ชื่อแหล่งเรียนรู้ พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ภูเก็ต
ประเภทแหล่งเรียนรู้ ประเภทสิ่งของหรือทรัพยากรที่สร้างขึ้นโดยมนุษย์
สถานที่ตั้ง
45 หมู่ 5 ถนนกะทู้-เกาะแก้ว ตำบลกะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต
บริเวณเหมืองแร่เก่าท่อสูง ระหว่างเขานางพันธุรัตน์ ด้านเหนือติดกับเทือกเขาเก็ตหนี ด้านตะวันออกหรือระหว่างบ้านเกาะแก้ว-บางคู ติดกับสนามกอล์ฟล๊อกปาล์มกะทู้
เบอร์โทรศัพท์ 076-410115
โทรสาร 076-410115
E-mail phuketmining2010@gmail.com
Facebook Phuket 3D Museum
Website www.kathucity.go.th
วันเวลาเปิดทำการ เปิดให้ชมทุกวัน เวลา 09.00-16.00 น.
ผู้รับผิดชอบ สำนักงานเทศบาลเมืองกะทู้
ข้อมูลโดยสังเขป
ความยิ่งใหญ่แห่งประวัติศาสตร์การทำเหมืองแร่ของชาวกะทู้ เป็นเรื่องราวที่ถูกกล่าวขาน แม้กาลเวลาจะล่วงเลยมาหลายทศวรรษ แต่หุบเขาแห่งนี้ได้ถูกบันทึกไว้ให้เป็นอีกหน้าหนึ่งของประวัติศาสตร์ภูเก็ต
พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ภูเก็ต เกิดขึ้นภายใต้แนวคิดเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและประวัติศาสตร์ชุมชน โดยเฉพาะตำบลกะทู้ในอดีตมีการทำเหมืองแร่ดีบุกเกือบทั่วพื้นที่ ร่องรอยที่เหลืออยู่ของขุมเหมืองล้วนมีจิตวิญญาณที่สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าแห่งภูมิปัญญาของบรรพชน ที่ควรแก่การอนุรักษ์
เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้แก่คนรุ่นหลังสืบไป จากเหตุดังกล่าว นายประเสริฐ ขาวกิจไพศาล อดีตนายกเทศมนตรีเมืองกะทู้ ในสมัยที่ดำรงตำแหน่ง จึงได้เสนอแผนแม่บทการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 จนเป็นรูปธรรมเมื่อปี พ.ศ. 2549 และแล้วเสร็จในปี 2551
อาคารพิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ ได้มีการออกแบบโดย นางปัญจภัทร ชูราช สถาปนิกกองช่าง เทศบาลเมืองกะทู้ เป็นอาคารแบบชิโนโปรตุกีส 1 ชั้นครึ่ง มีจิ่มแจ้(ลาน) อยู่ตรงกลาง มีการตกแต่งหน้าต่างด้วยลายปูนปั้นซุ้มโค้งแบน สะท้อนให้เห็นถึงความงดงามแห่งการผสมผสาน จึงเรีกอาคารนี้ว่า “อังมอหลาวนายหัวเหมือง”
การจัดแสดงนิทรรศการ
พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ มีการแสดงนิทรรศการแบบมีชีวิต (Life Museum) โดยแบ่งการแสดงไว้เป็น 2 ส่วน คือ ภายนอกอาคาร (Outdoor) ประกอบด้วย เหมืองแล่น เหมืองรู เหมืองหาบ เหมืองฉีด เหมืองรูขุด ส่วยภายในอาคาร (Indoor) “อังมอเหลานายหัวเหมือง” จัดแสดงนิทรรศการ ประวัติความเป็นมาของการทำเหมืองแร่ดีบุก และวิถีชีวิตของชาวเหมือง ดังนี้
เปิดม่านหลังกาลเวลาเกาะแห่งพญามังกร ย้อนยุคเรื่องราวการทำเหมืองแร่ในจังหวัดภูเก็ต
สายแร่แห่งชีวิต นำเสนอเรื่องราวของเหมืองแร่ด้วยการฉายวีดีทัศน์และการบรรยาย
อารยธรรมบาบ๋า แสดงของมีค่าโบราณของคหปานี เช่น แหวน บาเย๊ะ ผ้าปาเต๊ะ กิ่มตู้น ปิ้นตั้ง หินมีค่า และอัญมณี เป็นต้น
พัฒนาการมนุษย์ แสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการของมนุษย์วานรโฮโมฮาบิลิส ที่ใช้หินเป็นเครื่องมือดำรงชีวิตในอดีต จนพัฒนามาใช้โลหะในปัจจุบัน
ภูเก็ต : ดินแดนแห่งโภคทรัพย์ แสดงถ้ำในยุคหิน การสำรวจแร่ (ทามตั๋ง) การบุกเบิกแหล่งแร่
ตามรอยเหมืองแร่ นำเสนอเหมืองแร่ประเภทต่าง ๆ เช่น เหมืองแล่น เหมืองรู เหมืองหาบ เป็นต้น
กว่าจะได้แร่มา แสดงขั้นตอนการถลุงแร่และผลิตภัณฑ์จากดีบุก
นาวาชีวิต แสดงการย้ายถิ่นฐานและการติดต่อค้าขายทางเรือสำเภา เป็นท่าเรือที่สะท้อนวิถีชีวิตความเป็นมาของชาวจีนที่ข้ามน้ำข้ามทะเลมาแสวงโชคที่เกาะภูเก็ต
เรื่องเล่าจากชาวเหมือง ย้อนอดีตวิถีชีวิตชาวจีนในยุคเหมืองแร่รุ่งเรือง มีโกปี้เตี้ยม โรงขนมจีน ศาลเจ้า โรงงิ้ว โรงฝิ่น ร้านขายยาจีน เป็นต้น
หมายเหตุเหมืองแร่ เก็บหลักฐานสำคัญต่าง ๆ เช่น แผนที่ ประทานบัตร รูปถ่าย จดหมาย เอกสารเกี่ยวกับเหมืองแร่และนามสกุลในมณฑลภูเก็จ เป็นต้น
เปิดโลกแห่งการเรียนรู้ไร้พรหมแดน เป็นห้องสมุดเฉพาะเหมืองแร่ วิถีชีวิตชาวเหมือง และวัฒนธรรมท้องถิ่น ด้วยระบบ E-MUSEUM เพื่อประโยชน์ทางการศึกษาแก่นักเรียน นักศึกษา นักวิจัย นักท่องเที่ยว และประชาชนทั่วไป
งานบริการ
ให้บริการทางการศึกษา โดยการนำชมและจัดนิทรรศการพิเศษในโอกาสต่าง ๆ จัดทำเอกสารเผยแพร่เรื่องราวทางวิชาการ ด้านประวัติศาสตร์ คำยืมภาษาจีนฮกเกี้ยน และวัฒนธรรม ให้บริการสืบค้นข้อมูลในระบบ E-MUSEUM เรื่องราวทางวิชาการ ด้านธรณีวิทยา โบราณคดี ประวัติศาสตร์ คำยืมภาษาจีนฮกเกี้ยน และวัฒนธรรม
ก่อนเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ ควรตรวจสอบวันทำการเสียก่อน
ติดต่อ หมู่ 5 ถนนสายกะทู้-นาเกาะ ตำบลกะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต 83120
โทรศัพท์ 081-535-3187 , 083-1025-606 โทรสาร 0-7632-2134
การเดินทาง
จาก อำเภอกะทู้ ใช้ถนนสายบ้านกะทู้-บ้านสามกอง ผ่านทางเข้าล็อคปาล์มคลับภูเก็ตไป 200 ม. พบสามแยกให้เลี้ยวซ้ายไปประมาณ 1.5 กม. พบอีกสามแยกให้เลี้ยวขวาไปทาง โรงเรียนนานาชาติบริติช ประมาณ 1.2 กม. พิพิธภัณฑ์อยู่ทางขวามือ
ที่มา
1. สำนักงานเทศบาลเมืองกะทู้ http://kathucity.go.th/public/travel/data/list/menu/203
2. สำนักงาน กศน.จังหวัดภูเก็ต (ม.ป.ป.) แหล่งเรียนรู้อำเภอกะทู้. ภูเก็ต : สำนักงาน กศน.จังหวัดภูเก็ต.
3. นายรอบรู้ (ม.ป.ป.) ภูเก็ต. กรุงเทพฯ : สารคดี.
4. http://gophuketkathu.com/detail/1/พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่