Το έργο μας
Οι δεξιότητες του παιδιού στο νηπιαγωγείo
Έως το τέλος του νηπιαγωγείου, τα περισσότερα παιδιά έχουν αποκτήσει τις ακόλουθες δεξιότητες στον τομέα της γραφής, της ανάγνωσης και της επικοινωνίας και από αυτά αναμένονται τα παρακάτω:
Ακουστική ικανότητα
Να ακολουθούν 1-2 απλές προφορικές οδηγίες στη σειρά
Να ακούν και να κατανοούν κατάλληλες για την ηλικία τους ιστορίες ή ανάγνωση οι οποίες θα γίνονται με δυνατή φωνή
Να μπορούν να κάνουν μια απλή συζήτηση
Δεξιότητες λόγου
Να απαντούν σε απλές ερωτήσεις που επιδέχονται 'ναι-όχι'
Να παράγουν λόγο που να είναι κατανοητός από τους περισσότερους ανθρώπους του περιβάλλοντος
Να απαντούν σε ανοιχτές ερωτήσεις (π.χ. 'πες μου τι έκανες στο σπίτι της γιαγιάς;')
Να επαναλαμβάνουν μια ιστορία, μέρη κάποιας ιστορίας ή ένα συμβάν
Να χρησιμοποιούν πολλούς τύπους προτάσεων για να εκφράσουν τις ανάγκες και τις σκέψεις τους και να δίνουν ή να ζητούν πληροφορίες
Να συμμετέχουν δεόντως σε συζητήσεις (π.χ. αλλαγή θέματος, διατήρηση του θέματος συζήτησης)
Να ενδιαφέρονται και να ξεκινούν μια συζήτηση.
Αναγνωστική ικανότητα
Να κατανοούν ότι η ανάγνωση ενός βιβλίου στην ελληνική γλώσσα γίνεται από εμπρός προς τα πίσω, από πάνω προς τα κάτω και από τα αριστερά στα δεξιά
Να κατανοούν ότι οι προφορικές λέξεις αποτελούνται από ήχους
Να αναγνωρίζουν τις λέξεις που ομοιοκαταληκτούν
Να συγκρίνουν και να ταιριάζουν λέξεις που βασίζονται στους ήχους τους
Να κατανοούν ότι τα γράμματα αντιπροσωπεύουν ήχους και να ταιριάζουν πολλούς ήχους στα γράμματα
Να αναγνωρίζουν τα κεφαλαία από τα πεζά γράμματα
Να αναγνωρίζουν ορισμένες λέξεις εξ όψεως
Να 'διαβάζουν' από μνήμης κάποια βιβλία με φωτογραφίες
Να κάνουν πως διαβάζουν κοιτάζοντας τις φωτογραφίες και μιλώντας για την ιστορία
Ικανότητα γραφής
Να γράφουν το όνομα και το επώνυμό τους
Να σχεδιάζουν μια ζωγραφιά που να διηγείται μια ιστορία, να βάλουν ένα τίτλο και να διηγηθούν σχετικά με την ιστορία
Να γράφουν σχετικά ευανάγνωστα κεφαλαία και πεζά γράμματα του αλφάβητου
Παρόλο που υπάρχει σημαντική επικάλυψη των δεξιοτήτων που αποκτούνται με το πέρασμα των σχολικών τάξεων, αναμένεται από τα παιδιά να χρησιμοποιούν τις δεξιότητες αυτές συνεχώς καλύτερα και σε πιο πολύπλοκα πλαίσια.
Οι εκπαιδευτικοί, το ΔΕΠΠΣ και ο Οδηγός Νηπιαγωγού
της Παπαλοπούλου Χρυσής
10 εντολές, Ιουστινιάνεια Κωδικοποίηση, συντάγματα διαφόρων κρατών, γιν και γιανγκ, χάρτης δικαιωμάτων του ΟΗΕ, παντού βρίσκει κανείς έργα που δείχνουν την προσπάθεια των ανθρώπων να ορίσουν τα όρια ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Παιδί ή ενήλικας, ο καθένας έχει να αποφασίσει για τα δικά του όρια και τις δικές του αρχές. Τι είναι καλό και τι κακό, τι επιτρέπεται και τι όχι, είναι απλουστευμένα αυτό που λέμε συνειδητοποιημένη ή όχι πολιτική θέση, ιδέες ή αλλιώς πιστεύω του καθενός.
Κάθε μέρα οι αποφάσεις που παίρνουμε, το πώς ζούμε, τι λέμε, πώς συμπεριφερόμαστε αντανακλά αυτά ακριβώς τα πιστεύω. Ουσιαστικά αυτό που είναι ο καθένας μας, η προσωπικότητά του, έχει να κάνει με το τι πιστεύει για όλα τα ζητήματα ηθικής, για το ποια και πού είναι τα όρια στο κάθε τι.
Ο τρόπος λοιπόν που ενεργεί και ο κάθε εκπαιδευτικός μέσα στην τάξη έχει να κάνει κυρίως με τα προσωπικά του πιστεύω, τις ιδέες του, την έστω και μη συνειδητοποιημένη πολιτική του ταυτότητα. Επομένως η αλλαγή ενός προγράμματος προσχολικής αγωγής δεν είναι τόσο θέμα αλλαγής μεθόδου ή περιεχομένου ή στόχων, όσο αλλαγής πιστεύω των εκπαιδευτικών. Διότι η μέθοδος που χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός, η υλικοτεχνική υποδομή που έχει στα χέρια του, τα περιεχόμενα που καλείται να διδάξει, οι στόχοι που πρέπει να υλοποιήσει, όλα αυτά κατά τη διάρκεια της διδακτικής πράξης, μέσα από τη σχέση δασκάλου-μαθητή, φιλτράρονται, τις περισσότερες φορές ασυνείδητα, από τα προσωπικά του πιστεύω.
Είναι πολύ απλό και το ζούμε καθημερινά οι εκπαιδευτικοί μεταξύ μας: διαβάζουμε την ίδια παράγραφο στο ίδιο πρόγραμμα, το ΔΕΠΠΣ για το νηπιαγωγείο, και καταλαβαίνουμε διαφορετικά πράγματα. Ίσως να έχουμε δυο τρία κοινά σημεία αλλά η μεγάλη διαφορά φαίνεται στην πράξη. Κάνουμε τελείως διαφορετικά πράγματα στην τάξη. Όσο για τα παιδιά μαθαίνουν σε κάθε τάξη άλλα πράγματα όχι μόνο γιατί οι εκπαιδευτικοί είναι διαφορετικοί αλλά και γιατί το κάθε παιδί διαφέρει από τα άλλα μια και ο κάθε ένας μας είναι μοναδικός σ` αυτόν τον συναρπαστικό, άπειρο και ελάχιστο ταυτόχρονα κόσμο που ζούμε.
Συνεπάγεται: δεν είναι το ΔΕΠΠΣ που θα φέρει αλλαγή στην εκπαίδευση, αλλά η αλλαγή των πιστεύω των εκπαιδευτικών. Μια τέτοια εσωτερική αλλαγή όμως απαιτεί χρόνο, εμπειρίες, συνειδητό ψάξιμο του εαυτού μας. Όλη αυτή η διαδικασία δεν μπορεί να αντικατασταθεί ως δια μαγείας από έναν Οδηγό Νηπιαγωγού. Η χρησιμότητα που βλέπω προσωπικά στον Οδηγό, στο ΔΕΠΠΣ αλλά και στο προηγούμενο Αναλυτικό Πρόγραμμα για το Νηπιαγωγείο είναι ότι μπορούν αυτά να λειτουργήσουν ως αφόρμηση, ως πρώτο ερέθισμα. Εναπόκειται στον κάθε ένα εκπαιδευτικό να προχωρήσει τη διαδικασία. Είναι δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο να αλλάξει κανείς πιστεύω. Αρκεί να παραδεχτεί ο ίδιος μέσα του ότι κάποια άλλη ματιά προς τον κόσμο ίσως είναι καλύτερη από τη δική του. Και να δοκιμάσει….
