Câu chuyện thú vị về lịch sử hình thành tranh làng Sình

Nếu bạn từng ghé thăm cố đô Huế – mảnh đất giàu truyền thống văn hóa, chắc hẳn đã nghe đến tranh làng Sình. Đây không chỉ là một sản phẩm nghệ thuật dân gian, mà còn là một phần linh hồn văn hóa của người dân xứ Huế. Vậy tranh làng Sình là gì, có nguồn gốc từ đâu, và vì sao loại hình nghệ thuật này vẫn được gìn giữ đến nay? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.

Tranh làng Sình là gì? Nguồn gốc và đặc điểm nổi bật

Tranh làng Sình là một dòng tranh dân gian có lịch sử hơn 400 năm, ra đời tại làng Sình (tên thật là Lại Ân), thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Tranh làng Sình ban đầu được tạo ra để phục vụ mục đích tâm linh, tín ngưỡng, đặc biệt trong các lễ cúng, lễ hội truyền thống của người dân miền Trung.

Khác với tranh Đông Hồ hay tranh Hàng Trống, tranh làng Sình mang đậm nét dân gian mộc mạc, sử dụng các chất liệu tự nhiên như:

• Giấy dó được quét điệp tạo độ bóng nhẹ.

• Màu vẽ chiết xuất từ khoáng chất, lá cây, than củi, vỏ sò nghiền…

• Bàn khắc gỗ để in hình, sau đó tô màu bằng tay thủ công.

Mỗi bức tranh thường thể hiện niềm tin tâm linh, cầu mong bình an, may mắn và sự gắn bó với cuộc sống lao động của người dân vùng đất cố đô.

Quy trình làm tranh làng Sình – Tỉ mỉ và đầy tâm huyết

Để tạo ra một bức tranh làng Sình hoàn chỉnh, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn công phu:

1. Chuẩn bị giấy và vẽ nền:
   Giấy dó sau khi phơi khô được quét một lớp điệp trắng để tăng độ bền và độ sáng.

2. In tranh bằng ván khắc gỗ:
   Nghệ nhân dùng ván khắc có sẵn hình nhân, con vật hoặc biểu tượng tôn giáo, in lên giấy bằng mực đen.

3. Tô màu bằng tay:
   Màu sắc chủ đạo gồm đỏ, vàng, xanh, tím... được tô cẩn thận bằng chổi lông nhỏ, tạo nên nét sinh động và hài hòa.

4. Phơi khô và hoàn thiện:
   Mỗi bức tranh sau khi hoàn tất sẽ được phơi tự nhiên dưới ánh nắng để giữ màu bền và mùi thơm đặc trưng của giấy.

Điều đặc biệt là mỗi nghệ nhân đều có cách phối màu riêng, tạo ra bản sắc không thể trộn lẫn.

Ý nghĩa văn hóa và tín ngưỡng của tranh làng Sình

Tranh làng Sình không đơn thuần là vật trang trí mà còn mang giá trị tín ngưỡng và nhân văn sâu sắc. Các chủ đề thường gặp gồm:

• Tranh nhân vật tâm linh: Ông Công, Ông Táo, Thần Tài, Bà Mụ…

• Tranh con vật tượng trưng: Hổ, gà, ngựa – biểu trưng cho sức mạnh và bình an.

• Tranh sinh hoạt: Người cấy lúa, đấu vật, cưỡi ngựa – phản ánh đời sống nông nghiệp giản dị.

Trong các dịp lễ, đặc biệt là Tết Nguyên Đán, người dân Huế thường mua tranh làng Sình để cúng tổ tiên, cầu phúc lộc, hoặc treo trong nhà như lá bùa may mắn.

Tranh làng Sình ngày nay – Giữ gìn và phát huy giá trị truyền thống

Trước sự phát triển của nghệ thuật hiện đại, tranh làng Sình từng đứng trước nguy cơ mai một. Tuy nhiên, nhờ nỗ lực của các nghệ nhân như bà Kỳ Hữu Phước, ông Kỳ Hữu Lợi, dòng tranh này đã được phục dựng, truyền dạy lại cho thế hệ trẻ.

Ngày nay, tranh làng Sình không chỉ phục vụ nghi lễ mà còn trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc của Huế. Du khách có thể:

• Tham quan làng nghề truyền thống Lại Ân.

• Trải nghiệm tự tay in tranh và tô màu.

• Mua tranh làm quà lưu niệm mang đậm bản sắc Việt.

Giữ mãi hồn xưa trong từng nét vẽ

Hiểu được tranh làng Sình là gì, ta mới thấy hết giá trị văn hóa và tâm linh mà dòng tranh này lưu giữ suốt hàng trăm năm. Mỗi bức tranh là một câu chuyện, một lời cầu chúc bình an gửi gắm từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Giữa nhịp sống hiện đại, việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật tranh làng Sình chính là cách chúng ta gìn giữ “hồn Việt” – hồn của sự mộc mạc, chân thành và nhân văn.

#artnam

#tranh_làng_sinh

#Tranh_làng_Sình_ở_đâu

#Ý_nghĩa_tranh_làng_Sình

#Tranh_làng_Sình_là_gì