Avalon

AVALON – Jan van der Roost

“AVALON” is een eendelig werk dat een min of meer programmatische inhoud heeft. De opneningsmaten suggereren door een spectaculair glissando de plotse intrede in een andere wereld, en scheppen een ietwat bevreemdende atmosfeer. Hierna klinkt een koraalachtige en serene melodie, die een processie wil uitbeelden van de in het dodenrijk Avalon verblijvende geesten. Vooraan schrijdt de legendarische magiër Merlijn voort. Driemaal wordt deze haast obsederende, plechtstatige koraal herhaald, telkens in een andere instrumatie en met een groeiende spanning en intensiteit.

Plotseling echter wordt het verheven klankbeeld verstoord door een snelle beweging, waarbij ostinate figuren en bitonale motieven met elkaar wedijveren: een bende geesten als “kwade lieden” tracht Avalon binnen te dringen. Hun aanvoerder is Mordred, en het mag gezegd dat hij en zijn gezellen behoorlijk wat kabaal maken in het anders zo vreedzame Avalon! Trompetgeschal maakt echter een einde aan de rustverstoring: de ridders van de ronde tafel verdrijven de indringers en keren in een triomfantelijke zegestoet terug naar de burcht Tintagel.

Daar wachten echter nieuwe problemen: een onverklaarbare ziekte houdt de “op rust zijnde” geesten in haar ban. Zulks is nog nooit eerder gebeurd! Zou de aanwezigheid van een “sterveling” de oorzaak van deze ongewone situatie zijn......? De ridders worden bijeen geroepen en ook de raad der wijzen vergadert, wat zich in de muziek laat horen door de herhaling van beide thema's. Wat voorspelbaar leek, wordt bewaarheid: Avalon kan geen plaats bieden aan levende wezens.....

Na een krachtige uitspraak van Koning Arthur klinkt een naar de allereerste maten refererend glissando, en.....we staan weer in de gewone wereld!

De tocht door het dodenrijk is ten einde, een droom is voorbij......

AVALON werd door Jan van der Roost gecomponeerd in het vorjaar van 1991. Dit gebeurde in opdracht van de Jouster Fanfare uit Friesland, vanwege het 25-jarig jublieum als dirigent van Bernhard van der Wal. In 1992 werd AVALON opgenomen door muziekvereniging CRESCENDO uit Nieuwveen, o.l.v. Danny Oosterman. Het werk verscheen op de CD Omaggio a Kristina D. Hans Viezee, de dirigent van KnA, en Jeannie Boereboom, concertmeester van KnA, verleenden medewerking aan deze opname.

AVALON werd in 1997 door KnA aangeschaft. Het werk kenmerkt zich door een originele instrumentatie. Zo worden mutes (dempers) voorgeschreven, voor alle koperen blaasinstrumenten. Niet alleen de trompetten, hoorns en trombones gebruiken diverse soorten mutes. Ook de bugels, euphoniums en de bassen maken in dit werk gebruik van mutes. Deze konden door een incidentele subsidie van de gemeente Nieuwegein speciaal voor de gelegenheid worden aangeschaft.

Ook het aantal slagwerkinstrumenten is opmerkelijk: Het gebruik van een flexatone, ratel, sizzle cymbal en kleine tam tam is slechts een bescheiden greep uit het uitzonderlijke klankkleuren palet dat de componist gebruikte voor dit schilderachtige werk.

AVALON werd op 6 juni 1997voor het eerst door KnA uitgevoerd. Dit concert vond plaats in theater de Kom, en stond onder leiding van Hans Viezee

Op 27 mei 2000 werd het werk opnieuw door KnA uitgevoerd maar dit maal onder leiding van de componist Jan van der Roost. Dit in het kader van het concert “RETROSPECTIVE” een concert dat geheel gewijd was aan werk van Jan van der Roost.

Bronnen: Partituur AVALON, KnA Archief, KnA fotoarchief, KnA Muziekbibliotheek