Reflü hastalığı dünya genelinde giderek yaygınlaşan bir sağlık sorunudur. Beslenme alışkanlığının değişmesi, obezitenin artması gibi faktörler bu artışın başlıca sebepleri arasında sayılabilir. Reflü genellikle mideden ağza acı veya ekşi sıvı gelmesi ile kendisini gösterir. Bu nedenle halk arasında çoğunlukla mide ekşimesi veya mide yanması şeklinde tarif edilir. Ancak her hastalıkta olduğu gibi reflü belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Reflü nedir? Reflü belirtileri nelerdir? Reflü hakkında merak edilenlerle ilgili detaylı bilgi için yazının devamını inceleyebilirsiniz.

İçindekiler

Reflü Nedir?

Reflü Belirtileri Nelerdir?

Reflü Tedavisi Nasıldır?

Reflüye Ne İyi Gelir?

Reflü Nedir?

Temel işlevi besinlerin emilimi olan sindirim sistemi ağızdan başlar ve anüste sonlanır. Ağızdan alınan besinler peristaltik hareket olarak adlandırılan bir hareketle yemek borusu kanalından aşağıya inerek mideye girer. Mideye giren besinler mide sıvısı ile karıştığında sindirim süreci başlar. Yemek borusunun alt kısmında bulunan tıp dilindeki adı ile özofagus sfinkteri adeta bir kapak görevi görerek midedeki sıvı, asit ve besinlerin mideden yemek borusuna geri kaçması önler. Ancak bazı durumlarda bu kapağa benzeyen yapıda çok sık aralıklarla açılıp kapanma görülebilir. Buna bağlı olarak mide içeriği özofagusa yani yemek borusuna doğru geri kaçar. Bu duruma reflü adı verilir. Reflünün uzun süre tedavi edilmemesi yemek borusunda, yutakta, akciğerlerde ciddi hasar oluşmasına neden olabilir. Sağlıksız beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları reflü hastalığının en önemli nedenlerindendir.

Bunların yanında alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklar da reflü oluşumuna sebep olabilir. Aynı zamanda midenin boşalmasını engelleyen diğer sindirim sistemi sorunları da reflü oluşumunu tetikleyebilir. Bazı durumlarda ise mide fıtığı gibi anatomik sebepler reflü hastalığına sebep olabilir. Gebelik de reflüye neden olabilen faktörlerdendir. Gebelik sürecinde kadının karın içi basıncının artması neticesinde mideye olan baskının artması ile reflü ortaya çıkar.

Reflü Belirtileri Nelerdir?

Reflü belirtileri genellikle yemeklerden yarım saat sonra ve geceleri ortaya çıkar. Reflünün en yaygın görülen belirtileri ekşime, yanma, geğirme, gaz, kusma, yutma güçlüğü, mide bulantısı ve ağıza acı su gelmesidir. Ancak reflü belirtileri sadece bunlarla sınırlı değildir. Mide içeriğinin sıklıkla yemek borusuna çarpması zamanla bu bölgedeki sinirlerde de tahribata neden olabilir. Bu sinirlerin tahrip olması neticesinde göğüste, boğazda, kalpte veya kollarda çeşitli şikayetler ortaya çıkabilir. Bu nedenle reflü boğaz reflüsü, göğüs reflüsü olarak da kendisini gösterebilir. Mide içeriğinin boğaza kadar geri kaçması sonucu ortaya çıkan boğaz reflüsü; boğaz ağrısı, boğazda yanma, yutkunma güçlüğü gibi boğaz şikayetleri ile kendisini gösterir. Boğaz reflüsü tanısı alan hastaların büyük çoğunluğunda genellikle sabahları ağızda acı tat olması, boğazda dolgunluk veya yanma hissi gibi şikayetler görülür. Bu belirtilerin yanında bazı hastalarda geçmeyen öksürük ve ses kısıklığı ya da ses tellerinde iltihaplanma da görülebilir.

Reflü şikayetleri mide içeriğinin etkilediği bölgeye göre değişir. Bazı durumlarda hastalar reflü atağı sırasında kalp krizi geçirdiğini düşünebilir. Bunun en önemli nedeni mide içeriğinin geriye kaçması sonucunda göğüs bölgesinde baskı, yanma, sıkışma gibi hislerinin görülmesidir. Bunların yanında sırtın tam ortasına vuran ağrı ya da göğüs ağrısı da reflü belirtileri arasındadır. Ancak uzmanlar bu şikayetleri olan hastaların kalp krizi ihtimalini elemek için öncelikle kardiyoloji bölümüne başvurmalarını önerir. Bunlara ek olarak, geriye kaçan asit reflü belirtileri arasında diş çürükleri görülmesine de neden olabilir. Asitli mide içeriğinin sıklıkla ağza ulaşması dişlere zarar verebilir. Bazı hastalarda hiç mide şikayeti bulunmazken tek belirti diş çürükleri de olabilir. Dilde ve ağız bölgesinde çıkan yaralar da reflü belirtileri arasında sayılabilir.

Reflü Tedavisi Nasıldır?

Reflü hastalığı erken dönemde tedavi edilmediğinde ilerleyen dönemlerde mide kanseri gibi çok daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Reflü hastalığında tedaviye öncelikle ilaç tedavisi ile başlanır. Bu ilaç gruplarından ilki mide asidini yok eder böylece yukarıya asit içermeyen gıdalar çıkacağından şikayetler kaybolur. Diğer ilaç çeşidi ise şuruplardır. Bu şuruplar içildiğinde mide içeriğinin üzerinde kalır, böylece yukarıya öncelikle o sıvı kaçar. Ancak bu tedavilerin hiçbiri mide kapakçık gevşekliği veya mide fıtığı gibi reflünün anatomik nedenlerini tedavi etmek için yeterli değildir. Bu hasta gruplarında en önemli tedavi yöntemi reflü ameliyatıdır. Günümüzde bilim ve teknoloji dünyasında yaşanan gelişmeler ile birlikte reflü ameliyatları değişik tekniklerle yapılabilmektedir. Yaygın olarak kullanılan yöntemlerden bir tanesi yemek borusunun alt ucuna radyofrekans uygulanmasıdır. Uygulanan radyofrekans akımı sayesinde yemek borusunun altındaki gevşeyen kaslar giderek çoğalmaya başlayarak işlevini geri kazanır.

Bir diğer ameliyat yöntemi ise endoskop yardımıyla mideye girilerek açıklık olan alana dikiş atmaktır. Tıp ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler ile birlikte günümüzde reflü ameliyatları laparoskopik yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Bu nedenle hastalar operasyondan kısa süre sonra normal hayatlarına geri dönebilirler. Reflü sadece yetişkinlerde bulunan bir hastalık değildir. Özellikle 0-18 ay arası bebeklerin anatomik yapısına bakıldığında mide ve yemek borusunu birleştiren noktanın daha gevşek olduğu görülür. Bu durum bebeklerde reflü görülmesine neden olur. Bebeklerde reflüye bağlı şikayetlerin azaltılması için reflü yatağı tercih edilebilir.

Reflüye Ne İyi Gelir?

Reflünün nedenleri arasında beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları ile anatomik bozukluklar ilk sırada sayılabilir. Çoğu zaman reflü hastaları yaşam tarzı değişiklikleri ile hastalığa bağlı semptomlardan büyük ölçüde kurtulabilirler. Reflü hastalarının uzak durması gereken bazı besin grupları vardır. Genellkle hastalar çiğ sebze ve meyvelerin mide sağlığı için iyi olduğunu düşünür. Ancak bu inanış doğru değildir. Reflü hastalarının çiğ sebze ve meyve yerine haşlanmış sebzeleri tüketmesi önerilir. Yağ, reflünün en önemli düşmanlarından bir tanesidir. Bu nedenle reflü hastalarının yağ oranı düşük besinlerle beslenmesi hastalığın şikayetlerini hafifletir. Bunların yanında obezite veya fazla kilo reflüye neden olabilen önemli sağlık sorunlarıdır. Reflü hastaları kilo kaybettiklerinde şikayetleri büyük oranda azalır.

Yemek sırasında mide hacmini tam doldurmamak için sık aralıklarla az yemek yemek de önemlidir. Reflü belirtileri genellikle geceleri kendisini gösterir. Bunun nedenlerinden biri yatmadan kısa süre önce yemek yenilmesidir. Bu nedenle yatmadan en az 4-5 saat önce yemek yenilmesi hastaların şikayetlerini hafifletebilir.

Gece uykudayken şikayetlerin artmasının bir diğer nedeni de yer çekimine bağlı olarak midenin pozisyonunun değişmesidir. Piyasada reflü hastalarının kullanabileceği pek çok reflü yastığı seçeneği mevcuttur. Bu yastıklar mide içeriğinin ağza kadar ulaşmasını engellemeye yardımcı olur.

Peki reflüye ne iyi gelir? Reflü oluşumuna neden olan anatomik faktörlerin kendiliğinden düzelmesi mümkün olmasa da bazı değişikliklerle reflüye bağlı şikayetleri azaltmak mümkündür. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

Kilo vererek ideal kiloya ulaşmak,

Çiğ sebze ve meyveden uzak durmak,

Limonata, portakal suyu, kola, gazoz gibi asit içeriği yüksek içecekleri tüketmemek,

Kakao ve kakao ürünleri reflü ataklarını tetikleyebileceğinden çikolata gibi kakaolu ürünlerden kaçınmak,

Çay ve kahve gibi kafeinli içeceklerin tüketimini sınırlandırmak,

Salça ve soslardan uzak durmak,

Yemeklerden hemen sonra yatmamak,

Sigara ve alkol gibi sağlığa zararlı alışkanlıkları terk etmek,

Midenin en tehlikeli düşmanlarından bir tanesi de strestir. Bu nedenle stresten uzak durmak da reflüye bağlı semptomların azalmasına katkıda bulunur.

Reflü kişilerin yaşamını ciddi ölçüde etkileyen kronik bir hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde kanser dahil olmak üzere pek çok sağlık sorununun ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle siz de sağlığınız için size en yakın sağlık kuruluşunda kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin. Sağlıklı günler dileriz.