Bột bả tường ( bột trét tường Matit- Mastic) là gì ?

Bột trét- bột bả matit ( mastic) trong lĩnh vực xây dựng rất phổ biến hiện nay, có tác dụng tạo nên bề mặt hoàn thiện phẳng mịn. Ngoài ra còn những công dụng khác và nhiều vấn đề liên quan đến bột bả cần hiểu và nắm vững để quyết định có nên sử dụng bột bả hay không

Bột bả matit (bột trét) là gì?

Bột bả matit (bột trét) là một loại bột được sử dụng để trét lên bề mặt tường hồ vữa, bê tông, thạch cao… giúp tạo ra một bề mặt mới láng mịn và bằng phẳng trước khi sơn phủ

Đây là vật liệu có tính kết dính cao, bám chắc vào các bề mặt khó bám như thạch cao ( không thể sơn trực tiếp lên trần thạch cao vì không có độ bám )

Phân loại bột trét

1. Bột trét tường thường được gọi là bột bả tường ( mọi người thường gọi ngắn là bột bả) . Loại bột bả này có thể bả tường vữa, tường bê tông, trần thạch cao…

2. Bột trét mối nối thạch cao thường được gọi là bột trét gắn mối nối thạch cao ( mọi người gọi ngắn gọn là bột trét). Loại bột này dùng để gắn kết các mối nối thạch cao

Công dụng của bột trét tường ( bột bả tường)

• Công dụng đầu tiên của bột bả tường là tạo ra một bề mặt phẳng và mịn cho tường

Khi xây dựng, tường thường có những lỗ hổng, khe nứt nhỏ, các vệt trát không đều… việc sử dụng bột trét tường giúp tạo ra một bề mặt phẳng và đẹp mắt. Điều này giúp cho việc sơn tường sau này trở nên dễ dàng hơn

• Giúp tăng độ bền của tường: Khi tường được trét bột, bề mặt của tường sẽ được bảo vệ khỏi các tác động từ môi trường bên ngoài như gió, nắng, tia UV... Bột trét tường cũng giúp phần nào hạn chế nứt tường

• Bột bả tường là giúp tăng độ cách âm và cách nhiệt cho tường. Khi tường được trét bột, bề mặt của tường sẽ được cách âm và cách nhiệt tốt hơn, giúp cho không gian bên trong nhà trở nên thoáng mát hơn vào mùa hè và ấm áp hơn vào mùa đông

• Bột bả tường có thể được sử dụng để tạo ra các hoa văn, họa tiết trên tường, giúp cho không gian bên trong nhà trở nên thẩm mỹ và đẹp mắt hơn ( ví dụ: giả sơn gai, sần)

• Bột bả tường giúp tăng độ dàn trải, tăng độ phủ cho lớp sơn

• Ngoài ra bột bả có thể dùng để trát sàn, vách ngăn, hốc tường…

Hạn chế khi sử dụng bột bả 

1. Sử dụng bột bả thì lớp sơn không bám được trực tiếp vào tường, cộng với khí hậu Việt Nam khắc nghiệt, khác với phần lớn khí hậu trên thế giới khiến lớp bột bả bị lão hóa nhanh ( hay bị bở, phấn hóa...)

2. Khi kết cấu xây dựng bị rạn nứt, nước ngấm theo gây lão hóa lớp bột bả

Có nên dùng bột bả trét tường không?

Không sử dụng bột bả trét tường thi bề mặt sẽ lộ rất nhiều khuyết điểm

Nghiên cứu sâu cho thấy rằng:

• Độ bền của bột bả bị ảnh hưởng rất nhiều do lớp sơn lót và lớp phủ màu ngoài trời bảo vệ ( sơn lót và sơn phủ màu mà chất lượng kém sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới lớp bả )

• Sơn ngoài trời bề mặt bóng thì lớp bả bền hơn bề mặt mờ, mịn. Sơn ngoài trời bề mặt mờ, mịn thì hơi nước vẫn có thể thoát qua ngấm vào lớp bả

• Lớp bột bả trong nhà tuy không phải chịu tác động từ khí hậu nhiều nhưng vẫn xảy ra hiện tượng "bở bục, nứt..." là do công trình chưa áp dụng chuẩn quy trình chống thấm, không sử dụng sơn chống thấm... VD:  thấm ẩm từ nước sinh hoạt như nhà tắm, bể nước... đặc biệt là hơi nước bốc lên từ móng thì lớp bả là lớp đầu tiên chịu tác động từ hơi ẩm, sau đó là lớp lót, cuối cùng mới là lớp sơn phủ màu trong nhà - > Rõ ràng sẽ lão hóa trước nhất

=> KẾT LUẬN: 

• Ngoài trời tầng 1 thì chân tường nên ốp gạch

• Tầng 2 trở lên có thể sơn trực tiếp lên tường ( tầng 2, tầng 3 cao mắt thường khó nhìn thấy khuyết điểm lồi lõm của tường ) 

• Bắt buộc bả để bề mặt phẳng đẹp nên thi công: 2 lớp bả -> 1 lớp sơn chống thấm -> 1 lớp lót ->> 2 lớp sơn màu HOẶC thi công 2 lớp bả -> 2 lớp chống thấm màu

• Khu vực trong nhà nếu đã áp dụng các biện pháp chống thấm chân tường, móng, nhà tắm... nên sử dụng bột bả trong nhà để tăng thẩm mĩ. Quy trình sẽ khác bên ngoài trời, nên thi công: 1 lớp sơn chống thấm -> 2 lớp bả -> 1 lót -> 2 màu  HOẶC  1 lớp chống thấm -> 2 lớp bả -> 2 lớp chống thấm màu

Thành phần của bột bả

Chất kết dính

• Thường có 2 loại chất kết dính là chất kết dính dạng khoáng ( là xi măng hoặc Gypsum) và chất kết dính dạng Polymers

• Thành phần này sẽ đảm bảo độ kết dính của các phân tử chất độn, tạo lớp màng liên kết, quyết định chất lượng sau ninh kết của bột bả

( Bột bả có thành phần chất kết dính dạng Polymers sẽ có độ kết dính cao, không bị phấn hóa )

Chất độn

Có thể kể đến đá vôi ( Calci cacbonat CaCO3 ), thạch cao (CaSO4)

Chất lượng, độ mịn, độ nhỏ của chất độn quyết định lớn đến độ mịn của bột bả khi trét

Phụ gia

Phụ gia chiếm phần nhỏ nhưng cực kì quan trọng, giúp bột bả giữ nước đủ cho thời gian ninh kết, tăng thời gian sử dụng, thúc đẩy quá trình đóng rắn, phụ gia chống thấm tăng ( thêm chút khả năng chống nước)

Tỉ lệ % các thành phần của bột bả sẽ quyết định tính chất và chất lượng bột bả. Quá nhiều bột đá thì bột bả sẽ nhanh khô, dễ nứt và bong tróc, quá nhiều chất kết dính thì bột bả sẽ bị lỏng nhão, lâu khô... Mỗi hãng sẽ thí nghiệm và có công thức khác nhau để phù hợp với khí hậu, môi trường, điều kiện thi công...

Định mức: 1kg bột trét tường được bao nhiêu m2

Độ dàn trải thực tế: 1kg bột trét tường được khoảng 0,8m² - 1m² - 1,2m²  

=> 1 bao bột bả 40kg bả 2 lớp được khoảng 40m² - 45m2

Hướng dẫn thi công bột bả

Thi công bả matit là công đoạn đòi thợ sơn có tay nghề cao, đặc biệt là bả trần thạch cao cần thợ có kinh nghiệm nhiều năm, tay nghề cao. Do đó, chi phí thuê thợ cũng sẽ cao hơn bả tường khoảng  8,000 - 10,000 VNĐ/ 1m² 

Các bước thi công bả :

Bước 1: Làm sạch bề mặt tường, sàn hoặc bề mặt cần bả

• Việc làm sạch bề mặt như loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, nấm mốc... giúp quá trình sơn bả có độ bám dính cao

• Bề mặt tường hồ vữa, bê tông bắt buộc phải khô mới thi công bả ( tường vữa mới trát xong khoảng 20-25 ngày mới khô)

Bước 2: Thi công bả matit

Chuẩn bị

• Trộn bột bả với nước theo tỉ lệ của nhà sản xuất quy định, ghi trên bao bì sản phẩm

• Chuẩn bị dụng cụ thi công bả: dao bả và bàn bả

Cách thi công:

• Lớp sơn 1: Giữ dao bả thẳng đứng, miết bột bả áp sát tường, đảm bảo lấp đầy các vết nứt, xước hoặc lỗ rỗ trên bề mặt, sau đó xoa toàn bộ tường.

• Lớp sơn 2: Dùng dao bả nghiêng 35-5 độ để lớp bả dày dặn hơn. 

Khi tiến hành, hãy lưu ý giữ tay chắc và miết đều như lớp sơn đầu tiên, nên sơn trước các lớp sơn mỏng nhẹ

Bột bả khô sau 4h với thời tiết khô ráo, nắng. Trời mưa, nồm ẩm thời gian khô 1-2-3 ngày

Cần thi công 2 lớp để bả tường đạt độ phủ, độ phẳng mịn

Bước 3: Hoàn thiện bề mặt

Đây là bước cuối cùng để hoàn thành giai đoạn sơn bả. Sau khi thi công BỘT BẢ MATIT tối thiểu 16 tiếng, dùng giấy ráp ( giấy nhám) hoặc máy chà nhám lên bề mặt đã được trét bột. Nhằm tạo nên mặt phẳng láng mịn trước khi đến giai đoạn sơn lót và phủ màu

Bài viết trên đây đã cung cấp các thông tin về bột trét tường là gì, các công dụng của bột bả matit trong thi công các công trình xây dựng. Mọi người có thể dựa vào để đưa ra những quyết định đúng đắn cho công trình