บทที่ 1 งานทัศนศิลป์ในชีวิตและสังคม

1.งานทัศนศิลป์ในชีวิตและสังคม

งานทัศนศิลป์หรืองานศิลปะ ถือเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตมนุษย์ เพราะงานทัศนศิลป์มีความเกี่ยวข้องหรือมีบทบาทในการดำเนินชีวิตมาตั้งแต่สมัยโบราร เห็นได้จากหลักฐานทางโบราณคดีต่างๆ ที่ถูกค้นพบ มักจะมีผลงานทัศนศิลป์ประเภทต่างๆ

ในปัจจุบันผลงานทัศนศิลป์มีบทบาทต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน และมีความหลากหลายมากขึ้น ซึ่งมักจะแฝงอยู่ในรูปแบบต่างๆ เช่น เครื่องแต่งกาย อาคารสถานที่ สิ่งของเครื่องใช้ ในชีวิตประจำวัน เป็นต้น

เก้าอี้ไม้ถูกออกแบบให้มีรูปร่างแปลกตา

เก้าอี้แฟชั่นตกแต่งสวยงาม

ภาชนะดินเผาตกแต่งให้มีสีสันสวยงาม

สิ่งของเครื่องใช้ที่ได้รับการออกแบบให้โดดเด่นและสวยงาม ช่วยเพิ่มคุณค่า และทำให้น่าใช้งานมากยิ่งขึ้น

ผลงานทัศนศิลป์นอกจากจะมีบทบาทต่อการดำเนินชีวิตประจำวันแล้ว ยังมีบทบาทสำคัญกับการสร้างสรรค์ในงานพระราชพิธีต่างๆ ในด้านความสวยงามของงานประดับตกแต่งพระราชพิธีด้วย อีกประการสำคัญ คือ ในผลงานทัศนศิลป์บางประเภทยังมีเนื้อหา และเรื่องราวที่สะท้อนสังคม ซึ่งสามารถแบ่งความสำคัญของบทบาทงานทัศนศิลป์ได้ ดังนี้

1.บทบาทงานทัศนศิลป์กับงานพิธี

งานพระราชพิธีต่างๆ มักจะใช้ศิลปินด้านทัศนศิลป์ออกแบบองค์ประกอบต่างๆ ที่ใช้ร่วมงามพระราชพิธีให้มีความวิจิตรตระการตา มีความงดงาม เช่น การออกแบบและการประดับตกแต่งพระเมรุของสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพันณวดี เป็นต้น

พระเมรุในพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี เป็นอาคารทรงสี่เหลี่ยมย่ิมุมไม้สิบสอง ยอดทรงมณฑปแปลง มีมุขยื่นทั้งสี่ด้าน ถูกออกแบบให้งดงามวิจิตรตระการตา สมพระเกียรติพระองค์ท่าน

2.บทบาทงานทัศนศิลป์กับภาพสะท้อนของสังคม

งานทัศนศิลป์นอกจากจะมีความสวยงามแล้ว ผลงานบางอย่างยังสามารถบอกเล่าถึงเรื่องราวต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมทั้งที่เกิดในอดีตและปัจจุบัน อีกทั้งยังสะท้อนให้เห็นความคิดจินตนาการของตัวศิลปินที่มีต่อเหตุการณ์ต่างๆ หรือบุคคลต่างๆ ๆด้อีกด้วย ผลงานในลักษณะนี้สามารถนำเสนอได้ทั้งเรื่องราวในเชิงบวกและเชิงลบ ส่วนมากเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับปัญหาบ้านเมืองและสังคม เพื่อต้องการให้เกิดการปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงสังคมให้ดีขึ้น หรือสะท้อนแนวคิดบางอย่างให้สังคม

ตุ๊กตาชาววังที่สะท้อนให้เห็นการละเล่นและวิถีชีวิตของคนในอดีต

ผลงานจิตกรรมนี้เล่าถึงประเพณีลอยกระทงของชาวบ้าน ซึ่งสะท้อนให้เห็นวัฒนะรรมประเพณีที่ดีงามของไทย

ผลงานจิตกรรมนี้สะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของคนไทยที่มีความเรียบง่าย มีวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงาม

3.บทบาทงานทัศนศิลป์กับงานประดับตกแต่ง

งานทัศนศิลป์มักเกี่ยวข้องและมีบทบาทสำคัญในงานประดับตกแต่งอยู่เสมอ เพราะงานประดับตกแต่งย่อมต้องการให้เกิดความงดงามความรู้ทางทัศนศิลป์จึงมีความสำคัญอย่างมากในการสร้างสรรค์ผลงาน การใช้ความรู้ในงานประดับตกแต่ง นักเรียนสามารถสังเกตได้จากสิ่งที่อยู่รอบๆตัว ดังตัวอย่าง