ความสำคัญ ประโยชน์และประเภทของแผน

แผน (Plan) แผนกับการวางแผนเป็นคำที่แยกจากกันไม่ออก แผนคือข้อกำหนดที่ใช้เป็นเครื่องมือหรือแนวทางในการปฏิบัติ ส่วนการวางแผน คือ กระบวนการคิดพิจารณาไว้ล่วงหน้าว่าจะทำอะไร อย่างไร ทำไมจึงทำให้ใครทำ ทำที่ไหน เมื่อไหร่ โดยอาศัยการดำเนินงานที่เป็นระบบมีระเบียบและมีประสิทธิภาพ ผลผลิตจากการวางแผน ก็คือ การจัดทำแผน อันเป็นข้อกำหนดที่ใช้เป็นเครื่องมือหรือแนวทางในการปฏิบัติ หลักสำคัญของการวางแผนจึงมุ่งไปที่ความสำเร็จของการปฏิบัติงานและประสิทธิภาพของการดำเนินงานและถือได้ว่างานอันดับแรกของการบริหารและจัดการของหน่วยงาน คือ การวางแผน

ความสำคัญ

1. ช่วยให้การบริหารงานเป็นไปโดยประสานสอดคล้องกัน

2. ช่วยให้เกิดการประหยัดทั้งด้าน คน เวลา งบประมาณ

3. ช่วยให้มีการตรวจสอบ/ควบคุมงาน ให้มีประสิทธิภาพ

4. ช่วยในการขยายงานและปรับปรุงวิธีการดำเนินงานขององค์กร

ประโยชน์

1. แผนให้ทิศทาง การบริหารงานให้ประสบความสำเร็จจำเป็นต้องมีทิศทางในการบริหารแผน คือตัวกำหนดวัตถุประสงค์ นโยบาย เป้าหมาย กลยุทธ์

2. แผนให้ภาพรวมแผนที่สมบูรณ์จะครอบคลุมภารกิจทั้งหลายทั้งมวลขององค์กร เช่น แผนพัฒนา

การศึกษาก็จะประกอบด้วย แผนงานวิชาการ แผนงานธุรการ แผนงานปรับปรุงคุณภาพ แผนงานการเงิน เป็นต้น

3. แผนเป็นเครื่องมือสำหรับควบคุมและติดตามผล แผนที่ดีจะกำหนดเป้าหมายไว้ชัดเจนทำให้สามารถแผนในการตรวจสอบได้ว่า งานได้ดำเนินไปมากน้อยเพียงใดผลเป็นอย่างไร เป็นไปตามเป้าหมายหรือไม่ เพื่อจะได้ข้อมูลย้อนกลับ (Face Back) มาปรับปรุงวิธีการดำเนินงาน

4. แผนเป็นวิธีการแห่งการทำงานร่วมกัน การจัดทำแผนที่ดีเป้นกระบวนการที่เกิดจากการทำงานร่วมกันของสมาชิกในองค์กรซึ่งทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการกำหนดวัตถุประสงค์ เป้าหมาย วิสัยทัศน์ พันธกิจ ฯลฯ

5. แผนต่อให้เกิดประสิทธิภาพในการบริหาร

ประเภทของแผน จำแนกเป็น 3 ประเภท

1. แผนระยะยาว เป็นแผนที่กำหนดทิศทางและแนวโน้มของการปฏิบัติงานในช่วงเวลาที่กำหนด

อาจจะเป็น 10 ปี 15 ปี หรือ 20 ปี เช่น แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 15 ปี แผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ระยะ 10 ปี

2. แผนระยะกลาง เป็นแผนที่ให้รายละเอียดเพิ่มเติมจากแผนระยะยาว ส่วนใหญ่จะมีระยะเวลอยู่ระหว่าง 2 -5 ปี เช่น แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติฉบับที่ 10 เรามักเรียกแผนประเภทนี้ว่า แผนกลยุทธ์

3.แผนระยะสั้น เป็นแผนที่กำหนดไว้อย่างเฉพาะเจาะจง ซึ่งอาศัยกรอบองแผนระยะกลางหรือแผนกลยุทธ์ เป็นแนวทางในการจัดทำรายละเอียดของแผนมีรายละเอียดครบถ้วนเกี่ยวกับงานที่ปฏิบัติ มีระยะเวลาดำเนินงาน มีทรัพยากร บุคลากร งบประมาร วัสดุต่าง ๆ ที่จะต้องใช้ เราเรียกแผนประเภทนี้ว่า แผนปฏิบัติการ

ให้นักเรียนชมวีดีทัศน์การนำเสนอผลงานในรูปแบบต่าง ๆ แล้วตั้งประเด็นคำถามให้นักเรียนคิด

ดังนี้

- ถ้าเราต้องนำเสนองานต้องเตรียมอะไรบ้าง

- จะมีวิธีการอย่างไรที่จะสื่อสารให้ผู้อื่นเข้าใจเรื่องที่จะศึกษา

- จะให้รูปแบบในการนำเสนออย่างไร

ให้นักเรียนเตรียมตัวนำเสนอใบชั่วโมงถัดไป