Nieuwkapelle 5 sept. 1943

Spitfire Mk.IX MH471 - Sgt. John Carmichael (129 Sqn)

Geschiedenis

Op zondagmorgen 5 september 1943 stegen van op drie Britse basissen een honderdtal B-26 "Marauders" op om twee doelwitten op het Continent te bombarderen.Een 70-tal toestellen van de 322e en 323e Bomb Group kregen tijdens Ramrod 33 het vormingsstation van GENT-MERELBEKE als bestemming, terwijl 36 "Marauders" van de 386e Bomb Group het vormingsstation van KORTRIJK moesten bestoken.

De Groeningestad was reeds de dag voordien door de USAAF gebombardeerd geworden, maar gelukkig voor haar bewoners zorgden ongunstige weersomstandigheden er deze keer voor dat de formatie op zeker moment rechtsomkeer moest maken. De vlucht van de andere formatie naar Gent-Merelbeke wordt niet onderbroken en tijdens het bombardement komen er 111 inwoners om het leven.

Verscheidene RAF-jachtsquadrons beschermden die dag de vlucht naar beide doelwitten. Het 129e Squadron, aangevoerd door de Belgische Squadron Leader Gonay, escorteerde mee de vlucht naar Gent-Merelbeke. Bij de terugkeer werden de jagers tussen Nieuwpoort en Oostende aangevallen door een twintigtal Focke-Wulfs. Het is in het daaropvolgende luchtgevecht dat Sergeant John CARMICHAEL van het 129e Fighter Squadron werd neergeschoten. Het laatste wat men van hem zag, was dat hij boven Nieuwpoort een aanval op een Focke-Wulf inzette, maar tezelfdertijd en wellicht zonder dat hij het merkte, een andere Duitser in de rug kreeg...Aangezien de RAF op die dag maar één gevechtspiloot verloor op het westelijk front, en aangezien de Duitse piloot Gerd Wiegand (Jagdgeschwader 26) rond dit moment een Spitfire had geclaimd, wisten we dat laatstgenoemde Carmichael had neergehaald. Weliswaar lokaliseerde hij de plaats van zijn overwinning "boven Duinkerke"!

Ooggetuigen en het Liber Memorialis van de pastoor van Nieuwkapelle leidden ons echter naar een weidehoek van landbouwer Patrick Lanoye in Nieuwkapelle. De piloot was officieel nog steeds vermist.

Opgraving

Voor alle zekerheid hadden we reeds op 8 september 2002 in de bovenlaag van de door ooggetuigen aangeduide crashplaats een sleuf aarde weggegraven. Gecorrodeerd aluminium, een motorklep, plexiglas van de cockpit etc gaven ons zekerheid. De week erop, op zondag 15 september 2002, volgde de berging zelf. Vooraf hadden we hiervan de overheid op de hoogte gebracht en eraan toegevoegd dat er mogelijks een stoffelijk overschot zou aangetroffen worden.

Binnen enkele uren slaagde het 16-koppige team van de Groep Huyghe-Decuypere erin de vermoedens te bevestigen dat Sergeant Carmichael hier op 5 september 1943 het leven verloor. Het ophalen van een rompfragment met de nog goed leesbare letters "DV" (de codeletters van het 129e Squadron) was een eerste confirmatie, maar vooral de talrijke identificatiegegevens in het vliegervest van de piloot sloten alle twijfels uit.

Het stoffelijk overschot werd door de federale politie van Diksmuide naar DOVO in Houthulst overgebracht en op 23 september 2002 door de Commonwealth War Graves Commission van Houthulst naar Ieper.

De geborgen relicten worden bewaard in de erfgoedcollectie Huyghe-Decuypere in Vlamertinge en Geluwe.

Begrafenis

Op 5 september 2003 werd Sergeant John Carmichael in aanwezigheid van zijn familie, de Britse ambassadeur en talrijke Royal Air Force prominenten door de Commonwealth War Graves Commission met militaire eer begraven op het Coxyde Military Cemetery in Koksijde.

Twee Hawks brachten een laatste hulde met een flypast. Namens de Royal Air Force en de Common Wealth War Graves Commission waren Air Marshal Rob Wright, Group Captain Jeff Bullen en Air Chief Marshal Sir Peter Squire aanwezig. Namens de Belgische Luchtmacht legde Majoor-Generaal Michel Audrit bloemen neer. Ook de burgemeesters van Koksijde en Diksmuide brachten eerbetoon.

Bijzonder ook was de aanwezigheid van Mervyn Young, die op die tragische dag met Carmichael in dezelfde formatie vloog. Met onze groep organiseerden we in die dagen in Kapel Ster der Zee te Koksijde een tentoonstelling over de missie en crash van 5 september 1943 en over de berging en begrafenis van Sergeant Carmichael.

Publicaties

Decuypere Dirk & Vandenameele André, Sergeant John Carmichael 60 jaar na zijn dood geborgen en begraven, Ieper, 2004.

Decuypere Dirk, De luchtaanvallen op Kortrijk en Wevelgem 1940-1945, Geluwe; 2010, pp. 85-86.

Internet

http://www.b26.com/marauderman/john_smart_carmichael.htm ("John Smart Carmichael, RAF Pilot.Hornchurch Wing, Nos 129 Squadron", gebaseerd op PTC News & Communications 18/10/2003)

Foto's

Schaalmodel Spitfire DV-U

creatie Luc Van de Velde.

vergroot

Zowel de binnenlandse als buitenlandse media brachten uitvoerig verslag uit over de begrafenis van John Carmichael in Koksijde op 5 september 2003.

Enkele ooggetuigen van de crash woonden de opgraving bij.

De motor van Spitfire DV-U in het voormalige BAHAAT-Museum "Broken Wings", waarvan de collectie in april 2009 overgebracht werd naar het pas geopende For Freedom Museum in Knokke-Heist.

Tentoonstelling in Kapel Ster der Zee (Koksijde) in

september 2003, met rechtsboven het opengevouwen valscherm van Carmichael.

Rozenkrans van John Carmichael.