deeltjesmodel

Voorstelling van de verschillende aggregatietoestanden volgens het deeltjesmodel.

Het deeltjesmodel

Het deeltjesmodel veronderstelt dat materie bestaat uit heel veel kleine deeltjes. De bewegingsvrijheid van deze deeltjes kan sterk verschillen: ze bewegen maar weinig in een vaste stof, bewegen al wat meer in een vloeistof en bewegen vrij in een gas. Deze toestand waarin de stof voorkomt noemen we de aggregatietoestand van een stof.

De manier waarop deze deeltjes zich gedragen, bepaalt de eigenschappen van die stof. De eigenschappen op macroscopische schaal (bv. temperatuur stof) kunnen worden begrepen aan de hand van processen op microscopische schaal (bv. beweging van de deeltjes).

We bekijken eerst de betekenis van temperatuur volgens het deeltjesmodel. Daarna bespreken we de verschillende aggregatietoestanden.

Dezelfde stof wordt twee keer voorgesteld maar de deeltjes bewegen in de rechtse situatie met een grotere snelheid. Volgens het deeltjesmodel betekent dit dat de temperatuur in de rechtse situatie hoger is.

Temperatuur

Volgens het deeltjesmodel is de temperatuur een maat voor de gemiddelde snelheid van de deeltjes. In de figuur hiernaast zie je 2 maal dezelfde stof waarbij de gemiddelde snelheid van de deeltjes in de rechtse situatie groter is dan in de linkse situatie. Uit het deeltjesmodel volgt dan dat de temperatuur van de stof in de rechtse situatie hoger is dan in de linkse situatie.

Vaste stoffen

Een vaste stof is opgemaakt uit deeltjes die ordelijk geplaatst zijn in een zogenaamd rooster. Dit komt omdat er sterke interacties zijn tussen de deeltjes waardoor deze enkel op hun roosterplaats kunnen voorkomen.

Temperatuur is de gemiddelde snelheid van de deeltjes. Doordat deze deeltjes vastzitten in een rooster, kunnen ze niet vrij bewegen. De deeltjes kunnen daarom enkel trillen. De temperatuur van een vaste stof wordt dus bepaald door de snelheid waarmee de deeltjes trillen op hun roosterplaats.

Voorstelling van een vaste stof volgens het deeltjesmodel. De deeltjes bevinden zich in een rooster en worden op hun roosterplaats gebouden door sterke interacties.
Voorstelling van een vloeistof volgens het deeltjesmodel. De deeltjes bewegen door elkaar en ondervinden matige interacties.

Vloeistoffen

Bij een vloeistof hebben de deeltjes de mogelijkheid om door elkaar te bewegen. De deeltjes zijn dus niet geordend volgens een rooster. Er treden echter wel nog interacties op tussen de deeltjes. Deze zorgen ervoor dat de deeltjes beperkt worden samengehouden.

De temperatuur wordt bepaald door de gemiddelde snelheid van de deeltjes. De deeltjes in een vloeistof hebben wat meer ruimte rondom zich, en kunnen daarom dus meer bewegen. De temperatuur in een vloeistof kan dus hoger zijn dan deze van een vaste stof.

Gassen

Bij een gas bewegen de deeltjes los van elkaar. Het lijkt alsof de deeltjes niet interageren met elkaar. De deeltjes nemen op deze manier steeds een zo groot mogelijk volume in.

De deeltjes hebben alle vrijheid om te bewegen en kunnen dan ook een hoge snelheid hebben. Van alle aggregatietoestanden kan de temperatuur van een gas dus het hoogst zijn.

Voorstelling van een gas volgens het deeltjesmodel. De deeltjes bewegen willekeurig alsof er geen interacties zijn.

Verder met leerpad:

Figuren:

Het deeltjesmodel:https://www.pinterest.com/pin/694539573758356692/visual-search/?x=16&y=9&w=530&h=298https://sites.google.com/site/hbct3materie/2-het-deeltjesmodelTemperatuur:http://chemed.chem.purdue.edu/genchem/topicreview/bp/ch5/heat.phpVaste stoffen:https://nl.wikibooks.org/wiki/Chemie_Centraal/Mengsels#/media/File:CC_Vaste_stof.svgVloeistoffen:https://nl.wikibooks.org/wiki/Chemie_Centraal/Mengsels#/media/File:CC_Vloeistof.svgGassen:https://nl.wikibooks.org/wiki/Chemie_Centraal/Mengsels#/media/File:CC_Gas.svg