Chương 10. Hình thái giải phẫu các cơ quan phân tích

Cơ quan phân tích bảo đảm mối liên hệ giữa môi trường bên ngoài với cơ thể. Chúng có chức năng phân giải tính phức tạp của môi trường ngoài thành những yếu tố riêng biệt. Hoạt động của các cơ quan phân tích do các loại kích thích của môi trường gây nên (kích thích cơ học, vật lý, hóa học). Chúng tiếp nhận những kích thích này dưới hình thức cảm giác.

Mỗi cơ quan phân tích có 3 phần: phần ngoại biên (phần thụ cảm), phần dẫn truyền thần kinh (dây thần kinh), phần trung ương (não bộ). Cảm giác không hình thành ngay tại bộ phận ngoại biên, yếu tố kích thích gây nên một quá trình thần kinh đặc biệt mà sự phân tích và tổng hợp quá trình đó để hình thành cảm giác xảy ra tại bộ phận trung ương của cơ quan phân tích.

Mỗi cơ quan phân tích giúp cơ thể nhận biết một đặc tính riêng lẻ của sự vật và hiện tượng. Sự phối hợp của các cơ quan phân tích, sự hoạt động phức tạp trên vỏ não cho chúng ta một thông tin đầy đủ về sự vật và hiện tượng. Khi một giác quan bị tổn thương mất khả năng nhận kích thích, các giác quan khác được tăng cường có tác dụng thay thế một phần giác quan bị tổn thương.