การฉีดวัคซีน
คำถามที่พบบ่อย Frequency Asked Questions
คำถามที่พบบ่อย Frequency Asked Questions
Question: วัคซีนฉีดแล้วมีภูมิกี่ปี? ต้องฉีดซ้ำทุกกี่ปี?
Answer: เนื่องจากม้าเมืองไทยเป็นกลุ่มประชากรของม้าที่ไม่เคยพบโรค AHS มาก่อน (naive population) เราจึงไม่สามารถตอบได้อย่างชัดเจนในตอนนี้ว่าจะมีการตอบสนองวัคซีนเป็นอย่างไร แต่อย่างไรก็ตามข้อมูลการตอบสนองต่อการฉีดวัคซีนที่มีในอดีตจากประเทศอื่นๆ บ่งชี้ว่าวัคซีนที่เรานำมาใช้ในครั้งนี้ให้ภูมิคุ้มกันต่อโรคได้เป็นอย่างดี
การจะตอบคำถามในข้อนี้ให้ได้อย่างชัดเจน จึงต้องรอการเก็บตัวอย่างเลือดหลังฉีดวัคซีน (Post vaccination sampling) ภายหลังจากการฉีดวัคซีนไปแล้ว 30 วัน เพื่อติดตามการสร้างภูมิคุ้มกันในลำดับต่อไป
Question: ทำไมยังมีม้าป่วยและตายอย่างต่อเนื่อง ถึงแม้ว่าทำวัคซีนไปแล้ว ม้าตายจากวัคซีนใช่หรือไม่?
Answer: วัคซีน AHS ที่ใช้ในครั้งนี้ ใช้เวลาในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันประมาณ 2-3 สัปดาห์เป็นอย่างน้อย จึงจะทำให้ม้ามีภูมิคุ้มกันต่อโรคได้
ม้าที่ป่วยตายในช่วงสัปดาห์แรกหลังจากการทำวัคซีน มักจะตายจากการติดเชื้อตามธรรมชาติ และม้าอยู่ในระยะฟักตัวของโรค
ประสบการณ์จากผู้เชี่ยวชาญที่ประเทศแอฟริกาใต้ ระบุว่าการตายจากวัคซีนนี้น้อยมาก มี 1 – 10 ตัว ใน 1,000 ตัว และการตายจากวัคซีนจะเกิดหลังจากทำวัคซีนไปแล้วมากกว่า 2 สัปดาห์ (ในช่วงที่ร่างกายม้ากำลังสร้างภูมิคุ้มกัน)
Question: ทำไมถึงต้องให้ม้าอยู่ในมุ้ง 30 วันหลังฉีดวัคซีน ตัวเลข 30 วันมาจากไหน ทำไมถึงไม่เป็น 7 วัน หรือ 45 วัน?
Answer: วัคซีน AHS ที่ใช้ในครั้งนี้ ใช้เวลาในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันประมาณ 2-3 สัปดาห์เป็นอย่างน้อย จึงจะทำให้ม้ามีภูมิคุ้มกันต่อโรคได้
วันที่ทำวัคซีน (วันที่ 0) - วันที่13 หลังการทำวัคซีน จะเป็นช่วงที่ร่างกายม้ายังไม่มีภูมิคุ้มกันต่อโรค หากม้าออกจากมุ้งในช่วงเวลานี้และโดนแมลงพาหะกัด จะทำให้เกิดโรคและป่วยตายจากโรคได้ ไม่ต่างจากม้าที่ยังไม่ได้ทำวัคซีน
วันที่ 14 - 21 วันหลังการทำวัคซีน จากข้อมูลทางสถิติจะพบว่ามีการสร้างภูมิคุ้มกันแล้ว แต่จะอยู่ในระดับที่แตกต่างกันไปในสัตว์แต่ละตัว หากม้าออกจากมุ้งในช่วงเวลานี้และโดนแมลงพาหะกัด จะทำให้เกิดโรคและป่วยได้ ในอัตราเสี่ยง 50%
วันที่ 22 หลังการทำวัคซีนเป็นต้นไป จากข้อมูลทางสถิติจะพบว่าประชากรที่ได้รับวัคซีนส่วนใหญ่ มีการสร้างภูมิคุ้มกันอย่างสมบูรณ์แล้ว หากม้าออกจากมุ้งในช่วงเวลานี้และโดนแมลงพาหะกัด โอกาสการเกิดโรคและป่วยจะใกล้ 0%
ด้วยเหตุนี้จึงมีการกำหนดการป้องกันแมลงพาหะระยะที่ 1 (ระยะควบคุม) ที่ม้าต้องอยู่ในมุ้ง 30 วันขึ้นมา เพื่อให้มั่นใจได้ว่าประชากรเกือบทั้งหมดที่ได้รับวัคซีนไปมีภูมิคุ้มกันอย่างเหมาะสมแล้ว จึงจะเข้าสู่การป้องกันแมลงพาหะระยะที่ 2 (ระยะผ่อนปรน) ของการอยู่ในมุ้งต่อไป