The Tale of Kiều
by Nguyễn Du
Ch. 9: The Music of Kiều
Translated by Vuong Thanh
tranh họa sĩ Ngọc Mai
Chapter 9: The Music of Kiều
Kim said, “I heard of your famous talent at the moon lute.
If my Zhong Ziqi ears can have the pleasure of hearing you play.” *
She replied, “Just a small talent, of little worth.
But since you ask, I will gladly obey.”
On the wall, a moon lute’s already hanging. Kim hurriedly
took it down, and raised it to the level of his eyebrows.
Kiều said, “This’s just a petty and private talent of mine.
Your high regards make my heart feels burdened and surprised.”
She started with the tuning of the lute.
Adjusting the four strings to their musical tone scales.
Whence the melody that revives the Han, Chu battlefields,
the sounds of steel swords clashing can be heard.
Whence the melody of Ssu-Ma’s Love Plea for Phoenix,
isn’t there a tinge of bitterness and sorrow?
Here’s Kuang-Ling melody composed by Chi Kang.
Its music: flowing like a river, floating like the clouds.
Here’s Chao-Chun’s melody on crossing the country’s border.
Half’s longings for the king, half’s for her home.
Clear like the sound of a crane flying by.
Thick like the waterfall in the middle of its descent.
Unhurried like a gentle breeze passing outside the door.
Quick and hurried like it’s raining hard and heavy.
* Refers to the legendary friendship between guqin master Yu Boya and Zhong Ziqi, his woodsman friend. This frienship is conmemmorated in the famous chinese music piece “High Mountains, Flowing Water”.
Chương 9: Tiếng Đàn của Kiều
Rằng: "Nghe nổi tiếng Cầm đài
"Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ."
Thưa rằng: "Tiện kỹ sá chi! (465)
"Đã lòng dạy đến, dạy thì phải vâng."
Hiên sau treo sẵn cầm trăng
Vội vàng Sinh đã tay nâng ngang mày
Nàng rằng: "Nghề mọn riêng tay
"Làm chi cho bận lòng này lắm thân?" (470)
So dần dây vũ, dây văn
Bốn dây to nhỏ theo vần cung, thương
Khúc đâu Hán, Sở chiến trường
Nghe ra tiếng sắt, tiếng vàng chen nhau
Khúc đâu Tư mã Phượng cầu (475) *
Nghe ra như oán, như sầu, phải chăng?
Kê Khang này khúc Quảng Lăng
Một rằng lưu thủy, hai rằng hành vân
Quá quan này khúc Chiêu quân *
Nửa phần luyến chúa, nửa phần tư gia (480)
Trong như tiếng hạc bay qua
Đục như nước suối mới xa nửa vời
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa.
* khúc Phượng Cầu Hoàng của chàng Tư Mã Tương Như đánh lên để làm say đắm lòng Trác Văn Quân.
* nàng Chiêu Quân cống Hồ, qua Nhạn Môn Quan, tiếng đàn tỳ bà chua xót, thê lương, một đi không trở lại.
The oil lamp sometimes bright, sometimes dark.
Making the person sitting there also feels sad.
Sometimes he rested his elbows on his knees.
Sometimes he bowed his head.
Sometimes his insides felt all twisted up.
Sometimes his eyebrows curled up in a frown.
He said, “It’s good, exceedingly good.
But it’s so full of bitterness and sorrow.
Why play such a mournful piece
to make your heart heavy and the listener’s unsettled.”
Kiều replied, “A bad habit I’m accustomed to.
Sad or joyous, it’s my endowed nature, what can I do!
But your words are golden advice, I will keep them in my heart.”
Kim said: “Please do try to make it less bitter and distressful.”
Ngọn đèn khi tỏ khi mờ (485)
Khiến người ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu
Khi tựa gối, khi cúi đầu
Khi vò chín khúc, khi chau đôi mày *
Rằng: "Hay thì thật là hay
"Nghe ra ngậm đắng, nuốt cay thế nào! (490)
"So chi những bậc tiêu tao *
"Dột lòng mình cũng nao nao lòng người."
Rằng: "Quen mất nết đi rồi
"Tẻ vui, thôi cũng tính trời biết sao!
"Lời vàng, vâng lĩnh ý cao (495)
"Họa dần dần bớt chút nào được không."