Jan Heinsius (apotheker en mederaadslid)

Jan Heins (Heijns, Heinsius) (Harlingen, 24 feb. 1754 - Vollenhoven, ca. 1811), apotheker te Balk (1782) en Stavoren (1785), mederaad in de vroedschap van Stavoren (1786), was een zoon van Nicolaas Heinsius, apotheker, vroedschap en raadslid te Harlingen, en van Anna Margaretha van Aerssen.

Geboren en opgegroeid te Harlingen in de familiestaak van Jan van Byllandt Heinsius. Zijn moeder was een dochter van Magnus van Aerssen en Judith Catharina de Marées. Opgeleid tot apotheker door het gilde en zijn vader in de eigen apotheek in Harlingen. De familie handelde in medicijnen en medicamenten voor allerlei doeleinden, zo ook in paardemiddelen tegen de veeziekten. Vestigde zich aanvankelijk te Balk, waarna hij echter in Stavoren huwde met Belia van Heimenberg, de eerzame dochter van Casparus Henricus van Heimenberg, apotheker en burgemeester te Stavoren, en Maria van Meilsma. De familie van Heimenberg kende predikanten in Kampen en Wormerveer. Maria was een dochter van de bekende Fries Dr. Rinse van Meilsma, en een zuster van de predikant, Ds. Rinso van Meilsma. Jan en Belia lieten vervolgens een kind in Balk dopen met de naam Maria. Het huwelijk duurde niet lang, want kort daarna moet zij zijn overleden. Hertrouwde namelijk met Jetske van der Let, uit het Leeuwarder geslacht Van der Leth d' Riniaborg (ook Bruyningh van der Leth), bij de familie Heinsius welbekend. Werd rond 1786 opgenomen als mederaad in de Vroedschap van Stavoren. De familiebanden bij de stad vormden naast zijn medische loopbaan een belangrijke aanbeveling. Uit het tweede huwelijk verscheidene kinderen: Anna Margaretha (x Alexander Verhuël), Simon, Klaas en Minke. Jan Heinsius vertrok rond 1801 uit Stavoren naar zijn familie in Harlingen waarna hij zijn huis bij notaris Kuyper verkocht aan zijn achterneef de Amsterdamse commissionair Auke Heinsius. Rond het verplichte aannemen van de familienaam met het Keizerlijke Decreet van 1811 moet Jan Heinsius zijn overleden. Sporen van nadien wijzen naar Vollenhoven, waar voor zover bekend de laatste archiefstukken bestaan van deze familietak. De Vereniging Oud-Staveren heeft zijn registraties als bewoner en zijn fragment in Het Huis Heinaut heeft een korte genealogie. Men betwist deze familietak die niet in staat bleek om de familienaam in de Burgerlijke Stand te gaan voeren.