Bij alle varianten zal de oversteekbaarheid voor voetgangers en fietsers verbeteren. De NRU zal wel meer verkeer aantrekken en vooral bij de aansluiting met de A27 leidt dat tot filevorming. De financiën zijn het grootste knelpunt, want de tekorten variëren van 260 miljoen (variant 1) tot 90 miljoen (variant 3). Het gereserveerde geld voor de NRU bij het Rijk wordt nu door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat besteed aan onderhoud van bruggen en viaducten.

In het onderzoek is uitgegaan van de samenhang met de plannen voor de A27. In het voorjaar volgt een uitspraak van de Raad van State over het tracébesluit A27/A12 (met een verbreding in de bak van Amelisweerd). Als dit ontwerp niet uitgevoerd mag worden vanwege de stikstof, komt mogelijk het Alternatief Ring Utrecht (ARU) opnieuw in beeld. De Provincie en Gemeente Utrecht hebben dit alternatief gepresenteerd aan de minister waarbij de bak bij Amelisweerd niet verbreed hoeft te worden en dit bespaart veel kosten. De minister heeft laten weten geen voorstander te zijn van het alternatief plan.

Er wordt bij de ARU uitgegaan van meer verkeer op de NRU. De NRU zal niet filevrij worden en vooral de aansluiting met de A27 blijft een probleem. Dit knelpunt is nog niet uitgewerkt bij de eerdere plannen voor de Ring Utrecht en voor de oplossing is geen geld gereserveerd.

Conclusie: Er is nog steeds te weinig geld voor een structurele aanpassing van de NRU en op korte termijn is er weinig voortgang in de NRU planstudie.

Hier vindt u de raadsbrief en het onderzoeksrapport.

Korte termijn maatregelen NRU

Het is merkbaar dat het nieuwe asfalt op het Robert Kochplein en Gandhiplein veel stiller is. Dit asfalt zal volgend jaar ook worden toegepast op het Henri Dunantplein en de tussenliggende delen. De adviesgroep NRU1 kijkt mee met de plannen en wil volgend jaar duidelijkheid over de aanpassingen van het Henri Dunantplein en de omleidingsroutes. Afgelopen periode waren de omleidingsroutes bij de werkzaamheden aan het Robert Kochplein en het Gandhiplein niet duidelijk aangegeven en soms waren ze aangegeven terwijl het plein gewoon open was. De adviesgroep vindt dat de communicatie beter kan. Het wijkbericht was te beperkt verspreid terwijl alle bewoners uit de wijk met een auto te maken kunnen hebben met omleidingen bij de werkzaamheden aan de NRU.

Zuilense Ring naar 80 kilometer

De Zuilense Ring is een provinciale weg en er is besloten dat de snelheid omlaag gaat naar 80 kilometer. Daarvoor moet de weginrichting aangepast worden. Volgend jaar zal er wekenlang verkeershinder zijn bij die werkzaamheden. Het is nog onduidelijk hoe dat aansluit bij de werkzaamheden op de NRU ter hoogte van Overvecht.

Onderhoud Robert Kochplein en Gandhiplein

Het Rijk heeft al twee keer de opwaardering van de NRU op pauze gezet. Inmiddels is het asfalt aan vervanging toe en na dit jaar wordt geen service meer geleverd aan de verkeerslichten op het Robert Kochplein en Gandhiplein. De gemeente kan daarom niet wachten met het onderhoud. In en om Utrecht vinden veel onderhoudswerkzaamheden aan wegen plaats. Het was puzzelen om een periode te vinden om het werk aan de pleinen in Overvecht uit te voeren. De oplossing is gevonden in de periode september tot en met november. Elk plein zal twee weekenden afgesloten zijn voor auto- en fietsverkeer. Dat gaat veel verkeershinder opleveren. De omleidingsroutes zijn te vinden op www.utrecht.nl/nru. Als blijkt dat er sluipverkeer over de Gageldijk gaat en het daar vastloopt, zal de gemeente aanvullende maatregelen treffen.

Korte termijn maatregelen

De adviesgroep NRU, bestaande uit bewoners en een ondernemer uit de wijk, heeft diverse ideeën aangedragen om bij het onderhoud de doorstroming en leefbaarheid te verbeteren. De projectgroep heeft een deel daarvan overgenomen. Voor de korte termijn worden de volgende maatregelen getroffen:

• De oversteekbaarheid voor fietsers en voetgangers gaat verbeteren. Dit betekent minder wachttijd bij de verkeerslichten zonder negatief effect voor de doorstroming van het autoverkeer.

• Om de geluidsoverlast te beperken gaat de gemeente stil asfalt toepassen. Het is nog een proef. Het effect daarvan wordt pas duidelijk na enkele jaren. Afhankelijk van het resultaat wordt het nieuw asfalt ook gebruikt voor de toekomst.

• De veiligheid van het Gandhiplein moet verbeteren. De voorrangsregeling en de belijning worden aangepast. De voorrangsregeling wordt vergelijkbaar met de andere pleinen. Er komt ook een extra opstelstrook voor rechtsaf verkeer vanaf de Franciscusdreef.

De adviesgroep NRU vond de geluidsmaatregelen nog niet genoeg en heeft dit ook in het advies aan Burgemeester en wethouders laten weten. Gezien de financiële situatie van de gemeente was het niet haalbaar om nog meer te doen. Na overleg met enkele raadsleden heeft de DROOM kerngroep besloten daar geen verdere actie meer op te ondernemen. Hier  vindt u het rapport over alle onderzochte korte termijn maatregelen.

Vervolg onderhoud in 2025

In 2025 wordt het Henri Dunantplein aangepast. Ook zal het asfalt tussen de pleinen vernieuwd worden. Ook dan zal er weer verkeershinder zijn.

Omgevingsvisie Overvecht

De gemeente heeft 630 inspraakreacties ontvangen over de Omgevingsvisie Overvecht. Veel reacties gingen over het verkeer in de wijk, onder andere over het voornemen om knips voor het autoverkeer aan te leggen. Wijkbewoners moeten dan via de NRU rijden. Het Shoppingcenter Overvecht vreest dat de autobezoekers uit de wijk naar andere winkelcentra gaan die dan dichterbij voor ze zijn. Er wordt gewerkt aan een masterplan Centrum Overvecht en daarvoor zijn investeringen nodig van de grond- en pandeigenaren. Als zij niet investeren zou dit een negatief effect hebben op de ontwikkeling van het centrumgebied. De commissie mer heeft een evaluatie uitgevoerd van de MER (Milieu Effect Rapportage) van de Omgevingsvisie Overvecht. De commissie constateert nog veel tekortkomingen. Hier vindt u het toetsingsadvies van de commissie. De gemeente heeft meer tijd nodig om de inspraakreacties te verwerken en om de aanbevelingen van de commissie mer op te volgen. Naar verwachting zal pas in 2025 een beslissing genomen worden over de Omgevingsvisie Overvecht. Het is afwachten welke aanpassingen worden voorgesteld voor verkeer en mobiliteit en wat dit betekent voor de toekomstige functie van de NRU.

Korte termijn maatregelen

In een commissievergadering Mobiliteit, Groen en Openbare Ruimte (van 21 maart 2024) is het Alternatief Ring Utrecht (ARU) besproken. Daar kwam ook de NRU ter sprake, zowel voor de maatregelen voor de korte termijn als de lange termijn. Voor de korte termijn worden maatregelen getroffen die de oversteekbaarheid verbeteren. Om de geluidsoverlast te beperken gaat de gemeente stil asfalt toepassen, eerst met een proef. De adviesgroep NRU, bestaande uit bewoners en een ondernemer uit de wijk, vindt dat nog niet genoeg. Het gaat om een proef, de uitkomst is onzeker en het duurt nog jaren voordat een lange termijn oplossing is gerealiseerd. Er kan nu al meer gedaan worden om de leefbaarheid te verbeteren. Lees hier het volledige advies van de adviesgroep NRU.

Wethouder Lot van Hooijdonk heeft in de commissievergadering laten weten dat er onvoldoende balans is tussen extra maatregelen (zoals geluidsschermen) nu uitvoeren, de effecten en de kosten. In de voorjaarsnota zal de gemeenteraad gevraagd worden om extra krediet te geven aan de maatregelen die bij het onderhoud NRU worden voorgesteld.

De kerngroep DROOM is van mening dat te weinig is gekeken naar specifieke plekken waar extra geluidsmaatregelen wel getroffen kunnen worden zonder dat dit een toekomstige aanpak van de NRU in de weg staat. Wij zijn van plan hierover een brief naar de raad te sturen vanuit DROOM.

Lange termijn maatregelen

De gemeente en de provincie hebben in december het Alternatief Ring Utrecht (ARU) gepresenteerd. Dit is een alternatief plan dat goedkoper gaat worden omdat de bak van Amelisweerd (A27) dan niet verbreed hoeft te worden. In de bak worden de rijstroken smaller zodat er meer rijstroken in de bak passen en de snelheid wordt maximaal 80 km. Door de lagere snelheid is het verkeersveiliger (bij ongevallen minder ernstige schade) en de capaciteit van de weg is dan groter, wat goed is voor de doorstroming.

In alle onderzochte varianten neemt de groei van het autoverkeer af. Dan wordt wel uitgegaan van beprijzen naar gebruik en inzet op alternatieve vervoersmiddelen als het Openbaar Vervoer (OV) en fiets. Met deze aannames is de verwachting dat er minder verkeer op de NRU komt dan de eerder uitgewerkte variant voor de NRU waarbij die opwaardering meer verkeer zou aantrekken. 

Het ARU is goedkoper van het voorgestelde tracébesluit van het Rijk. Het geld dat wordt bespaard kan dan met medewerking van het Rijk voor de NRU worden gebruikt, is de gedachte. Hier maakt de wethouder wel een kanttekening. Ook voor de uitvoering van het tracébesluit van het Rijk zijn de kosten gestegen. Mogelijk is met het beschikbare geld alleen de uitvoering van het ARU haalbaar. Daarnaast moet het Rijk veel kosten maken voor onderhoud van bruggen en viaducten. Het is de vraag of er nog extra geld voor de lange termijn aanpassing van de NRU komt vanuit het Rijk. 

Meer weten?

Documenten en de presentatie van het ARU in een vergadering van de provincie.

Raadsbrief Voortgangsbrief Noordelijke Randweg Utrecht (NRU) (14 april 2024) en de bijbehorende agendastukken van de commissievergadering Mobiliteit, Groen en Openbare Ruimte inclusief Scan varianten Noordelijke Randweg Utrecht met Alternatief Ring Utrecht (ARU). 

Opname van de Commissievergadering over de ARU terugkijken (agendapunt 9, vanaf 4:17 uur met de beantwoording van de wethouder vanaf 5:48 uur).

Omgevingsvisie

Naar verwachting komt in april de Omgevingsvisie Overvecht in inspraak. Iedereen kan een zienswijze indienen. In die omgevingsvisie is een richting uitgewerkt voor verkeer en mobiliteit. Om de wijk verkeersveiliger te maken kan het autoverkeer straks niet meer door de wijk rijden van de ene buurt naar de andere buurt. De wijk wordt gecompartimenteerd en het autoverkeer zal meer gebruik moeten maken van de NRU als je met de auto naar een andere buurt wil rijden. De NRU kan niet los gezien worden van die verkeersmaatregelen in de wijk.

Vervolg voor adviesgroep NRU

De adviesgroep is van mening dat het wenselijk is dat bij toekomstige NRU ontwikkelingen de bewoners betrokken worden. Wanneer dat gaat spelen is nog niet duidelijk.

Oproep kerngroep DROOM

De leden van de kerngroep DROOM zitten in de adviesgroep en DROOM houdt u op de hoogte van de ontwikkelingen. In de huidige samenstelling zal de kerngroep DROOM niet verdergaan. Bent u geïnteresseerd in de mobiliteit in en rond de wijk en specifiek over de NRU en wilt u daarbij een zinvolle rol spelen, stuur dan een mail naar droomutrecht@gmail.com. Dan kunt u kennismaken met de kerngroep en geven wij een toelichting over onze activiteiten. Daarna kunt u bepalen of u zich wil aansluiten bij de kerngroep. We zien graag reacties van geïnteresseerden voor de kerngroep DROOM tegemoet en houden u op de hoogte van de brieven en rapporten over de NRU die binnenkort vrijkomen.

Wacht niet langer met verbeteringen

De kerngroep DROOM is van mening dat niet langer gewacht kan worden met het onderhoud én met het nemen van extra maatregelen. Het huidig asfalt was in het begin stil asfalt, maar door de lange levensduur is het inmiddels slechter dan gewoon asfalt. Dit betekent veel geluidsoverlast voor de omwonenden.

Verbeteringen zijn maatregelen om de geluidsoverlast te verminderen en de weg beter oversteekbaar te maken voor voetgangers en fietsers. Dat kan door een aanpassing van de instelling van de verkeerslichten of met extra oversteekpunten. De doorstroming van het autoverkeer kan bijvoorbeeld verbeteren door een lagere snelheid. Sluipverkeer over de Gageldijk of door de wijk moet worden voorkomen.

De kerngroep is ook van mening dat de gemeente nu extra moet inzetten op aanvullende maatregelen om de leefbaarheid én de oversteekbaarheid van de weg echt te verbeteren.

Vooruitblik grote maatregelen

Er wordt al ruim 15 jaar gepraat over het aanpassen van de NRU. Nu het Rijk de NRU op pauze heeft gezet, zal het naar verwachting nog eens 10 tot 15 jaar duren voordat de weg een grote aanpassing krijgt. In 2020 bleek er al te weinig geld te zijn voor één verdiepte onderdoorgang van een verkeersplein. Op dit moment kun je minder doen voor het geld dat is gereserveerd voor de NRU en straks nog minder. Er zullen naar verwachting later nieuwe onderhandelingen nodig zijn over de aanpassing en financiering van de NRU voordat er weer gekeken kan worden naar lange termijn oplossingen.

De gemeente mag daarom nu niet langer wachten om het voor de Overvechters beter te maken.

Onderhoud NRU combineren met verbeteringen

De leden van de kerngroep DROOM en meer Overvechters zitten in de adviesgroep NRU. Vorig jaar is een rapport gemaakt met verbetermaatregelen voor de NRU. De adviesgroep kon zich er niet in vinden. Het rapport is niet gepubliceerd. Inmiddels is er een nieuwe projectleider en wordt de Adviesgroep NRU weer goed betrokken in het proces. Alle maatregelen zijn nog eens tegen het licht gehouden en er zijn ideeën voor verbetering toegevoegd. Elke maatregel is beoordeeld op de impact op verkeer (bereikbaarheid en oversteekbaarheid), leefbaarheid en inpassing. Daarnaast is gekeken welke maatregelen het beste tegelijk met het onderhoud meegenomen kunnen worden. Ook wordt gekeken of de maatregelen een toekomstige weg met verdiepte onderdoorgangen bij de pleinen (en tussenliggende delen) niet in de weg staan.

De adviesgroep is tevreden met deze aanpak. Na de zomer zal de adviesgroep een advies geven aan Burgemeester en Wethouders over de voorgestelde combinatie van maatregelen die tegelijk met het onderhoud uitgevoerd kunnen worden.

Relatie met de Omgevingsvisie Overvecht

Op dit moment loopt er ook een participatietraject over de Omgevingsvisie Overvecht, met daarin het mobiliteitsplan Overvecht. De NRU en de Omgevingsvisie zijn aparte trajecten, maar hebben wel invloed op elkaar. De NRU kan niet los gezien worden van verkeersmaatregelen in de wijk. Daarom wordt bij de korte termijn maatregelen voor de NRU ook gekeken naar de samenhang met de Omgevingsvisie.

Alternatief Ring Utrecht (ARU)

Gemeente Utrecht en de provincie zijn bezig met een onderzoek naar een alternatief voor de verbreding van de A27 en daarin de bak van Amelisweerd. In het Bestuurlijk overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (BO MIRT) worden het alternatief plan en de samenhang met de NRU weer besproken. Dat overleg zal einde van het jaar zijn.

Voor Overvecht is het van belang te weten wat de consequentie is voor de NRU als dat alternatief plan voor de A27 uitgevoerd zou gaan worden.

Ook de NRU

Voor NRU geïnteresseerden is het relevant dat het mobiliteitsplan ook de NRU omvat en de verbindingen voor langzaam verkeer. Hoe gaat bijvoorbeeld een snelfietsroute vanuit Utrecht naar Hilversum (via het Robert Kochplein) lopen?

Oproep

Als u actief wilt betrokken worden bij het mobiliteitsplan voor Overvecht, reageer dan via droomutrecht@gmail.com.

Informatiebijeenkomst DROOM op 30 september

De kerngroep DROOM heeft verduidelijkt wat de effecten op files zijn bij de verschillende varianten die de gemeente heeft verkend. Daaruit blijkt dat de aansluiting van de NRU op de A27 een knelpunt blijft. Dit blijkt ook het geval bij de eerder voorgestelde variant uit spoor 1 (met de ongelijkvloerse kruisingen op de pleinen). In alle varianten is het noodzakelijk om 10% reductie van het autoverkeer in 2030 (t.o.v. de prognose in 2015) te realiseren. Pas dan is een NRU aanpassing zinvol. Maar na 2030 zullen er nieuwe maatregelen nodig zijn om het verkeer niet weer vast te laten lopen. Het is goed dat we nu dit inzicht hebben, maar roept ook de vraag op wat nu te doen met de NRU. Hebben we als wijkbewoners wel baat bij een weg die na een aanpassing nog steeds overlast geeft?

Het de deelnemers in de bijeenkomst hebben we besproken wat het advies zou moeten zijn naar het college van B&W. De uitkomst was: begin met de maatregelen die direct al effect hebben voor een betere leefbaarheid langs de NRU en niet verhinderen om de weg later te verbeteren met een goede inpassing. Het onderzoek naar de opwaardering van de NRU duurt al zo lang en er zijn nog veel onzekerheden. Gaat de verbreding A27 straks wel door, waar komt het geld vandaan om het gedrag te beïnvloeden om die 10% autoreductie te realiseren, is het wel realistisch en haalbaar, gaat iedere partij nog steeds meebetalen, stikstof, corona-effecten, etc. etc.? En is 10% autoreductie wel genoeg? De kerngroep DROOM heeft de uitkomsten van de bijeenkomst meegenomen naar de adviesgroep NRU.

NRU spoor 2: stand van zaken en wat gebeurt er komende maanden

Op basis van een eerste (nog onvolledig) concept rapport heeft de adviesgroep NRU een eerste advies gegeven zodat wethouder Lot van Hooijdonk dit alvast kon meenemen in haar gesprek met het Rijk en de Provincie. Die partijen dragen ook financieel bij aan het project en hebben belangen. In dit eerste advies is aangegeven nog geen beslissing te nemen omdat er teveel onzekerheden zijn om nu al besluiten te nemen. De 10% autoreductie is bijvoorbeeld alleen te realiseren door beprijzing en daarvoor ontbreken nog de wettelijke kaders. De uitkomst van dat gesprek was dat het Rijk wil wachten en het besluit over de NRU overlaat aan het nieuw kabinet. Omdat er nog geen nieuw kabinet is, is ook het Bestuurlijk Overleg (BO) Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) uitgesteld naar het voorjaar van 2022. Dan debatteert de Tweede Kamer over de verschillende ruimtelijke programma’s en wordt het geld verdeeld over alle infrastructurele projecten van Nederland.

Eind oktober heeft de adviesgroep NRU het definitieve onderzoeksrapport spoor 2 ontvangen en is het definitieve advies voor het college van B&W opgesteld. In dat advies is aangegeven dat de varianten al snel als ‘kansrijk’ worden gezien, er geen inzicht is gegeven in het beoordelingskader, dit onvolledig is en de onderbouwing op veel aspecten ontbreekt. Begin november heeft een delegatie van de adviesgroep een gesprek gehad met Lot van Hooijdonk over het advies. Daarin waren ook twee personen van de kerngroep DROOM vertegenwoordigd.

Het uitgangspunt in spoor 2 is dat er 10% autoreductie is in de spits. Dat geldt voor alle varianten. Dit vraagt om een omslag in het denken over mobiliteit. Eerder is in spoor 1 nog uitgegaan van een robuuste Ring Utrecht, waarbij mogelijk 90.000 voertuigen per etmaal op delen van de NRU zouden gaan in 2030. Nu blijkt dat een aanpassing van de NRU alleen zinvol is als er juist minder verkeer in de spits langs de wijk gaat in 2030 dan was berekend. Het is nog onduidelijk of het Rijk meegaat in die omslag in het denken over mobiliteit en dan nog wel wil meebetalen aan de NRU. Het is bekend dat het ministerie I&W veel geld nodig heeft voor het onderhoud van bruggen en viaducten.

De adviesgroep NRU vindt een capaciteitsvergroting van de NRU niet in het belang van de wijk. Zij blijft bij het standpunt dat een aanpassing ook een verbetering voor de wijk moet worden. De planstudie duurt al tien jaar en begin nu snel met "quick wins" die op korte termijn bijdragen aan de leefbaarheid van de wijk. Dat gaat over het verminderen van de overlast van verkeersgeluid, een betere luchtkwaliteit en het verbeteren van de oversteekbaarheid van de NRU. Die “no-regret” maatregelen kunnen sneller uitgevoerd worden, kosten minder geld en staan een verbetering van de NRU op langere termijn niet in de weg.

Komende maanden

Naar verwachting zal het eindrapport NRU spoor 2 met het advies van de adviesgroep NRU eind van het jaar naar de raad worden gestuurd, zodat zij er een besluit over kunnen nemen voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022. Dan wordt duidelijk hoe de gemeente verder wil gaan met de NRU. Op dat moment kunnen wij u de informatie sturen en kunnen we als DROOM aanvullend onze reactie geven aan de raadsleden. We houden u op de hoogte.

De projectleider van de gemeente geeft dan een toelichting op de stand van zaken en Royal HaskoningDHV geeft een presentatie over de mogelijke oplossingen voor de NRU. Hoe kunnen het Gandhiplein, Henri Dunantplein en Robert Kochplein eruitzien en wat betekenen die oplossingen voor de leefbaarheid van Overvecht?

Het tweede onderwerp deze avond is het Plan Einsteinkwartier dat het Wijkplatform en het Bewoners Platform Overvecht hebben gepresenteerd aan de gemeente Utrecht.

Dit concept bevat ideeën voor het vergroten van de wijkeconomie, de toegankelijkheid via de NRU, de leefbaarheid van de wijk met cultuur en andere voorzieningen. Het kan een nieuw centrum gaan vormen voor Overvecht en zelfs voor de stad Utrecht.

Agenda

20.00 Opening

20.05 Toelichting van de stand van zaken van de NRU

door: Adriaan van Doorn

Projectmanager NRU Gemeente Utrecht

20.10 Vragen aan Adriaan van Doorn

20.20 Toelichting onderzoek naar mogelijkheden voor de NRU

door: Gerard Broekstra

Projectmanager Royal Haskoning DHV

20.30 Vragen en discussie

21.00 Presentatie Plan Einsteinkwartier:

- Verband met Mobiliteitsplan 2040, Ruimtelijke Strategie 2040 en NRU

- Bewoners en participatie

- Plan Einsteinkwartier door en voor Overvechters

21.25 Vragen en discussie over Plan Einsteinkwartier

22.00 Sluiting

Informatie en aanmelden

Voor meer informatie en aanmelden voor deze bijeenkomst, zie de website van Wijkplatform Overvecht

Bijlagen

• Persbericht dialoogavond 30 juni 2021

• Agenda dialoogavond 30 juni 2021

• Inspraak op concept Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040

• NRU plan B - Stadsblad, 2 juni 2021

• Noordelijke Randweg Utrecht terug bij af - AD UN, 28 mei 2021

• Creatieve oplossingen nodig voor NRU - RTV Utrecht, 27 mei 2021

Het Mobiliteitsplan 2040 is richtinggevend voor mobiliteit en verkeer in de stad Utrecht. De Noordelijke Randweg Utrecht (NRU) als onderdeel van de Ring Utrecht is een belangrijke schakel in de visie dat autoverkeer zo lang mogelijk rond de stad moet rijden, alvorens ‘in te prikken’ naar de wijk van bestemming.

DROOM (De Randweg Overvecht Op Maat) volgt al 10 jaar de planstudie NRU en de kerngroep leden maken deel uit van de adviesgroep voor de planstudie. DROOM zet zich in om de bewoners te betrekken bij de planstudie en blijven ervoor pleiten dat de aanpassingen van de NRU ook een verbetering worden voor de leefbaarheid van Overvecht.

Link naar de Inspraakreactie DROOM op Mobiliteitsplan 2040

Aanpassingen, reacties en antwoorden zienswijze

10 mei 2021

Hier vindt u de links naar de aanpassingen en de reacties en antwoorden (voor de reactie op de zienswijze van DROOM is dit nr 95). Inmiddels is ook de Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040 (RSU 2040) in inspraak geweest. Het mobiliteitsplan is een afgeleide van de RSU. In deze nieuwsbrief geven we de stand van zaken omtrent de ontwikkelingen van de planstudie Noordelijke Randweg Utrecht (NRU).

De commissievergadering volgt op de raadsinformatiebijeenkomst over de NRU van woensdag 24 juni. Namens DROOM hebben we ingesproken en vragen van de raadsleden beantwoord. Voorafgaand aan de vergadering hebben wij een brief naar de raadsleden gestuurd.

U kunt deze raadsinformatiebijeenkomst terugkijken. Vanaf 1u18min komt de NRU aan bod en op 1u24min de inbreng vanuit DROOM. 

Ter informatie: regelmatig wordt gesproken over WSB. Dit is de Westelijke Stadsboulevard (de weg tussen het 24 oktoberplein en de Einsteindreef).

Raadsbrief over kostenraming NRU

In de brief aan de gemeenteraad staat dat het aan te bevelen is om al op voorhand rekening te houden met reserveren van meer geld om risico's in de bouw op te vangen. Zowel een variant met twee onderdoorgangen als een variant met één onderdoorgang is financieel niet haalbaar als er niet een aanzienlijk extra bedrag van (minstens) tientallen miljoenen euro’s beschikbaar komt. 

De projectgroep stelt de volgende sporen voor:

• Spoor1: De gemeente gaat samen met de provincie in gesprek met het Rijk over de ontstane situatie en mogelijke oplossingen. De inzet is het verkrijgen van voldoende extra financiële middelen voor een kwalitatief goede variant met in ieder geval twee onderdoorgangen;

• Spoor 2: Daarnaast gaat de gemeente een alternatieve oplossing verkennen om te komen tot een verbetering van de bereikbaarheid, leefbaarheid in Overvecht en oversteekbaarheid van de NRU, waarbij het uitgangspunt van drie ongelijkvloerse kruisingen wordt losgelaten.

Eind 2020 wordt de balans opgemaakt over het al dan niet vervolgen van deze sporen. het project.

De projectgroep doet een toezegging aan de raad om nog geen onomkeerbare stappen te zetten en geen bomen te gaan kappen zo lang het bestemmingsplan nog niet is goedgekeurd. Om het bestemmingsplan vast te stellen is er een oplossing nodig voor het stikstofprobleem. Daarom werkt  de projectgroep tegelijkertijd aan een oplossing voor het stikstofprobleem. De kosten daarvoor moeten ook uit het budget van de NRU komen.

Het ontwerp bestemmingsplan lag begin 2019 ter inzage en veel bewoners hebben een zienswijze ingediend. Medio 2019 zijn de indieners geïnformeerd over de vertraging vanwege de stikstofproblematiek. De indieners zullen opnieuw geïnformeerd worden over de stand van zaken.

De projectgroep is van plan om uiterlijk 1 juli 2020 de raad een brief te sturen over de effecten van het project op de luchtkwaliteit in de stad. Het project wilde dit opleveren bij de vaststelling van het bestemmingsplan en het Milieueffectrapport NRU. Door de vertraging in het bestemmingsplan wordt dit onderdeel naar voren gehaald.

Uit de brief kunnen we concluderen dat de NRU opnieuw zal vertragen en als er geen extra geld komt het hele ontwerpproces opnieuw gedaan moet worden.

Samenvatting

Het budget voor de NRU is vanaf het begin te krap geweest en staat door PAS, PFAS, kostenstijging en vertraging verder onder druk. Meerkosten door onrechtmatig gebleken regelingen zoals de PAS mogen niet ten laste komen van het NRU budget. Het Rijk heeft hierin gefaald en het is onlogisch en onredelijk dat de gemeente de kosten voor de oplossing moet dragen als de rijksspelregels tijdens de rit veranderen. Het Rijk zal dit moeten compenseren, zeker omdat zij een aandeel hebben in het project Ring Utrecht. Er moet helderheid komen over de financiële compensatie vanuit het Rijk en/of de Provincie nu de PAS niet meer toegepast mag worden.

De ambitie om kostenbesparingen te realiseren door aangepaste ontwerpen is gezien de huidige omstandigheden te ambitieus en niet realistisch. In deze fase is er bovendien nog steeds een grote onzekerheidsmarge. 

Er is een risico dat het aanpassen van de ontwerpen om reden van kosten op gespannen voet staat met de oorspronkelijke uitgangspunten. Alles op alles wordt gezet op het opwaarderen van de NRU, terwijl door de voortschrijdende aanpassingen het aangepast ontwerp steeds verder komt te staan van de doelstelling dat de opgewaardeerde NRU de leefbaarheid van Overvecht verbetert.

De voortgangsrapportage geeft geen inzicht in het bereiken van de voorgenomen initiële doelstellingen. De visualisatie van de beheersaspecten zou aangevuld moeten worden met de projectdoelstellingen bereikbaarheid en leefbaarheid.

Er is nooit een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) gemaakt voor de varianten van de NRU. Een MKBA geeft meer inzicht in de kansen voor het gebied en mogelijk ook de noodzaak voor de investering. Dit kan mede van belang zijn in relatie tot de aanwezigheid van Fort De Gagel (bij het Gandhiplein) als onderdeel van het voor Unesco genomineerde werelderfgoed van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Bewoners en belanghebbenden hebben een zienswijze ingediend op het ontwerp bestemmingsplan. Later gebleken noodzakelijke aanpassingen in het ontwerp hebben een dusdanige impact, dat het ontwerp bestemmingsplan opnieuw voorgelegd dient te worden of in ieder geval een aanvullende inspraakprocedure nodig is voor de wijzigingen in het ontwerp bestemmingsplan.

Daarbij dienen goede virtual reality filmpjes inzicht te geven in de impact van onderdoorgangen en fly-overs vanaf beide zijden van de NRU, zodat zowel bewoners en belanghebbenden als beslissers een goede indruk krijgen van de beleving van de omgeving.

Een opgewaardeerde NRU blijft voor tientallen jaren liggen en het is van groot belang zorgvuldige keuzes te maken die later niet betreurd worden omdat de ruimtelijke impact zoveel afbreuk doet aan de kwaliteit van de leefomgeving langs de NRU.

Aantal onderdoorgangen

DROOM heeft altijd gepleit voor onderdoorgangen van alle drie verkeerspleinen. Dit is de minimale uitvoeringsvariant omdat alleen dan op termijn het gehele traject verdiept (en mogelijk ondertunneld) aangelegd zou kunnen worden. Deze ‘wensvariant’ scoorde in het keuzedocument voorkeursvariant als beste, waarbij het budget ontoereikend was. Gaandeweg is de ambitie voor drie onderdoorgangen omarmd door het nieuwe college van de gemeente en van de provincie.

In de voortgangsrapportage visualiseert de afbeelding met beheersaspecten dat een tweede onderdoorgang niet haalbaar is en dat er ook risico’s zijn voor de uitvoering van een variant met één variant. DROOM vindt dit erg zorgwekkend als dat het resultaat is van meer dan 10 jaar onderzoeken, ontwerpen, afstemmen en adviseren met participatie van bewoners. Vanaf het begin was het duidelijk dat er te weinig budget is voor een goede inpassing.

Doelstelling leefbaarheid glijdt steeds verder weg

In 2014 heeft de gemeenteraad unaniem ingestemd met het keuzedocument, met daarin de doelstelling: “De NRU is een barrière tussen Overvecht en het Noorderpark en heeft een negatieve invloed op de aantrekkelijkheid van de omgeving. Doel is om de doorstroming te verbeteren door het Robert Kochplein, het Henri Dunantplein en het Gandhiplein ongelijkvloers te maken. Daarbij moet de inpassing en vormgeving van de weg zodanig zijn dat deze bijdraagt aan de verbetering van de leefbaarheids- en gezondheidssituatie en dat de barrièrewerking verminderd wordt.”

In de voortgangsrapportage is verder te lezen: “Het hoofddoel van het project Vernieuwing NRU is: Het verbeteren van de doorstroming op de NRU op een verkeersveilige wijze en het zoveel mogelijk verbeteren van de leefbaarheid in Overvecht,”

De verbetering van de leefbaarheid voor Overvecht is afgezwakt. De invloed van de weg op de omgeving wordt hierdoor van ondergeschikt belang. Daarnaast staat in het voortgangsrapport dat als beheersmaatregel voor de kosten aanpassingen in de scope worden overwogen. In het algemeen betekent dit dat wordt getornd aan de doelstellingen en/of de uitgangspunten.

Geld versus kwaliteit

De leefbaarheid voor Overvecht zou moeten verbeteren. Er is een druk om door middel van ‘slim ontwerpen’ kosten te besparen. Dit is niet realistisch omdat er nog een onzekerheidsmarge is. Ook is het aanbod in de markt op dit moment niet erg ruim. Er is een groot risico dat omwille van binnen budget blijven steeds meer concessies worden gedaan aan de kwaliteit en dus aan de leefbaarheid. Er is al een glijdende schaal in de formulering en ook in de maatregelen zoals blijkt uit het volgende.

DROOM constateert vanuit de adviesgroep dat vanwege nieuwere geluidsberekeningen de geluidsschermen toch hoger moeten worden, op delen van het traject wel tot 3,5 m hoog. In het hoofdrapport Ontwerp Bestemmingsplan was sprake van 1,2 m. En dan zijn er nog steeds woningen die een hogere geluidsbelasting krijgen. Er zijn ook veiligheidskwesties bij de gelijkvloerse oversteken voor langzaam verkeer bij het Gandhiplein en Henri Dunantplein.

De vraag rijst dan: Wat blijft er nog over van het verbeteren van de leefbaarheid voor Overvecht?

Het budget is vanaf het begin te krap geweest. Door stikstofproblematiek, PFAS, vertraging en stijgende bouwkosten is een opwaardering NRU niet meer uitvoerbaar vanuit de doelen en uitgangspunten. Het Rijk dient hierin haar aandeel ter nemen en te zorgen voor extra budget. Ook mag het College van B&W niet alleen oog hebben voor de ontwikkelingen in het centrum (waar veel geld naar toe gaat) en mag de ogen niet sluiten voor de omgeving van de NRU. Er is nooit een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) gemaakt. Nu de kosten zo onder druk komen te staan is zo’n MKBA essentieel om ook inzicht te krijgen in de niet-financiële kosten en baten. Verder uitstel en dan de opwaardering van de NRU ineens goed uitvoeren met voldoende budget wordt dan mogelijk een optie.

Visualisaties ondermaats

Voor een goed inzicht in de impact op de omgeving en de beleving van de oversteken zijn goede visualisaties nodig. De beschikbare visualisaties zijn ondermaats en geven geen inzicht in de beleving van de omgeving. Er zijn digitale mogelijkheden om met virtual reality filmpjes als het ware met bijvoorbeeld de fiets langs, over of onder de NRU te gaan. In acht nemend de totale kosten is een investering voor de virtual reality filmpjes niet alleen ‘peanuts’ maar ook essentieel voor de besluitvorming voor een project dat 40-50 jaar het landschap aan de noordkant van de stad gaat bepalen.

Vertraging en bomenkap

Voorkomen moet worden dat vooruitlopend op een besluit bomen worden gekapt. Het is aan te bevelen dat door de vertraging in het project ook de bomenkap wordt opgeschoven. De bomenkap mag pas plaatsvinden nadat een definitief positief besluit genomen is over het ontwerp bestemmingsplan NRU. Hiermee wordt voorkomen dat er een kaalslag komt gedurende een onnodig lange periode voorafgaand aan uitvoering.

Ontwerp bestemmingsplan en de aanpassingen

In de voortgangsrapportage is aangegeven dat wordt overwogen om het Voorlopig Ontwerp (VO) vooruitlopend of tegelijk met het bestemmingsplan aan u voor te leggen.

Inmiddels zijn er substantiële aanpassingen gedaan in het ontwerp die ook gevolgen hebben voor het bestemmingsplan. Het ontwerp bestemmingsplan lag ter inzage tot eind februari 2019. De verwachting is dat een besluit over het bestemmingsplan met 1,5 jaar wordt vertraagd. Er zijn nu al substantiële wijzigingen in het ontwerp waar bewoners en belanghebbenden nog geen zienswijze over hebben kunnen indienen. En mogelijk volgen er nog meer wijzigingen.

Het zou onbehoorlijk bestuur zijn als de raad zou instemmen met plan waarbij ambities en uitgangspunten gaandeweg steeds verder op de achtergrond raken. Onbehoorlijk bestuur zou ook een besluit zijn op een bestemmingsplan met essentiële onderdelen waar bewoners en belanghebbenden niet de mogelijkheid hebben gehad om zich over uit te spreken. Het gaat daarbij niet om de details, maar om onderdelen die een aanzienlijke impact hebben op de beleving van de omgeving en de verbindingen langs, over en onder de NRU. Het is daarom noodzakelijk dat er straks (circa 2 jaar na inzage ontwerp bestemmingsplan) het bestemmingsplan opnieuw ter inzage wordt gelegd.

Voortgang

Het projectteam is in overleg met boeren vlak bij de Oostelijke Vechtplassen voor het oplossen van de milieuproblemen. Als deze boeren willen stoppen, zou dit voldoende ruimte geven binnen de stikstofdepositie. Van de stikstofruimte die vrijkomt, mag dan 70% worden gereserveerd en benut voor de NRU. De overige 30% komt ten bate van de natuur. De kosten voor het uitkopen van boeren komen ten laste van het NRU budget. Dat budget komt verder onder druk te staan. Het projectteam werkt aan een nieuwe kostenraming en er is geen zicht op extra geld. Daarom wordt het Gandhiplein alleen nog uitgewerkt in de variant met een fly-over. Naar verwachting zal uiterlijk in maart een brief en voortgangsrapportage naar de raad worden gestuurd. In een Consultatie Concept Regeling Risicovolle Projecten naar de raad is de NRU aangemerkt als een risicovol project. Er zal kritisch worden gekeken naar de kosten in de voortgangsrapportage NRU. Zie ook: Meer inzicht in risicovolle projecten van gemeente Utrecht als Uithoflijn of wal- en kluismuren.

Er is een audit naar verkeersveiligheid uitgevoerd door een onafhankelijk extern bureau. De uitkomsten hebben consequenties voor het ontwerp en er zijn enkele aanpassingen nodig voor de aansluiting met de Gageldijk. De gelijkvloerse kruisingen van de fiets- en voetpaden bij de pleinen in het huidig ontwerp zijn volgens de experts niet veilig. Het is de vraag of er aanpassingen mogelijk zijn zodat ze wel veilig worden.

De fietspaden langs de NRU worden verder uitgewerkt. Welk type tweewielers (fiets, e-bike, speedpedelec, snorfiets, e-snotfiets, bromfiets of scootmobiel) mogen waar komen en wat betekent dit voor de bebording? Het is een lastige puzzel omdat er drie categorieën (brom)fietspaden mogelijk zijn.

Infomatie bijeenkomst

DROOM nodigt u uit voor een informatie bijeenkomst op

Datum: 10 maart

Tijd: 20 – 21:30 uur (inloop vanaf 19.45 uur)

Plaats: Buurtcentrum De Boog, Gambiadreef 60

Agenda

1. Welkom en Introductie

2. Informatief:

Terugblik: wat gebeurde er na de inspraakperiode Bestemmingsplan?

Actueel: waar staat het project nu?

Inhoudelijk: ontwikkelingen in de planstudie en wijzigingen in ontwerp

3. Raadplegend:

Uw mening over de fietsroutes langs/boven/onder de NRU

4. Afsluiting