LISTA WŁAŚCICIELI MYSŁOWIC I MAJĄTKU MYSŁOWICKIEGO

Oprac.: R. Garbiec. Ostatnia aktualizacja: 12.10.2024 r.

(Aktualizacje są wprowadzane w związku z postępem badań)

W pewnych okresach - a szczególnie w XVII w. - majątek mysłowicki i miasto Mysłowice - były majątkowo rozdrobnione. Poszczególne części posiadali szlachcice z różnych rodów. Jednak w poniższej liście nie widać tego rozdrobnienia. Dlaczego? Dlatego, że lista zawiera tylko wyłącznych właścicieli, a w okresach rozdrobnienia - głównych właścicieli. Główni właściciele wyróżniali się spośród innych posesjonatów szlacheckich 4-ema cechami: 1) tylko oni posiadali tytuł i prawa "pierwszego patrona" parafii mysłowickiej, 2) tylko oni składali hołdy wierności z Państwa Mysłowickiego swym bezpośrednim władcom zwierzchnim (wolnym panom i książętom pszczyńskim), 3) tylko oni posiadali regale górnicze w Państwie Mysłowickim; 4) tylko oni mieszkali w dworze  ("zamku") mysłowickm przy ul. Bytomskiej lub posiadali do niego prawa. 

W skład obszaru majątku mysłowickiego wchodziły w latach 1360-1850/1945 następujące miejscowości: Dziećkowice z Jazdem (dopiero od ok. 1451 r.), Brzezinka z Morgami i Podlaryszem (dziś Larysz), Brzęczkowice, Słupna, Mysłowice z Janowem Miejskim, Koziniec (pogranicze Słupnej i Rymery), Janów (Katowicki) z Nikiszowcem i Giszowcem, Jaźwice (Muchowiec), Szopienice, Roździeń, Bogucice, Kuźnia Bogucka z Katowicami i Brynowem oraz Załęże z Załęską Hałdą.

ok. 1330-1378/84 Pileccy herbu Topór

ok. 1330 - ok. 1360 Jan z Pilicy Pilecki (kasztelan radomski), jako właściciel Jaźwic (Muchowca) i Załęża

1360 - ziemia mysłowicka potwierdzona jako alodialna własność rycerska (możnowładcza) w księstwie raciborskim

1360-ok. 1380 Otton z Pilicy Pilecki (syn w/w Jana; wojewoda sandomierski; zaufany urzędnik Kazimierza Wielkiego; późniejszy teść Władysława Jagiełły)

ok. 1380-1451/52 Mysłowscy herbu Szeliga

ok. 1380-ok. 1400 Wisław z Mysłowic Mysłowski (brat Piotra z Sielca, starosta niegrodowy będziński, bratanek abp-a gnieźnieńskiego Bodzanty)

ok. 1400-ok. 1410 Dzierżysław z Mysłowic Mysłowski (syn w/w)

ok. 1440-ok. 1414 Mikołaj Szczytnicki z Mysłowic (syn w/w)

ok. 1414-ok.1415 Adam Bogucki z Mysłowic (brat w/w)

ok. 1410-ok. 1451/2 Jan Pranczek z Mysłowic Mysłowski (brat w/w)

1451/52-1480 Przemyślidzi

1451/52 - dobra mysłowickie stają się własnością książąt rybnickich i przybierają formę prawną tenuty książęcej

1451/1452 książę rybnicko-karniowski Mikołaj V (z dynastii Przemyślidów)

1452-1462 księżna pszczyńska Barbara Rokemberg (wdowa po w/w)

1462-1466 książę rybnicko-karniowski Jan III (pasierb w/w)

1466-1475 książę rybnicko-pszczyńsko-żorski Wacław III Głupi (brat w/w)

 1474-1475 tenutariusz zastawny na dobrach mysłowickich Jakub z Dębna Dębiński herbu Odrowąż

 1475 Korwinowie

1475 król czeski i węgierski Maciej Korwin

 1475-1480 Podiebradowie

1475 książę ziębicki Henryk I Starszy

1475-1480 książę opawski Wiktoryn (brat w/w)

1480-1517 Piastowie (herbu "Orzeł Złoty")

1480-1517 książę cieszyńsko-pszczyński Kazimierz II

ok. 1480-ok. 1517 tenutariusz dzierżawny majątku mysłowickiego Wacław Rudzki herbu Pilawa

1517-1536 Turzonowie herbu Einhorn (Bończa)

1517-1536 wolny pan stanowy pszczyński Aleksy Turzon

1536 wolny pan stanowy pszczyński Jan Turzon (brat w/w)

1536-1614 Salomonowie herbu Łabędź

1536 - majątek mysłowicki, nazwany oficjalnie "Państwem Mysłowskim", leżący w granicach Wolnego Stanowego Państwa Pszczyńskiego (które samo leży w granicach Księstwa Raciborskiego), staje się alodialną własnością rycerską o specjalnym statusie prawnym (wyższym niż status tzw. dóbr rycerskich, a niższym niż status państwa stanowego mniejszego)

1536-1546 Stanisław Salomon z Benedyktowic

1546-1576 Mikołaj Salomon Starszy (brat w/w)

1576-1582 Mikołaj Salomon Młodszy (syn w/w)

1582-1614 Katarzyna Salomonowa (żona w/w)

1582-po 1593 Mikołaj III Salomon (syn n/w)

1614-1839 Mieroszewscy (Miroszowscy) herbów Ślepowron i Mieroszewski Hrabia

1614-1637 Jadwiga Mieroszewska z domu Salomon (córka w/w, żona Krzysztofa I Mieroszewskiego, zm. 1623)

1637-1647 Wojciech I Mieroszewski herbu Ślepowron (brat Krzysztofa, męża w/w)

1647-1679 Krzysztof II Mieroszewski (syn w/w)

1678/79 - Krzysztof II Mieroszewski tworzy za zgodą cesarza rzymskiego-króla czeskiego z posiadanych przez siebie części Państwa Mysłowickiego "Mysłowicką Ordynację Rodzinną Mieroszewskich"

1679-1755 I ordynat-hrabia mysłowicki Jan Krzysztof Mieroszewski (syn brata powyższego) 

1679-1680 użytkowniczka ordynacji mysłowickiej Agnieszka Mieroszewska z domu Biberstein-Starowiejska (wdowa po Krzysztofie II)

1680-1694 zarządca ordynacji mysłowickiej Jan II Mieroszewski

1744 -  Król pruski nadaje Janowi Krzysztofowi Mieroszewskiemu terytorialny tytuł hrabiego na Mysłowicach; Państwo Mysłowickie zostaje podniesione do rangi Hrabstwa Mysłowickiego

1755-1768 II ordynat-hrabia mysłowicki Józef Mieroszewski (syn w/w)

1768-1779 III ordynat-hrabia Jan Nepomucen Mieroszewski (syn w/w)

1779-1780 IV ordynat-hrabia Wincenty Mieroszewski (brat w/w)

1780-1806 V ordynat-hrabia Felicjan Mieroszewski (stryj w/w)

1806-1824 VI ordynat-hrabia Stanisław Mieroszewski (syn w/w)

1824-1839/1846 VII ordynat-hrabia Aleksander Mieroszewski (syn w/w)

1838-1839 dzierżawca wieczysty ordynacji mysłowickiej Maria von Winckler (żona Franciszka von Wincklera)

11.II.1839 - Aleksander Mieroszewski sprzedaje za zgodą króla pruskiego Państwo Mysłowickie Marii von Winckler i za pieniądze pochodzące ze sprzedaży zakłada w banku w Raciborzu konto o nazwie "Mysłowicka Pieniężna Ordynacja Rodzinna Mieroszewskich". Po złączeniu posiadanych przez Wincklerów Katowickich Dóbr Rycerskich z Państwem Mysłowickim zmienia ono nazwę na Państwo Mysłowicko-Katowickie

1846-1854 VIII (pieniężny) ordynat Ignacy Mieroszewski

     1854-1867 IX (pieniężny) ordynat Jan Mieroszewski

     1867-1890 X (pieniężny) ordynat Sobiesław hrabia Mieroszewski /herbu Ślepowron i Orzeł Śląski/

     1890-1900 XI (pieniężny) ordynat Stanisław hrabia Mieroszewski

     1900-1914 XII (pieniężny) ordynat Jan Karol hrabia Mieroszewski

     1914-1915 XIII (pieniężny) ordynat Krzysztof Emil hrabia Mieroszewski

     1915-1938 spadkobierca pieniężnej ordynacji mysłowickiej Leonard Mieroszewski

     1938-1976 spadkobierca pieniężnej ordynacji mysłowickiej Juliusz Mieroszewski (publicysta paryskiej "Kultury")

     od 1976 spadkobierczyni pieniężnej ordynacji mysłowickiej Monika Mieroszewska (członek zarządu Biblioteki Polskiej w Waszyngtonie)

Od 1839 Wincklerowie i Tiele-Wincklerowie herbu własnego

1839-1853 Maria von Winckler (żona Franza von Wincklera)

1850 - konstytucja pruska zniosła większość praw władczych książąt i panów feudalnych, w tym także panów mysłowickich

1853-1880 Waleska von Tiele-Winckler (żona Huberta von Tiele-Wincklera)

1880-1893 Hubert von Tiele-Winckler (wdowiec po w/w)

1893-1922 Franciszek Hubert hrabia von Tiele-Winckler (syn w/w)

1922-1938 Claus Hubert hrabia von Tiele-Winckler (syn w/w)

1938-1957 Hans Werner hrabia von Tiele-Winckler (syn adoptowany w/w, faktycznie kuzyn w/w)

1945 - ucieczka Hansa Wernera przed Armią Czerwoną do Niemiec zachodnich

1957-2008 Hubert hrabia von Tiele-Winckler (syn w/w)

2008-2011 Claus-Peter hrabia von Tiele-Winckler (brat w/w)

od 2011 Lothar hrabia von Tiele-Winckler (syn w/w)