Дыдактычны матэрыял да прыёму “Пяць элементаў…”

1. Шчаслівы той, хто шчаслівы ў сябе дома (Л.М. Талсты).

2. Калі ўсё склалася не так, як вы чакалі, не хвалюйцеся. Божыя планы заўсёды лепш нашых (І. Гётэ).

3. Ніколі не асуджайце чалавека, пакуль не пройдзеце доўгі шлях у яго чаравіках (Лао-Цзы).

4. Усё ўплывае на ўсё. У гэтым Сусвеце, калі змяняецца адна рэч, змяняецца ўсё. Адсюль і вялікая сіла чалавека мяняць свет, змяняючы сябе (Ш.Н. Махарадж).

5. Наша жыццё – падарожжа, ідэя – даведнік. Няма даведніка, і ўсё спыняецца. Мэта страчана, і сіл як і не было (В. Гюго).

6. Песіміст бачыць цяжкасці пры кожнай магчымасці; аптыміст у кожнай цяжкасці бачыць магчымасці (У. Чэрчыль).

7. Карціна, якую ты бачыш у сваім розуме, з часам стане тваім жыццём (А. Шапенгаўэр).

8. Хто поўны жаданняў і надзей, той ужо жыве ў будучыні (Л. Шэфер).

9. Калі ты чагосьці вельмі хочаш, увесь Сусвет будзе спрыяць таму, каб тваё жаданне спраўдзілася (П. Каэльё).

10. Хто хоча рабіць – шукае спосаб, хто не хоча – шукае прычыну (Сакрат).

11. Чалавек, які радуецца шчасцю іншых людзей, заўсёды будзе шчаслівы сам (Г.Д. Цінлей).

12. Той, у каго ў душы свеціць сонца, будзе бачыць сонца нават у самы хмурны дзень (Канфуцый).

13. Спакой і цярпенне – гэта найвялікшая праява ўнутранай сілы. А хто мае такую сілу зможа дасягнуць усяго, чаго захоча (Б. Франклін).

14. Не той вялікі, хто ніколі не падаў, а той вялікі – хто падаў і ўставаў! (Канфуцый).

15. Памылак не бывае. Падзеі, якія ўрываюцца ў наша жыццё, якімі б непрыемнымі для нас яны ні былі, неабходны для таго, каб мы навучыліся таму, чаму павінны навучыцца (Р. Бах).

16. Слабыя ніколі не даруюць. Уменне прабачаць – уласцівасць моцных (М. Гандзі).

17. У жыцці абавязкова павінны быць паўзы. Такія паўзы, калі з вамі нічога не адбываецца, калі вы проста сядзіце і глядзіце насвет, а свет глядзіць на вас (К. Рэнц).

18. Якая розніца, хто мацнейшы, хто разумнейшышы, хто прыгажэйшы, хто багацейшы? Бо, у канчатковым выніку, мае значэнне толькі тое, ці шчаслівы ты чалавек ці не? (Ашо).

19. Не для таго я жыву, каб есці, а ім для таго, каб жыць (Квінтыліян).

20. Адсутнасць сну – не праблема. Праблема, калі ты не ведаеш дзеля чаго прачынаешся ўранку! (А. Эйнштэйн).

21. Імкніся не да таго, каб дабіцца поспеху, а да таго, каб тваё жыццё мела сэнс (А. Эйнштэйн).

22. У жыцці няма бязвыхадных сітуацый, ёсць толькі непрынятыя рашэнні (А. Рой).

Цытаты да ўрокаў літаратуры ў 8 класе

1. Рыгор Барадулін. «Трэба дома бываць часцей»

Хата мая, хацінка –

У абдымках яблынь і сліў.

Сэрца майго часцінка.

Свет, дзе ты іншым быў.Ніна Аксінчык

Лепшы час, каб пасадзіць дрэва, было 20 гадоў таму. Наступны зручны момант-сёння. Кітайская прыказка

2.Віктар Карамазаў. «Дзяльба кабанчыка».

Хутчэй за ўсё вучышся ў трох выпадках — да 7 гадоў, на трэнінгах, і калі жыццё загнала цябе ў кут.Стывен Кові

Ніколі не робіць памылак толькі той, хто не спрабуе нічога новага. Альберт Эйнштэйн

Аляксей Дудараў. «Вечар».

Прыносіць карысць свету— гэта адзіны спосаб стаць шчаслівым.

Ханс Крысціян Андэрсан

Жыццё мераецца не тым, колькі ў ім гадоў, а тым, колькі ў гэтых гадах сапраўднага жыцця.Абрагам Лінкальн

Народныя песні «Бяроза з лістом...», «Зелянеюць, зелянеюць лугі, сенажаці...»

Янка Купала. «Спадчына».

Толькі адна айчына заключае ў сабе тое, што дорага ўсім.Цыцэрон

Айчына-гэта край, дзе палонніца душа. Вальтэр

Максім Багдановіч. «Слуцкія ткачыхі

Усякая высакародная асоба глыбока ўсведамляе сваё кроўнае сваяцтва, свае кроўныя сувязі з айчынай.В. Р. Бялінскі

Радзіма... Мы ёй абавязаныя нашымі сіламі, і натхненнем, і радасцямі.

А. А. Блок

Чалавек без Радзімы-гэта пясчынка, аддадзеная на волю выпадковасцяў часу і прасторы.Ж. Лакардэр

Уладзімір Караткевіч. «Беларуская песня».

Мудры чалавек патрабуе ўсяго толькі ад сябе, мізэрны ж чалавек патрабуе ад іншых.Леў Талсты

Максім Танк. «Шчасце».

Свет дзеліцца на два класы:адны вераць у неверагоднае, іншыя здзяйсняюць немагчымае. О. Уайлд

Адзінае шчасце ў жыцці-гэта пастаяннае імкненне наперад.Эміль Заля

Шчасце не ў тым, каб рабіць заўсёды, што хочаш, а ў тым, каб заўсёды хацець таго, што робіш. Леў Талсты

Шчасце-гэта не нешта гатовае. Шчасце залежыць толькі ад вашых дзеянняў.Далай Лама

Калі мне было 5 гадоў, мама заўсёды казала, што галоўнае ў жыцці-шчасце. Калі я пайшоў у школу, на пытанне, кім я хачу быць, калі вырасту, я адказаў "шчаслівым чалавекам". Мне тады сказалі, што я не разумею пытання, а я адказаў, што гэта яны не разумеюць жыцця.Джон Ленан

Генадзь Пашкоў. «Пазвоніць аднойчы вясна…».

1.Здараецца, што нешта не атрымлівецца, ідзе дрэнна, і ў той жа час вы адчуваеце нешта добрае. Вы ўспамінаеце тое добрае і разумееце: гэта вясной.Міхаіл Міхайлавіч Прышвін

2 Вясна дождж пахне надзеяй. Там няма незваротных страт, як іншых пор гада. За вясновым дажджом я не хачу назіраць збоку, апускаючыся ў атмасферу домашняга камфорту. Пад ім хочацца жыць, кахаць, спадзявацца. Вясновы дождж выглядае як мятны кактэйль з кубікамі лёду. Вясновы кактэйль, таму нагадвае пра лета ...Эльчын Сафарлі

3.Вясна надае звычайным рэчам адценне навізны. Паветра, неба, дрэвы, домы, ночы і дні становяцца рознымі, як быццам яны абяцаюць нешта прыгожае, радаснае, пранізлівае, як першае каханне.

Анатоль Вярцінскі. «Жыццё даецца, каб жыццё тварыць...».

. Калі ты хочаш пабудаваць карабель, не трэба склікаць людзей, планаваць, дзяліць працу, даставаць інструменты. Трэба “заразіць” людзей імкненнем да бясконцага мора. Тады яны самі пабудуюць карабель.Антуан дэ Сэнт-Экзюперы

Запомніце, што не дасягнуць поспеху- часам таксама вялікая ўдача. Далай Лама

Калі ўнутраны голас кажа вам, што вы не можаце маляваць - малюйце як мага больш, тады гэты голас заціхне.Вінцэнт Ван Гог

Калі няма ветру, бярыцеся за вёслы.Лацінская прымаўка

Максім Багдановіч. «Раманс» («Зорка Венера»).

1.Вы павінны мець нешта агульнае, каб зразумець адзін аднаго, і нечым адрознівацца, каб любіць адзін аднаго.Пол Джэральдзі

Ах, калі б хто-небудзь прыдумаў, як захаваць ўспаміны, замкнуць іх у флакон, як духі. Каб яны ніколі не вытыхліся. Ніколі не пацмянелі. А калі табе захочацца, дастанеш корак — і зноўку перажывеш той міг.

Аркадзь Куляшоў. «Бывай».

Успаміны — тое, што можа прымусіць нас усміхнуцца або засмуткаваць. Але без іх наша жыццё было б пражыта дарма.

Трохі веры - і чалавек здольны тварыць сапраўдныя цуды. Зусім няшмат ВЕРЫ Дэн Браўн

Пятрусь Броўка. «Пахне чабор».

Людзі забудуць, што ты казаў, забудуць, што ты рабіў, але ніколі не забудуць, што ты прымусіў іх адчуць.Майя Энджелоу, пісьменніца і паэтка

Якуб Колас. «О, край родны, край прыгожы!..»

Адзіны спосаб зрабіць нешта вельмі добра-любіць тое, што ты робіш.

Стыў Джобс

Максім Багдановіч. «Цёплы вечар, ціхі вецер, свежы стог...».

Ва ўсяго ёсць свая прыгажосць, але не кожны можа яе ўбачыць. Канфуцый

Міхась Башлакоў. «Верасень».

Заўважце, восень — сезон больш душы, чым прыроды.Фрыдрых Ніцшэ

Восень-росквіт прыроды, ахутаны мудрасцю і усведамленнем нязменнасці плыні жыцця. Час апалага лісця прыйшоў зноў! Як шмат святла і колеру ў апошнія восеньскія дні!

Восень ... апошняя, самая выдатная ўсмешка года. Уільям Каллен Брайант

Максім Багдановіч. «Санет» («Замёрзла ноччу шпаркая крыніца...»).

Жыві ў сучаснасці, пускайся ў плаванне з кожнай новай хваляй, шукай вечнасць у кожным моманце

Анатоль Грачанікаў. «Свяці, кахання чыстая зара...». Максім Багдановіч. «Трыялет» («Калісь глядзеў на сонца я...»).

Каханне - гэта калі хочаш перажываць з кімсьці ўсе чатыры пары года. Калі хочаш бегчы з кімсьці ад вясновай навальніцы пад абсыпаны кветкамі бэз, а ўлетку збіраць ягады і купацца ў рацэ. Увосень разам варыць варэнне і заклейваць вокны ад холаду. Зімой - дапамагаць перажыць хваробу і доўгія вечары ... Рэй Брэдберы

Без кахання жыць лягчэй. …Але без яго няма сэнсу. Л.М. Талсты

Данута Бічэль. «Лёгкія сняжынкі ў цішы…».

Зіма - час казачных прыгод. Гэты час новых надзей, новых імкненняў, новых мар. У гэты час года выдатна ўсё без выключэння! Нават лютыя маразы, і тыя добрыя, бо менавіта яны вучаць любіць і шанаваць цяпло і ўтульнасць роднай хаты.

А вы ведаеце, у зімы ёсць свой пах - пах цудаў і казак!

Падымаеш галаву да неба: аблокі пасыпаюць свет ванільным цукрам.

Зіма становіцца казкай толькі для тых, хто не страціў веры ў цуды.

Зіма - выдатны час, каб вучыцца новаму… напрыклад, навучыцца шанаваць не толькі мінулае, але і будучыню.

Зіма - час прыгожай казкі. Белай і пухнатай казкі. Жадаю ўсім яе спазнаць!

Зіма для таго і створана ў белых танах, каб пачынаць сваё жыццё з белага ліста.

Якуб Колас. «Хмарка».

Вы змяняецеся кожны момант. Вы падобныя рацэ. Сёння яна цячэ ў адным кірунку і клімаце. Заўтра-у іншым. Я ні разу не бачыў адной і той жа асобы двойчы. Усё мяняецца. Нічога не стаіць на месцы. Але для таго, каб гэта бачыць, патрэбныя вельмі пранікнёныя вочы. Інакш апускаецца пыл, і ўсё становіцца старым; здаецца, што ўсё ўжо было.(Ашо)

. Не гэтак важна, як павольна ты ідзеш, як тое, як доўга ты ідзеш, не спыняючыся. Канфуцый

Уладзімір Караткевіч. «Паром на бурнай рацэ

Усе мы ўнікальныя. Ніхто не мае права ўказваць, што ёсць правільна, а што няправільна. Жыццё-эксперымент, падчас якога мы вызначаем гэтыя зменлівыя паняцці кожны дзень. Часам, магчыма, вы зробіце нешта няправільна, але менавіта дзякуючы гэтаму вы спазнаеце велізарную карысць.(Ашо)

Каб весці людзей за сабой, ідзі за імі.Лао Цзы

Генрых Далідовіч. «Губаты».

Планеце не трэба вялікае колькасць "паспяховых людзей". Планета адчайна мае патрэбу ў міратворцах, лекарах, рэстаўратарах, казачніках і тых, хто любіць усё. Яна мае патрэбу ў людзях, побач з якімі добра жыць. Планета мае патрэбу ў людзях з мараллю і любоўю, якія зробяць свет жывым і гуманным. А гэтыя якасці маюць мала агульнага з "поспехам", як ён вызначаецца ў нашым грамадстве. Далай Лама

Усе дзеці-Мастакі. Праблема ў тым, каб застацца мастаком, калі ты вырас. Пабла Пікаса

Васіль Быкаў. «Жураўліны крык».

1.Смеласць - гэта рух у невядомае, нягледзячы на ўсе страхі. Адвага — гэта не адсутнасць страху. Бясстрашнасць здараецца, калі вы становіцеся ўсё смялейшым і смялейшым. Але ў самым пачатку розніца паміж баязліўцам і смельчаком не такая ўжо вялікая. Адзінае адрозненне - у тым, што баязлівец слухае свае страхі, а смяльчак пакідае іх у баку і рухаецца далей. (Ашо)

2. Адправіць людзей на вайну непадрыхтаванымі - гэта значыць,здраджваць ім.Канфуцый

Той жыў, хто за народ загінуў.А. Шанье

Прыгожая і салодкая смерць за Айчыну.Гарацый

Янка Купала. «Магіла льва».

Моцны чалавек прад'яўляе патрабаванні да сябе, слабы чалавек прад'яўляе патрабаванні да іншых. Канфуцый

Аркадзь Куляшоў. «Маці».

Любоў маці - гэта адзінае каханне, ад якога нельга чакаць здрады.

Успамін аб матчынай любові- самы суцяшальны ўспамін для таго, хто адчувае сябе страчаным і кінутым.

Кандрат Крапіва. «Ганарысты Парсюк», «Дыпламаваны Баран».

Ёсць толькі тры правілы ў жыцці:

1. Парадокс. Жыццё-гэта таямніца. Не марнуйце час, спрабуючы зразумець гэта.

2. Гумар. Захоўвайце пачуццё гумару, асабліва ў дачыненні да сябе - гэта бясконцая сіла.

3. Змены. Ведаце, нічога не застанецца ранейшай.

Матэрыял да ўрокаў беларускай літаратуры па развіцці маўлення ў 9 класе

1.«Жыціе Ефрасінні Полацкай»

«Ды гэта ўжо, відаць, прысуджана спрадвеку,

Што дух пярэчання існуе ў чалавеку »

«Праўда і Дабро, як водблескі Бога самога заўсёды на свеце перамагаюць, даюць радасць сэрцам людскім і адкрываюць новы сэнс жыцця чалавечага » Адам Станкевіч

«Не дзеля таго маем думаць мы аб смерці, каб сумаваць і вянуць, але каб жыццю прыспорыць красы і радасці, каб набрацца сілы і зацвісці. Да гэтага вядзе дарога дабра, дарога добрага, багабойнага жыцця, дарога добрых чынаў» Адам Станкевіч

2. Беларускі летапіс («Летапісец вялікіх князёў літоўскіх», «Беларуска-літоўскі летапіс (1446)» — урывак «Пахвала вялікаму князю Вітаўту»)

«Калі я чытаю добрую кнігу, не папракайце мяне ў гультайстве. Не хочаце прызнаць, што я працую, дык думайце, што я малюся – Слову» .Янка Брыль

«У краіне, дзе ёсць парадак, будзь адважны і ў дзеяннях, і ў прамовах. У краіне, дзе няма парадку, будзь адважны ў дзеяннях, але абачлівы ў прамовах».Канфуцый

3.Ф р а н ц ы с к  С к а р ы н а. Прадмова да кнігі «Юдзіф»

«Дзейнічай, працуй, аб'ядноўвай вузлом любові, вучы славіць Бога, любіць суайчыннікаў і маці-радзіму» А.Вярыга-Дарэўскі

«З адукацыяй і веру спалучайце»В.Дунін-Марцінкевіч

М і к о л а  Г у с о ў с к і. Паэма «Песня пра зубра»

«Прыроды гэтага свету мы змяніць не можам, але можам і павінны мы жыць на гэтым свеце як Божыя дзеці » А.Станкевіч

«Што чуе сэрца, тое без страху гавораць нашы вусны»

Я н  Б а р ш ч э ў с к і. Апавяданні «Шляхціц Завальня», «Плачка», «Белая Сарока» (са зборніка «Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях»)

«Ты пачынаешся тады, калі ты робіш выбар сам » Янка Брыль

«Давай навучанне толькі таму, хто шукае ведаў, выявіўшы сваё невуцтва». Канфуцый

А д а м  М і ц к е в і ч. Балада «Свіцязянка»

Альберт Эйнштэйн: «Толькі тое жыццё можна назваць годным, якое была пражыта дзеля іншых людзей».

Г. Гесэ: «Сэнс нашага знаходжання ў гэтым свеце - думаць, шукаць і слухаць далёкія гукі, бо за імі хаваецца радзіма».

К а н с т а н ц і н  В е р а н і ц ы н. Паэма «Тарас на Парнасе»

«Што ні песня, то новы матыў, што ні чалавек — своеасаблівы характар. Як усе песні не спяеш на адзін матыў, так і чалавека не параўнаеш аднаго з другім».В.Ф.Праскураў

«Кожны чалавек — тая ж непрачытаная кніга. Розніца, мабыць, у тым, што кніга ад першай да апошняй старонкі ўся перад табой — чытай. А вось чалавек не заўсёды ахвотна раскрывае сваю жыццёвую кнігу, не кожнаму давярае перагортваць старонкі пражытых гадоў» В.Ф.Праскураў.

В і н ц э н т  Д у н і н - М а р ц і н к е в і ч. Фарс-вадэвіль «Пінская шляхта»

«Рабі нечаканае, рабі, як не бывае, рабі, як ня робіць ніхто ‒ і тады пераможаш » У.Караткевіч

«Вечна тваім застанецца толькі тое, што ты аддаў» У.Караткевіч

«На тое яму, чалавеку, і дзве нагі дадзена, каб карыстацца абедзвюма. Сваёй зямлі адцурацца і на чужыне жыць — гэта ўсё роўна, што на адной назе хадзіць. Даўней гаварылі: ні проку, ні клёку» В.Ф.Праскураў.

Ф р а н ц і ш а к  Б а г у ш э в і ч. Прадмова да зборніка «Дудка беларуская»; вершы «Мая дудка», «Хмаркі»

«Баяцца за другіх – не баязлівасць» Янка Брыль

«Хто не памятае мінулага, хто забывае мінулае – асуджаны зноў перажыць яго. Безліч разоў» У.Караткевіч

«Дзве старонкі, дваццаць ці дзвесце... А можа, тысячы тысяч? Усё адно, нават іх будзе мала, каб годна ўславіць цябе, родная беларуская мова. Таму што мільёны тваіх людзей самім існаваннем сваім з самага пачатку дзён кожным трапным словам, кожнай любоўнай ці гнеўнай думкай, кожным знішчальным, здзеклівым, іранічным або, наадварот, добрым, лірычным сказам славяць цябе. І славіць будуць, пакуль не скончыцца жыццё людское і думка людская на Зямлі »У.Караткевіч

Я н к а  К у п а л а. Вершы «А хто там ідзе?», «Мая малітва» («Я буду маліцца і сэрцам, і думамі...»), «Жняя», «Явар і каліна», «Роднае слова» («Магутнае слова, ты, роднае слова!..»);

«У чужым краі — не на сваёй лаве, не скажаш — пасунься. Памятай гэта, зямляк. Так што, калі прыйдзецца туга, бяжы ў свой край, тут і пад елкай рай» В.Ф.Праскураў.

«Любоў да Радзімы — асаблівая любоў, ні з чым не параўнальная. Яна жыве ў сэрцы чалавека. І калі ў сэрцы няма месца для такой любові, лічыце, няма чалавека. Нават больш: чалавека ўвогуле не было» В.Ф.Праскураў.

«Ніхто з нас не выбіраў сабе мацярок — гэта не ў нашых сілах, ніхто не выбіраў і Радзіму — якая ні ёсць — яна твая, не плявузгай на яе: Радзіма заўсёды вялікая, ты ж вялікі толькі ўкленчаны перад ёй» В.Ф.Праскураў.

Паэма «Бандароўна»

А. П. Чэхаў: «Сэнс жыцця заключаецца ў барацьбе»

«Калі ты ненавідзіш - значыць цябе перамаглі» Канфуцый

Я к у б  К о л а с. Вершы «Не бядуй!», «Родныя вобразы», «Першы гром», паэма «Новая зямля»

«Зямлю, можа, больш, чым жонку, любіць варта. Жонкі — яны розныя бываюць. А зямля — яна адданая табе да скону» В.Ф.Праскураў.

«Толькі чыстыя сэрцы бачаць сапраўдную прыгажосць» Янка Брыль

«З гадамі змяняецца ўсё — і зямля, і людзі. Людзі растуць, старэюць, а зямля маладзее». В.Ф.Праскураў

«Недаравальна было б у полі захапляцца важкім коласам і не згадаць пры гэтым сейбіта, які рупліва і нястомна засяваў ніву добрым насеннем». В.Ф.Праскураў

«З даўніх давён яе называюць з бязмежнай любоўю, узнёсла і шчыра: зямля-карміцелька. У гэтае кароткае і мілагучнае слова людзі ўклалі такі глыбокі, такі ўсеабдымны змест, што ў ім неяк неўзаметку і ў той жа час спаўна адлюстравалася ўсё, што лагодзіць і песціць пад сонцам Жыццё».В.Ф.Праскураў

М а к с і м  Б а г д а н о в і ч. Вершы «Санет» («Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі...»), «Маладыя гады», «Жывеш не вечна, чалавек...», «Плакала лета, зямлю пакідаючы...»

«Жыццё – даброта. Найвялікшая даброта, якая дадзена кожнаму, нягледзячы на ўвесь боль» У.Караткевіч

«Людзі нараджаюцца роўнымі перад сваім сумленнем» У.Караткевіч

«Ах, каханне! Слодыч і горыч людская, спрадвечная загадка роду чалавечага. Хто адгадае яе? А ці варта ўвогуле адгадваць? Без сваёй загадкавай таямнічасці яно, напэўна, згубіць самае галоўнае — святасць, як першародную аснову». В.Ф.Праскураў

М а к с і м  Г а р э ц к і. Апавяданне «Роднае карэнне»

Шэран Стоўн: «Усё роўна, як чалавек падае, важна, як ён падымаецца».

Канфуцый: «Слава складаецца не ў тым, каб ніколі не памыляцца, а ў тым, каб прызнаваць і выпраўляць свае памылкі".

Амар Хайям: «Той, хто страціў баявы дух, памірае раней пакладзенага тэрміну».

К у з ь м а  Ч о р н ы. Апавяданне «На пыльнай дарозе»

«Тры шляхі вядуць да ведаў: шлях разважання - гэта шлях самы высакародны, шлях пераймання - гэта шлях самы лёгкі і шлях вопыту - гэта шлях самы горкі». Канфуцый

«Вайна закрывае ўсе далягляды». Максім Танк

А р к а д з ь  К у л я ш о ў. Вершы «Мая Бесядзь», «Спакойнага

шчасця не зычу нікому...», «На паўмільярдным кіламетры», «Нябёсы — акіян, я знаў даўно...»

«Упэўненасць у сабе - гэта ключ да энергічнага жыцця. Чалавек павінен глядзець унутр, каб знайсці ўласныя адказы».Робін Уільямс

«У вас будуць дрэнныя часы, але яны заўсёды будуць абуджаць вас да рэчаў, на якія вы не звярталі ўвагі».Уіл Хантынг

«Нястрыманасць у дробязях загубіць вялікую справу»Канфуцый

М а к с і м  Т а н к. Вершы «Мой хлеб надзённы», «Завушніцы»,

«Ты яшчэ толькі намёк на чалавека...», «Не знаю...» « »

«Да прыгожых словаў трэба прыгожыя ўчынкі »

« Народ можа дараваць пісьменьнікам многае, але ня можа дараваць маўчаньня ў часы, калі вырашаецца яго лёс» Максім Танк

«Вельмі часта, каб мець магчымасць выявіць, што мы закаханыя, магчыма, нават стаць ім, павінен наступіць дзень расстання » Марсэль Пруст

І в а н  Ш а м я к і н. Аповесць «Непаўторная вясна»( зпенталогіі «Трывожнае шчасце»)

Жыццё i смерць, гнеў цi пяшчоты,

Святло i цень, дзень або ноч,

Вакол ёсць толькi антыподы,

У iх – прыроды дзiўнай моц.

Каханне з ненавiсцю разам,

Ёсць сябра – вораг ёсць заўжды,

Раз – пахвала, другi – абраза,

Без антыподаў – нiкуды.( Анатолій Балуценка)

«Маладое каханне нечым нагадвае пачатак веснавой паводкі. Усё ў іх амаль аднолькавае, усё — цераз край».В.Ф.Праскураў

«Толькі ў абдымках галубяцца закаханыя сэрцы» В.Ф.Праскураў.

«Як хораша, калі ў дарагім для цябе чалавеку зноў і зноў адкрываеш нешта новае, ад чаго, як у юнацтве, страпянецца сэрца ў грудзях і пасвятлее нават самы высокі поўдзень» В.Ф.Праскураў.

«…Гады ідуць — як вада плыве: дзень за днём, як хваля за хваляй — хутка і непрыкметна. Калі ж чалавек з галавой акунецца ў любую работу, тады гады не ідуць — ляцяць» В.Ф.Праскураў.

«Няпраўда, што закаханыя сляпыя, што свет для іх засланіўся, а жыццё нібыта раздвоілася. Толькі той, хто здольны кахаць, ўсё добра бачыць».

«Раней я думаў, што самае страшнае ў жыцці - гэта застацца зусім аднаму. Гэта не. Самае страшнае ў жыцці - гэта апынуцца з людзьмі, якія прымушаюць адчуваць сябе зусім адзінокім».Робін Уільямс, вядомы акцёр

«Шчасце - гэта калі цябе разумеюць, вялікае шчасце - гэта калі цябе кахаюць, сапраўднае шчасце - гэта калі кахаеш ты » Канфуцый

«Ніхто не фатаграфуе тое, пра што хоча забыцца » Робін Уільямс.

Я н к а  Б р ы л ь. Апавяданне «Memento mori»

« Выжываць ‒ гэта любой цаною, а жыць ‒ гэта ўсё-ткі менш ці больш сумленна » Янка Брыль

Смерць не вораг, спадарства. Калі мы збіраемся змагацца з хваробай, давайце змагацца з адной з самых страшных хвароб — абыякавасцю».Патч Адамс

. «Перад тым як помсціць, выкапай дзве магілы » Канфуцый

У л а д з і м і р  К а р а т к е в і ч. Аповесць «Дзікае паляванне караля Стаха»

«Усё, што трэба, гэта прыгожая фальшывая ўсмешка, каб схаваць параненую душу». Робін Уільямс

«У кожнага з людзей свае даліны і ўзгоркі, свая хада па іх, а неба, зорнае неба – адно»Янка Брыль

« Няма горшага за той суд, якім судзіш сябе сам» У.Караткевіч

«Каханне — пачуццё спрадвечнае і святое. Вялікае шчасце — быць каханым, але намнога большае — кахаць самому» В.Ф.Праскураў.

Я ў г е н і я  Я н і ш ч ы ц. Вершы «Ты пакліч мяне. Пазаві...»,«Чаму ніколі не баюся я...», «Не воблака, а проста аблачынка...», «Любоў мая...»

«Праз многія вякі яго, каханне, не раз вадзілі на эшафот, кідалі ў ледзяныя палонкі, палілі ў пякельным агні. А яно жыве. І будзе красаваць вечна на Ніве Жыцця, пакуль яго жывяць сокі вернасці. Паспрабуй вырваць яго, пазбавіць тых жыватворных сокаў — і яно завяне, засохне, загіне».В.Ф.Праскураў

«Як, якімі пуцявінамі ты прыходзіш, каханне? Хто асмеліцца беспамылкова адказаць? Не нарадзіўся яшчэ такі празорлівец, такі мудрэц, такі вяшчун. Затое ўсе ведаюць: прыходзіць тады, калі яны — удвох» В.Ф.Праскураў

Прыёмы працы з асацыятыўнымі карткамі

Прыём

Клас, дзе можа прымяняцца

Мэта

Сутнасць

Візітоўка

5-6 клас

Стварэнне ва ўяўленні новых вобразаў на аснове ўспрыняцця

Карткі рознай тэматыкі

(прырода, звяры, прадметы і г.д.) Вучань выбірае картку з выявай і спрабуе растлумачыць свой выбар. Што ў выяве адпавядае яму. Пытанні для дапамогі. Што бачым на картцы? Хто я на гэтай картцы? Што яна азначае для мяне? Ці ёсць сярод тых картак, што засталіся, тыя, што падыходзяць табе, тое, што б ты мог яшчэ дапоўніць пра сябе?

Падабенства

5-9 клас

Актывізацыя вобразнага ўяўлення, забеспячэнне накіраванасці выказвання

Раскладаюцца карткі перад вучнямі выявай уніз. Ім неабходна выцягнуць картку, не гледзячы на яе, расказаць пра падабенства паміж сабой і выявай, аформіўшы звязнае выказванне

Ключы ад майго настрою

7-9

Фарміраванне і развіццё навыкаў творчага падыходу да стварэння тэксту

У адкрытую трэба выбраць карту найбольш сугучную настрою ў дадзены момант. Напісаць дыялог з галоўным героем на карце ад першай асобы або стварыць выказванне, чаму ў мяне бывае дрэнны настрой. 2. У адкрытую выбраць карткі са словамі або малюнкамі, каб змяніць свой настрой.3. У адкрытую знайсці жаданы стан, калі настрой не залежыць ад іншых людзей і абставін.

Адказ у лісце

6-9

Садзейнічаць развіццю творчага мыслення, культуры пісьмовага маўлення

Прыслухацца да сябе, паглядзець на сітуацыю з розных бакоў, сфармуляваць пытанне і атрымаць адказ.

Варыянты пытанняў:

Што параіць сябру, з якім адбыўся канфлікт?

Як правесці вольны час з карысцю?

Як прымусіць сябе быць пунктуальным?

Што зрабіць, каб размеркаваць рацыянальна час?

У мяне мала сяброў. Што рабіць?

Каму нельга давяраць?

Мы самі робім сябе нешчаслівымі?

Што значыць маўчанне?

Хто не стукае, таму не адчыняюць?

Як навучыцца пазбягаць людзей, якія разбураюць твой спакой?

Як перамагчы свае недахопы?

Пяць элементаў

6-9

Развіццё творчых здольнасцяў, фарміраванне навыкаў мэтанакіраванай самастойнай работы, ажыццяўленне выбару

Фарміраванне навыкаў маўленчых зносін на аснове авалодвання літаратурнай мовай, узбагачэнне слоўнікавага запасу

Вучням неабходна для сябе абраць з прапанаванага мноства толькі пяць фраз і абгрунтаваць мэтазгоднасць іх ужывання. Можна фразы праранжыраваць па значнасці для вучня. Пяць элементаў могуць тычыцца рознага. Напрыклад, пяць элементаў поспеху.

Я мацнейшы, чым я думаю.

У кожнай няўдачы ёсць дар, дзверы за каторай – гэта шлях да поспеху.

Я стараюся і раблю ўсё магчымае.

Боль цягнецца не вечна.

Спраўляюся з перажываннямі.

Ёсць побач добрыя людзі – радуйся, няма побач нікога – адпачывай, пераасэнсоўвай жыццё.

Не зробіш ты – зробіць нехта іншы, заўсёды будзе нехта іншы.

Пачынаць з малога – гэта нармальна.

Не шукайце ідэальных людзей, шукайце блізкую душу.

Вельмі важна навучыцца нікога не трымаць.

Усе адказы знаходзяцца ў табе.

На што наладзішся, так і загучыш.

Цытаты з кніг, афарызмы

7-9

Ствараецца міні-эсэ па тэме цытаты або афарызмаў.

Прастора варыянтаў

7-9

Абуджэнне цікавасці да дзейнасці, узбагачэнне маўленчых матываў, павышэнне маўленчай актыўнасці

Узбагачаць якасці маўлення правільнасць, дакладнасць, лагічнасць, дарэчнасць, чысціня, багацце (разнастайнасць), выразнасць, лаканічнасць (сцісласць)

Прапаноўваем вучням стварыць сябе ў вобразе, які б ім пасаваў.

Вобраз жанчыны (мужыны), юнака, дзяўчыны, літаратурнага героя, вобразы ў розных відах дзейнасці, розных варыянтах выбару месца жыхарства і падобнае, адпаведна запытам. Вучням трэба выказацца па тэме, акрэсліць кола праблем, стварыць настрой. Параўнаць вобраз, які адпавядае гэтаму варыянту, і рэальнасць «Я сёння». Далей прапануем вучню выцягнуць картку (можна славесную), якая будзе сімвалізаваць «цяжкасці і перашкоды на гэтым шляху».

Этап сталення

7-9

У ім выкарыстоўваюцца выявы з дрэвамі “Дрэва як вобраз чалавека”.

На адных будуць кволыя дрэвы, кусты, расліны, травінкі, на другіх – стройныя, прыгажыя дрэвы, на трэціх – сады з дрэвамі ў розныя поры года.

1. Успомніце сябе на розных этапах жыцця. У адкрытую абярыце некалькі картак з дрэвамі, якія адлюстроўваюць вас на кожным з этапаў, напрыклад: Я ў дзяцінстве, зараз, у будучыні

2. Да кожнага дрэва падбярыце апісанні славесныя. Успомніце лёсавызначальныя падзеі, якія паўплывалі на вас у той ці іншы перыяд. Адкажыце на пытанні па кожнай пары карт:

- Што вы бачыце на карце падзеі? Што яна адлюстроўвае?

- Хто з вашых знаёмых прысутнічае на карце?

- Хто яшчэ, акрамя вас, знаходзіцца ў цэнтры падзеі?

- Ці спрыяла тое, што адбываецца, вашаму росту або, наадварот, абмяжоўвала і ламала вас?

- Якія якасці вы развілі дзякуючы таму, што адбываецца?

Рэжысура

6-9

Стварыць адпаведныя карціны і вобразы, што дапамогуць дасягнуць выразнасці, вобразнасці маўлення

Вучні рэжысіруюць сітуацыю з дапамогай картак. Дабаўляюць персанажаў, ажыўляюць і агучваюць карцінкі, дабаўляюць музыку. Можна выбраць асноўную картку і раскласці вакол яе на рознай адлегласці дадатковыя. Так складзецца цэльны малюнак, выява. Можна гэта ўсё зрабіць пісьмова. (Гэта своеасаблівыя апісанні, тут можна выкарыстаць вядомыя карціны). Можна прапанаваць пачатак сказаў.

Акуляры

5-9

Сітуацыя разглядаецца праз розныя акуляры: дарослага-скептыка, філосафа, крытыка, вучонага і пад.

Дэгустацыя кнігі

5-9

Гледзячы на прапанаваную “вокладку”, неабходна стварыць тэкст тыпу анатацыі.