Historiek Wijnbergkerk

Toen vijftig jaar geleden, op 25 augustus 1959, de Wijnbergparochie onder de naam "Onbevlekt Hart van Maria" officieel werd opgericht waren er ongeveer  1.800  inwoners. In het jaarboek van het Bisdom Brugge 2023 staat de parochie met 4.857 inwoners vermeld.

 Heel die periode is de parochie op vele vlakken ontwikkeld. Met E.H. Maurits Lauwers, in 1959 tot eerste pastoor benoemd en sedert 1968 met medepastoor E.H. Noël Reynaert, ontstond een geweldige dynamiek. Met een schare vrijwilligers en opbrengsten van de "Wijnbergschool" werden een noodkerk (1959) en een parochiaal centrum opgericht.

In 1969 werd de plaatselijke KWB gesticht, in 1964 de Kroonwacht (later Meisjeschiro), in 1967 de wielerclub Ter Wijnberg, in 1971 de Bond Derde Leeftijd en in 1973 het Gemengd koor De Wijnberg. Ondertussen werden de bouwwerken voor de nieuwe kerk aangevat, die in november 1969 in gebruik werd genomen. 

Op 15 maart 1982 overlijdt onverwacht pastoor E.H. Lauwers. Met de aanstelling van E.H. André Herman als tweede pastoor komt het parochiale leven, dat was stilgevallen, terug op dreef. Er wordt gestart met een parochiale werkgroep. De Geloofsdagen brengen een nieuwe dynamiek op gang met het ontstaan van een Bijbelgroep en verscheidene werkgroepen. Kerstspel in de Kerk, jeugdvieringen, vakantiemissen, Sterrestoet en kerstzingen door kinderen: allemaal innovaties van de tachtiger en negentiger jaren. Hoogtepunt was wellicht "Kerk van de maand" in november  1999. Op 7 maart 2002 neemt E.H. Herman afscheid van zijn parochie als tweede residerende pastoor. 

Voortaan behoorde De Wijnberg tot de parochiefederatie Wevelgem, waar de priesters om de beurt in elk van de drie kerken voorgaan in vieringen. Met de federale stuurgroep waren ze verantwoordelijk voor het beleid. Op 1 september 2007 wordt E.H. Jan Parmentier residerend pastoor: hij blijft part time leraar in het Sint-Aloysiuscollege Menen tot 31 december 2019. Vanaf 1 januari 2020 is hij voltijds pastoor in de federatie Wevelgem, en vanaf 1 juli 2020 pastoor-moderator in de pastorale eenheid Zacheüs Wevelgem-Gullegem-Moorsele, samen met pastoor Sylvester Mpia Bokoma.

Al op 16 juni 2002 wordt een parochiale stuurgroep met drie leken aangesteld, die samen  met de respectieve pastores E.H. Jonckheere, E.H. Devolder, E.H. Frenay en E.H. Parmentier het beleid van de parochie voert.

Naar aanleiding van "50 jaar Wijnbergparochie" werd in september 2009 in de Wijnbergkerk een tentoonstelling opgezet die een beeld bracht van die voorbije 50 jaar. Uit de archieven werden foto´s en documenten opgediept die, dankzij de hulp van de Heemkring Wibilinga, een overzicht brachten van de Wijnbergparochie. Ook het verenigingleven werd belicht. 

Op zaterdag 21 en zondag 22 september 2019 werd 60 jaar parochie en 50 jaar kerkgebouw gevierd. Zaterdag kwam het culturele luik aan bod: John Leenknecht belichtte de architectuur, Bart Vercauteren schetste de visie van het bisdom op de toekomst van kerkgebouwen en burgemeester Jan Seynhaeve bood namens de gemeente gelukwensen aan, gevolgd door een receptie. Wevelgemnaar Julien Libeer bracht intermezzi op de piano. 's Avonds bracht hij een uitgebreid pianorecital, waarbij parochie en cultuurcentrum Guldenberg samenwerkten voor de organisatie. Op zondagmorgen ging bisschop Lode Aerts voor in de jubileummis, muzikaal verzorgd door het koor Echo.

*

BOUW WIJNBERGKERK: zes brieven in handschrift van Dom Hans van der Laan

In Nederland bleef de Van der Laankerk in de Wijnbergparochie lange tijd onbekend, terwijl men in Wevelgem overtuigd was van de beslissende rol van benedictijnermonnik Hans van der Laan (1904-1991). Misleidend op de officiële bouwplannen was dat in de handtekening van de architect de letter h van ‘hans’ niet veel verschilt van de letter n van ‘nico’ (1908-1986), de broer architect met wie dom Hans ook hier samenwerkte.  

Tot nu toe waren er vooral onrechtstreekse aanwijzingen, nl. in brieven aan zijn zuster en aan pater Xavier Botte van de abdij van Zevenkerken over 'de plannen van de kerk in Wevelgem die goed opschieten'. Er is ook een sterke overeenkomst tussen het portaal van de Wijnbergkerk en een kladtekening van dom Hans voor een niet uitgevoerde kerkbouw op het eiland Martinique. Hoofdargument zijn de wiskundige verhoudingen van het gebouw, die beantwoorden aan Van der Laans theorie van het Plastische Getal. De overeenkomst met zijn ontwerpen van de abdij Roosenberg in Waasmunster en de abdij Sint-Benedictusberg in Vaals is treffend.  

In het archief van onze kerkfabriek ontdekten we recent zes brieven in het handschrift en met de handtekening van Hans van der Laan aan pastoor Maurits Lauwers. Brieven van 16 september 1961 en 18 oktober 1961 danken voor de interesse om samen te werken aan de bouw van een kerk volgens de principes van de Bossche school. Pater Hans stelt een bezoek aan Wevelgem voor op 24 oktober, maar dat gaat niet door. Intussen heeft de gemeentelijke overheid (die eigenaar wordt) tussen 14 en 23 november 1961 het voornemen goedgekeurd om een kerk te bouwen.  

In een brief van 14 maart 1962 schrijft dom Hans dat hij die woensdagmiddag in de abdij van Oosterhout samen met zijn broer Nico het ontwerp op papier gezet heeft. Nico zal officieel verantwoordelijk zijn en de gedetailleerde plannen uitwerken – terwijl de werfleiding in handen komt van architect Jozef Lietaert (1908-1981) uit Brugge (brief van 20 maart 1962).  

Een niet gedateerde brief (vermoedelijk uit de periode eind 1962-begin 1964) handelt over het kerkmeubilair (altaar, priesterbank) en een ciborie. Het interieur wordt ook besproken in een brief van 28 oktober 1968, waarin pater Hans zijn spijt uitdrukt omdat hij nog altijd niet in Wevelgem geraakte voor een bezoek. 

Meestal zijn de brieven een antwoord op nog niet teruggevonden brieven van pastoor Lauwers. Misschien zijn die bij het opheffen van de Sint-Paulusabdij in Oosterhout verloren gegaan, of naar een nog onbekend archief overgebracht. Ze zijn in elk geval niet te vinden in Vaals bij de Van der Laan Stichting of in het abdijarchief.