Lọc máu

Lọc máu chu kỳ (chạy thận nhân tạo) là phương pháp thay thế chức năng thận cho bệnh nhân bị suy thận giai đoạn cuối. Máu được lấy ra khỏi cơ thể, lọc qua một máy lọc để loại bỏ chất độc, nước dư thừa, sau đó trả lại cơ thể.

Lọc máu ngắt quãng (hemodialysis) là phương pháp dùng máy lọc máu để loại bỏ chất thải, nước dư thừa và độc tố khỏi cơ thể khi thận không còn hoạt động tốt. Máu được dẫn ra khỏi cơ thể, đi qua một màng lọc đặc biệt để làm sạch, rồi được trả lại vào cơ thể. Quá trình này thường diễn ra khoảng 3 lần/tuần, mỗi lần kéo dài 3-5 giờ. Đây là một trong những phương pháp chính để điều trị suy thận giai đoạn cuối, giúp duy trì sự sống và giảm triệu chứng do suy thận gây ra.

Quy trình chạy thận nhân tạo

• Bệnh nhân được kết nối với máy qua đường mạch máu (fistula hoặc catheter).

• Máy lọc máu loại bỏ độc tố, cân bằng nước và điện giải.

• Quá trình này thường kéo dài 3-4 giờ/lần, thực hiện 3 lần/tuần.

Khi nào cần chạy thận nhân tạo?

• Suy thận mạn giai đoạn cuối (thận mất >85-90% chức năng).

• Suy thận cấp nặng, khi cơ thể không thể tự đào thải chất độc.

Ưu điểm và hạn chế của lọc máu chu kỳ

✅ Ưu điểm:

• Loại bỏ nhanh độc tố và nước dư thừa.

• Cải thiện triệu chứng suy thận (phù, khó thở, mệt mỏi).

⚠️ Hạn chế:

• Có thể gây tụt huyết áp, chuột rút, mệt mỏi sau lọc.

• Phải đến bệnh viện nhiều lần mỗi tuần.

• Không thay thế hoàn toàn chức năng thận, chỉ kéo dài sự sống.

Theo dõi và điều trị lâu dài

• Tuân thủ lịch lọc máu đều đặn.

• Chế độ ăn ít muối, ít kali, ít nước.

• Theo dõi huyết áp, kiểm soát bệnh nền (tiểu đường, huyết áp cao).

• Xem xét ghép thận nếu đủ điều kiện.

Lọc máu chu kỳ giúp duy trì sự sống cho bệnh nhân suy thận mạn, nhưng cần kết hợp với chế độ chăm sóc và theo dõi chặt chẽ để đạt hiệu quả tốt nhất.

1️⃣ Lọc Máu Liên Tục (CRRT - Continuous Renal Replacement Therapy)

• Là phương pháp lọc máu chậm, liên tục 24/7, phù hợp với bệnh nhân suy thận cấp nặng, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng.

• Khác với chạy thận nhân tạo chu kỳ (lọc máu nhanh trong vài giờ), CRRT nhẹ nhàng hơn, giúp bệnh nhân nặng duy trì ổn định huyết động (huyết áp, dịch, điện giải).

• Ứng dụng: Điều trị suy thận cấp, sốc nhiễm khuẩn, phù phổi nặng, rối loạn điện giải nặng.

✅ Ưu điểm: Ổn định hơn, ít gây tụt huyết áp, hiệu quả trong hồi sức tích cực.
⚠️ Nhược điểm: Tốn kém, cần theo dõi liên tục, chỉ thực hiện ở ICU.

2️⃣ Thay Huyết Tương (Plasmapheresis - TPE)

• Là phương pháp loại bỏ huyết tương chứa độc tố hoặc kháng thể có hại, sau đó thay thế bằng huyết tương sạch hoặc dung dịch thay thế.

• Ứng dụng: Điều trị bệnh tự miễn (viêm đa rễ thần kinh, nhược cơ), ngộ độc nặng, suy gan cấp, hội chứng thực bào, TTP (ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối).

✅ Ưu điểm: Loại bỏ nhanh chất gây bệnh trong máu.
⚠️ Nhược điểm: Có thể gây rối loạn đông máu, dị ứng với huyết tương thay thế, chi phí cao.

👉 Tóm lại: CRRT giúp lọc máu liên tục trong hồi sức nặng, còn thay huyết tương giúp loại bỏ chất độc hoặc kháng thể bất thường trong máu. Cả hai phương pháp đều quan trọng trong điều trị bệnh lý nặng! 🚑