Tagata Jinja

Japońskie świątynie shintoistyczne

Barbara Mikołajewska

Tagata Jinja

i jej słynny festiwal

płodności i urodzajności Honen-sai

Shintoistyczna świątynia Tagata Jinja znajdująca się w mieście Komaki (Prefektura Aichi) niedaleko od miasta Nagoya jest szeroko znana ze swego corocznego wiosennego (15 marca) festiwalu (matsuri) zwanego Honen-sai mającego na celu zapewnienie ziemi płodności i urodzajności, podczas którego ogromny dwu metrowy wyrzeźbiony w japońskim cyprysie fallus paraduje przez całe miasto wieziony na specjalnie przeznaczonym do tego celu palankinie niesionym przez mieszkańców i zostaje oferowany w świątyni razem z modlitwą o pokój, wzrost, rozwój i obfite żniwa.

Zgodnie z danymi faktograficznymi Tagata Jijna istnieje na tym terenie w tej lub innej formie już co najmniej 15000 lat. Jest ona historycznie powiązana ze znajdująca się w niedaleko shintoistyczna świątynia Oagata Jinja i niektórzy łączą te dwie świątynie z pierwszymi mitycznymi rodzicami Japonii, którymi byli Izanagi i Izanami. Jednakże według oficjalnej wersji shintoistycznej w wewnętrznym sanktuarium świątyni Tagata Jinja mieszka duch księżniczki Tamahime-no-mikoto, córki potężnego magnata władającego terenem w tzw. późnym Okresie Yamato (III-V wiek a.d), który wydał ją za mąż za księcia Takeinadane. We wczesno-średniowiecznej społeczności japońskiej kobiety miały wysoki status i po zawarciu związku małżeńskiego nie opuszczały swych rodzinnych domów i nie mieszkały razem z mężem, który wiódł niezależne życie odwiedzając od czasu swą żonę. Książę Takeinadane zginął podczas wojny osierocając swą niepocieszoną żonę i dwójkę dzieci czekających nadaremnie na jego powrót. Zgodnie z legendą pałac księżniczki Tamahime zbudowany na terenie pokrytym poprzednio przez gęsty las znajdował się dokładnie w tym miejscu, gdzie obecnie znajdują się zabudowania świątynne Tagata Jinja.

Choć obecność fallusów jest tym, co się najbardziej rzuca w oczy, Tagata Jinja jest świątynią, w której oddaje się cześć bóstwu żeńskiemu, w którym zawiera się idea płodności i żyzności ziemi. Według popularnej interpretacji w świątyni tej oddaje się cześć Matce Ziemi, bez której sam fallus byłby pozbawiony znaczenia. Honen znaczy „bogate żniwa”, a drewniany fallus zwany Owasegata nie jest uważany za bóstwo lecz za składaną bogini ofiarą.

1. Główny budynek shintoistycznej świątyni Tagata Jinja

2. Prośby o potomstwo umieszczane na ema

3. Mniejszy budynek świątynny na terenie kompleksu Tagata Jinja

W mniejszym budynku świątynnym na terenie shintoistycznej świątyni Tagata Jinja otoczonym przez ogród ozdobiony kamieniami o kształcie fallicznym przechowywane są różne przedmioty o fallicznej symbolice, które są oferowane zamieszkującemu świątynię kami. Otacza się je szacunkiem i przypisuje im się magiczną wartość. Są one wypożyczane tym, którzy poszukują życiowego partnera, pragną dziecka lub szukają lekarstwa na jakąś chorobę. Gdy życzenie spełnia się, wypożyczony przedmiot jest zwracany do świątyni razem z innym nowym fallicznym przedmiotem. Zwyczaj ten sięga korzeniami do starożytnych rytuałów mających na celu zapewnienie odrodzenia się zarówno cyklu rolniczego jak i człowieka i jest głęboko zakorzeniony w japońskiej kulturze wyrosłej na gruncie wiary w mityczne połączenie mężczyzny z kobietą (Izanagi i Izanami) będące na początku tworzenia świata i wszelkiej kreacji i odnowy.

4. Festiwal płodności i urodzajności

Honen-sai

Głównym celem marcowego festiwalu Honen-sai jest zapewnienie bogatych żniw. Jego istotą jest połączenie wizytującej męskości z potężną i czekającą żeńskością. Organizacja festiwalu wymaga miesięcy żmudnych przygotowań i koordynacji wysiłków świątyń wplątanych w festiwal (Tagata Jinja i Shimmei-sha), regionalnych władz i mieszkańców. Każdego roku rzeźbi się w świeżo ściętym cyprysie nowego fallusa wierząc, że charakteryzuje się on większą czystością i witalnością. Starannie wybrane drzewo zostaje ścięte w środku zimy i przywiezione na teren świątynny, czemu towarzyszą rytuały puryfikacji i żywotności. Sam proces rzeźbienia jest wykonywany przez starannie dobranych stolarzy ubranych w tradycyjne stroje i pracujących przy pomocy tradycyjnych narzędzi, choć rozmiar fallusa jak i szczegóły festiwalu ulegały w procesie czasu pewnym zmianom. Obecnie cyprysowy festiwalowy fallus ma 2.5 metra i waży 280 kilogramów, a razem z palankinem, na którym jest wieziony waży około 400 kilogramów. Palankin jest zwykle niesiony na zmianę przez 60 mężczyzn w wieku 42 lat, który to wiek u mężczyzn uważa się za wyjątkowo pechowy i wymagający rytualnej interwencji, i wniesiony do głównej świątyni Tagata Jinja. Sam fallus jak i niesienie go chroni zarówno mężczyznę i kobietę będącą w źle wróżącym wieku przed nieszczęściem.

Festiwalowa procesja rozpoczyna się w odległej o jedną milę shintoistycznej świątyni Shimmei-sha lub Kumano. Prowadzący ją kapłan posypuje drogę po obu stronach solą, celem zapewnienia jej rytualnej czystości. Za nim idzie inny kapłan niosący proporzec z wizerunkiem ogromnego fallusa, prowadząc za sobą grupę ważnych lokalnie osób przyozdobionych złotymi szalami oraz muzyków grających na tradycyjnych instrumentach tradycyjną muzykę dworską. Za nimi idzie grupa kobiet w wieku 36 lat (uważanym za szczególnie pechowy dla kobiet) ubranych w czerwone suknie niosących sześćdziesięcio-centrymetrowe drewniane fallusy. Za nimi podąża grupa shintoistycznych kapłanów wśród których znajduje się osoba nosząca maskę z charakterystycznym długim nosem i włosami w nieładzie reprezentująca boga Saruta-biko, który jest uważany za bóstwo wskazujące drogę. Następnie idą kapłani niosący dwa drzewka nazywane sakaki obwieszone papierowymi amuletami, które mają rzekomo magiczną moc zapewniania ziemi żyzności, gdy zostaną zakopane na polu ryżowym. Za drzewkami podążają dwaj mieszkańcy okolic niosący kufer z zawierający dary z ryżu i sake oraz kamienie o fallicznym kształcie. Za nimi podążają dwa palankiny pełniące rolę przenośnych świątyni (fot. 15). W pierwszym z nich jest przewożony przedmiot zwykle ukryty w sanktuarium Tagata Jinja, w którym bogini Tamahime-no-mikoto „mieszka” i który został chwilowo przeniesiony do Shimmei-sha, a na drugim jest wieziony ogromny wyrzeźbiony poprzednio fallus reprezentujący jej męża księcia Takeinadane (fot. 16). Jowialny i rubaszny nastrój festiwalu jest celowo podniecany, gdyż wytworzona podczas festiwalu energia ma dodać życia i energii zarówno bóstwu, od którego zależy ludzki los, jak i uczestnikom festiwalu wracającym do swych co dziennych zadań. Procesję zakańcza grupa mężczyzn nazywanych kijari, którzy śpiewają i tańczą w wysoce rytmiczny sposób niosąc mniejszy od poprzedzającego ich fallus, który również ma zapewnić ziemi urodzajność (fot. 17).

Po dotarciu procesji do głównej świątyni Tagata Jinja oba palankiny zostają umieszczone wewnątrz świątyni (fot. 18). Niesiona w ofierze żywność zostaje oferowana bogini razem z modlitwą o bogate żniwa, pokój i bezpieczeństwo. Po zakończeniu festiwalu nowo wyrzeźbiony fallus wraca do świątyni Shimmei-sha zastępując zeszłoroczny festiwalowy fallus, który jest sprzedawany do prywatnych domów lub restauracji, gdzie zostaje umieszczony na specjalnie przygotowanym ołtarzu i czczony przy pomocy odpowiednich rytuałów jako przynoszący wzrost fetysz.

Copyright © 2008 by Barbara Mikolajewska, New Haven, CT USA

Last modified: January 11, 2008

Zobacz równiez:

Kumari

Scenki religijne

Japońskie świątynie shintoistyczne

Świątynie Inków

Japońskie festiwale (matsuri)