หน่วยที่ 2 อาหารที่มีประโยชน์และไม่มีประโยชน์สำหรับเด็กปฐมวัย 

..........อาหารที่ไม่มีประโยชน์ เเละให้โทษต่อร่างกาย เป็นอาหารที่เด็กๆ ควรหลีกเลี่ยง เพราะหากกินเป็นประจำจะเสี่ยงต่อการเกิดเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไต โรคหัวใจเเละหลอดเลือด เเละอาจถึงขั้นตาบอด เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาตในวัยผู้ใหญ่เเละวัยสูงอายุ 

| ความหมายอาหารที่มีประโยชน์และไม่มีประโยชน์สำหรับเด็กปฐมวัย 

........อาหารที่ดี หมายถึง อาหารที่เรากินเข้าไปแล้วเกิดประโยชน์ต่อร่างกาย ร่างกายสามารถย่อยอาหารเหล่านั้นเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ได้เต็มที่ ทำให้ร่างกายเจริญเติบโตแข็งแรง ไม่ทำให้ร่างกายเกิดความเจ็บป่วย เช่น ปวดท้อง ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน หรืออุจจาระร่วง รวมทั้งไม่มีผลเสียต่อร่างกายระยะยาวด้วย 

........อาหารที่ไม่มีประโยชน์ คือ อาหารที่ขาดสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น โปรตีน วิตามิน แร่ธาตุ ใยอาหาร รวมถึงเต็มไปด้วยโซเดียม น้ำตาล และไขมันอิ่มตัวที่มากเกินไป เมื่อรับประทานเข้าไปแล้วอาจทำให้ผู้เสี่ยงเป็นโรคเรื้อรังต่าง ๆ เช่น น้ำหนักเกิน โรคอ้วน โรคเบาหวานชนิดที่ 2 โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็ง โรคไขมันพอกตับ 

| อาหารเเบบไหน? ทำลายสุขภาพเด็ก

อาหารที่ไม่มีประโยชน์ เเละให้โทษต่อร่างกาย เป็นอาหารที่เด็กๆ ควรหลีกเลี่ยง เพราะหากกินเป็นประจำจะเสี่ยงต่อการเกิดเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไต โรคหัวใจเเละหลอดเลือด เเละอาจถึงขั้นตาบอด เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาตในวัยผู้ใหญ่เเละวัยสูงอายุ

ประเภทอาหารที่ทำลายสุขภาพเด็ก ได้เเก่ 

1.ขนมขบเคี้ยว

ขนมขบเคี้ยวที่ขายในท้องตลาดส่วนใหญ่ไม่มีคุณค่าทางโภชนาการ เเต่อุดมไปด้วยเเป้ง น้ำตาล ไขมัน เกลือ เเละบางชนิดยังมีสารตะกั่ว ซึ่งมีอันตรายต่อสุขภาพ ทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารสำคัญจากอาหารมื้อหลักน้อยลง เเละก่อให้เกิดการขาดสารอาหารเเละเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ ตามมามากมาย เช่น เบาหวาน โรคไต ควาามดันโลหิตสูง เป็นต้น

2.อาหารรสหวานจัด

การกินอาหารรสหวานจัด เช่น ขนมเค้ก ลูกอม เยลลี่ น้ำอัดลม น้ำหวาน น้ำปั่น กาเเฟเย็น เป็นต้น หรือการเติมน้ำตาลในอาหารที่ปรุงสุกเเล้ว ทำให้ได้รับพลังงานเพิ่มขึ้น เป็นผลให้เกิดภาวะอ้วนได้ง่าย นอกจากนี้ยังทำให้ฟันผุเเละมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานด้วย

3.อาหารรสเค็มจัด

อาหารรสเค็มจัด เช่น การเติมเครื่องปรุงรสเค็มในอาหารที่ปรุงสุกเเล้ว อาหารหมักดอง ขนามที่มีรสเค็ม เช่น ปลาเส้น ขนมขบเคี้ยว เป็นต้น ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดความดันโลหิตสูง โดยเฉพาะคนที่ไม่ค่อยกินผักผลไม้ เเละยังเสี่ยงต่อการเป็นโรคไต เเละมะเร็งกระเพาะอาหารด้วย

         4.อาหารที่มีไขมันสูง 

ทำให้ระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง เเละเกิดหลอดเลือดอุดตันได้ง่าย เป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคหัวใจขาดเลือด อัมพฤกษ์ อัมพาต ชนิดอาหารที่มีไขมันสูง ได้เเก่ เนื้อสัตว์ติดมัน อาหารทอดน้ำมันท่วม ขนมเบเกอร์รี่ อาหารฟาสต์ฟูด เป็นต้น

5.อาหารไม่สะอาดมีการปนเปื้อน

อาหารปนเปื้อนเกิดจากกระบวนการผลิต ปรุง ประกอบ เเละจำหน่ายอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ หรือมีสิ่งเเวดล้อมไม่เหมาะสม หรือการใช้สารปรุงเเต่งอาหารที่ไม่ได้มาตรฐาน ทำให้มีเชื้อโรค พยาธิต่างๆ สารเคมีที่เป็นพิษ อาหารที่ปนเปื้อนเหล่านี้เป็นสาเหตุของอาหารเป็นพิษเเละเกิดการเจ็บป่วยด้วยโรคระบบทางเดินอาหาร

ลักษณะเด่นของอาหารที่มีประโยชน์และไม่มีประโยชน์สำหรับเด็กปฐมวัย 

เด็กแต่ละช่วงวัยควรกินอาหารประเภทใด 
.........วัยทารกทารกแรกเกิดจนอายุถึง 6 เดือน นั้นยังไม่ต้องการอาหารใดๆ นอกจากนมแม่หรือนมผงดัดแปลงสำหรับทารก โดยเฉพาะนมแม่นั้นถือว่าเป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับเด็กแรกเกิด เพราะมีสารอาหารต่างๆ อย่างครบถ้วน แต่เมื่ออายุครบ 6 เดือนไปแล้ว สารอาหารในนมแม่อาจไม่เพียงพอต่อความต้องการในการเจริญเติบโตของร่างกาย จึงจำเป็นต้องมีการเพิ่มสารอาหารชนิดอื่นๆ นอกเหนือจากนมด้วย ซึ่งการได้รับสารอาหารอื่นๆ นั้น นอกจากจะช่วยสร้างการเจริญเติบโตแล้ว ยังเป็นการเริ่มต้นพัฒนาการด้านการบดเคี้ยวด้วย ที่สำคัญคือห้ามเติมเกลือ เนื่องจากไตของทารกนั้นยังไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ นอกจากนั้น คุณพ่อคุณแม่ยังต้องหมั่นสังเกตอาการแพ้อาหารของลูกน้อยในวัยนี้ด้วย

วัยเด็กควรเน้น “โปรตีนและแคลเซียม” สำหรับเด็กที่เพิ่งผ่านพ้นวัยทารก อาจยังไม่สามารถทานอาหารได้หลากหลายชนิดมากนัก จึงควรเน้นอาหารที่บดย่อยง่าย เช่น ผักหรือผลไม้ชนิดต่างๆ เพื่อให้เด็กคุ้นชินกับการกินอาหารจำพวกผัก แต่เมื่ออายุ 5 ขวบขึ้นไป สามารถทานอาหารและเนื้อสัตว์ได้หลากหลายชนิด จึงควรเน้นโปรตีนและนม เพื่อเสริมสร้างกระดูกและกล้ามเนื้อ เช่น เนื้อปลานึ่งหรือทอด และนมวัวชนิดไขมันเต็ม เพื่อให้พลังงานที่ได้รับเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย 

วัยรุ่นเน้น “คาร์โบไฮเดรตและวิตามิน” ในวัยนี้จะมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว จึงต้องการอาหารประเภทที่ให้สารอาหารและพลังงานสูง ซึ่งมีส่วนประกอบที่สำคัญคือ แป้ง ผลไม้ และผัก โดยอาจเสริมด้วยผลิตภัณฑ์ประเภทโปรตีนและนมในปริมาณปานกลาง นอกจากนี้ยังสามารถทานอาหารที่เพิ่มพลังงานได้มากจากแหล่งอื่นๆ ด้วย เช่น ถั่ว ลูกเกด หรือน้ำผลไม้ปั่น

วัยผู้ใหญ่เน้น “กากใยสูง” วัยนี้ควรเลือกทานอาหารในปริมาณที่พอเหมาะ และหลีกเลี่ยงเนื้อสัตว์ที่มีไขมันสูง หรือย่อยยากจนเกินไป โดยให้เน้นทานอาหารที่มีกากใยสูง ไม่ว่าจะเป็นแป้งไม่ขัดสี ผักหรือผลไม้หลากสี ซึ่งนอกจากจะช่วยระบบย่อยอาหารแล้ว ยังมีประโยชน์ในเรื่องของการต่อต้านสารอนุมูลอิสระด้วย โดยอาจเลือกทานอาหารจำพวก ถั่ว ปลา อาหารที่มีส่วนประกอบของน้ำตาลและไขมันในปริมาณที่น้อย รวมทั้งออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอควบคู่กันไป เพื่อรักษารูปร่าง ทำให้จิตใจผ่องใส และช่วยให้ดูอ่อนกว่าวัยเมื่อเวลาผ่านพ้นไป 

วัยผู้สูงอายุเน้น “ซ่อมแซมส่วนต่างๆ ของร่างกาย” วัยนี้เป็นวัยที่ระบบเผาผลาญพลังงานของร่างกายทำงานได้ลดลง และยังต้องการสารอาหารเพื่อไปซ่อมแซมส่วนต่างๆ ของร่างกายด้วย ดังนั้น จึงควรทานผลิตภัณฑ์จากนม เพื่อเพิ่มแคลเซียมสำหรับบำรุงกระดูก รวมถึงอาหารประเภทที่ให้กากใยสูงอย่างผักและผลไม้ และดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อช่วยป้องกันโรคท้องผูกของคนในวัยนี้ นอกจากนี้ ยังควรทานอาหารที่เสริมธาตุเหล็ก เช่น เนื้อสัตว์ไขมันต่ำ ปลา อาหารทะเล สาหร่าย น้ำมันปลา ถั่วอบและธัญพืชต่าง ๆ เป็นต้น เพื่อช่วยบำรุงโลหิต และมีการนำพาออกซิเจนไปสู่เซลล์ต่างๆ ของร่างกายได้ดีขึ้น

อาหารแต่ละช่วงวัยควรกินอาหารประเภทใด