การป้องกันโรค
คำถามที่พบบ่อย Frequency Asked Questions
คำถามที่พบบ่อย Frequency Asked Questions
Question: ทำไมถึงต้องกางมุ้งให้ม้า เพื่อป้องกันโรคนี้?
Answer: โรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า ติดต่อผ่านทางแมลงดูดเลือดเป็นหลัก การส่งต่อเชื้อจะเกิดได้ก็ต่อเมื่อมีแมลงมากัดม้าตัวที่มีเชื้อ แล้วไปกัดม้าตัวอื่นๆ เท่านั้น
ถึงแม้ว่าม้าที่ติดเชื้อนี้ จะสัมผัสกับม้าปกติโดยตรงก็ไม่ได้ทำให้เกิดโรคได้ หากไม่มีแมลงเป็นตัวนำเชื้อไปให้
การป้องกันโรคนี้อย่างได้ผลจึงต้องอาศัยการป้องกันแมลงดูดเลือด มุ้งจึงเป็นคำตอบของการป้องกันโรคนี้นั่นเองครับ
Question: มุ้ง 30 ตาคืออะไร ทำไมต้องใช้มุ้ง 30 ตา ใช้มุ้งฟ้าไม่ได้หรือ?
Answer: แมลงดูดเลือดที่เป็นพาหะหลักของโรคนี้คือ "ตัวริ้น" ซึ่งมีขนาดเล็กเพียง 1 มิลลิเมตรเท่านั้น มุ้งที่เหมาะสมในการป้องกันแมลงพาหะ จึงต้องเป็นมุ้งที่มีรูขนาดเล็กกว่า 1 มิลลิเมตร (การซื้อขายมุ้งจะเรียกมุ้งที่ตาถี่ขนาดนี้ว่า มุ้ง 32 ตาต่อตารางนิ้ว)
มุ้งฟ้า เป็นมุ้งที่มีความถี่เพียง 20 ตาต่อตารางนิ้ว และไม่สามารถกันแมลงพาหะได้ ทำให้พบว่ายังมีม้าป่วยตายจากการติดมุ้งชนิดนี้อยู่ ไม่ต่างจากการไม่ติดมุ้ง
Question: ม้าควรอยู่ในมุ้ง เวลาใดบ้าง?
Answer:
Question: ทำไมถึงต้องให้ม้าอยู่ในมุ้ง 30 วันหลังฉีดวัคซีน?
Answer: วัคซีน AHS ที่ใช้ในครั้งนี้ ใช้เวลาในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันประมาณ 2-3 สัปดาห์เป็นอย่างน้อย จึงจะทำให้ม้ามีภูมิคุ้มกันต่อโรคได้
วันที่ทำวัคซีน (วันที่ 0) - วันที่13 หลังการทำวัคซีน จะเป็นช่วงที่ร่างกายม้ายังไม่มีภูมิคุ้มกันต่อโรค หากม้าออกจากมุ้งในช่วงเวลานี้และโดนแมลงพาหะกัด จะทำให้เกิดโรคและป่วยตายจากโรคได้ ไม่ต่างจากม้าที่ยังไม่ได้ทำวัคซีน
วันที่ 14 - 21 วันหลังการทำวัคซีน จากข้อมูลทางสถิติจะพบว่ามีการสร้างภูมิคุ้มกันแล้ว แต่จะอยู่ในระดับที่แตกต่างกันไปในสัตว์แต่ละตัว หากม้าออกจากมุ้งในช่วงเวลานี้และโดนแมลงพาหะกัด จะทำให้เกิดโรคและป่วยได้ ในอัตราเสี่ยง 50%
วันที่ 22 หลังการทำวัคซีนเป็นต้นไป จากข้อมูลทางสถิติจะพบว่าประชากรที่ได้รับวัคซีนส่วนใหญ่ มีการสร้างภูมิคุ้มกันอย่างสมบูรณ์แล้ว หากม้าออกจากมุ้งในช่วงเวลานี้และโดนแมลงพาหะกัด โอกาสการเกิดโรคและป่วยจะใกล้ 0%
ด้วยเหตุนี้จึงมีการกำหนดการป้องกันแมลงพาหะระยะที่ 1 (ระยะควบคุม) ที่ม้าต้องอยู่ในมุ้ง 30 วันขึ้นมา เพื่อให้มั่นใจได้ว่าประชากรเกือบทั้งหมดที่ได้รับวัคซีนไปมีภูมิคุ้มกันอย่างเหมาะสมแล้ว จึงจะเข้าสู่การป้องกันแมลงพาหะระยะที่ 2 (ระยะผ่อนปรน) ของการอยู่ในมุ้งต่อไป
Question: มุ้งช่วยป้องกันโรคจริงหรือ ทำไมใส่มุ้งแล้วม้ายังตาย?
Answer: