Willem Heinsius (burgemeester II)

Willem Cornelisz. Heinsius (Stavoren, 1 juli 1753 - ald., 18 mei 1801), mr. mastenmaker, vroedschap en burgemeester van Stavoren, commissaris van het Stedelijk Gerecht en lid van de Provisionele Regering (i.e. Eerste Nationale Vergadering) namens Stavoren en H.O.N., was een zoon van Cornelis Willems Heinsius, zeeschipper, en van Lemke Nolkes van Hoeck. Hylke Cornelis Heinsius, een grootschipper op het kofschip De Jonge Willem, met de familietak in Enkhuizen, was zijn broer.

Geboren en opgegroeid in het Graafschap Stavoren. Was een kleinzoon van burgemeester Willem Cornelis Heinsius en van beroep mr. mastenmaker met een Blok- en Mastenmakerij naast het Blokhuis aan de Blokhuisgracht. Willem huwde in 1779 met de aantrekkelijke Meike Faber. Heinsius kwam in conflict met de aan lager wal geraakte Haije Marten Hayema. Deze herbergier uit Molkwerum trok grote belangstelling met een kolfbaan. Van heinde en verre kwamen alle Friezen langs om een balletje te slaan. Wegens openbare dronkenschap in de Patriotten-tijd verarmde de zelfbewuste en bruteske Haijema in korte tijd. Op een vroege ochtend molesteerde de dronken Haijema tussen 3 á 4 uur de burgers van Stavoren, zeggende dat de Prins wel zou komen met het Oranje op de toren om zijn schulden af te betalen. De deurwaarder Pieter Rommert Heinsius liet hem vervolgens opsluiten in de kerker, menende dat de man volslagen gek was geworden. De hier afgebeelde burgemeester en commissaris van het gerecht Willem Cornelis Heinsius vroeg vervolgens voor Haijema overplaatsing aan naar het tuchthuis in Leeuwarden, schrijvende: "Haijema had voor zichzelf, en voor anderen, altijd op een bijzondere, en nadelige wijze, geleefd.". Daar is Haijema op 9 maart 1796 op tragische wijze overleden na 1 week straftucht (na de veroordeling tot een half jaar tuchthuis). Onderwijl maakte Willem de Eerste Nationale Vergadering mee. Zijn fiscale rampdossier was het faillissement van de belastingontvanger Hendrik Trip. Ook Trip had te maken met de grote teruggang in de Patriottentijd, en faalde navenant. Dit impliceert dat er een grote economische achteruitgang was. Vanwege het gigantische faillissement vluchtte de hele familie Trip naar Holland. De Stad Stavoren bleef achter met de restschuld. Er staan wel een dozijn leningen en vele gerechtelijke dwangbevelen geregistreerd, waarna ook de volgende burgemeester Gerben Siedzes, het veld moest ruimen. Siedzes, de schoonvader van Hein-Willem Heinsius, raakte zo bij Muiden aan lager wal. Bij overlijden had Willem naast een Mastenmakerij, ook het Kofschip De Goede Verwagting, dat verkocht is aan zijn Amsterdamse neef, zie daarvoor bij de commissionair Auke Heinsius. Willem stierf met 48 jaar nog te jong in 1801. Het waren de zware jaren van Stavoren. Zijn bekende nakomelingen staan op het familie-overzicht.