eticaret siteleri

TÜRKİYE’DE E-TİCARET

NUMAN ENES YARKIN

Türkiye’de e-Ticaretin Tarihçesi Türkiye’de elektronik ticaret çalışmaları ilk defa 1997 yılında Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun (BTYK) yaptığı bir toplantı ile başlatılmıştır. Bu toplantıda, "Elektronik Ticaret Ağının" tesis edilmesi ve ülkemizde elektronik ticaretin yaygınlaştırılması amacıyla, bir çalışma grubu oluşturulması kararlaştırılmış ve yapılacak çalışmalarda koordinatörlük görevi (mülga) Dış Ticaret Müsteşarlığı'na (DTM), sekretarya görevi de TÜBİTAK'a verilmiştir. Bu Karar uyarınca, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın başkanlığında ilgili kuruluşların katılımıyla oluşturulan Elektronik Ticaret Koordinasyon Kurulu'nun (ETKK) ilk toplantısı, 1998 yılında yapılmış ve ETKK bünyesinde hukuk, teknik ve finans çalışma grupları oluşturulmuş ve çalışmalar yürütülmüştür.

BTYK'nın 1998 yılındaki toplantısında öncelikle anılan çalışma gruplarının hazırladığı finans, teknik ve hukuk raporları sunulmuş ardından ülkemizde elektronik ticaretin geliştirilmesine ilişkin devletin uzun vadeli dört temel görevi olarak; teknik ve idari alt yapının geliştirilmesi, hukuki alt yapının kurulması, elektronik ticareti özendirecek önlemlerin alınması ve ulusal politika ve uygulamalarla yurtdışındaki politika ve uygulamaların uyumlaştırılması şeklinde belirlenmiştir. Yine aynı toplantıda, Türkiye'de elektronik ticaretin yaygınlaştırılması ile ilgili düzenlemeler tamamlanıncaya kadar ETKK'nın görevini sürdürmesine ve kendi önerileri doğrultusunda bir eylem planı hazırlayarak uygulamayı izlemesine, sonuçları değerlendirerek, uygulamada ortaya çıkacak sorunları çözmeye yönelik yeni öneriler geliştirmesine karar verilmiştir.

E-Türkiye Çalışmaları, Başbakanlığın koordinasyonunda ve Kamu-Net Üst Kurulu ve Kamu-Net Teknik Kurulu toplantılarının ardından 2001 yılında gerçekleştirilen geniş katılımlı bir toplantı ile başlatılmıştır. e-Türkiye kapsamında on üç ayrı çalışma grubu tesis edilmiş ve DTM bünyesinde oluşturulan Elektronik Ticaret Genel Koordinatörlüğü 2001 yılı Ekim ayından itibaren e-Türkiye kapsamındaki on üç çalışma grubundan biri olan e-Ticaret Çalışma Grubu olarak görevini sürdürmeye devam etmiştir. e-Ticaret Çalışma Grubu 2002 yılı içerisinde, eAvrupa+ Eylem Planı, e-Türkiye Girişimi I. Ara Raporu ve e-Türkiye Girişimi Eylem planı çalışmalarına katılmıştır.

Daha sonraki dönemde; 2003/12 Sayılı Başbakanlık Genelgesi’nde belirtilen e‑Dönüşüm Türkiye çalışmalarının 2003 yılı Mart ayında (mülga) Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Bilgi Toplumu Dairesi tarafından başlatılmasıyla birlikte, e‑Ticaret Çalışma Grubu da kendi çalışmalarını yeniden gözden geçirmiş ve e-Ticaret uygulama gruplarının yeniden şekillenmesi zarureti doğmuştur. Bu çerçevede; 2003 yılı başında, DTM koordinasyonunda ve DPT Bilgi Toplumu Dairesi yetkililerinin de katkıları ile alınan kararlar sonucunda; “KOBİ’ler ve Diğer İşletmeler” (koordinatör kuruluş: KOSGEB), “Dış Ticarette e‑Belge” (koordinatör kuruluş: Gümrük Müsteşarlığı) ile “e-Finansal Hizmetler” (koordinatör kuruluş: Bankalar Birliği) olmak üzere üç adet uygulama grubu ile çalışmaların sürdürülmesinde mutabık kalınmıştır. Bu süreç içerisinde uygulama gruplarının e-Ticaret Çalışma Grubu içerisinde “proje” ağırlıklı olarak çalışmalarına devam etmesi, ihtiyaç halinde yeni yapılanmaya uygun biçimde isim, oluşum ve görev tanımlarının değiştirilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda, 2003-2004 dönemini kapsayan Kısa Dönem Eylem Planı e‑Ticaret Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. Söz konusu Eylem Planı çerçevesinde, DTM tarafından hazırlanarak AB Komisyonuna sunulan devletlerarası (G2G) proje teklifi, Komisyonca, AB’nin Mali Ortaklık Fonu aracılığı ile Türk-Yunan Hükümetlerinin işbirliği çerçevesinde kabul edilerek hayata geçirilmiştir. Proje kapsamında, 2004 yılı Mayıs ayında, DTM, (mülga) İhracatı Geliştirme Merkezi (İGEME) ve Türkiye Bankalar Birliği temsilcilerinin de katılımı ile, “KOBİ’ler için e‑ticaretin kolaylaştırılması amacıyla yeni finansal araçların geliştirilmesi” konulu Bilgi Paylaşım Toplantısı Yunanistan’ın başkenti Atina’da gerçekleştirilmiştir.

Bir diğer proje ise; AB Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü Kurumsal Yapılanma Biriminin uygulamakta olduğu Teknik Destek ve Bilgi Değişim Mekanizması (TAIEX)’dir. TAIEX, AB mevzuatının iç hukuka aktarılması, uygulanması ve yürütülmesi aşamalarında faydalanıcı ülkelere uzmanlık desteği sağlayan bir mekanizmadır. 2007 yılında DTM koordinasyonunda e‑ticaret uygulama grubunun üyeleri olan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile birlikte hazırlanan TAIEX projesi, AB’nin e-ticaret alanındaki mevzuatını incelemek amacıyla hazırlanmış ve Komisyonca kabul edilmiştir. 2007 yılı Eylül ayında AB yetkili uzmanlarınca verilen, eğitim semineri şeklindeki TAIEX çalıştayı kamu kurum ve kuruluşlarının katılımı ile Ankara’da gerçekleştirilmiştir.

2008 yılında Başbakanlık tarafından oluşturulan 11 öncelikli e‑devlet projesinden birisi olan “Yurt Dışına e-Ticaret Projesi” (mülga) Gümrük Müsteşarlığı ile eşgüdümlü olarak DTM tarafından yürütülmüş olup, bu kapsamdaki çalışmaların neticesinde alınan bir kararla, ileride www.e‑ticaret.gov.tr web sayfasının bir “e-rehber” sayfasına dönüştürülmesi planlanmıştır. Buna istinaden, mevcut haliyle, Ekonomi Bakanlığı ana web sayfasında yer alan, bahse konu web sitesi, içeriğinde e-ticaretle ilgili, kurum ve kuruluşlardan temin edilen bilgilerin derlendiği ve ilgili olabilecek mevzuat girişimleri ile yeni geliştirilen destek mekanizmalarının yakından takip edilerek paylaşıldığı bir bilgi platformu olarak halen işlevini sürdürmektedir.

Diğer taraftan, Türkiye’de elektronik ticarete ilişkin kanuni düzenlemelerin olmaması nedeniyle 2008 yılında, DTM koordinatörlüğünde bir dizi hukuki alt yapı oluşturma çalışmaları kapsamında; Avrupa Birliği’nin 2000/31 sayılı Elektronik Ticaret Direktifi kapsamına giren düzenlemeler ile, bu düzenlemelere karşılık gelen Türk mevzuatının karşılaştırmasının yapıldığı mevzuat derleme çalışmalarını başlatmak üzere, DTM ve tüm diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının katkılarıyla “Elektronik Ticaret Direktifi Çalışma Grubu” teşkil edilmiştir.

Çalışma Grubu tarafından üretilmiş raporların değerlendirmesini müteakip, 2009 yılında e-ticaret kanunu hazırlanması amacıyla, AB hükümetler arası fonları kullanılarak, DTM tarafından geliştirilip, AB Komisyonuna sunulan ve kabul gören Hollanda-Türkiye hükümetleri arası (G2G), “2000/31 sayılı AT Elektronik Ticaret Direktifine Uyum Sağlanması ve Direktifin Uygulanması için Destek” isimli Projesi Adalet Bakanlığı koordinasyonunda hayat geçirilmiştir. Söz konusu Proje çalışmalarına paralel olarak, Adalet Bakanlığınca kurulan ve koordine edilen “e-Ticaret Kanunu Hazırlama Komisyonu” çalışmaları neticesinde, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarı Taslağı” hazırlanmış ve 2009 yılında İstanbul’da düzenlenen bir seminerle kamu ve özel sektör temsilcilerinin görüşüne sunulmuştur. 2010 yılında Komisyonca hazırlanan “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarı Taslağı” Adalet Bakanlığınca TBMM'ne sunumu ardından, 2 yılı aşan bir sürede alt Komisyonlarca görüşülüp, kadük olmuştur. Daha sonra yasa tasarısı Adalet Bakanlığınca düzeltmeleri yapılarak yeniden TBMM’ne sunulmuş ve 23 Ekim 2014 tarihinde kabul edilerek, 5 Kasım 2014 tarih ve 29166 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 2015 yılında yürürlüğe girmiştir. 6563 Sayılı “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun”nun bir gereği olarak, e-ticaret hakkındaki tüm alt mevzuat çalışmaları ve kamu düzenlemeleri koordinasyonu için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı görevlendirilmiştir. Bakanlık, ülkemizde e-ticaretin hukuki altyapısının hazırlanması ve bu aşamada kamu seviyesinde gerekli olan çalışmaların koordine ve yürütülmesinden sorumlu kamu birimi olarak; 15/07/2015 tarihinde “Ticari İletişim Ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik” ile 26/08/2015 tarihinde “Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik” adlı yayımladığı iki yönetmelikle servis sağlayıcıların sorumluluklarını ve ticari iletilerin içeriklerini detaylandırılmıştır.

Şimdi siteler ve sitelere ait bilgilerden bahsedeceğim.

1)​ sahibinden.com

​ ​​ ​Sahibinden.com,​ ​emlak,​ ​araç,​ ​alışveriş​ ​ürünleri​ ​ve​ ​hizmetler​ ​gibi​ ​birçok​ ​kategoride​ ​ilan​ ​ve​ ​e-ticaret işlemleri​ ​yapılan​ ​online​ ​bir​ ​platformdur.​ ​Sahibinden.com'a​ ​ilan​ ​vermek​ ​ve​ ​üye​ ​olmak​ ​ücretsizdir.

90’lı​ ​yılların​ ​sonlarına​ ​doğru​ ​Aksoy​ ​Grup​ ​Yönetim​ ​Kurulu​ ​Başkan​ ​Yardımcısı​ ​Taner​ ​Aksoy,​ ​1999 yılında​ ​İnternet​ ​üzerinden​ ​satıcılara​ ​görsel​ ​unsurlar​ ​da​ ​içeren​ ​detaylı​ ​ilan​ ​verme​ ​olanağı​ ​sağlayan, diğer​ ​yandan​ ​alıcılar​ ​için​ ​ilanların​ ​kolay​ ​aranmasını​ ​sağlayan​ ​sahibinden.com'u​ ​kurmuştur.

Sahibinden.com,​ ​2000​ ​yılında​ ​2.700​ ​ilanla​ ​yayın​ ​hayatına​ ​başlamıştır.370​ ​çalışanı,​ ​ayda​ ​30​ milyon tekil​ ​ziyaretçinin​ ​yarattığı​ ​3,6​ ​milyar​ ​sayfa​ ​görüntülemesi,​ ​4​ ​milyonun​ ​üzerinde​ ​aktif​ ​ilanı​ ​ve​ ​on binlerce​ ​ürün​ ​çeşidiyle​ ​sadece​ ​Türkiye’nin​ ​değil​ ​Avrupa’nın​ ​da​ ​en​ ​büyük​ ​e-ticaret​ ​platformu olmuştur.

Site:​ ​​https://www.sahibinden.com

2) GittiGidiyor

​ ​​ ​İnternetten​ ​alışverişin​ ​güvenilir​ ​ismi​ ​olan​ ​GittiGidiyor,​ ​2001​ ​yılından​ ​günümüze​ ​kadar​ ​11

milyondan​ ​fazla​ ​kişiyi​ ​bir​ ​araya​ ​getirerek​ ​Türkiye'nin​ ​e-ticaret​ ​siteleri​ ​arasında​ ​pazar​ ​payı​ ​yüksek olan​ ​siteleri​ ​arasına​ ​girmeyin​ ​başarmıştır.​ ​Gittigidiyor'da​ ​aklınıza​ ​gelebilecek,​ ​bilgisayardan mücevhere,​ ​giyim​ ​ürünlerinden​ ​kaset​ ​ve​ ​dergiye,​ ​cep​ ​telefonundan​ ​fotoğraf​ ​makinesine​ ​kadar​ ​pek çok​ ​ürünü​ ​yüzlerce​ ​mağaza​ ​arasından​ ​en​ ​uygun​ ​fiyata​ ​kargo​ ​ücreti​ ​ödemeden​ ​satın alabilirsiniz.Dilerseniz​ ​size​ ​kendi​ ​mağazanızı​ ​kurarak​ ​satış​ ​yapabilir​ ​işinizi

büyütebilirsiniz.Türkiye'de​ ​internetten​ ​alışverişi​ ​güvenilir​ ​ve​ ​keyifli​ ​hale​ ​getiren​ ​GittiGidiyor,

kullanıcılarına​ ​hayran​ ​kalacakları​ ​deneyimler​ ​yaşatmaya​ ​devam​ ​ediyor.

Site:​ ​​http://www.gittigidiyor.com

3) Yemek​ ​Sepeti

​ ​​ ​Yemeksepeti.com,​ ​2000​ ​yılında​ ​Nevzat​ ​Aydın,​ ​Melih​ ​Ödemiş,​ ​Gökhan​ ​Akan​ ​ve​ ​Cem​ ​Nufusi tarafından​​ ​kurulan​ ​T​ürkiye'de​ ​hizmet​ ​veren​ ​çevrimiçi​ ​yemek​ ​sipariş​ ​sitesidir.​ ​Türkiye'de​ ​64​ ​şehirde ve​ ​Kuzey​ ​Kıbrıs​ ​Türk​ ​Cumhuriyeti'nde​ ​hizmet​ ​vermektedir.

Site:​ ​​https://www.yemeksepeti.com

4) idefix

​ ​​ ​idefix,​ ​Türkiye'de​ ​kültür​ ​ürünleri​ ​denilince​ ​akla​ ​gelen​ ​ilk​ ​ve​ ​en​ ​gelişkin​ ​online​ ​yayın​ ​olmak​ ​üzere tasarlandı.​ ​1996​ ​yılının​ ​sonunda​ ​kuruldu.​ ​idefix,​ ​Türkiye'de​ ​kültür​ ​ürünleri​ ​denilince​ ​akla​ ​gelen​ ​ilk ve​ ​en​ ​gelişkin​ ​online​ ​yayın​ ​olmak​ ​üzere​ ​tasarlandı.​ ​1996​ ​yılının​ ​sonunda​ ​kuruldu.​ ​Veritabanı tasarımını​ ​1997​ ​yılının​ ​ilk​ ​çeyreğinde​ ​tamamlayarak​ ​bilgi​ ​üretimine​ ​başladı.​ ​Yaklaşık​ ​iki​ ​yıl boyunca​ ​35.000​ ​civarında​ ​kitabı​ ​veritabanına​ ​aktararak​ ​ve​ ​3​ ​Mart​ ​1999​ ​tarihinde​ ​deneme​ ​yayınına geçti.​ ​Şu​ ​an​ ​Türkiye'nin​ ​en​ ​büyük​ ​ve​ ​en​ ​yenilikçi​ ​online​ ​kitabevi​ ​olarak​ ​yayın​ ​hayatına​ ​devam etmektedir.

Site:​ ​​http://www.idefix.com

5) Hepsiburada

​ ​​ ​Hepsiburada​ ​1998​ ​yılında​ ​Doğan​ ​Holding​ ​tarafından​ ​kurulmuştur.​ ​İnternet​ ​üzerinden​ ​alışveriş hizmeti​ ​veren​ ​Hepsiburada,Türkiye’nin​ ​ilk​ ​e-ticaret​ ​sitelerinden​ ​birisidir.Ayrıca​ ​2013​ ​yılında​ ​‘yılın e-ticaret​ ​sitesi’​ ​ünvanını​ ​almıştır.Site​ ​içerisindeki​ ​alışveriş​ ​düzeni

elektronik,moda-takı,ev-yaşam-kırtasiye-ofis,oto-bahçe-yapı​ ​market,anne-bebek-oyuncak,spor outdoor,kozmetik-kişisel​ ​bakım,süpermarket-petshop,kitap-müzik-film-hobi​ ​olarak​ ​kategorilere ayrılmıştır.

Site:​ ​​http://www.hepsiburada.com

6) e-bebek

​ ​​ ​Yeni​ ​bebeği​ ​olmuş​ ​bir​ ​baba​ ​olan ​Halil​ ​Erdoğmuş​’un​ ​bebek​ ​bakımıyla​ ​ilgili​ ​bilgi​ ​edinme​ ​ihtiyacına istinaden​ ​2001​ ​yılında​ ​kurduğu​ ​e-bebek.com,​ ​15​ ​yıldır​ ​anne-babalara​ ​ve​ ​anne​ ​baba​ ​adaylarına hizmet​ ​vermeye​ ​devam​ ​ediyor.​ ​e-bebek,​ ​bebek​ ​sahibi​ ​olmayı​ ​düşünen,​ ​bebek​ ​bekleyen​ ​ve​ ​bebeğini büyüten​ ​bilinçli​ ​ailelere​ ​ihtiyaç​ ​duydukları​ ​her​ ​türlü​ ​bilgi,​ ​hizmet​ ​ve​ ​dostluğu​ ​sunmak​ ​için​ ​yola çıkmış​ ​ve​ ​sonrasında​ ​bebek​ ​bakımında​ ​ihtiyaç​ ​duyulan​ ​ürünlerin​ ​hızlı,​ ​pratik​ ​ve​ ​uygun​ ​koşullarda teminini​ ​sağlamak​ ​için​ ​e-bebek.com’u​ ​geliştirmiştir.​ ​ebebek.com,​ ​bebek​ ​ürünleri​ ​alışverişi konusunda​ ​Türkiye’nin​ ​ilk​ ​online​ ​mağazası​ ​olma​ ​özelliğini​ ​taşımaktadır.​ ​e-bebek,​ ​internet sitesinden​ ​elde​ ​edilen​ ​başarıyı​ ​takiben​ ​dünyada​ ​az​ ​rastlanan​ ​‘click​ ​to​ ​brick’​ ​iş​ ​modelini​ ​uygulayarak

fiziki​ ​mağazacılığa​ ​geçiş​ ​yapmıştır.

Site:​ ​​https://www.e-bebek.com

Kaynakça: Ekonomi.gov.tr ve Ofpof