หลักการเขียนสมมุติฐาน

สมมุติฐานที่ดี ควรมีลักษณะดังนี้

1. จุดมุ่งหมาย สอดคล้องกับสมมุติฐาน และผลของการศึกษาค้นคว้า

2. สามารถทดสอบได้ด้วยข้อมูล หลักฐานต่าง ๆ

3. ใช้ภาษาชัดเจน เข้าใจง่าย และรัดกุม

4. สมเหตุสมผล โดยตั้งมาจากหลักของเหตุผล ตามทฤษฏี และผลการศึกษาค้นคว้า ที่ผู้ศึกษาค้นคว้ามา

หลักการเขียนสมมุติฐาน

1.ใช้ข้อความที่เฉพาะเจาะจง กะทัดรัด ชัดเจน สอดคล้องกับจุดมุ่งหมายของการศึกษาค้นคว้า

2.เขียนสมมุติฐานหลังจากได้ศึกษาค้นคว้าจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง ครบถ้วนแล้ว

3.โดยทั่วไปจะตั้งสมมุติฐานก่อนการเก็บรวบรวมข้อมูลแต่มีการศึกษาค้นคว้าบางประเภท เช่น การศึกษาค้นคว้าเชิงคุณลักษณะ หรือเชิงคุณภาพ อาจไม่จำเป็นต้องตั้งสมมุติฐานก่อน แต่อาจเริ่มจากการสังเกต รวบรวมข้อมูล แล้วตั้งสมมุติฐานจากข้อมูลที่ค้นพบก็ได้

4. เขียนสมมุติฐานที่สามารถทดสอบได้จากข้อมูลที่ได้รวบรวมมา

5. กรณีมีหลายประเด็นควรแยกสมมุติฐานออกเป็นรายข้อ ซึ่งในการศึกษาค้นคว้าครั้งนั้นจะทำการทดสอบเป็นรายข้อ

หลักการตั้งสมมุติฐาน

1) สมมติฐานต้องเป็นข้อความที่บอกความสัมพันธ์ระหว่าง ตัวแปรต้น กับ ตัวแปรตาม

2) ในสถานการณ์หนึ่ง ๆ อาจตั้งหนึ่งสมมติฐานหรือหลายสมมติฐานก็ได้ สมมติฐานที่ตั้งขึ้นอาจจะถูกหรือผิดก็ได้ ดังนั้นจ าเป็นต้องมีการทดลองเพื่อตรวจสอบว่า สมมติฐานที่ตั้งขึ้นนั้นเป็นที่ยอมรับหรือไม่ซึ่งจะทราบภายหลังจากการทดลองหาคำตอบแล้ว

ตัวอย่างการตั้งสมมติฐาน

-อะไรมีผลต่อความเร็วรถ (ความเร็วรถขึ้นอยู่กับปัจจัยอะไรบ้าง)

สมมติว่า นักเรียนเลือกขนาดของยางรถยนต์ เป็นตัวแปรที่ต้องการทดสอบ ก็อาจ

ตั้งสมมติฐานได้ว่าเมื่อขนาดของยางรถยนต์ใหญ่ขึ้น ความเร็วของรถยนต์จะลดลง

(ตัวแปรต้น : ขนาดของยางรถยนต์) (ตัวแปรตาม : ความเร็วของรถยนต์)

การตั้งสมมติฐานที่ดี ควรมีลักษณะดังนี้

1) เป็นสมมติฐานที่เข้าใจง่าย มักนิยมใช้วลี “ถ้า...ดังนั้น”

2) เป็นสมมติฐานที่แนะลู่ทางที่จะตรวจสอบได้

3) เป็นสมมติฐานที่ตรวจได้โดยการทดลอง

4) เป็นสมมติฐานที่สอดคล้องและอยู่ในขอบเขตข้อเท็จจริงที่ได้จากการสังเกตและสัมพันธ์กับ

ตัวอย่างการตั้งสมมติฐาน
1 ข้อสงสัย/ข้อสังเกต/ปัญหา

“ทำไมหญ้าบริเวณใต้ต้นไม้จึงไม่งอกงามเท่าหญ้าที่อยู่กลางแจ้ง”

ประเด็นปัญหา

“แสงแดดมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเจริญงอกงามของต้นหญ้าหรือไม่”

สมมติฐาน

“ถ้าแสงแดดมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเจริญงอกงามของต้นหญ้า

ดังนั้น ต้นหญ้าบริเวณที่ไม่ได้รับแสงแดดจะไม่งอกงามหรือตายไป”

หรือ “ถ้าแสงแดดมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเจริญงอกงามของต้นหญ้า

ดังนั้นต้นหญ้าบริเวณที่ได้รับแสงแดดจะเจริญงอกงาม”

2 ข้อสงสัย/ข้อสังเกต/ปัญหา

“ความเร็วรถขึ้นอยู่กับปัจจัยอะไรบ้าง”

ประเด็นปัญหา

“ขนาดของยางรถยนต์มีผลต่อความเร็วของรถยนต์หรือไม่”

สมมติฐาน

“เมื่อขนาดของยางรถยนต์ใหญ่ขึ้น ความเร็วของรถยนต์จะลดลง”

3 ข้อสงสัย/ข้อสังเกต/ปัญหา

“นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2 ชอบอ่านหนังสือประเภทใด”

ประเด็นปัญหา

“ศึกษาพฤติกรรมการเลือกอ่านหนังสือของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2”

สมมติฐาน

“ถ้านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2 มีนิสัยชอบเพ้อฝัน

ดังนั้นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2

ชอบอ่านหนังสือนวนิยาย”

ตัวอย่างสมมุติฐาน

1. นักเรียนที่ดื่มนมจะเติบโตมากกว่านักเรียนที่ไม่ได้ดื่มนม (จรัญ จันทลักขณา และกษิดิษ อื้อเชี่ยวชาญกุล. 2551 : 39)

2. เกษตรกรที่รวมกลุ่ม มีความเข้มแข็งทางสังคม และเศรษฐกิจ มากกว่าเกษตรกร ที่ไม่รวมกลุ่ม (จรัญ จันทลักขณา และกษิดิษ อื้อเชี่ยวชาญกุล. 2551 : 36)

3. ผลการเรียนมีความสัมพันธ์กับแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ (บุญชม ศรีสะอาด. 2545 : 37)

4. หลังจากใช้โปรแกรมค่ายโรงเรียนเพื่อสร้างสัมพันธภาพ นักเรียนกลุ่มทดลองปรับตัวเข้ากับเพื่อนได้ สูงกว่าก่อนการทดลอง (วาสนา ฤทธิสิทธิ์. 2552 : 63)

ประโยชน์ของสมมุติฐาน

1. ใช้ตรวจสอบผลการศึกษาค้นคว้าได้

2. จำกัดขอบเขตการศึกษาค้นคว้าให้ดำเนินไปตามวัตถุประสงค์

3. ช่วยให้เข้าใจเรื่องที่ศึกษาค้นคว้าได้ชัดเจน