ADIYAMAN’DA GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER…
KERİM ÖZBEKLER
GAZETECİ-YAZAR-ŞAİR
ULU CAMİ-ÇARŞI CAMİİ-KAB CAMİİ- MUSALLA CAMİİ ADIYAMAN'DA BULUNAN TARİHİ VE TURİSTİK CAMİLERDİR.
ST.PAUL KİLİSESİ;ADIYAMAN'DADIR.
PERRE ANTİK KENTİ;ADIYAMAN'A 5 KM. UZAKLIKTADIR, PİRİN KÖYÜ'NDEDİR. BURADA 200 CİVARINDA KAYA MEZARI VE TAŞ DEVRİ'NDEN KALMA YERLEŞİM YERİ VARDIR. ANTİK ÇAĞDAN KALAN BU BÖLGE KOMMAGENELİLER DÖNEMİNDE BİR YERLEŞİM MERKEZİ OLMAKLA BİRLİKTE ASIL GELİŞİMİNİ ROMALILAR ZAMANINDA YAPMIŞTIR, LAHİTLER-KAYALARIN İÇİNE OYULMUŞ MEZAR ODALARI İLE DİKKATİ ÇEKMEKTEDİR. ÇEVRESİNDE YER ALAN PALANLI KÖYÜ-HAYDARAN KÖYÜ-ALGARA KÖYÜ-ZEY KÖYÜ İÇİNDE DE BU TÜR MAĞARALAR MEVCUTTUR.
HAYDARAN KÖYÜ KABARTMASI;ADIYAMAN'A 15 KM. UZAKLIKTADIR, HAYDARAN KÖYÜ'NDEDİR. BURADA AYAKLARINDA YEMENİ BULUNAN BİR KADINLA BİR ERKEK KABARTMASI VARDIR, TAŞ DEVRİNDEN KALMA BU KABARTMANIN EN İLGİNÇ TARAFI KADIN İLE ERKEĞİN ARASINDA Kİ AY YILDIZDIR. BU İNSANA ''BİZ TÜRKLER ACABA TAŞ DEVRİNDEN KALMA BİR MİLLET'MİYİZ ?'' İNTİBAINI UYANDIRMAKTADIR.
KARAKUŞ TEPESİ;HİTİT KRALLIĞI DÖNEMİNDEN KALMADIR, TEPEDE BAŞI KOPMUŞ VE YÜZÜ GÜNEŞE DÖNÜK BİR KARTAL HEYKELİ MEVCUTTUR.
KOTUR İÇMESİ;ADIYAMAN'A 25 KM. UZAKLIKTADIR, KUZEY BATISINDADIR. AKÇALI KÖYÜ'NE 5 KM. MESAFEDEDİR, SOĞUK BİR İÇMEDİR. SUYUN BAZI MİDE VE BAĞIRSAK RAHATSIZLIKLARINA İYİ GELDİĞİ ÖNE SÜRÜLMEKTEDİR.
HAYDARAN KAYA MEZARLARI;ADIYAMAN'IN 17 KM. KUZEYİNDEDİR, TAŞGEDİK KÖYÜ SINIRLARI İÇİNDEDİR. BURADA GÜNEŞ TANRISI HELLİAS İLE KRAL ANTİOCHOS'UN TOKALAŞMA KABARTMALARI VARDIR.
TURUŞ KAYA MEZARLARI;ADIYAMAN'A 40 KM. UZAKLIKTADIR, ADIYAMAN-ŞANLIURFA KARAYOLUNUN 1 KM. BATISINDADIR. ROMA DÖNEMİNE AİTTİR, BURADA ZEMİNDEN AŞAĞIYA DOĞRU OYULAN KAYA MEZARLARI VARDIR VE 13 BASAMAK İNİLDİKTEN SONRA MEZARLARA ULAŞILMAKTADIR. BAZI MEZARLARIN KAPI VE DUVARLARINDA ÇEŞİTLİ FİGÜRLERDE KABARTMALAR MEVCUTTUR.
DOLMENLER;DOLMENLER DİKİLİTAŞ'IN KUZEYİNDE Kİ KAYALIK ALANLARDA AŞAĞI HOZİŞİ KÖYÜ YAKINLARINDA DOLMEN TİPİ MEZARLAR BULUNMAKTADIR, SALA BENZEYEN 2 KAYANIN BİRBİRİNE ÇATILMASI İLE YAPILAN BU MEZARLARIN TAŞ DEVRİ'NDEN KALDIĞI TAHMİN EDİLMEKTEDİR.
ZEY KÖYÜ HARABELERİ;ADIYAMAN'A 7 KM. UZAKLIKTADIR, ZEY KÖYÜ YAKININDA ERKEN DÖNEME AİT HIRİSTİYANLARIN YAŞADIĞI YERLEŞİM BİRİMLERİ BULUNMAKTADIR.
ŞEYH ABDURRAHMAN ERZİNCANİ CAMİİ VE TÜRBESİ;ADIYAMAN'A 7 KM. UZAKLIKTADIR, ZEY KÖYÜ İÇİNDEDİR.
GÖKSU MAĞARALARI;GÖKSU IRMAĞI BOYUNCA 40-50 METRE YÜKSEKLİKTE Kİ SARP KAYALIKLAR ÜZERİNDE DOĞAL MAĞALAR VARDIR.
GÜMÜŞKAYA MAĞARALARI;ADIYAMAN'DADIR, BURADA SARP KAYALIKLAR ÜZERİNDE DOĞAL MAĞARALAR VARDIR.
MALPINARI MAĞARALARI;ADIYAMAN'DADIR, BURADA SARP KAYALIKLAR ÜZERİNDE DOĞAL MAĞARALAR VARDIR.
PALANLI MAĞARASI;ADIYAMAN'A 10 KM. UZAKLIKTADIR, ADIYAMAN-ÇELİKHAN-MALATYA KARAYOLU ÜZERİNDEDİR. PALANLI KÖYÜ'NDEDİR, M.Ö.1V.BİN YILINDA KULLANILMIŞ DOĞAL BİR MAĞARADIR. DUVARINDA YALIN ÇİZGİLERLE OLUŞTURULMUŞ GEYİK FİGÜRÜ MEVCUTTUR, HALEN FARK EDİLMEKTEDİR.
DERİN VADİ;ADIYAMAN'A 10 KM. UZAKLIKTA BULUNAN PALANLI KÖYÜ SINIRLARI İÇİNDEDİR, ENDER BULUNAN BİR DOĞA PARÇASIDIR.
KİTAP MAĞARASI;İNDERE KÖYÜ (ZEY KÖYÜ) İÇİNDEDİR, KAYALARIN OYULMASI İLE DEMİR KALE 1 ADI İLE ANILAN İKİŞER KATLI ERKEN DÖNEM HIRİSTİYANLARIN YAŞADIĞI YERLEŞİM BİRİMLERİ BURADA BULUNMAKTADIR.
GÜMÜŞKAYA MAĞARALARI (PALAŞ);ADIYAMAN'A 40 KM. UZAKLIKTADIR, GÜMÜŞKAYA KÖYÜ SINIRLARI İÇİNDEDİR. GÖKSU NEHRİ KENARINDADIR, KÖYÜN BATISINDA KAYALARDAN OYMA ÇOK SAYIDA TÜNEL ŞEKLİNDE OYULMUŞ MAĞARALAR VARDIR. BİRBİRLERİNE BAĞLI BİR ŞEKİLDEDİR, KONUT OLARAK KULLANILDIĞI TAHMİN EDİLEN BU EVLERİN M.Ö.150 YILINDA YAPILDIĞI TAHMİN EDİLMEKTEDİR.
KIZILİN KÖPRÜSÜ;GÜMÜŞKAYA KÖYÜ İLE AĞCİN KÖYÜ ARASINDA, GÖKSU NEHRİ'NİN EN ÇOK DARALDIĞI BİR NOKTADADIR, KAYA ZEMİN ÜZERİNE KURULAN KÖPRÜ ROMALILARA AİTTİR. ORTA KEMERİ HASARLIDIR, DİĞER TARAFLARI SAĞLAM DURUMDADIR.
ALTINLI KÖPRÜ;KÖPRÜNÜN BÜYÜK BİR KEMERİ VE KADEMELİ OLARAK KÜÇÜLEN 3 KEMERİ DAHA VARDIR, KÖPRÜ TAŞLARI HARÇ KULLANILMADAN SIKIŞTIRMA (CENDERE) STİLİ İLE YAPILMIŞTIR.
ABUZER GAFFARİ TÜRBESİ;ADIYAMAN'IN 5 KM. DOĞUSUNDADIR, ZİYARETLİ KÖYÜ'NDEDİR. KAPISINDA H.1136 TARİHLİ 1 KİTABESİ VARDIR, TÜRBE 1V.MURAT'IN BAĞDAT SEFERİ DÖNÜŞÜNDE ONUN EMRİ İLE YAPILMIŞTIR.
MAHMUT ENSARİ TÜRBESİ;ADIYAMAN'IN 7 KM. DOĞUSUNDADIR, ALİ DAĞI ÜZERİNDEDİR. H.1126 TARİHİNDE ONARIM GÖRDÜĞÜNE DAİR KİTABESİ VARDIR.
ŞEYH ABDURRAHMANİ ERZİNCANİ TÜRBESİ;ADIYAMAN'IN 7 KM. KUZEYİNDEDİR, İNDERE KÖYÜ'NDEDİR. TÜRBENİN İÇİNDE ASLEN ERZİNCAN'LI OLUP SONRADAN ADIYAMAN'A YERLEŞEN ŞEYH ABDURRAHMAN-İ ERZİNCANİ İLE EŞİ VE KIZININ SANDUKASI BULUNMAKTADIR.
ZEYNEL ABİDİN TÜRBESİ;ADIYAMAN'IN 15 KM. DOĞUSUNDADIR, HAZRETİ ALİ'NİN TORUNU ZEYNEL ABİDİN'E AİT OLDUĞU TAHMİN EDİLMEKTEDİR.
OTURAKÇI PAZARI;ADIYAMAN İÇİNDEDİR, TARİHİ BİR ÇARŞIDIR.
KARAKUŞ TÜMÜLÜSÜ (KADINLAR ANIT MEZARI);KOMMAGENE KRALI 11.MİTHRİDATES TARAFINDAN ANNESİ İSAS ADINA YAPTIRILAN ANIT MEZARDIR, HALK ARASINDA KARAKUŞ TÜMÜLÜSÜ OLARAK ANILMAKTADIR. NEMRUT DAĞI GİRİŞ NOKTASI OLARAK BELİRLENEN TÜMÜLÜS, MİLLİ PARK İÇİNDEDİR.
SOFRAZ TÜMÜLÜSÜ;ADIYAMAN'A 45 KM. BESNİ İLÇESİ'NE 15 KM. UZAKLIKTADIR. ÜÇGÖZ (SOFRAZ) KÖYÜ'NDEDİR, 15 METRE YÜKSEKLİĞİ'NDE OLAN MEZARIN ÜZERİ KIRMA TAŞ VE MOLOZLA ÖRTÜLÜDÜR.
SESÖNK (DİKİLİTAŞ);BESNİ İLÇESİ'NİN 33 KM. GÜNEY DOĞUSUNDADIR, KIZILDAĞ ÜZERİNDEDİR. KOMMAGENE KRALI 11.MİTHRİDATES TARAFINDAN İNŞA EDİLMİŞTİR, HER BİRİ YAKLAŞIK 10 METRE YÜKSEKLİKTE Kİ 3 ÇİFT SÜTUNLA ÇEVRELENMİŞTİR. SÜTUNLARIN ÜZERİNDE, KADIN-ERKEK KABARTMALAI VARDIR.
KARADAĞ TÜMÜLÜSÜ;ADIYAMAN'A 5 KM. UZAKLIKTADIR, KARADAĞ ETEĞİNDEDİR. BURADA 2 BÖLÜMDEN OLUŞAN 1 KAYA MEZARI VARDIR.
BEŞTEPELER;ADIYAMAN'A 25 KM. UZAKLIKTADIR, ILICAK KÖYÜ SINIRLARI İÇİNDEDİR. YIĞMA TAŞLARDAN YAPILMIŞ 6 ADET TÜMÜLÜS MEZARA SAHİPTİR, MEZARLARIN KOMMAGENE KRALLIĞINA AİT SOYLU KİŞİLERE AİT OLDUĞU TAHMİN EDİLMEKTEDİR.
MALPINARI KAYA YAZITI;ADIYAMAN'A 35 KM. UZAKLIKTADIR, MALPINAR MEZRASI'NDA DOĞAL KAYA ÜZERİNE OYULMUŞ HİYEROGLİF BİR KİTABE VARDIR. KAYALARA YAPILMIŞ YERLEŞİM BİRİMLERİ MEVCUTTUR, BU ESERLER GEÇ HİTİT DÖNEMİNE AİTTİR.
ADIYAMAN MÜZESİ;
DERİK KALESİ;CENDERE KÖPRÜSÜ'NDEN SONRA SİNCİK KARAYOLU ÜZERİNDE Kİ DATGELİ KÖYÜ'NÜN YAKINLARINDADIR, 1400 METRE YÜKSEKLİKTEDİR. M.S.70 YILLARINDA ROMALILAR TARAFINDAN İNŞA EDİLMİŞTİR, 300'LERE KADAR KULLANILMIŞTIR. İÇERİSİNDE BÜYÜK 1 TAPINAK VARDIR,
HEMEN YAKINDA İSE KOMMAGENE KRALLIĞI DÖNEMİNDE İNŞA EDİLEN TEMENOS KALINTILARI YER ALMAKTADIR.
NEMRUT MİLLİ PARKI;
ATATÜRK BARAJI MESİRE ALANI;GAP ÇERÇEVESİ İÇERİSİNDE İNŞA EDİLEN ATATÜRK BARAJI GÖLÜ ADIYAMAN VE ÇEVRESİ İÇİN TURİSTİK BİR ALAN HALİNE GELMİŞTİR, YÖRE HALKININ DENİZ OLARAK NİTELENDİRDİĞİ BARAJ GÖLÜ İÇERİSİNDE BALIKÇILIK VE SU SPORLARI YAPILIRKEN ÇEVRESİ DE MESİRE ALANI OLARAK KULLANILMAKTADIR.
DEĞİRMEN BAŞI MESİRE ALANI;KAHTA İLÇESİ’NİN KOCA HİSAR KÖYÜ’NE 1 KM. UZAKLIKTADIR, STABİLİZE (TOPRAK) BİR YOLA SAHİPTİR. ÇAYIN VADİSİNDE YER ALMAKTADIR, BURADA KAYALIKLARIN ARASINDAN SÜZÜLEREK AKAN SU-AĞAÇLAR-YEŞİL ALANLAR-TARİHİ YERLER MEVCUTTUR.
KARADAĞ ORMANI PİKNİK ALANI;ADIYAMAN’A 2 KM. UZAKLIKTADIR, ÇAM AĞAÇLARININ BULUNDUĞU, ORMANLIK BİR ALANDIR. ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN, GÜNÜ BİRLİK PİKNİK ALANI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR.
ZİYARET MESİRE ALANI;ADIYAMAN-KAHTA KARAYOLU ÜZERİNDEDİR, ADIYAMAN’A 5 KM. UZAKLIKTADIR. ZİYARET ÇAYI KIYISI’NDA Kİ BU YERİN ÇEVRESİ AĞAÇLANDIRILMIŞTIR, HALK TARAFINDAN MESİRE ALANI OLARAK KULLANILMAKTADIR.
DEĞİRMEN ÇAYI MESİRE ALANI (SU GÖZÜ);ESKİ BESNİ’NİN 10 KM. GÜNEYİNDEDİR, SOFRAZ ÇAYI’NIN DOĞDUĞU YERDİR. BURADA AKARSU-AĞAÇLAR-SARP KAYALIKLAR VARDIR, HALKIN MESİRE ALANI OLARAK KULLANDIĞI BİR YERDİR.
ADIYAMAN MİMAR SİNAN KÜLTÜR PARKI-PİRİN ÖREN YERİ-ALİ DAĞI MAHMUT EL ENSAR'İ TÜRBESİ-
BOĞAZÖZÜ KALBURCU ÇAYI MESİRE ALANI-GÜRLEVİK MEMBASI MESİRE ALANI-KIRKGÖZ MEMBASI MESİRE ALANI-CENDERE ÇAYI MESİRE ALANI-KARADUT MESİRE ALANI-ÇALİKHAN RECEP ÇAYI MESİRE ALANI-ÇELİKHAN PINARBAŞI BULAM ÇAYI MESİRE ALANI-ÇELİKHAN NEVZATBEY ÇEŞMESİ MESİRE ALANI-BESNİ SU GÖZÜ MESİRE ALANI-DEĞİRMENÇAYI ESKİ BESNİ SANTRALİ MESİRE ALANI-TUT ŞEPKER ÇAYI MESİRE ALANI-GÖLBAŞI MALATYA KARAYOLU ÜZERİNDE Kİ DEĞİRMENLİK GÖKSU IRMAĞI BOYU MESİRE ALANI.
ADIYAMAN (HISN-I MANSUR) KALESİ;ADIYAMAN İÇİNDEDİR, ŞEHİR MERKEZİNDEDİR. 25 METRE YÜKSEKLİKTE Kİ YIĞMA BİR HÖYÜK ÜZERİNDEDİR.
GERGER KALESİ (FIRAT ARSAMEİASI);KAHTA İLÇESİ'NE 85 KM. UZAKLIKTADIR, GEÇ HİTİT DÖNEMİNE AİTTİR. FIRAT NEHRİ'NİN BATISINDADIR, İ.Ö.11.YÜZ YILDA KOMMAGENELİLERİN ATASI ARSEMES TARAFINDAN SARP KAYALAR ÜZERİNE KURULMUŞTUR. BATI SURLARINDA KRAL SAMOS'A AİT BİR KABARTMA VARDIR, İSLAMİ DÖNEMDE DE KULLANILAN KALE İÇİNDE CAMİ-DÜKKAN-SU SARNIÇLARI YER ALMAKTADIR.
NEMRUT DAĞI ÖREN YERİ;ADIYAMAN'A DİREK OLARAK 87 KM., ARSAMEİA ANTİK YOLU ÜZERİNDEN 77 KM. VE KAHTA İLÇESİ ÜZERİNDEN 43 KM. UZAKLIKTADIR. DOĞU TOROS DAĞLARI ÜZERİNDE YER ALMAKTADIR, 2206 METRE YÜKSEKLİKTEDİR. FIRAT NEHRİ GEÇİTLERİNE VE OVAYA HAKİM DURUMDADIR; DOĞU TERASI’NDA KOMMAGENE KRALI 1.ANTİOCHOS-KOMMAGENE TYCE-ZEUS-APOLLON-HERAKLES HEYKELLERİ YER ALMAKTADIR. TERASIN KUZEY VE GÜNEYİNDE KOMMAGENE KRALİYET AİLESİ BİREYLERİNİN STELLERİ VARDIR, GÜNEŞİN DOĞUŞU DOĞU TERASI’NDAN İZLENMEKTEDİR. BATI TERASI’NDA DEV TANRI HEYKELLERİ İLE BİRLİKTE KOMMAGENE KRALI 1.ANTİOCHOS’UN HEYKELİ VE TANRILARLA TOKALAŞMA KABARTMALARI MEVCUTTUR, AYRICA BURADA ASTROLOJİ İLE İLGİLİ OLARAK HOROSKOP KABARTMASI VARDIR. NEMRUT DAĞI’NDA GÜNEŞİN BATMASI’DA BU TERASTAN İZLENMEKTEDİR, KUZEY TERASI’NDA BATI VE DOĞU TERASLARINI BİRBİRİNE BAĞLAYAN 180 METRE UZUNLUĞU’NDA BİR TÖREN YOLU YER ALMAKTADIR.
NEMRUT DAĞI'NA NASIL GİDİLİR ?
NİSAN-MAYIS-HAZİRAN-TEMMUZ-AĞUSTOS-EYLÜL-EKİM AYLARI EN UYGUN OLAN AYLARDIR, AŞAĞIDA Kİ GÜZERGAHLARI KULLANARAK ULAŞABİLİRSİNİZ;
ADIYAMAN-NEMRUT DAĞI (DİREK);86 KM.
ADIYAMAN-NEMRUT DAĞI (ARSAMEİA ANTİK YOLU İLE);77 KM.
ADIYAMAN HAVAALANI'NDAN NEMRUT DAĞI'NA DİREK;66 KM.
ADIYAMAN-ARSAMEİA-CENDERE GÜZERGAHI ÜZERİNDEN;61 KM.
ADIYAMAN-YENİKALE ÜZERİNDEN;59 KM.
ADIYAMAN-CENDERE KÖPRÜSÜ ÜZERİNDEN;54 KM.
ADIYAMAN'IN KAHTA İLÇESİ ÜZERİNDEN;34 KM.
BESNİ İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
BESNİ KALESİ;BESNİ İLÇESİ'NİN 2 KM. GÜNEYİNDEDİR, 3 TARAFI SARP KAYALIKLARLA ÇEVRİLİDİR. 1 TEPENİN ÜZERİNDEDİR, KALEYE GÜNEYDEN DİK BİR YAMAÇLA ÇIKILMAKTADIR. SAVUNMAYA ÇOK ELVERİŞLİ OLAN KALENİN MANCINIKLARI VE DİĞER YAPI KALINTILARI HALA AYAKTADIR, X111.YÜZ YILDA MEMLUKLULAR ZAMANINDA ONARIMDAN GEÇİRİLMİŞTİR. KALENİN ORTASINDA 1 KUYU BULUNMAKTADIR, BATI KESİMİNDE BİR ANITI ANDIRAN VE KARŞI KARŞIYA YAPILMIŞ 2 BÜYÜK YAPIT VARDIR. HALK ARASINDA ÇİFTE MANCINIK İSMİ VERİLEN BU 2 MANCINIK ARASINDA ESİRLERİN ASILARAK İŞKENCE EDİLDİĞİ VE DÜŞMANA GÖSTERİLEREK GÖZ DAĞI VERİLDİĞİ RİVAYET EDİLMEKTEDİR.
KIZILİN KÖYÜ MAĞARALARI;BESNİ İLÇESİ'NİN KIZILİN KÖYÜ'NDE SARP KAYALIKLAR ÜZERİNDE DOĞAL MAĞARALAR VARDIR.
SARIKAYA KÖYÜ MAĞARALARI;BESNİ İLÇESİ'NİN SARIKAYA KÖYÜ'NDE SARP KAYALIKLAR ÜZERİNDE DOĞAL MAĞARALAR VARDIR.
BESNİ İÇMESİ;BESNİ İLÇESİ'NİN 6 KM. KUZEY DOĞUSUNDADIR, SUYUNUN BÖBREK TAŞLARINA-KRONİK KABIZLIK-BAĞIRSAK VE MİDE İLTİHAPLARINA FAYDALI OLDUĞU İLERİ SÜRÜLMEKTEDİR.
ESKİ BESNİ ÖREN YERİ-KURŞUNLU CAMİİ-SOFRAZ ANITLARI-KIZILİN KÖPRÜSÜ-DİKİLİTAŞ (SESÖNK)-DOLMENLER BESNİ İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK DİĞER YERLERDİR.
ÇELİKHAN İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
BEYPINARI MESİRE ALANI;ÇELİKHAN-ADIYAMAN KARAYOLU ÜZERİNDEDİR, ÇELİKHAN İLÇESİ'NE 5 KM. UZAKLIKTADIR.
ÇELİKHAN İÇMESİ;ÇELİKHAN İLÇESİ'NİN 23 KM. KUZEY DOĞUSUNDADIR, SUYUNUN MİDE-BAĞIRSAK-KARACİĞER-SAFRA KESESİ-BÖBREK TAŞI-OBEZİTE (ŞİŞMANLIK) GİBİ RAHATSIZLIKLARDA FAYDALI OLDUĞU ÖNE SÜRÜLMEKTEDİR.
ZERBAN SUYU MESİRE ALANI-PINARBAŞI KASABASI'NDA Kİ HAVŞERİ PINARI MESİRE ALANI-PINARBAŞI KASABASI'DA Kİ MESTAN MESİRE ALANI-RECEP ÇAYI MESİRE ALANI-JARİ YAYLASI-KOYUNPINARI YAYLASI-ÇAT BARAJI MESİRE ALANI ÇELİKHAN İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK DİĞER YERLERDİR.
GERGER İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
GERGER KALESİ (FIRAT ARSEMEİASI);GERGER İLÇESİ'NİN OYMAKLI KÖYÜ'NDEDİR, M.Ö.2.YÜZ YILDA KOMMAGENELİLERİN ATASI OLAN ARSEMES TARAFINDAN KURULMUŞTUR. FIRAT NEHRİ'NİN BATI YAKASINDA YER ALMAKTADIR, ROMALILAR DÖNEMİNDE YENİDEN İNŞA EDİLMİŞTİR. SELÇUKLU VE OSMANLI DÖNEMLERİNDE SURLAR-KALE KAPILARI VE TONOZLU YAPI GRUPLARI EKLENEREK KULLANILMIŞTIR, SARP KAYALAR ÜZERİNDEDİR. AŞAĞI KALE VE YUKARI KALE OLMAK ÜZERE 2 KISIMDAN İBARETTİR, GEÇ HİTİT DÖNEMİNE DAYANAN BİR TARİHİ VARDIR. BATI SURLARINDA KRAL SAMOS'A AİT 4 METRE YÜKSEKLİĞİNDE BİR KABARTMA VARDIR, BU KABARTMA DA KRAL SAMOS AYAKTA TÖREN GİYSİLERİ İÇİNDE SİLAH KUŞANMIŞ VE SAĞ ELİNİ İLERİYE DOĞRU UZATMIŞ BİR VAZİYETTE GÖRÜLMEKTEDİR. İSLAMİ DÖNEMDE KULLANILAN KALE İÇİNDE CAMİ-DÜKKANLAR-SU SARNIÇLARI YER ALMAKTADIR. KALE KOMMAGENE KRALLIĞI'NIN DOĞU SINIRLARINI OLUŞTURMAKTADIR, FIRAT NEHRİ ÜZERİNDE Kİ GEÇİŞLERİ KONTROL ETMEK AMACI İLE YAPILMIŞTIR. 3 KAPI GİRİŞİ VARDIR, KOMMAGENELİLERİN İLK İDARE MERKEZİ DURUMUNDADIR, AYNI ZAMANDA TAPINAK GÖREVİNİ DE ÜSTLENMİŞTİR.
GÖLBAŞI İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
AZAPLI GÖLÜ;GÖLBAŞI İLÇESİ'NİN DOĞAL GÜZELLİĞİ İLE MEŞHUR MESİRE ALANIDIR.
GÖLBAŞI GÖLÜ MESİRE ALANI;GÖLBAŞI İLÇESİ YANINDADIR, ÇEVRESİ BİR MESİRE ALANIDIR.
İNEKLİ GÖLÜ;GÖLBAŞI İLÇESİ'NİN MESİRE ALANIDIR.
HARMANLI KASABASI'NDA Kİ GÖKSU NEHRİ ÜZERİNDE Kİ PAŞA KÖPRÜSÜ-KÖRİSTAN (YAYLACIK) KÖYÜ'NE 16 KM. UZAKLIKTA Kİ GÖKSU ÜZERİNDE Kİ VİCNE KÖPRÜSÜ-NASIRLI KÖYÜ'DE Kİ MENDEDE HÖYÜĞÜ-KIZ KAPAN MINTIKSASI'NDA Kİ SU SARNIÇLARI VE BASAMAKLARLA ÇIKILAN MAĞARALAR-BELÖREN HEYİK ESKİ YERLEŞİM YERİ-BELÖREN'İN 5 KM. KUZEYİNDE Kİ KEYKUBAT KALESİ-BELÖREN PERİ ÖNÜ MEVKİİ HÖYÜĞÜ GÖLBAŞI İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK DİĞER YERLERDİR.
KAHTA İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
NEMRUT DAĞI TEPESİ TAPINAĞI;ADIYAMAN'A 103 KM. UZAKLIKTADIR, KAHTA İLÇESİ SINIRLARI İÇİNDEDİR VE NEMRUT DAĞI TEPESİNDEDİR. 2205 METRE YÜKSEKLİKTEDİR, BURADA İ.Ö.1.YÜZ YILDA KOMAGENNE KRALI 1.ANTİOCHİUS TARAFINDAN YAPTIRILAN BİR TAPINAK VARDIR, TAPINAK ZİRVENİN ÜZERİNDE Kİ 50 METRE YÜKSEKLİĞİ'NDE YIĞMA TAŞLARDAN OLUŞAN BİR HÖYÜK ÜZERİNDEDİR. KRAL BURADA OTURMAKTA İDİ, BU DURUM KRALIN KENDİSİNİ HEM TANRI HEMDE KRAL OLARAK GÖRDÜĞÜNÜN BİR DELİLİ SAYILMAKTADIR, TAPINAK ÇEVRESİNDE 4.5 METRE BOYUNDA GÜNEŞ TANRISI-BEREKET TANRISI-GÖK GÜRLEME TANRISI-TANRILARIN TANRISI ZEUS HEYKELLERİ YER ALMAKTADIR.
ARSAMEİA ÖREN YERİ (NYMPHAIOS ARSAMEİA'SI);ADIYAMAN'A 63 KM. UZAKLIKTADIR, KAHTA İLÇESİ SINIRLAR İÇİNDEDİR. İLÇEYE BAĞLI KOCAHİSAR KÖYÜ İLE DAMLACIK KÖYÜ ARASINDA KAHTA ÇAYI'NIN DOĞUSUNDADIR, BURADA BİR ÇOK KABARTMA HEYKELİ YANI SIRA MİTRAS'IN KABARTMA HEYKELİ-AYİN PLATFORMU ÜZERİNDE ANTİOCHOS-HERACLES TOKALAŞMA STELİ VE ANADOLU'DA BİLİNEN EN BÜYÜK KİTABE BULUNMAKTADIR. KİTABENİN BULUNDUĞU YERDE 150 BASAMAKLA AŞAĞI İNİLEN VE KUTSAL AMAÇLA KULLANILAN DEHLİZ İLE ÜST KISMINDA SARAY KALINTILARI YER ALMAKTADIR, ARSAMEİA KOMMAGENE KRALLIĞI'NIN YAZLIK YÖNETİM MERKEZİ'DİR.
YENİ KALE;ADIYAMAN'A 60 KM. UZAKLIKTADIR, KAHTA İLÇESİ'NE BAĞLI KOCAHİSAR KÖYÜ'NDEDİR. KOMMAGENE KRALLIĞI ZAMANINDA YAPILMIŞTIR, ROMALILAR VE MEMLUKLULAR ZAMANINDA TAMİR EDİLMİŞTİR. BU GÜNKÜ DURUMU MEMLUKLULARDAN KALMADIR, 1970 YILINDA KISMEN ONARILMIŞTIR. KALE İÇİNDE SU DEPOLARI-HAMAM-CAMİ-KAHTA ÇAYI'NA (NYMPHAİOS'A) İNEN GİZLİ BİR SU YOLU--ZİNDAN-KİTABELER BULUNMAKTADIR, POSTA GÜVERCİNLERİNİN YETİŞTİRİLDİĞİ MERKEZ DE BU KALE İÇİNDEDİR. KALE'DEN KAHTA ÇAYI'NA (NYMHOİS'E) İNEN SU YOLU BİR TÜNELLE ARSEMİA'YA BAĞLANMIŞTIR, 80 METREYİ BULAN BU SU YOLU İLE HALEN SUYA ULAŞMAK MÜMKÜNDÜR.
CENDERE KÖPRÜSÜ;ADIYAMAN'A 55 KM. UZAKLIKTADIR, KAHTA ÇAYI'NIN ÇOK DARALDIĞI 2 ANA KAYA ÜZERİNDE 92 İRİ KESME TAŞTAN YAPILAN 1 BÜYÜK KEMER VE DOĞU TARAFINDA Kİ TALİ KEMERDEN OLUŞMAKTADIR. KÖPRÜ DEPREME KARŞI KORUNACAK ŞEKİLDE SÜTUNLARI KÖPRÜYE ESNEKLİK PAYI VERİLEREK YAPILMIŞTIR, ROMALILARDAN KALMADIR.
HACI YUSUF TÜRBESİ;KAHTA İLÇESİ'NİN SARIDANA KÖYÜ'NDEDİR, 1260 TARİHİNDE VEFAT EDEN HACI YUSUF'A AİTTİR.
ESKİ KAHTA KALESİ (YENİ KALE)-KARAKUŞ TÜMÜLÜSÜ KADINLAR ANIT MEZARI-ŞEYTAN KÖPRÜSÜ-DEĞİRMENBAŞI'NDA Kİ KIRAN KÖPRÜSÜ-BURMAPINAR'DA Kİ HAN YERİ-YASSIKAYA ÖREN YERİ KAHTA İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK DİĞER YERLERDİR.
SAMSAT İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
SAMSAT HARABELERİ VE KALESİ;ESKİ ADI SAMOSATA OLAN BU KENTİN ESKİDEN KALMA HARABELERİ, KALESİ VE SURLARI BU İLÇE İÇİNDEDİR.
SAHABE SAFVAN BİN MUATTAL TÜRBESİ;SAMSAT İLÇESİ'NİN 8 KM. KUZEYİNDEDİR, TAŞKUYU KÖYÜ YAKININDADIR. KAYITLARDA YERMÜK SAVAŞI'NA KATILDIĞI, SAMSAT'A KADAR GELDİĞİ VE ŞEHİT DÜŞTÜĞÜ VE SAHABE OLDUĞU YAZILIDIR.
SAMSAT İLÇESİ ÇEVRESİNDE ESKİ DÖNEMLERE AİT SARAYLAR-SU KEMERLERİ-KALELER VB.ESERLER YER ALMAKTADIR, BURALARDAN ELDE EDİLEN ESERLER ADIYAMAN MÜZESİ'NDE SERGİLENMEKTEDİR.
TUT İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLER;
ULU CAMİ-SALAH CAMİİ-MUSALLA CAMİİ-KURULAN DERESİ YANINDA Kİ ERNİŞDERE KALESİ-KAŞLICA KALESİ-GÖKSU NEHRİ ÜZERİNDE BULUNAN ÇAMLICA MAHALLESİ'NDE Kİ VİJNE KÖPRÜSÜ-ADIYAMAN'ININ ŞEREFLİ KÖYÜ İLE TUT İLÇESİ'N E BAĞLI TEPECİK KÖYÜ'NÜ BİRBİRİNE BAĞLAYAN ŞEBKER KÖPRÜSÜ-MALKAYISI-MEMEKLİ MAĞARA-GEYİK MAĞARASI-TUM TUMU MAĞARASI-ŞOVAK KÖPRÜSÜ TUT İLÇESİ'NDE GEZİLECEK GÖRÜLECEK YERLERDİR.
ADIYAMAN'IN İLÇELERİ'NE UZAKLIĞI;
ADIYAMAN-BESNİ;
ADIYAMAN-ÇELİKHAN;56 KM.
ADIYAMAN-GERGER;
ADIYAMAN-GÖLBAŞI;
ADIYAMAN-KAHTA;33 KM.
ADIYAMAN-SAMSAT;47 KM.
ADIYAMAN-SİNCİK;70 KM.
ADIYAMAN-TUT;