Verslag van de avond van 30 november: Metrum Acoustics
Roelof Lochmans trapte de avond af met wat achtergrond informatie over het bedrijf Metrum Acoustics. Het bedrijf is opgericht door Cees Ruitenberg. Helaas kon Cees door omstandigheden zelf niet op de avond aanwezig zijn. De merken Sonnet Digital Audio en Acelec Engineering worden sinds kort ook verkocht door Metrum Acoustics. Het bedrijf brengt iedere twee tot drie maanden een eigen nieuwbrief uit (metrumacoutistics.com).
Metrum Acoustics maakt alle apparatuur zelf in Nederland, met uitzondering van het zetwerk, poedercoaten en anodiseren. Het bedrijft geeft zo elke printplaat, elk knopje en elk frontpaneel krijgen de aandacht die nodig is. Zo willen zij de kwaliteit hoog houden.
Het bedrijf Metrum Acoustics is al jaren actief op de internationale markt van DA converters. Zij staan bekend om hun non-oversampling DACs zonder digitale filters. Hierdoor blijft het tijdsgedrag zuiver en is de plaatsing in de ruimte, de ruimte tussen instrumenten in een orkest hoorbaar beter. Het brengt een rust in de weergave van de muziek.
Wanneer oversampling wordt toegepast, krijg je tijdversmering als gevolg van digitaal filteren. Oversampling levert ook voordelen op, maar in de ogen van Roelof zijn de nadelen groter dan de voordelen. Het gevolg van filteren is pre- en post-ringing die aan het oorspronkelijke signaal zijn toegevoegd. Vooral pre-ringing wordt als onnatuurlijk ervaren. Het is wel mogelijk om die pre-ringing letterlijk naar achteren te schuiven en dus onderdeel te maken van de post-ringing (met een apodizing filter), maar ook dan blijft er een artificieel randje aan de muziek plakken. Ook jitter kan verstorend werken. Bij te veel jitter is de plaatsing van de instrumenten in de ruimte niet goed meer.
Voor deze avond had Roelof de volgende apparatuur meegenomen.
Sonnet Pasithea DAC met vier dac-computers per kanaal. Deze computers doen vier maal het werk. Omdat de modules parallel staan wordt een lagere uitgangsimpedantie verkregen, waardoor ook het laag goed onder controle blijft. Ruis is een stochastisch proces en door meer DAC modules parallel te zetten, middel je de ruis uit.
Sonnet Hermes streamer (Roon enabled); er werd die avond niet (vanaf internet) gestreamed.
Sonnet Kratos mono versterkers (eerste 10 W in klasse A, 50 watt aan 8 Ohm, 100 watt aan 4 Ohm).
Acelec Model One luidsprekers (zie foto 3) die zijn voorzien van een dual slope filter waardoor de speaker beter functioneert (de tweeter wordt voor een deel ingezet onder zijn werkfrequentie. Door het dual slope filter krijgt de tweeter onder zijn werkfrequentie minder vermogen te verwerken, hierdoor een betere aansluiting tussen woofer en tweeter). De basreflex speakers lopen door tot ca. 45 Hz.
Cogan Hall luidsprekerkabels
TefLink interlinks
Sovereign Analysis subwoofer (200 W en gaat door tot 20 Hz). Metrum Acoustics is bezig zelf een subwoofer te ontwikkelen. Helaas veroorzaakte de subwoofer wat brom en daarom was hij voor een deel van de avond uitgezet. Wat de leden overigens opviel bij het uitzetten van de subwoofer was dat ook de ruimtelijkheid beïnvloed werd. Dit wordt vaker waargenomen en is akoestisch van aard.
Na deze uiteenzetting was het tijd voor muziek:
Dave Brubeck met Take Five
This is the Thing van Fink
Gard du Nord met Hot Glue.
De ruimte tussen de instrumenten valt op naar de mening van Roelof. Helaas stonden de monitorspeakers wat te laag voor een optimale weergave.
Na deze muziekstukken ging Roelof verder in op technische aspecten van DACs. De jitter die toelaatbaar is, ligt naar zijn mening in de orde van pico seconden. Bij goedkope klokken kan de jitter in het lage frequentiegebied groter zijn dan in het hogere frequentiegebied van het geluidsspectrum. Het is dus nodig om het hele spectrum door te meten (integreren). In de apparatuur van Metrum zit een Tent klok. Het type klok heeft invloed op de manier waarop de muziek wordt beleefd. De Hermes streamer van Sonnet Digital Audio heeft een schakelende voeding en dat hoeft geen probleem te geven. Het belangrijkste van een schakelende voeding is dat deze geen straling uitzendt en de voeding stabiel is. Interferentie kan een probleem zijn bij voedingen.
Vervolgens luisterden we naar:
Joe Beard met Life Without Parole
Sufjan Stevens met So You Are Tired
Balmorhea met Greyish Tapering Ash
dit nummer was niet te achterhalen met Shazam
Kilchhofer & Michael Anklin met Flor
Yosi Horikawa met Bubbles
Ghost Rider met Make us Stronger: de set kon dit complexe stuk goed aan.
We sloten de avond af met de volgende muziek:
Anne-Marie met Don’t Kill My Vibe (life)
Haevn met Let Love Tear Me Down
Gregory Porter met Hey Laura.
Al met al stond er een mooie set, die muziek maakt!
Hans van de Vis
Nagekomen bericht van Metrum Acoustics.
De brom in de subwoofer werd veroorzaakt door een ringetje met kraag wat door de schroefdraad was doorgesneden was bij het maken van de schroefverbinding.
Door veroudering en trillingen kan dit incidenteel voorkomen, hierdoor kwam de signaal massa onbedoeld aan de aarde te liggen. Toen dit interne foutje was opgespoord, verdween ook de brom.
Helaas ging dat niet op de avond zelf.