Hoàng Giang điếu Vũ nương


Lê Thánh Tông


Ngàn lau san sát, cỏ xanh xanh

Sảy nhớ ngày xưa kẻ tiết trinh

Cách trở bấy lâu hằng giữ phận

Hiềm nghi một phút, bỗng vô tình...

Hay lòng, phó mặc vầng cao thẳm

Lẻ bóng tìm nơi chốn vắng thanh

Dầu nhẫn ai ai qua đến đấy

Thương nàng và lại trách Trương sinh.


Vũ nương tên thật là Vũ Thị Thiết. Theo Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ, nàng có chồng họ Trương. Khi nàng có mang thì chồng đi lính, sau sinh con trai là Đản. Mỗi tối khi thắp đèn, nàng lại chỉ bóng đèn trên vách vào bảo con là “Cha đấy”. Khi chồng trở về, con nhỏ không nhận ra và nói “Cha Đản cứ đến tối mới về, mẹ đi đâu, cha đi đấy, ngồi cùng ngồi, nằm cùng nằm”. Họ Trương nghi vợ có tình riêng với người khác, mắng nhiếc và đuổi đi. Nàng phân trần không được bèn đâm đầu xuống sông tự trầm. Một đêm, hai cha con ngồi với ngọn đèn, bé Đản chỉ bóng che trên vách bảo “Cha đấy”.


Người sau thương nàn oan khuất, lập đền thờ, nay gọi là miếu bà Trương, ở bên bờ sông Hồng làng Trương Xá, thuộc huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam.

Lê Thánh Tông