Aktualia

. **********

18 października 2023 r. 

"NIEŚPIEWY HISTORYCZNE" W GALERII PASTULA I W RADIU RZESZÓW


W sobotę 14 października 2023 r. w Galerii Sztuki Współczesnej PASTULA w Porębach Kupieńskich: Po otwarciu wystawy mocnych, zapadających w pamięć obrazów BARBARY HUBERT pt. „Pamięć niezatopiona” licznie przybyli goście na stojąco, a po chwili na siedząco słuchali wierszy z nowego tomu Marka Pękali pt. „Nieśpiewy historyczne”, SPP, Warszawa 2022. Krzyczane, szeptane i śpiewane równie autentycznie były oklaskiwane. 

W imieniu tego zgarbionego faceta ze zdjęcia Jana Pastuły dziękuję za bezcenne chwile wspólnego wzruszenia. Niech żyje niezbywalny sojusz sztuk wszelakich! Z taką Publicznością jeszcze nie raz damy popalić.

Z tej okazji z Autorem rozmawiał red. Roman Adamski z Radia Rzeszów. Wywiadu można posłuchać pod linkiem: https://radio.rzeszow.pl/54517/niespiewy-historyczne-marka-pekali/

fot. Roman Adamski

.**********

 13 czerwca 2023 r. 

NAPIÓRKOWSKI O "KARTKACH..."


Po ponad 20 latach natrafiłem w archiwalnym bałaganie na tekst Jacka Napiórkowskiego o moich "Kartkach rzeszowskich i błękitnych". 

I przypomniało mi się, że witałem go kiedyś jako poetyckiego debiutanta na łamach "Nowin". A jego esej o "Kartkach...", czytany po latach, nic nie stracił, według mnie jest bardzo wartościowy, dlatego zasługuje na trwałe miejsce w Głosach krytyki - Kliknij tutaj (tekst jest zamieszczony na dole strony). 


**********

16 grudnia 2022 r. 

NOWA KSIĄŻKA

Marek Pękala – Nieśpiewy historyczne 

Seria: Kolekcja Literacka 3 – Tom II 

Wydawca: Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Oddział Warszawa

Data wydania: listopad 2022 r.

Liczba stron: 152

Cena: 30,00 zł

Redakcja tomu: Krzysztof Bielecki

Redakcja serii: Piotr Müldner-Nieckowski, Anna Nasiłowska, Małgorzata Karolina Piekarska

O książce: "Nieśpiewy. Nie śpiewane, zduszone. Odrzucone, drukowane nielegalnie lub ocenzurowane. Czyta się je w poczuciu narastającego przerażenia, jak dystopię. Z gulą w gardle, jakby utkwiła tam zmięta mapa Polski albo gazeta, która z pragnących <ojczyzny we własnym kraju> zrobiła zdrajców narodu. A przecież ci, którzy kochają ten kraj bez wzajemności, jakby na niego nie zasługiwali, próbują w tej matni żyć, bez cukru, z żonami, które nie wyszły za generałów, ale i z pierwszym śmiechem dziecka czy pożądaniem. Jednak tego nie ma jak śpiewać, jest tylko krzyk. Wiersze Pękali są świadectwem lat 70. i 80., lecz lęk, który budzą, jest też współczesny. Zresztą poeta i w nowszych utworach od przerażenia uciec nie potrafi, bo każda epoka ma swoje czołgi i <przypadkowo rozsypane szkło>." Joanna Jagiełło 


"Na mojej rodzinnej półce stoją dziewiętnastowieczne <Śpiewy historyczne> Niemcewicza. Tam bohaterstwo oszałamia. To bohaterstwo pola walki unurzane we krwi. W <Nieśpiewach historycznych> Marka Pękali bohaterstwo jest zdławione. Polem walki jest unurzana w kurzu socjalistyczna powszedniość lat 70. i 80. XX wieku, upokorzenie, bezradna ulica, twarz człowieka ponoszącego klęskę. Pamiętamy te z jednej strony <Chodźcie z nami>, a z drugiej <Rozejść się>. Gasło światło. Rósł brud. Czytajmy Pękalę, nie zapominajmy." Krzysztof Bielecki 


Książka jest dostępna w księgarni "Niebo w Mieście", Rzeszów, ul. 3 Maja 24 (naprzeciwko Muzeum Okręgowego), a także w hurtowniach internetowych: 

- Motyle Książkowe: https://www.motyleksiazkowe.pl/poezja/59450-niespiewy-historyczne-9788396220042.html

- Ateneum: https://www.ateneum.net.pl/pozycja.php?id=515748.

**********


22 kwietnia 2022 r. 

Więcej prawdy o Dubielu

Wraz z odejściem Antoniego Dariusza Dubiela (zm. 14 kwietnia br.), postaci bardzo zasłużonej dla kultury Rzeszowa, Łańcuta i regionu, przypomniało mi się, że w listopadzie 2013 roku, gdy na scenie Teatru „Maska” fetował on 50-lecie swojej pracy artystycznej, napisałem na jego prośbę 15-stronicowy tekst. Chociaż zaakceptowany, ba, pochwalony przezeń, nie ukazał się wtedy. Ani do tej pory. No to najwyższa pora. Zapraszam na półkę: "Dziennikarzenie", szuflada: "Reportaże 2" - kliknij tutaj (artykuł można znaleźć na samym dole strony).

Myślę, że sam tekst odpowiada na pytanie, dlaczego nie ukazał się 9 lat temu ani do tej pory. Widać, znowu, jak za PRL, nieoficjalny obieg kulturalny jest przydatny.

**********


22 września 2021 r.

Zapukał do mnie p. Andrzej Śnioszek - doktorant w Zakładzie Literatury XX i XXI wieku Uniwersytetu Śląskiego. Pracuje nad rozprawą: „Krytyka i doświadczenie. Antropologia literatury Henryka Berezy”. W związku z tym ambitnym zadaniem badawczym przygotował ankietę z pytaniami do osób, które znały się ze wspomnianym wybitnym krytykiem literackim. W ankiecie wzięło udział ponad 40 pisarzy i krytyków, m.in. Jacek Bocheński, Włodzimierz Bolecki, Ernest Bryll, Michał Głowiński, Jacek Łukasiewicz, Karol Maliszewski, Anna Nasiłowska, Tadeusz Nyczek, Jerzy Pilch, Marek Sołtysik, Jerzy Sosnowski, Janusz Termer, Teresa Walas, Andrzej Werner, Piotr Wojciechowski, Bohdan Zadura, Zygmunt Ziątek.

Moje odpowiedzi na ankietę znajdują się w dziale "Wywiady" (na dole strony) - wystarczy kliknąć tutaj.

**********


2 września 2021 r.

5 sierpnia 2021 r. w Mielcu pożegnaliśmy ś.p. Wiesława Kulikowskiego, wybitnego poetę. 

Mowę przygotowaną przeze mnie na tę okoliczność można przeczytać klikając tutaj. 

Natomiast audycji radiowej poświęconej zmarłemu można posłuchać na stronie: https://radio.rzeszow.pl/audycje/wspomnienie-o-poecie-wieslawie-kulikowskim

**********


16 lipca 2020 r.

NOWOTWÓR X

W najnowszym numerze kwartalnika "Podgląd" Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich m.in. Krystyna Lenkowska, Mariusz Olbromski, no i jo - ze swoim najdłuższym wierszem pisanym przez lata pt. "Nowotwór X" (s. 44 i następne).

Aby pobrać czasopismo - kliknij tutaj.


**********


13 lutego 2020 r.

Na półce "Dziennikarzenie", w dziale "Recenzje", NOWOŚĆ - esej pt. "Cud według Marka, czyli pokmar" o malarstwie Marka Pokrywki. Tekst ma być drukowany w kwartalniku "Fraza", a już teraz można go przeczytać klikając tutaj. Uzupełnieniem jest obraz tego twórcy zamieszczony w "Galerii" (na samym dole). Polecam!

**********


30  stycznia 2020 r.

WIGILIJNA OPOWIASTKA - nowa wersja

Zapraszam do lektury nowej wersji mojej "Wigilijnej opowiastki", która została właśnie zamieszczona na półce "Proza" w dziale "Opowiadania", na samym dole. Tekst można przeczytać klikając tutaj.

Pierwodruk: kwartalnik WO SPP „Podgląd”, nr 4(15)/20018, ss. 48-51. 

Nakład numerowany (26 egzemplarzy) ukazał się z okazji Kolędowania II w Porębach Kupieńskich AD 2019 w Galerii Sztuki Współczesnej Jana Pastuły; było to 25 stycznia AD 2020.

**********


24 grudnia 2018 r.

WIGILIJNA OPOWIASTKA

Zapraszam do lektury "Wigilijnej opowiastki", która została właśnie zamieszczona w dziale "Opowiadania". Tekst można przeczytać klikając tutaj.

**********


12 lipca 2018 r.

REKLAMA!

Kto nie chce, niech nie czyta

    

Było to w sobotę, 30 czerwca br., podczas dorocznego święta kultury - Ogrody Pana Jana, dedykowanego Janowi Kochanowskiemu; organizator imprezy najzacniejszy: Biblioteka Narodowa. Jak zwykle świętowano w Parku Krasińskich na warszawskim Żoliborzu, gdzie stoisko miało m.in. Wydawnictwo Literackie Białe Pióro, a koncertował m.in. Kwadrofonik. 

Kwadrofonik

No to wspaniałemu Kwadrofonikowi (od lewej:) Emilia Sitarz (fortepian), Magdalena Kordylasińska - Pękala (instrumenty perkusyjne), Bartłomiej Wąsik, Barkiem zwany (fortepian), Miłosz Pękala (instrumenty perkusyjne) - Laureatom Grand Prix i Nagrody Publiczności Festiwalu Nowa Tradycja, Zdobywcom Paszportu Tygodnika Polityka, również piątej w tej Piątce na piątkę i szóstkę w jednym, czyli Szefowej Białego Pióra Agnieszce Kazale, (razem z niewidocznym na tym historycznym zdjęciu Szefem) - za uśmiech z naszymi książkami w dłoniach - mój uśmiech od ucha - przez serce - do ucha. Dziękuję! Ściskam po kolei. Zwalniam uścisk, możecie czuć się uwolnieni. Niech żyje i utrwala się odwieczny związek Muzyki z Literaturą! Ru-du-du-duuuuuu-duuu! (to fanfary).Hej!

**********


22 maja 2018 r.

ROZMOWA Z MARKIEM PĘKALĄ

Red. Alina Pochwat-Cicha rozmawiała z Markiem Pękalą na antenie Polskiego Radia Rzeszów. Było to 24 kwietnia 2018 r. po godz. 21. Kto chce, niech posłucha klikając tutaj.

**********


21 września 2017 r.

WŚRÓD DZIEDZICÓW

16 września br. - w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie - kolejna odsłona Europejskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. Tym razem pokazali się prozaicy, a zmierzyli się z hasłem: "Krajobraz - świątynia natury". Głównym gościem był znakomity malarz, pisarz, poeta i eseista Henryk Waniek z Katowic. Szkoda, że nie dojechał Jan Tulik, ale bardzo dobrze, że zaprezentował się Roman Madejowski ze zbiorem opowiadań pt. "Z krawężnika"; swoją „Babeliadę” czytała Krystyna Lenkowska – animatorka tego wydarzenia. Wystąpili również Jerzy Fąfara i najmłodsza w tym gronie Joanna Lech, obecnie związana z Krakowem.

Też zostałem zaproszony, przedstawiłem fragment ("Awers") większej całości pt. "Władziówka", vide: internetowa strona autorska: Terra Marucha, szuflada: Opowiadania. – Z przyjemnością wysłuchałem pańskiego opowiadania – usłyszałem od uśmiechniętego Henryka Wańka. Inny fragment ("Świniobicie") z tej samej całości ukazał się w kwartalniku Oddziału Warszawskiego SPP "Podgląd" (nr 2 z ub.r., ss. 114-118), dostępnym w wersji papierowej i elektronicznej.



Autorka plakatu i zdjęcia: Karolina Pękala

Kliknij tutaj, aby przejść do działu "Opowiadania"

**********


7 marca 2016 r.

LOEBL W RZESZOWIE

Kto chciał, to się dowiedział, posłuchał w radiu, czy był na którymś z nim spotkaniu. Chodzi o multiinstrumentalistę literatury polskiej - Bogdana Loebla, przed laty chyba ze 30 lat związanego z Rzeszowem. Teraz 83-letni klasyk zjechał do nas na trzy dni z najnowszą swoją książką. Jest to wywiad-rzeka z nim pt. „Słucham głosu serca”. Już nie pamiętam, jak to się stało, że napisany przed czterema laty tekst o jednej z jego książek nie znalazł miejsca publikacji i przeleżał się w moich papierzyskach. Dobra dziś okazja, aby wyciągnąć go na światło - zapraszam do zaktualizowanego działu "Recenzje".

Kliknij tutaj, aby przejść do działu "Recenzje"

**********


27 grudnia 2015 r.

BIAŁA BYŁA MOWA MOJA

Jarosławski Maraton Głośnego Czytania rozpoczął się w piątek, 28 sierpnia br., o godz. 14.30. Wreszcie i ja zostałem dopuszczony do głosu - czytałem fragmenty mojej książeczki pt. "Jak tata reperował słońce". Maraton transmitowała lokalna tv internetowa. Zapraszam do posłuchania (link poniżej). No i do zobaczenia mnie w niesamowitej dekoracji, czyli w białej koszuli. Mowa ma też była biała (to dla tych, którzy wiedzą, na czym polega biały śpiew). Żeby było łatwiej znaleźć mnie na nagraniu - stało się to wtedy, gdy minęły 4 godziny, 50 minut i 20 sekund Maratonu. Dziękuję warszawskiemu Wydawnictwu Literackiemu Białe Pióro, które opublikowało wspomnianą książeczkę, było współorganizatorem Maratonu, i zaprosiło mnie do Jarosławia. Jak było? Niech wystarczy wiadomość, że do Rzeszowa wróciłem po 4. rano. Ukłon dla miłej Pani Agnieszki Kazały z Białego Pióra!

Kliknij tutaj, aby obejrzeć film w serwisie YouTube

**********


20 listopada 2015 r.

W sierpniu, nakładem warszawskiego Wydawnictwa Literackiego Białe Pióro, ukazała się moja książeczka pt. "Jak tata reperował słońce" - z podtytułem: dla starszaków, uczniaków i doroślaków. Są to wierszyki, wiersze i opowiadanka, opatrzone znakomitymi rysunkami Janusza Pokrywki. Wystarczy wpisać wymieniony tytuł do wyszukiwarki, aby dowiedzieć się, jak można stać się właścicielem tomiku. Na pewno taki zakup w internetowej sieci księgarskiej nikogo nie zrujnuje. A gdy ktoś pożałuje zakupu, zwrócę kasę. Poniżej skany obydwu okładek:

okładka

(kliknij na obrazek, aby zobaczyć go w powiększeniu)

**********


2 sierpnia 2014 r.

Zachęcam do nabycia mojej komedii pt. "O Boże, znowu goście".  

Książkę można znaleźć w kilku księgarniach internetowych. 

Wystarczy wpisać do wyszukiwarki tytuł i pojawią się szczegóły.

**********


8 stycznia 2014 r.

W dziale "Poezja" można już przeczytać nowe wersje wierszy pt. "Droga do Jeruzalem"

(poprzedni tytuł: "Wreszcie") oraz "Dzięki".

Utwory te zaprezentowałem na Opłatku Poetów Podkarpacia

11 grudnia 2013 r. w klubie "Stara Drukarnia" w Rzeszowie.

**********


22 lipca 2013 r.

Zapraszam do lektury świeżo rozbudowanego działu "Głosy krytyki".

Znajdują się tam (nie zawsze pozytywne) recenzje dotyczące różnych form mojej twórczości.

Wśród autorów są między innymi: Stanisław Dłuski, Krzysztof Lisowski, 

Karol Maliszewski, Józef Nowakowski oraz Jan Tulik.

**********


5 czerwca 2013 r.

Dział "Dziennikarzenie" wzbogacił się o drugą część reportaży.

Ich tytuły to: "Tadeusz Kantor i jego awantury", "Powrót Tadeusza Kantora", "Świniobicie",

"Jak św. Mikołaj z  "Nowin" rozdawał cukierki" oraz "Wielcy artyści rzeszowskiego teatru - Irena Krawczyk".

Zapraszam do lektury!

**********


4 czerwca 2013 r.

W dziale "Książki" można obejrzeć okładkę mojej komedii pt. "O Boże, znowu goście",

która została właśnie opublikowana przez Warszawską Firmę Wydawniczą. 

**********


12 maja 2013 r.

Zapraszam do obejrzenia nowych pozycji w "Galerii": Marucha jako chasyd i Henryk Cebula jako Stańczyk. 

Przypominam również rysunek Stanisława Jachyma. 

**********


2 maja 2013 r.

W "Galerii" można już podziwiać kły.

A kto chce obejrzeć filmik pt. "Marek Pękala - wieczór autorski", niech otworzy link:

           http://www.youtube.com/watch?v=mkxUD76oC0s

**********

13 kwietnia 2013 r. 

W dziale "Proza" wśród komedii można już przeczytać (oraz pobrać) fragmenty "Psów mafii". 

W dziale "Dzień-Nie-Co-Dzień" zamieszczono krótkie "Wspomnienie z klupą". 

Ponadto pojawiło się kilka nowych rzeczy w "Galerii". 

Zapraszam!