deeltjesmodel
Het deeltjesmodel
Het deeltjesmodel veronderstelt dat materie bestaat uit heel veel kleine deeltjes. De bewegingsvrijheid van deze deeltjes kan sterk verschillen: ze bewegen maar weinig in een vaste stof, bewegen al wat meer in een vloeistof en bewegen vrij in een gas. Deze toestand waarin de stof voorkomt noemen we de aggregatietoestand van een stof.
De manier waarop deze deeltjes zich gedragen, bepaalt de eigenschappen van die stof. De eigenschappen op macroscopische schaal (bv. temperatuur stof) kunnen worden begrepen aan de hand van processen op microscopische schaal (bv. beweging van de deeltjes).
We bekijken eerst de betekenis van temperatuur volgens het deeltjesmodel. Daarna bespreken we de verschillende aggregatietoestanden.
Temperatuur
Volgens het deeltjesmodel is de temperatuur een maat voor de gemiddelde snelheid van de deeltjes. In de figuur hiernaast zie je 2 maal dezelfde stof waarbij de gemiddelde snelheid van de deeltjes in de rechtse situatie groter is dan in de linkse situatie. Uit het deeltjesmodel volgt dan dat de temperatuur van de stof in de rechtse situatie hoger is dan in de linkse situatie.
Vaste stoffen
Een vaste stof is opgemaakt uit deeltjes die ordelijk geplaatst zijn in een zogenaamd rooster. Dit komt omdat er sterke interacties zijn tussen de deeltjes waardoor deze enkel op hun roosterplaats kunnen voorkomen.
Temperatuur is de gemiddelde snelheid van de deeltjes. Doordat deze deeltjes vastzitten in een rooster, kunnen ze niet vrij bewegen. De deeltjes kunnen daarom enkel trillen. De temperatuur van een vaste stof wordt dus bepaald door de snelheid waarmee de deeltjes trillen op hun roosterplaats.
Vloeistoffen
Bij een vloeistof hebben de deeltjes de mogelijkheid om door elkaar te bewegen. De deeltjes zijn dus niet geordend volgens een rooster. Er treden echter wel nog interacties op tussen de deeltjes. Deze zorgen ervoor dat de deeltjes beperkt worden samengehouden.
De temperatuur wordt bepaald door de gemiddelde snelheid van de deeltjes. De deeltjes in een vloeistof hebben wat meer ruimte rondom zich, en kunnen daarom dus meer bewegen. De temperatuur in een vloeistof kan dus hoger zijn dan deze van een vaste stof.
Gassen
Bij een gas bewegen de deeltjes los van elkaar. Het lijkt alsof de deeltjes niet interageren met elkaar. De deeltjes nemen op deze manier steeds een zo groot mogelijk volume in.
De deeltjes hebben alle vrijheid om te bewegen en kunnen dan ook een hoge snelheid hebben. Van alle aggregatietoestanden kan de temperatuur van een gas dus het hoogst zijn.
Figuren:
Het deeltjesmodel:https://www.pinterest.com/pin/694539573758356692/visual-search/?x=16&y=9&w=530&h=298https://sites.google.com/site/hbct3materie/2-het-deeltjesmodelTemperatuur:http://chemed.chem.purdue.edu/genchem/topicreview/bp/ch5/heat.phpVaste stoffen:https://nl.wikibooks.org/wiki/Chemie_Centraal/Mengsels#/media/File:CC_Vaste_stof.svgVloeistoffen:https://nl.wikibooks.org/wiki/Chemie_Centraal/Mengsels#/media/File:CC_Vloeistof.svgGassen:https://nl.wikibooks.org/wiki/Chemie_Centraal/Mengsels#/media/File:CC_Gas.svg