snel kapot. De meridianen van elke bol zijn afgedekt met rechthoekige staalplaten, waarin ledverlichting is geïntegreerd. De ledtoepassing verlicht de bollen, kan de lichten ook laten knipperen en kan de lichten op een meridiaan na elkaar laten knipperen, waardoor het traject van een elektron rond zijn kern wordt gesymboliseerd.

Op dinsdag 14 februari 2006 werd het Atomium officieel heropend door Prins Filip en op zaterdag 18 februari 2006 ging het opnieuw open voor het publiek. Ter gelegenheid van de heropening is een munt van 2 euro met het jaartal 2006 uitgegeven.

Elke bol, die een "sphere" wordt genoemd, heeft een vloeroppervlak van 240 m² (er zijn steeds twee niveaus per sphere). De bovenste bol heeft drie niveaus. Het is mogelijk om met de lift naar de bovenste bol te gaan, waar een restaurant is gevestigd en men uitzicht heeft over de stad. Met de roltrappen en gewone trappen bereikt men:

· de basisbol, waarin permanent Expo 58: de tentoonstelling en een terugblik naar de jaren 50 is te zien

· de tentoonstellingsbol met tijdelijke tentoonstellingen

· de centrale bol, waar een frituur is ondergebracht

· de kinderbol, deze is niet voor het algemene publiek toegankelijk, maar enkel voor schoolgroepen, die er in kunnen overnachten

De bollen zijn met elkaar verbonden door middel van roltrappen en gewone trappen. De drie buitenste hoge bollen hebben geen verticale dragers en zijn om veiligheidsredenen gesloten voor het publiek.

Enkele bollen kregen een naam. Zo werd de centrale bol naar André Waterkeyn genoemd. Een zijdelingse en de onderste bol werden respectievelijk naar Nobelprijswinnaars genoemd. Een andere zijdelingse bol is de Kinderbol.

In januari 2013 werd het door CNN uitgeroepen als bizarste gebouw van Europa.

Er zijn niet zo heel veel afbeeldingen van het atomium te vinden. Het Atomium is tot 2075 auteursrechtelijk beschermd. Het plaatsen van foto’s op internet mag niet zonder toestemming van de rechthebbende. Vandaar dat veel sites geen fotomateriaal van het Atomium plaatsen of het Atomium met photoshop uit een foto verwijderen. Wie een foto van het Atomium (of gedeeltes van het Atomium) wil plaatsen die doet er goed aan ervoor te zorgen dat er toestemming voordat er iets gepubliceerd wordt.

Pas 70 jaar na het overlijden van de ontwerper vervallen de rechten en wordt iets publiek domein. Deze auteursrechten verlopen dus in 2075.

Met de lift is het mogelijk om naar de bovenste bol te gaan en een bezoek aan het restaurant te brengen. De andere bollen zijn per trap of roltrap te bereiken. In de basisbol is een permanente tentoonstelling van Expo 58 te bewonderen.