สอนศิลป์ : โรงละครสัตว์

1. การเล่านิทานของผู้แสดงทำให้โลกนิทานโผล่ออกมา และขยายกว้างขึ้นสู่กลุ่มคนฟัง นั่นเพราะกล่องที่เปรียบเสมือนโรงละครเล็กๆ ได้ช่วยแยกโลกความจริงกับโลกนิทานออกจากกัน เมื่อเปิดกล่องก็เหมือนเปิดม่านการแสดง ได้เห็นผู้แสดงค่อยๆทำการเล่านิทานจากตัวละครกระดาษเป็นการนำพาโลกนิทานเข้าสู่โลกความจริง เข้าไปสู่การรับรู้ของกลุ่มผู้ฟัง

2. ทำให้เด็กๆ จดจ่อและมีสมาธิ นั่นเพราะเมื่อผู้เล่าเริ่มเล่า ผู้ฟังจะจดจ่อต่อว่า จะมีตัวละครอะไรโผล่มา และทั้งจังหวะการขยับตัวละคร  จังหวะการใช้น้ำเสียง จังหวะการกลั้นหายใจ ยังมีผลต่อกลุ่มผู้ฟังมีความจดจ่อและมีสมาธิในการฟังนิทานมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ในจังหวะที่ผู้เล่าดำเนินเรื่องด้วยการเปลี่ยนภาพพื้นหลังกล่อง ผู้ฟังก็จะสนใจแผ่นภาพถัดไปโดยอัตโนมัติ เป็นการกระตุ้นให้เกิดความตื่นเต้นอยากรู้เรื่องราวต่อและสร้างให้เกิดสมาธิ  

3. สร้างการสื่อสารระหว่างผู้เล่ากับผู้ฟัง เมื่อผู้ฟังเกิดความรู้สึกร่วมไปกับนิทาน ความรู้สึกนั้นจะมาประสานกับความรู้สึกของผู้เล่า เกิดเป็นความรู้สึกร่วมกัน จึงเป็นการรับรู้เรื่องราวที่แตกต่างจากการอ่านนิทานภาพโดยเปิดอ่านเองทีละหน้า เพราะจะมีการสื่อสารกันระหว่างผู้เล่าและผู้ฟังผ่านโลกนิทานเกิดขึ้น 

1. ถ้าต้องการสร้างคามิชิไบเรื่องใหม่ขึ้นมา ต้องคิดก่อนว่า อยากสร้างเรื่องแบบไหน ถ้าเป็นเรื่องที่ผู้สร้างสนใจ มีข้อมูล มีการค้นพบด้วยตนเอง หรือเป็นสิ่งที่อินมากๆ ก็ทำให้ผู้สร้างมีอารมณ์ร่วมและสร้างสรรค์คามิชิไบได้ง่ายขึ้น

2. การเริ่มต้นสร้างเรื่องใหม่อาจยากเกินไป ก็สามารถเอานิทานพื้นบ้าน นิทานเก่าแก่ นิทานปรับปรามาปรับใช้ได้ เพราะ นิทานพื้นบ้านโครงเรื่องจะไม่ซับซ้อน มีประเด็นที่ต้องการจะสื่อชัดเจน และสามารถจับใจคนฟังได้ 

  3. จังหวะการดึงกระดาษเป็นอีกหนึ่งคีย์เวิร์คสำคัญของคามิชิไบ ดังนั้นเมื่อต้องเปลี่ยนฉาก ต้องคิดให้ละเอียดว่า ภาพต่อไปจะเป็นอะไร ประโยคจบของฉากนี้คือตรงไหน ดังนั้นการคิดเนื้อเรื่อง ทั้งภาพและประโยคจึงสำคัญมาก แต่การคิดในหัวอย่างเดียวอาจจะยาก จึงควรเขียนสตอรี่บอร์ด ตีช่องตามจำนวนแผ่นกระดาษขึ้นมาก่อน จากนั้นก็เขียนโครงเรื่องคร่าวๆ ลงรายละเอียดทั้งภาพและประโยคสนทนา

        4. เวลาเริ่มเปิดม่านโรงละครจะเริ่มจากบอกชื่อเรื่องก่อน ส่วนใหญ่ประโยคเปิดเรื่องจะเป็นการบอกรายละเอียดที่ชัดเจนว่า ตัวละครคือใคร อยู่ที่ไหน เพื่อให้เด็กๆ จินตนาการ แล้วพาตัวเองไปจดจ่อกับตัวละครให้เร็วที่สุด แถมยังชวนให้เด็กๆ พูดออกเสียงชื่อตัวละคร นิทานเรื่องนี้ก็เกิดการสื่อสารระหว่างผู้แสดงกับผู้ฟัง ทำให้คามิชิไบสนุกยิ่งขึ้น

  5. ถ้าใช้เทคนิคการสร้างประโยคสนทนาให้ตัวละคร จะทำให้คามิชิไบมีเสน่ห์ยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการใช้คำเลียนเสียงธรรมชาติ เช่น ในนิทานเรื่อง Otousan ใช้เสียงตอนคุณพ่อแบกกลองขึ้นภูเขาว่า ‘ฮึบ ฮึบ ฮึบ’

       “คราวนี้เป็นตาของคุณพ่อตัวจริง

         ฮึบ ฮึบ ฮึบ

         เราจะแพ้พ่อสัตว์ประหลาดได้ยังไง เราต้องไม่แพ้เด็ดขาด

         ฮึบ ฮึบ ฮึบ”

การพูดคำว่า ‘ฮึบ ฮึบ ฮึบ’ หลายครั้ง เด็กๆ จะรู้สึกเหมือนเขากำลังปีนขึ้นภูเขาอยู่ ยิ่งทำให้เด็กๆ อินมากขึ้น ดังนั้นเวลาเขียนคามิชิไบ ควรเน้นบทพูดมากกว่าบทบรรยาย เพื่อให้คนฟังรู้สึกถึงสถานการณ์จริงมากขึ้น

       6. ด้านการวาดภาพประกอบคามิชิไบ ต้องคำนึงว่า แม้จะคนดูจะอยู่ไกลก็ต้องเห็นภาพชัดเจน ดังนั้น ภาพประกอบของคามิชิไบ เมื่อมองเพียงแว็บเดียว ต้องรู้เลยว่า จุดไหนเป็นจุดสำคัญของเรื่อง จึงไม่ควรใส่รายละเอียดมากเกินไป