ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಕೌಶಲ್ಯ ವಿಕಾಸ ಯೋಜನೆ (PMKVY)

“ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕೌಶಲ್ ವಿಕಾಸ್ ಯೋಜನೆ (PMKVY) ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ ಸಚಿವಾಲಯದ (MSDE) ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕೌಶಲ್ಯ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಾರತೀಯ ಯುವಕರು ಉತ್ತಮ ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಉದ್ಯಮ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೌಶಲ್ಯ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವುದಾಗಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಕಲಿಕೆಯ ಅನುಭವ ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರ್ವ ಕಲಿಕೆಯ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ (RPL) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪಾವತಿಸುತ್ತದೆ.

ಯೋಜನೆಯ ಮಹತ್ವದ ಅಂಶಗಳಗಳು

ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ತರಬೇತಿ

ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ (ಟಿಸಿ) ನೀಡಲಾಗುವ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ತರಬೇತಿಯು ಭಾರತೀಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಶಾಲೆ/ಕಾಲೇಜು ಹೊರಗುಳಿದಿರುವ ಅಥವಾ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಅರ್ಹತಾ ಚೌಕಟ್ಟಿನ (NSQF) ಪ್ರಕಾರ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಟಿಸಿಗಳು ಸಾಫ್ಟ್ ಸ್ಕಿಲ್ಸ್, ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ, ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ತರಬೇತಿಯ ಅವಧಿಯು ಪ್ರತಿ ಕೆಲಸದ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು 150 ರಿಂದ 300 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಪಾಲುದಾರರಿಂದ (TPs) ಉದ್ಯೋಗ ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಂಪೂರ್ಣ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪಾವತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಟಿಪಿಗಳಿಗೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯೋಜನೆಯ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ತರಬೇತಿ ಘಟಕದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುವ ತರಬೇತಿಗಳು ಎನ್ಎಸ್ಸ್ಕ್ಯೂಎಫ್ ಹಂತ 5 ಮತ್ತು ಕೆಳಗಿನವುಗಳಾಗಿರಬೇಕು.

ಪೂರ್ವ ಕಲಿಕೆಯ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ

ಪೂರ್ವ ಕಲಿಕಾ ಅನುಭವ ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಯೋಜನೆಯ ಹಿಂದಿನ ಕಲಿಕೆಯ (ಆರ್ಪಿಎಲ್) ಘಟಕದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು NSQF ಗೆ ಜೋಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು RPL ಹೊಂದಿದೆ. ಸೆಕ್ಟರ್ ಸ್ಕಿಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ಗಳು (ಎಸ್ಎಸ್ಸಿ) ಅಥವಾ ಎಂಎಸ್ಡಿಇ/ಎನ್ಎಸ್ಡಿಸಿ ಯಿಂದ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಂತಹ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಇಂಪ್ಲಿಮೆಂಟಿಂಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು (ಆರ್ಪಿಎಲ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ಸ್, ಆರ್ಪಿಎಲ್ ಅನ್ನು ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಆವರಣ ಮತ್ತು ಆರ್ಪಿಎಲ್ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ) ಜ್ಞಾನದ ಅಂತರವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು, ಯೋಜನಾ ಅನುಷ್ಠಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಆರ್ಪಿಎಲ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಕೋರ್ಸ್ಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.

ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳು

ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳ ಘಟಕವು ವಿಶೇಷ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ಗಳು ಅಥವಾ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಮತ್ತು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅರ್ಹತಾ ಪ್ಯಾಕ್ಗಳ (ಕ್ಯೂಪಿ)/ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಮಾನದಂಡಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸದ ವಿಶೇಷ ಉದ್ಯೋಗ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.

ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ತರಬೇತಿಯ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಷರತ್ತುಗಳಿಂದ ಕೆಲವು ವಿಚಲನ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಯೋಜನೆಗಳಾಗಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುವ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ (ಗಳು)/ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆ/ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ಇಚ್ಛಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಸಮನಾದ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಆಗಿರಬಹುದು.

ಕೌಶಲ್ ಮತ್ತು ರೋಜಗಾರ್ ಮೇಳ

ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಮುದಾಯದ ಸಕ್ರಿಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯು ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಸಮುದಾಯದ ಸಂಚಿತ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, PMKVY ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಉದ್ದೇಶಿತ ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ತರಬೇತುದಾರರು ಪ್ರತಿ ಆರು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಕೌಶಲ್ ಮತ್ತು ರೋಜಗಾರ್ ಮೇಳಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕಾ/ಮಾಧ್ಯಮ ಮೂಲಕ ಪ್ರಸಾರಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರೂ ಕೂ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಬೇಕು.

ನಿಯೋಜನೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು

ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳು ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೌಶಲ್ಯಪೂರ್ಣ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಆಕಾಂಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿಸಲು ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪಿಎಂಕೆವಿವೈ ತರಬೇತುದಾರರು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು, ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು. ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ತರಬೇತುದಾರರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು

ಪಿಎಂಕೆವಿಐ ತರಬೇತುದಾರರ, NSDC ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಿತ ನಿರೀಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸ್ವಯಂ-ಆಡಿಟ್ ವರದಿ, ಕರೆ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಗಳು, ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಭೇಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (SDMS) ಮೂಲಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು. ಇತ್ತೀಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಈ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ವರ್ಧಿಸಬೇಕು.

ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮ (NSDC) ಮೂಲಕ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು.