Plaats in het vak Mediterrane kruiden
Rozemarijn is een dwergstruik uit de lipbloemenfamilie. De vaste plant met onderaan houtige stengels is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Europa en Klein-Azië en kan in Nederland gewoonlijk buiten overwinteren. Het is een klein struikje met harsachtige, donkergroene of wat grijzige bladeren die op naalden lijken. De naam is afkomstig van het Latijnse rosmarinus, wat vrij vertaald ‘dauw der zee’ betekent. Een passende naam, omdat door de kleur en textuur van de blaadjes het net is alsof er een waas overheen hangt. Ook groeide de plant in het verleden voornamelijk in gebieden langs de Middellandse Zee.
Rozemarijn is een groenblijvende struik, waarvan de takken 0,5 tot 1,5 meter lang kunnen worden. De plant bloeit van april tot juni met blauw-violette en soms witte bloemen.
De oude Grieken geloofden dat rozemarijn de werking van de hersenen en het geheugen versterkte; tijdens examens deden ze een takje in het haar. Verder werd het ook later een symbool voor vriendschap en trouw: men gaf takjes aan geliefden die op reis gingen en droeg kransen van rozemarijn bij bruiloften. Op begrafenissen werden takjes rozemarijn op de graven gelegd om te symboliseren dat de overledene niet zou worden vergeten.
Rozemarijn wordt niet alleen in de keuken gebruikt. De plant heeft een sterk aroma en wordt daarom veel gebruikt om badkamerproducten van een geur te voorzien. Gedroogde stengels, zonder blad, kunnen worden verbrand voor een aangename geur. Twijgen kunnen tussen linnengoed worden gelegd. De plant houdt insecten op afstand en kan met dat doel worden rondgestrooid als er buiten wordt gegeten.
Gezien de uitgesproken smaak is rozemarijn vooral geschikt bij vleessoorten met een sterke smaak (ook b.v. bij wild). Het overleeft een bak- en braadproces prima, en ook in stoofpotjes is het erg lekker. Bovendien kan het gebruikt worden in sauzen. Wel belangrijk: de blaadjes zijn nogal taai en daarom kun je ze beter toevoegen tijdens het bereiden, zodat ze hun smaak en aroma afgeven aan het gerecht. Ten slotte: je kunt ook thee maken van rozemarijn!
Tips:
Lamsbout met knoflook en rozemarijn
Pikante citroenkip met knoflook en rozemarijn
Varkenshaasje met mosterdsaus en rozemarijn
Stoofpotje van hert met rozemarijn, vergeten groenten en gebakken appeltjes
Stoverij van ree met rozemarijn en veenbessenconfituur
JH