Bạn cần tư vấn để lựa chọn gốm sứ đẹp, giá rẻ, hãy liên hệ ngay: 0901.500.333

Ấm tử sa là gì? Nguồn gốc của ấm trà tử sa?

Bộ ấm tử sa vốn là một thứ gì đó xa lạ với một người mới tìm hiểu về chúng. Tuy nhiên điều đó cũng không quá khó hiểu khi tuổi đời của loại ấm này xấp xỉ cũng gần 800 năm tuổi. Trải qua muôn vàn thăng trầm của lịch sử không phải ai là người cũng có thể dễ dàng hiểu biết về dòng ấm tử sa này. Đã từng có những câu chuyện được coi là huyền thoại về loại ấm này lan truyền cho tới tận ngày nay. Tuy nhiên chúng ta cũng có thể nắm bắt phần nào về loại ấm tử sa mà nhiều người thần tượng.

Xem thêm:

Nguồn gốc ấm tử sa

Muốn biết rõ hơn nguồn gốc của bộ ấm chén tử sa bạn cần nắm rõ được các điều sau đây:

Ấm chén tử sa là gì?

Ấm trà tử sa vốn là tên gọi chung của một loại ấm được làm từ đất sen không tráng men vùng núi Hoàng Long- Nghi Hưng Trung Quốc. Chúng được xử lý, nung ở nhiều mức nhiệt khác nhau để cho ra đời nhiều loại màu sắc.

Tên gọi tử sa có nguồn gốc từ đâu?

Theo tiếng Trung Quốc thì tử có nghĩa là tím, sa có nghĩa là cát. Tức là tên gọi Tử Sa để chỉ loại đất, cát, khoáng có màu ánh tím từ vùng núi Hoàng Long. Ban đầu cái tên Ấm Tử Sa chỉ dành riêng cho loại ấm được làm từ vùng Nghi Hưng Trung Quốc. Thì giờ đây chúng có thể là tên gọi chung của các loại ấm đất sét nung không tráng men. Do vậy cái tên Ấm Tử Sa không chỉ là ở vùng Nghi Hưng mà còn có thể tìm thấy những loại ấm tử sa Bát Tràng hoặc các đơn vị khác.

Trong sử sách có ghi lại thì bộ ấm chén tử sa đầu tiên được xuất hiện ở thời Xuân Thu chiến quốc. Tuy nhiên vào thời nhà Tống đời vua hoàng đế Chính Đức 正德帝 thì chúng mới bắt đầu được sản xuất thành các loại ấm Tử Sa với hình dáng khác nhau. Và danh tiếng của chúng đã được lưu hành cho tới ngày nay.

Đất tử sa tại núi Hoàng Long

Vùng núi Hoàng Long thuộc Nghi Hưng tỉnh Giang Tô Trung Quốc là vùng đất duy nhất có loại đất sét này. Chúng bao gồm các lớp trầm tích sa thạch đặc biệt. Hàm lượng nhôm ôxit và sắt ôxit cao trong loại khoáng này khi chiếm từ 20-21% với nhôm Oxit và 8-10% với sắt ôxit. Tạo nên những màu đặc trưng khác nhau.

Những loại đất sét khác được khai thác tại vùng núi này đều có tính định hình cao, hạt nhẵn mịn, trơn láng và co lại khi được nung ở nhiệt độ cao. Điểm đặc biệt là loại đất sét tử sa tại đây không thể trộn với nước để làm mềm. Và cũng không thể dùng các phương pháp truyền thống để tạo hình như bàn xoay hoặc đứng. Thay vào đó là những nghệ nhân phải nặn trực tiếp bằng tay để tạo hình sản phẩm. Do vậy các mẫu ấm tử sa thường có giá trị cao cả về nghệ thuật lẫn giá trị vật chất. Đất sét tử sa thích hợp làm các loại ấm trà hoặc phù điêu bằng tay.

Các loại khoáng thạch tử sa tại đây đều phải khai thác thủ công nhằm mang lại độ nguyên sơ cho nguyên liệu. Thực chất do trong thành phần có nhiều thành phần kim loại nhôm ôxit và sắt ôxit. Khi tiếp xúc với các loại chất nổ có thể làm thay đổi cấu trúc của chúng. Mất đi vẻ đẹp cũng như là làm cho các loại trà pha không còn có được hương vị ngon nhất. Đặc biệt từng nghệ nhân đều có những bí kíp khác nhau về tỉ lệ trộn đất. Mang tới những loại màu đặc biệt mà chỉ truyền cho đời sau của mình.

Đất làm ấm tử sa tại các vùng đất khác thường là đất sét thuần. Và trong thành phần không có chứa các chất khoáng đặc trưng như tại các vùng đất này. Do vậy khi sử dụng, pha trà sẽ không có vị ngon như pha bằng ấm tử sa Nghi Hưng. Điều này nhận ra rất rõ đặc biệt với những người đã có thâm niêm nghiên cứu sử dụng trà.

>>> Đọc thêm: MÁCH BẠN: Mua ấm tử sa Bát Tràng TPHCM ở đâu uy tín?

Ấm tử sa có những màu nào?

Thực chất ở núi Hoàng Long có khá nhiều loại đất, khoáng có màu sắc khác nhau. Từ màu tím, đỏ, lục, nâu… mà dân gian gọi với cái tên rất kêu như

Tử nê – bùn có màu ánh tím
Lục nê – Bùn có màu xanh áp dụng cho cả xanh lá và xanh da trời đậm.
Hồng nê – Bùn có màu đỏ
Chu nê – Bùn có màu đen hơi ánh đỏ.
Các loại khác bạch nê, ô nê, hoàng nê, thông hoa nê.

Những kiểu dáng ấm tử sa thông dụng

Nếu bạn chưa có chút kiến thức về ấm tử sa là gì thì bạn cần tốn khá nhiều thời gian để nhận biết và phân biệt chúng. Hiện nay có hơn 70 loại dáng ấm tử sa và tên gọi khác nhau của chúng. Chính vì vậy để tìm hiểu ban cần thật sự có đam mê và thời gian.

Dáng bộ ấm chén tử sa theo kiểu đối xứng

Loại ấm tử sa dạng này được làm theo nguyên tắc đối xứng như các hình tròn, lục giác hoặc vuông.. Các loại ấm này rất dễ nhận biết bằng mắt thường. Ví dụ như ấm tử sa Tây Thi, ấm Thạch Biều, ấm Văn Đán…

Dáng ấm tử sa theo kiểu thiên nhiên

Lấy cảm hứng từ những loại hoa quả từ thiên nhiên, đó có thể là những hình thù độc đáo, kỳ lạ như phật thủ, tạo hình sừng tê giác...Nhìn vào là bạn có thể nhận biết được ngay đó là loại ấm tử sa gì.

Dáng ấm tử sa kết hợp 2 loại trên

Vừa có kiểu dáng cân xứng 2 bên lại vừa kết hợp với các yếu tố thiên nhiên mang tới vẻ đẹp tinh tế. Tạo nên niềm cảm hứng đáng kể cho người sử dụng. Các loại ấm tử sa hình quả như bí ngô, hoa sen…

Tên gọi các loại ấm tử sa theo hình dáng

Như trên đã nói có tới hơn 70 loại hình dáng ấm tử sa với tên gọi khác nhau. Khách hàng có thể xem thêm các loại ấm tử sa tại ĐÂY

Một số tên loại ấm tử sa như ấm Tây Thi, ấm xuyết cầu, ấm Văn Đán, ấm Thạch Biều…

Các loại ấm tử sa khác trên thị trường

Ngoài ấm tử sa Nghi Hưng thuộc Trung Quốc thì còn có các loại ấm tử sa từ các địa phương khác. Cụ thể ở đây là ấm tử sa Đài Loan và ấm tử Bát Tràng.

Ấm tử sa Đài Loan

Phong cách riêng của những nghệ nhân tại Đài Loan. Khó có thể so sánh được về kiểu dáng, chất đất cũng như phong cách, kinh nghiệm của ấm tử sa Đài Loan so với ấm tử sa Nghi Hưng. Bởi chất đất địa tầng khác nhau, kinh nghiệm khác nhau, phong cách khác nhau… Do vậy khách hàng có thể dễ dàng phân biệt dược.

Ấm Tử Sa Bát Tràng

Phong cách riêng của Việt Nam được khéo léo sáng tạo kết hợp với chất đất gần như tương tự vùng Nghi Hưng Trung Quốc. Tuy rằng vẻ đẹp và phong cách rất cao rồi nhưng vẫn không thể bằng được ấm tử sa nguyên gốc từ phía Trung Quốc.

Page updated

Google Sites

Report abuse