ศูนย์เรียนรู้เกษตรผสมผสาน
การปฏิบัติตนตามแบบเศรษฐ์พอเพียงมุ่งให้ทุกคนสามารถพึ่งพาตัวองได้ รวมถึงการพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น จนเกิดความยั่งยืน คำว่า พอเพียง คือ การดำเนินชีวิตแบบทางสายกลางโดยตั้งอยู่บนหลักสำคัญ 3 ประการ คือ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการมีภูมิคุ้มกันที่ดี โดยได้มีการปฏิบัติตนตามรอยในหลวงรัชการที่ 9
ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐ์พอเพียง ตำบลน้ำดำ ตั้งอยู่ที่บ้านเลขที่ 113 บ้านชะมา หมู่ที่ 3 ตำบลน้ำดำ อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี โดยมีนายสุริยา หะเด็ง เป็นเจ้าของดูแลสวนแห่งนี้ ซึ่งได้น้อมนำแนวพระราชดำริทฤษฎีใหม่ในการบริหารจัดการแหล่งน้ำและที่ดิน มาพัฒนาผืนดินที่แห้งแล้งให้พลิกฟื้นความสมบูรณ์ขึ้นมาอีกครั่ง นอกจากนี้ได้ทีทำการเพาะปลูกพืชปลอดสารพิษต่างๆไว้บริโภค และส่วนที่เหลือจากการบริโภคก็ได้นำไปขาย สร้างรายได้ให้กับครอบครัวอีกทางหนึ่ง
การขับเคลื่อนวิถีชีวิตเศรษฐกิจพอเพียง ในการบริหารจัดการพื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด เราควรส่งเสริม สนับสนุน และขยายผลองค์ความรู้ให้แพร่หลาย เพื่อที่ชาวบ้านจะได้นำองค์ความรู้ไปใช้ในการดำเนินชีวิตประจำวันให้เกิดประโยชน์สูงสุด อีกทั้งเป็นการสืบสานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 ซึ่งในศูนย์แห่งนี้ก็จะปลูกพืช ผัก ผลไม้ ชนิดต่างๆ เช่น ทุเรียน ข้าวโพด สับปะรด พริก และอื่นๆที่เราสามารถดูแลได้
และเราหลีกเลี่ยงการใช้สารสังเคราะห์ เช่น ปุ๋ยเคมีสารการจัดศัตรูพืชและเวชภัณฑ์ ประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยีสากลให้เกิดนวัตกรรมด้านการเกษตร ในการการเพิ่มผลผลิต และพัฒนาความต้านทานต่อโรคของพืชและสัตว์ ตามเงื่อนไขทางด้านสภาพภูมิอากาศ เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมท้องถิ่นนั้นๆ โดยใช้หลักการพึ่งพาของระบบนิเวศ (ECOLOGY) จัดการให้ดิน พืช สัตว์ เกื้อกูลกัน
โดยการหมุนเวียนใช้ประโยชน์ของอินทรีย์สาร ในแต่ละท้องถิ่นให้มากที่สุด สร้างการมีสำนึกที่ดีในการผลิตที่ไม่เสี่ยงต่อการทำลายระบบนิเวศ และคุณภาพชีวิตของทุกสิ่ง เข้าใจในระบบนิเวศเกษตร ธรรมชาติของห่วงโซ่อาหาร ไม่ใช้สารเคมีใด ๆ ฮอร์โมน ตลอดจนพืชหรือสัตว์ที่ตัดต่อพันธุกรรม สร้างความสมดุลในการอยู่ร่วมกันระหว่างมนุษย์ กับธรรมชาติอย่างสมบูรณ์แบบและยั่งยืน
อีกทั้งเป็นการปกป้องและอนุรักษ์ทรัพย์สินทางปัญญาที่เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมไปถึงการบ่มเพาะและถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านการเกษตรให้กับเยาวชนคนรุ่นหลัง ต่อไป