Historia informatyki, w dzisiejszym znaczeniu tego słowa, rozpoczyna się w latach 40. XX wieku, kiedy pojawiają się pierwsze kalkulatory służące m.in. do mechanizacji procesu dekryptażu szyfrogramów niemieckiej maszyny szyfrowej Enigma. Są jednakże autorzy, sięgający w przeszłość aż do początków cywilizacji i upatrujący pierwocin informatyki (rozumianej po prostu jako dział techniki, zajmujący się sprzętowym przetwarzaniem informacji, zwłaszcza wyrażonej liczbowo) już w nacinaniu karbów na kości czy gałęzi, za pomocą której to czynności pierwotny człowiek odwzorowywał liczebność stada czy oddziałów wroga.

Bardzo wielu historyków informatyki rozpoczyna jej dzieje od wzmianki o abaku; tak też i my czynimy w tym miejscu, dzieje tej dyscypliny traktując z biegiem lat coraz bardziej szczegółowo - zgodnie z wyrażonym na początku tego omówienia poglądem najszczegółowiej od roku 1940. Od roku 1600 dzielimy historię informatyki na stulecia, od roku 1900 na dekady, od roku 1940 staramy się uchwycić fakty co rok.

Historia Informatyki sięga czasów znacznie bardziej odległych niż mogłoby się wydawać. Ludzie jeszcze nie znali komputerów, ale już wprowadzali metody liczenia i przetwarzania danych, które do dziś pozostały bez zmian lub zmieniły się w niewielkim stopniu. Poniżej wybór najciekawszych wydarzeń związanych z komputerami i informatyką. Z oczywistych przyczyn jest to wielki skrót, bowiem długo by można pisać na temat każdego wydarzenia...

4000-1200 p.n.e. - Sumerowie zaczynają zapisywać transakcje handlowe na glinianych tabliczkach.

3000 p.n.e. - Powstaje pierwsze liczydło w Babilonii.

250-230 p.n.e. - Metodą sita Eratostenesa udaje się ustalić liczby pierwsze. Metoda poszukiwania liczb pierwszych polega na usuwaniu z ciągu liczb naturalnych liczb będących iloczynami liczb naturalnych.

1642-1643 - Blaise Pascal konstruuje arytmometr - mechaniczną maszynę, która potrafi dodawać liczby. Formułuje też prawa podzielności liczb całkowitych wykorzystujące sumowanie cyfr. Opracowuje metodę wyznaczania współczynników dwumianu dowolnego stopnia (trójkąt Pascala).

1666 - Samuel Morland konstruuje w Anglii mechaniczny kalkulator, który potrafi dodawać i odejmować.

1670 - Gottfried Wilhelm Leibniz, niemiecki filozof i matematyk formułuje idee rachunku całkowego i konstruuje maszynę liczącą.

1833 - Charles Babbage, matematyk angielski nazywany pionierem informatyki, projektuje pierwszą maszynę analityczną, działającą na zasadzie zbliżonej do zasady działania komputerów cyfrowych, nazwaną "młynem arytmetycznym". Maszyna ta miała wykonywać podstawowe działania matematyczne, zapamiętywać dane wejściowe, pośrednie oraz wyniki obliczeń końcowych. Wprowadzanie i wyprowadzanie danych miało przebiegać na kartach dziurkowanych. Projekt nie został zrealizowany z powodu istniejącego wówczas niskiego poziomu techniki. W 1991 w Science Museum w Londynie wykonano wg oryginalnych planów fragment (arytmometr) Drugiej Maszyny Różnicowej, udowadniając poprawność konstrukcji.

1844 - Samuel Morse przesyła informację za pomocą telegrafu z Waszyngtonu do Baltimore.

1854 - George Boole, logik i matematyk angielski, opracowuje algebrę dla zbioru dwuelementowego, zwaną algebrą Boole\'a.

1858 - Linia telegraficzna przeprowadzona zostaje przez Ocean Atlantycki.

1876 - Aleksander Graham Bell otrzymuje patent na telefon.

1889 - Firma Herman Holleriths Electric Tabulating System wykonuje spis ludności w USA za pomocą maszyn liczących. Jest to pierwszy spis ludności wykonany w rekordowo krótkim czasie.

1893 - Opracowany zostaje pierwszy czterodziałaniowy kalkulator.

1895 - Guglielmo Marconi transmituje pierwsze sygnały radiowe.

1896 - Herman Hollerith zakłada firmę Tabulating Machine Company.

1904 - John Ambrose Fleming, elektrotechnik i radiotechnik angielski wynajduje diodę.

1911 - Heike Kamerlingh - Onnes, fizyk holenderski, odkrywa zjawisko nadprzewodnictwa.

1919 - Eccles i Jordan, Amerykańscy fizycy wymyślają przekaźnik

1920-1921 - Czechosłowacki pisarz - Karel Capek używa słowa "robot".

1924 - T.J. Watson zmienia nazwę firmy Tabulating Machine Company na IBM.

1927 - Twarz Herberta Hoovera pokazuje się podczas pierwszej, czarnobiałej transmisji telewizyjnej w USA.

1929 - Powstają pierwsze kolorowe telewizory.

1937 - John Vincent Atanasoff obmyśla zasady działania elektronicznego komputera.

1937 - Alan Turing tworzy maszynę Turinga z nieskończenie długą taśmą (twór czysto teoretyczny), która realizuje zadania logiczne.

1938 - William Hewlett i David Packard zakładają firmę Hewlett-Packard w garażu w Palo Alto, w Kalifornii.

1941 - Konrad Zuse, anglik, wykonuje Z3, pierwszy w pełni programowalny kalkulator.

1943 - Turing, Flowers i Newman budują pierwszy w całości elektroniczną maszynę liczącą.

1943 - 31 maja w Moore School of Electrical Engineering w Filadelfi powstaje ENIAC (Electronic Numerical Interpreter And Calculator), pierwszy na świecie komputer, konstruowany przez J.P. Eckerta i J.W. Mauchly\'ego na Uniwersytecie Pensylwanii, dla potrzeb obliczeń balistycznych Marynarki Wojennej USA.

1944 - Powstaje komputer Harvard Mark I przeznaczony dla uniwersytetu w Harwardzie.

1945 - J. Presper Eckert i John Mauchly budują komputer EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer).

1946 - 14 lutego ENIAC zostaje ukończony. Składał się z 17 468 lamp elektronowych, pobór mocy wynosił 130 kW, mógł wykonać 5 tys. operacji dodawania lub 300 operacji mnożenia na sekundę, a także przechować w pamięci 20 liczb dziesięciocyfrowych. ENIAC liczył w układzie dziesiętnym, a jego programowanie polegało na ręcznej konstrukcji połączeń na specjalnych tablicach połączeniowych, w przeciwieństwie do późniejszych maszyn, w których konstrukcja fizyczna nie ulega zmianie a zmienia się jedynie wykonywany kod.

1947 - 23 grudnia pracownicy Bell Telephone Laboratories, William Bradford Shockley, J. Bardeenem i W.H. Brattainem wynajdują tranzystor, za co otrzymują Nagrodę Nobla w 1956 r.

1947-48 - Powstają pierwsze magnetyczne nośniki danych. Są to sporej wielkości bębny magnetyczne.

1948 - Richard Hamming opracowuje sposób wykrywania błędów w programach.

1949 - Short Order Code, wymyślony przez Johna Mauchly, jest pierwszym językiem programowania wysokiego poziomu.

1951 - W marcu powstaje komputer Univac I, który wykorzystywany jest do obliczeń podczas spisu ludności.

1951-1952 - Grace Murray Hopper wymyśla pierwszy kompilator A-0.

1953 - Komputer IBM 650 zostaje wprowadzony do sprzedaży masowej.

1954 - Powstaje pierwsza drukarka, Uniprinter, opracowana przez Earla Mastersona. Drukuje 600 lini na minutę.

1954 - Texas Instruments przedstawia tranzystor krzemowy, który jest tańszy w produkcji od germanowego.

1957 - John Backus z IBM wymyśla język programowania Fortran (formula translator).

1957 - John McCarthy tworzy wydział sztucznej inteligencji na Uniwersytecie MIT.

1957 - Rosjanie 4 października wystrzeliwują pierwszego satelitę Sputnik I.

1958 - Bell opracowuje modem, który pozwala przesyłać dane po linii telefonicznej.

1959 - John McCarthy opracowuje język programowania Lisp (list processing).

1959 - Komitet Do Spraw Języków Programowania (Committee on Data Systems Languages \'Codasyl\') opracowuje język Cobol (Common Business Oriented Language).

1959 - Xerox przedstawia pierwszą maszynę kopiującą.

1960 - W listopadzie firma DEC przedstawia PDP-1, pierwszy komputer wyposażony w monitor i klawiaturę.

1960 - Powstaje język programowania Algol 60.

1961 - Fernando Corbato z Uniwersytetu MIT wykorzystuje podział czasu procesora umożliwiając pracę na nim jednocześnie kilku użytkownikom.

1962 - 10 lipca wystrzelony zostaje satelita telekomunikacyjny Telstar, który umożliwia przekazy telewizyjne poprzez Atlantyk.

1962 - Na Uniwersytecie Stanford and Purdue powstaje specjalizacja - informatyka.

1962 - Opracowana zostaje pierwsza gra video.

1963 - Powstaje program Eliza, który wykazuje pewne przejawy inteligencji. Potrafi prowadzić proste rozmowy z człowiekiem.

1963 - Na uniwersytecie Kalifornijskim rozpoczynają się prace nad logiką rozmytą (fuzzy logic), która ma pomóc w stworzeniu komputera myślącego.

1963 - Zatwierdzony zostaje 7-bitowy kod ASCII.

1964 - John Kemeny i Thomas Kurtz opracowują język BASIC Basic (Beginners All-Purpose Symbolic Instruction Code).

1964 - Gordon Moore sugeruje, że poziom integracji systemów komputerowych (wydajności procesorów) podwaja się corocznie. Dzisiaj stwierdzenie to znane jest jako prawo Moora.

1967 - Ole-Johan Dahl i Kristen Nygaard z Norwegian Computing Centre opracowują język Simula, który jest pierwszym obiektowo zorientowanym językiem programowania.

1968 - Edsger Dijkstra przekonuje, że instrukcja GOTO może być szkodliwa i nie powinno się jej stosować.

1967 - IBM konstruuje pierwszą dyskietkę.

1968 - 18 lipca Robert Noyce, Andy Grove i Gordon Moore zakładają firmę Intel.

1968 - Jako standard przyjmuje się zapis daty w postaci sześciu cyfr (YYMMDD - rok - miesiąc - dzień) przy wymianie informacji. Cóż, był to ewidentny błąd, który spowodował po latach powstanie problemu roku 2000.

1968 - Firma Rand przedstawiła dla ARPA projekt zdecentralizowania sieci informatycznych.

1969 - Ustalony zostaje standard RS-232-C umożliwiający wymianę danych pomiędzy komputerami i urządzeniami zewnętrznymi.

1969 - Departament Obrony USA zleca utworzenie sieci Arpanet, która połączyła uniwersytety UCLA, UC w Santa Barbara, SRI i University of Utah.

1970 - SRI International opracowuje pierwszego robota ze sztuczną inteligencją do nawigacji.

1970 - Dennis Ritchie i Kenneth Thomson opracowują system operacyjny Unix w firmie Bell Labs.

1971 - Niklaus Wirth opracowuje język programowania Pascal.

1971 - Ted Hoff, S. Mazor i F. Fagin opracowują 4-bitowy, pierwszy mikroprocesor Intel 4004 (108 KHz). Jego cena wynosiła 200 USD. Wykonywał 60 tys. operacji na sekundę. Składał się z 2300 tranzystorów.

1971 - Ray Tomlinson z firmy Bolt Beranek and Newman wysyła pierwszy e- mail.

1972 - Dennis Ritchie opracowuje język programowania C w firmie Bell Labs.

1972 - Powstaje procesor Intel 8008 (200 KHz), pierwszy 8 bitowy układ, zastąpiony niebawem przez Intel 8080.

1972 - Powstaje dyskietka 5 1/2 cala.

1972 - Język Smalltalk opracowany zostaje w Xerox PARCs Learning Research Group. Jego autorem jest Alan Kay.

1972 - Alain Colmerauer z University of Marseille opracowuje język programowania Prolog.

1972 - Steve Wozniak buduje "blue box" - generator częstotliwości 2600 Hz, który oszukuje miejskie aparaty telefoniczne. Dzięki temu może rozmawiać za darmo z całym światem.

1973 - Naukowcy z Xerox PARC opracowują eksperymentalny komputer PC. Używa on myszy, sieci Ethernet i GUI.

1973 - Alan Kay opracowuje własną wersję domowego komputera PC. Bazuje on na języku Smalltalk, używa ikon i grafiki.

1973 - Gary Kildall pisze prosty system operacyjny w języku PL/M. Nazywa go CP/M (Control Program/Monitor).

1973 - Rozpoczynają się prace nad protokołem TCP (Transmission Control Protocol) w laboratorium Stanford University. Prace nadzoruje Vinton Cerf.

1973 - Scelbi Computer Consulting Company oferuje pierwszy zestaw komputerowy do samodzielnego złożenia, oparty o procesor Intel 8008. Cena zestawu z 1 kB pamięci wynosi 565 USD, dodatkowe 15 KB kosztuje 2760 USD!

1973 - Powstają procesory w dużej skali integracji. W 1 cm kwadratowym mieści się 10 tys. componentów (m.in. tranzystorów).

1974 - W kwietniu powstaje 8 bitowy procesor 8080 (2 MHz). Składa się z 6 tys. tranzystorów.

1974 - W artykule na łamach Radio Electronics ukazuje się opis, w jaki sposób zbudować własny komputer - Mark-8.

1974 - Charles Simonyi z Xexoc PARC pisze pierwszą aplikację WYSIWYG, która nazywa się Bravo.

1975 - IBM przedstawia drukarkę laserową.

1975 - Powstaje pierwszy PC - Altair 8800

1975 - W kwietniu Bill Gates i Paul Allen zakładają firmę Micro-Soft. Potem nazwa została zamieniona na "Microsoft".

1975 - We wrześniu wychodzi pierwszy numer magazynu Byte.

1976 - IBM opracowuje drukarkę atramentową.

1976 - Steve Jobs i Steve Wozniak budują komputer Apple I.

1976 - Gary Kildall pisze system operacyjny CP/M działający na 8-bitowych komputerach z procesorem Intel 8080.

1976 - W marcu Intel przedstawia procesor 8085 (5-MHz), w którym znajduje się 6,5 tys. tranzystorów.

1976 - W kwietniu Steve Jobs i Steve Wozniak zakładają firmę Apple Computer.

1976 - W lipcu Zilog wypuszcza 8-bitowy procesor Z80 (2,5 MHz).

1997 - W kwietniu Commodore Business Machines prezentuje komputer PET 2001 z procesorem 6502, 4KB RAM, 14KB ROM, klawiatura, monitorem i magnetofonem.

1977 - W sierpniu firma Radio Shack, oddział firmy Tandy wypuszcza mikrokomputer TRS-80 z procesorem Z80, 4KB RAM, 4KB ROM, klawiaturą, czarnobiałym monitorem i magnetofonem jako pamięcią zewnętrzną.

1978 - Powstaje Wordstar, pierwszy procesor tekstu opracowany na komputery działające pod systemem operacyjnym CP/M, potem także pod DOSem.

1978 - W czerwcu Intel przedstawia pierwszy 16-bitowy procesor - 8086 (4,77 MHz). Składał się z 29 tys. tranzystorów.

1978 - Ron Rivest, Adi Shamir i Leonard Adelman opracowują standard szyfrowania danych RSA z kluczem publicznym.

1978 - W grudniu firma Atari wypuściła komputery Atari 400 i 800 z procesorem 6502.

1979 - 11 maja Don Bricklin i Bob Franston piszą pierwszy arkusz kalkulacyjny VisiCalc, dzięki niemu wzrasta zainteresowanie komputerami.

1979 - We wrześniu Motorola przedstawia procesor 68000, który składał się z 68 tys. tranzystorów (stąd jego nazwa).

1980 - Powstaje język programowania Ada.

1980 - Wayne Ratliff pisze dBase II, pierwszą wersję bazy danych na komputery PC.

1980 - IBM wybiera PC-DOS Microsoftu, jako swój system operacyjny stosowany w komputerach PC.

1980 - W lutym Sinclair Research przedstawia komputer ZX80, wykorzystujący 8-bitowy procesor NEC 3,25 MHz i mający 1 Mb RAM oraz 4KB ROM.

1980 - W czerwcu Seagate Technologies prezentuje dysk Winchester 5,25 cala. Używa on czterech talerzy i ma 5 MB pojemności. Kosztuje 600 USD.

1981 - IBM ogłasza otwartą architekturę co pozwala innym producentom tworzyć własne modele komputerów PC.

1982 - Columbia Data Products produkuje pierwsze "klony" komputerów IBM PC. Niedługo potem Compaq również zaczyna produkować takie komputery.

1982 - John Warnock opracowuje w firmie Adobe język PostScript.

1982 - W lutym Intel prezentuje 16-bitowy procesor 80286 (6 MHz). Zawiera on 134 tys. tranzystorów.

1983 - W maju Microsoft przedstawia pierwszą mysz nazwaną "The Microsoft Mouse", kosztuje ona 200 USD.

1984 - Powstaje interface MIDI (Musical Instrument Digital Interface) standard służący do wymiany informacji pomiędzy komputerami i urządzeniami muzycznymi.

1984 - Sony przedstawia CD-ROM.

1985 - Powstaje Windows 1.0, graficzny system operacyjny opracowany przez firmę Microsoft.

1985 - W październiku Intel przedstawia 32 bitowy procesor 80386.

1986 - Powstaje koncepcja oprogramowania CASE (computer-aided software engineering).

1988 - Steve Jobs opracowuje komputer Next

1989 - W kwietniu powstaje procesor Intel 80486, który zawiera 1,2 mln tranzystorów.

1990 - W maju Microsoft przedstawia Windows 3.0.

1990 - Hewlett-Packard i IBM przedstawiają komputery oparte o procesor RISC.

1990 - Powstaje procesor Intel i486.

1993 - W marcu powstaje procesor Pentium

1993 - Studenci z University of Illinois National Center for Supercomputing Applications piszą graficzną przeglądarkę stron WWW - NCSA Mosaic.

1994 - Leonard Adleman z University of Southern California demonstruje, że DNA może być nośnikiem informacji dla komputerów.

1994- W kwietniu Jim Clark i Marc Andreesen zakładają firmę Netscape Communications (wcześniej Mosaic Communications).

1995 - Wyprodukowany zostaje pierwszy film pełnometrażowy przy zastosowaniu wyłącznie techniki komputerowej - Toy Story.

1995 - 24 sierpnia na rynku pojawia się Windows 95

1996 - Powstaje Pentium Pro

1996 - W sierpniu powstaje Windows NT 4.0.

1996 - W październiku powstaje płyta CD-RW (CD-ReWritable).

1998 - W kwietniu Intel przedstawia procesor Pentium II (350 MHz i 400 MHz).

1998 - W maju Steve Jobs przedstawia komputer iMac (procesor 233 MHz PowerPC G3, 32 MB RAM, 4 GB dysk twardy, 24X CD-ROM, 15 calowy monitor - zestaw kosztował 1299 USD)

1998 - W czerwcu Microsoft wypuszcza system operacyjny Windows 98.

1998 - W listopadzie America Online kupuje Netscape Communications.

1999 - Microsoft wypuszcza Internet Explorer 5.0.