ประเพณีแห่เทียนพรรษา_บุญเดือนแปดตามฮอยฮีตสิบสอง
ประเพณีแห่เทียนพรรษา_บุญเดือนแปดตามฮอยฮีตสิบสอง
“ฮีตสิบสองคลองสิบสี่” เป็นจารีตประเพณีประจำเดือนทั้งสิบสองเดือนตามวัฒนธรรมของชาวอีสาน ในช่วงเดือนแปดตามปฏิทินจันทรคติ จะมีวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญ ๒ วันด้วยกัน คือวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน 8 ซึ่งตรงกับวันอาสาฬหบูชาและวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ซึ่งตรงกับวันเข้าพรรษา บุญเข้าพรรษาหรือบุญเดือนแปดตามคติความเชื่อฮีตสิบสองนั้น เป็นประเพณีที่พระภิกษุสามเณรจะอยู่ประจำที่วัดแห่งใดแห่งหนึ่งตลอดพรรษา ๓ เดือน ชาวอีสานจึงเข้าวัดทำบุญกับพระสงฆ์โดยการถวายภัตตาหาร เทียนจำนำพรรษาและผ้าอาบน้ำฝนเหรือเครื่องใช้อื่นไดที่จำเป็นเพื่อให้พระสงฆ์ได้ใช้ตลอดพรรษา
ประเพณีแห่เทียนพรรษาของอำเภอเกษตรสมบูรณ์ นั้นกำหนดจัดขึ้นก่อนวันอาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษาหนึ่งวัน ก่อนวันงาน ๑ เดือนทางเทศบาลตำบลเกษตรสมบูรณ์ จะเชิญชวนชุมชนต่าง ๆ ในเขตเทศบาล หน่วยงาน สถานศึกษาร่วมจัดตกแต่งขบวนแห่เทียนพรรษาเข้าร่วมการประกวด พี่น้องประชาชนในชุมชน และหน่วยงานต่าง ๆ จะเตรียมความพร้อมในการหล่อเทียน แกะสลักประดับต้นเทียนให้มีความสวยงาม พร้อมประดับตกแต่งรถแห่ที่สะท้อนเอกลักษณ์อัตลักษณ์ของชาวชุมชนหรือหน่วยงาน โดยใช้วัสดุอุปกรณ์จากธรรมชาติและอุปกรณ์ที่มีความสวยงามในการประดับตกแต่ง มีการเตรียมมวลชนเพื่อจัดรูปขบวนแห่ โดยมีผู้ถือป้ายขบวน ขบวนผู้นำสวมชุดผ้าพื้นเมืองลายสาวบ้านแต้ ผ้าพื้นเมืองลาย ๑๑ ศรี หรือผ้าพื้นเมืองสีขาว รถแห่เทียนที่คัดเลือกนางเทียนรูปร่างหน้าตาสวยงามแต่งกายด้วยชุดไทยนั่งรักษาต้นเทียนมาบนรถ
ตามด้วยขบวนฟ้อนรำที่มีความอ่อนช้อยสวยงามในบทเพลงทำนองที่มีความสนุกสนานและเป็นดนตรีพื้นบ้านอีสาน โดยส่วนใหญ่จะฟ้อนรำในบทเพลงสาวบ้านแต้เป็นหลัก ขบวนประกอบอื่น ๆ เช่น ขบวนแสดงวิถีชีวิตชุมชน ชบวนเล่าเหตุการณ์ที่เป็นกระแสในปัจจุบัน เป็นต้น พร้อมรถเครื่องเสียงที่ดังกระหึ่มตลอดเส้นทาง เส้นทางการเคลื่อนขบวนแห่เทียนพรรษาจะเริ่มจากบริเวณข้างธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตรอำเภอเกษตรสมบูรณ์ เคลื่อนมาตามถนนเจริญสิน เป็นระยะทางประมาณ ๑ กิโลเมตร เข้าสู่บริเวณโดมหน้าที่ว่าการอำเภอเกษตรสมบูรณ์ ในระหว่างการเคลื่อนขบวนผู้ที่สนใจสามารถเข้าร่วมชมและเก็บภาพไว้เป็นที่ระลึกได้ นายอำเภอเกษตรสมบูรณ์เป็นประธานในพิธีเปิดงานแห่เทียนเข้าพรรษาพร้อมมอบรางวัลให้กับขบวนที่ชนะเลิศ จากนั้นนายอำเภอพร้อมหัวหน้าส่วนราชการและพี่น้องประชาชนจะร่วมกันนำเทียนพรรษาจากชุมชนหรือหน่วยงานสถานศึกษาต่าง ๆ ที่แห่มาไปทอดถวาย ณ วัดบริบูรณ์ วัดป่าบ้านยาง ซึ่งเป็นวัดประจำอำเภอและวัดอื่น ๆ ในเขตใกล้เคียง
บุญเดือนแปดหรือบุญเข้าพรรษาและประเพณีแห่เทียนพรรษา เป็นการเอาบุญหรือการทำบุญของชาวอีสานตามคติความเชื่อ “ฮีตสิบสองคลองสิบสี่” ที่ถือปฏิบัติกันมาตั้งแต่โบราณ ถือว่าการได้เอาบุญในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาเป็นประจำทุกเดือนจะได้บุญใหญ่มหาศาล ช่วยให้ชีวิตเจริญรุ่งเรือง สุขกายสบายใจ ดังนั้น หากท่านมีโอกาสมาเยือนดินแดนสาวบ้านแต้ในช่วงประเพณีแห่เทียนพรรษา ขอเชิญชวนท่านมาร่วมชมขบวนแห่ที่สวยงามซึ่งเกิดจากความร่วมแรงร่วมใจของคนในชุมชน และมาร่วมเอาบุญถวายเทียนพรรษาและผ้าอาบน้ำฝนเพื่อความเป็นสิริมงคลให้กับชีวิตของตนเอง
ผู้เขียน/ผู้ถ่ายภาพ : นายชัยวุฒิ ทองดี