การคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) เป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้ในการสร้างนวัตกรรมได้เป็นอย่างดีในยุคที่ประเทศไทยมีนโยบายที่เปลี่ยนเศรษฐกิจแบบเดิมไปสู่เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม ซึ่งหมายถึงการเปลี่ยนการผลิตสินค้าโภคภัณฑ์ หรือสินค้าที่มีมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก เช่น ข้าวไทย ซึ่งมีมูลค่าต่อหน่วยให้ประเทศค่อนข้างต่ำไปสู่สินค้าเชิงนวัตกรรมซึ่งสร้างมูลค่าให้ประเทศสูงขึ้น เช่น การนำกากน้ำมันรำข้าวมาพัฒนาเป็นครีมเคลือบเงาอเนกประสงค์ที่ปราศจากกลิ่นเหม็นและสารเคมี และยังช่วยลดการเสื่อมสภาพของอุปกรณ์ภายในรถยนต์ เช่น เบาะหนัง รวมทั้งสามารถป้องกันรังสียูวีได้ด้วย
แนวคิดหลักของการคิดเชิงออกแบบ
“เป็นกระบวนการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์หรือกระบวนการที่เรียนรู้จากผู้ใช้งานเป็นศูนย์กลาง”
การคิดเชิงออกแบบขวดซอสมะเขือเทศที่ได้ค้นหาจากประสบการณ์ของผู้ใช้งาน
กระบวนการของการคิดเชิงออกแบบ
1. การทำความเข้าใจปัญหาอย่างลึกซึ้ง (Empathize)
“จัดกลุ่มของปัญหาและระบุปัญหาที่ต้องการแก้ไขให้ชัดเจน”
2. การระบุปัญหาและกรอบของปัญหา (Define)
“พูดคุยกับกลุ่มเป้าหมายเพื่อทำความเข้าใจถึงปัญหาและความต้องการ”
3. การหาแนวทางแก้ไข (Ideate)
“ระดมสมองเพื่อหาแนวทางการแก้ไขที่หลากหลาย”
4. การสร้างต้นแบบ (Prototype)
“สร้างแบบจำลองเพื่อสื่อสารกับผู้ใช้ว่าสามารถตอบโจทย์ได้หรือไม่”
5. การทดสอบ (Test)
“เพื่อสร้างความมั่นใจว่าสิ่งที่สร้างขึ้นสามารถตอบโจทย์ผู้ใช้งาน”
ตัวอย่างการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking)
โครงการทฤษฏีใหม่ ทำไมลดพื้นที่ แล้วผลผลิตยังเพิ่มอยู่ ?
“หลักมีว่า แบ่งที่ดินเป็น 3 ส่วน ส่วนหนึ่งเป็นที่สำหรับปลูกข้าว อีกส่วนหนึ่ง สำหรับปลูกพืชไร่ พืชสวน และก็มีที่สำหรับขุดสระน้ำ ในบริเวณนี้จะเกิดเป็นบริเวณที่พัฒนาแบบใหม่ ถึงเรียกว่า "ทฤษฎีใหม่"หม่”
โครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา
อ้างอิงจากหนังสือเรียน รายวิชาขั้นพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เทคโนโลยี (การออกแบบเทคโนโลยี) ม.2