قلعه های جلگه ای و کوهستانی در دفینه یابی و گنج یابی

با توجه به تقسیم بندی قلعه های ایران به دو نوع دسته تقسیم می شوند که از جمله قلعه های جلگه ای و کوهستانی هستند که مصالح ساختمانی آنها نیز متفاوت است و طرح اصلی قلعه های جلگه ای مربع و یا مربع مستطیل است که در چهار گوشه آن برج های مدور برای دفاع ساخته شده اند مصالح این قلعه ها خشت و گل است و به ندرت از آجر و گچ استفاده شده است.

قلعه های جلگه ای و کوهستانی در دفینه یابی و گنج یابی :

• بعضی از قلعه های جلگه ای و کوهستانی به دلیل امنیت آنها محل سکونت کشاورزان و روستاییان شد که با گذراندن خیابانی معمولا شمالی و جنوبی و تامین آب آشامیدنی خانه های روستایی در دو طرف خیابان ساخته میشد.

• بارو (دیوار ضخیم) این قلعه ها چینه (دیوارهای گلی که آن را بند بند می سازند) است یا با خشت های قطور ساخته شده است برای استحکام آن قطر و ضخامت بعضی از بارو ها به چهار متر هم میرسید.

• اطراف بعضی از این قلعه ها خندق حفر میکردند و برای رسیدن به قلعه از پل های متحرک بهره میگرفتند.

• از این قلعه ها میتوان به قلعه هنجن اشاره کرد که تا این اواخر محل سکونت بوده است.

توضیحاتی مختصر در مورد قلعه هنجن :

این قلعه دارای برج و باروی ضخیم بسیار بزرگ بوده است داخل قلعه کوچه های پر پیچ و خمی داشته است که همه آن ها به گذر اصلی قلعه که به در قلعه منتهی میشود راه دارند خانه ها دو طبقه هستند و از طبقه زیرین برای نگهداری دام و یا انبار مواد غذایی و آشپزخانه استفاده میکردند و اتاق های نشیمن در طبقه دوم قرار داشته اند.

از قلعه های مشهور ایران میتوان قلعه فلک الافلاک در شهر خرم آباد را نام برد این قلعه با وسعت زیاد یکی از قلعه های معروف ایران است که هم اکنون تبدیل به موزه شهر خرم آباد شده است مصالح دژهای کوهستانی را معمولا از سنگ های بدون تراش نظیر سنگهای کوه یا رودخانه همراه با گچ غربال شده فراهم میکردند.

در زیردست دژهای کوهستانی پرتگاه های عمیقی تعبیه شده است در قسمت انتهایی برج ها و بعضی مواقع باروها کنگره هایی است که مخصوص کمانداران بوده است تا بتوانند از شکاف کنگره ها دشمن را هدف قرار دهند در بعضی از دژها و قلعه ها، مانند الموت قزوین پایین دژ محل سکونت روستاییان بوده است.