Ἀρχόμενος σέο, Φοῖβε, παλαιγενέων κλέα φωτῶν
μνήσομαι, οἳ Πόντοιο κατὰ στόμα καὶ διὰ πέτρας
Κυανέας βασιλῆος ἐφημοσύνηι Πελίαο
χρύσειον μετὰ κῶας ἐύζυγον ἤλασαν Ἀργώ.
Τοίην γὰρ Πελίης φάτιν ἔκλυεν, ὥς μιν ὀπίσσω
μοῖρα μένει στυγερή, τοῦδ' ἀνέρος, ὅν τιν' ἴδοιτο
δημόθεν οἰοπέδιλον, ὑπ' ἐννεσίηισι δαμῆναι.
Δηρὸν δ' οὐ μετέπειτα τεὴν κατὰ βάξιν Ἰήσων,
χειμερίοιο ῥέεθρα κιὼν διὰ ποσσὶν Ἀναύρου,
ἄλλο μὲν ἐξεσάωσεν ὑπ' ἰλύος, ἄλλο δ' ἔνερθεν
κάλλιπεν αὖθι πέδιλον ἐνισχόμενον προχοῆισιν.
Ἵκετο δ' ἐς Πελίην αὐτοσχεδόν, ἀντιβολήσων
εἰλαπίνης ἣν πατρὶ Ποσειδάωνι καὶ ἄλλοις
ῥέζε θεοῖς, Ἥρης δὲ Πελασγίδος οὐκ ἀλέγιζεν.
Αἶψα δὲ τόν γ' ἐσιδὼν ἐφράσσατο, καί οἱ ἄεθλον
ἔντυε ναυτιλίης πολυκηδέος, ὄφρ' ἐνὶ πόντωι
ἠὲ καὶ ἀλλοδαποῖσι μετ' ἀνδράσι νόστον ὀλέσσηι.
Νῆα μὲν οὖν οἱ πρόσθεν ἔτι κλείουσιν ἀοιδοὶ
Ἄργον Ἀθηναίης καμέειν ὑποθημοσύνηισι.
Νῦν δ' ἂν ἐγὼ γενεήν τε καὶ οὔνομα μυθησαίμην
ἡρώων δολιχῆς τε πόρους ἁλός ὅσσα τ' ἔρεξαν
πλαζόμενοι· Μοῦσαι δ' ὑποφήτορες εἶεν ἀοιδῆ
Ἀργοναυτικά
Βιβλίον α’
Ἀπολλώνιος, ἐποποιός καὶ φιλόλογος, Ῥόδιος ἦν τὸ γένος. ἐγένετο δὲ περὶ τὸ ἔτος, ἐν Ἀλεξανδρείαι μαθητὴς Καλλιμάχου καὶ ὕστερον ὁ προστάτης τῆς ἐν Ἀλεξανδρείαι βιβλιοθήκης. ἐτελεύτεσε περὶ τὸ ἔτος πρὸ τῆς Χριστοῦ γενετῆς.
Βιβλιοθήκη Α'
Α 9,16 Αἴσονος δὲ τοῦ Κρηθέως καὶ Πολυμήδης τῆς Αὐτολύκου Ἰάσων. οὗτος ᾤκει ἐν Ἰωλκῷ, τῆς δὲ Ἰωλκοῦ Πελίας ἐβασίλευσε μετὰ Κρηθέα, ᾧ χρωμένῳ περὶ τῆς βασιλείας ἐθέσπισεν ὁ θεὸς τὸν μονοσάνδαλον φυλάξασθαι.
τὸ μὲν οὖν πρῶτον ἠγνόει τὸν χρησμόν, αὖθις δὲ ὕστερον αὐτὸν ἔγνω. τελῶν γὰρ ἐπὶ τῇ θαλάσσῃ Ποσειδῶνι θυσίαν ἄλλους τε πολλοὺς ἐπὶ ταύτῃ καὶ τὸν Ἰάσονα μετεπέμψατο.
ὁ δὲ πόθῳ γεωργίας ἐν τοῖς χωρίοις διατελῶν ἔσπευσεν ἐπὶ τὴν θυσίαν· διαβαίνων δὲ ποταμὸν Ἄναυρον ἐξῆλθε μονοσάνδαλος, τὸ ἕτερον ἀπολέσας ἐν τῷ ῥείθρῳ πέδιλον.
θεασάμενος δὲ Πελίας αὐτὸν καὶ τὸν χρησμὸν συμβαλὼν ἠρώτα προσελθών, τί ἂν ἐποίησεν ἐξουσίαν ἔχων, εἰ λόγιον ἦν αὐτῷ πρός τινος φονευθήσεσθαι τῶν πολιτῶν.
ὁ δέ, εἴτε ἐπελθὸν ἄλλως, εἴτε διὰ μῆνιν Ἥρας, ἵν᾽ ἔλθοι κακὸν Μήδεια Πελίᾳ (τὴν γὰρ Ἥραν οὐκ ἐτίμα), "τὸ χρυσόμαλλον δέρας" ἔφη "προσέταττον ἂν φέρειν αὐτῷ." τοῦτο Πελίας ἀκούσας εὐθὺς ἐπὶ τὸ δέρας ἐλθεῖν ἐκέλευσεν αὐτόν.
τοῦτο δὲ ἐν Κόλχοις ἦν <ἐν> Ἄρεος ἄλσει κρεμάμενον ἐκ δρυός, ἐφρουρεῖτο δὲ ὑπὸ δράκοντος ἀύπνου. ἐπὶ τοῦτο πεμπόμενος Ἰάσων Ἄργον παρεκάλεσε τὸν Φρίξου, κἀκεῖνος Ἀθηνᾶς ὑποθεμένης πεντηκόντορον ναῦν κατεσκεύασε τὴν προσαγορευθεῖσαν ἀπὸ τοῦ κατασκευάσαντος Ἀργώ·
κατὰ δὲ τὴν πρῷραν ἐνήρμοσεν Ἀθηνᾶ φωνῆεν φηγοῦ τῆς Δωδωνίδος ξύλον. ὡς δὲ ἡ ναῦς κατεσκευάσθη, χρωμένῳ ὁ θεὸς αὐτῷ πλεῖν ἐπέτρεψε συναθροίσαντι τοὺς ἀρίστους τῆς Ἑλλάδος. οἱ δὲ συναθροισθέντες εἰσὶν οἵδε·
Τῖφυς Ἁγνίου, ὃς ἐκυβέρνα τὴν ναῦν, Ὀρφεὺς Οἰάγρου, Ζήτης καὶ Κάλαϊς Βορέου, Κάστωρ καὶ Πολυδεύκης Διός, Τελαμὼν καὶ Πηλεὺς Αἰακοῦ, Ἡρακλῆς Διός, Θησεὺς Αἰγέως, Ἴδας καὶ Λυγκεὺς Ἀφαρέως, Ἀμφιάραος Ὀικλέους, Καινεὺς Κορώνου Παλαίμων Ἡφαίστου ἢ Αἰτωλοῦ, Κηφεὺς Ἀλεοῦ, Λαέρτης Ἀρκεισίου, Αὐτόλυκος Ἑρμοῦ, Ἀταλάντη Σχοινέως, Μενοίτιος Ἄκτορος, Ἄκτωρ Ἱππάσου, Ἄδμητος Φέρητος, Ἄκαστος Πελίου, Εὔρυτος Ἑρμοῦ, Μελέαγρος Οἰνέως, Ἀγκαῖος Λυκούργου, Εὔφημος Ποσειδῶνος, Ποίας Θαυμάκου, Βούτης Τελέοντος, Φᾶνος καὶ Στάφυλος Διονύσου, Ἐργῖνος Ποσειδῶνος, Περικλύμενος Νηλέως, Αὐγέας Ἡλίου, Ἴφικλος Θεστίου, Ἄργος Φρίξου, Εὐρύαλος Μηκιστέως, Πηνέλεως Ἱππάλμου, Λήιτος Ἀλέκτορος, Ἴφιτος Ναυβόλου, Ἀσκάλαφος καὶ Ἰάλμενος Ἄρεος, Ἀστέριος Κομήτου, Πολύφημος Ἐλάτου.
DE IASONE DEQVE ARGONAVTIS
(textus sunt excerpti e libro cui inscriptio Fabulae Faciles a Francisco Ritchie conscripto)
Caput I
E
De grammatico auxilio
Caput II
Post breve tempus Peliās, veritus nē rēgnum suum tantā vī et fraude occupātum āmitteret, amīcum quendam Delphōs mīsit, quī ōrāculum cōnsuleret. Ille igitur quam celerrimē Delphōs sē contulit et quam ob causam vēnisset dēmōnstrāvit. Respondit ōrāculum nūllum esse in praesentiā perīculum; monuit tamen Peliam ut sī quis ūnum calceum gerēns venīret, eum cavēret.
rant ōlim in Thessaliā duo frātrēs, quōrum alter Aesōn, Peliās alter appellābātur. Aesōn prīmō rēgnum obtinuerat; at post paucōs annōs Peliās rēgnī cupiditāte adductus nōn modo frātrem suum expulit, sed etiam in animō habēbat Iāsonem, Aesonis fīlium, interficere. Quīdam tamen ex amīcīs Aesonis, ubi sententiam Peliae cōgnōvērunt, puerum ē tantō perīculō ēripere cōnstituērunt.
Noctū igitur Iāsonem ex urbe abstulērunt, et cum posterō diē ad rēgem rediissent, eī renūntiāvērunt puerum mortuum esse. Peliās cum hōc audīvisset, etsī rē vērā māgnum gaudium percipiēbat, speciem tamen dolōris praebuit et quae causa esset mortis quaesīvit. Illī autem cum bene intellegerent dolōrem ēius falsum esse, nesciō quam fābulam dē morte puerī finxērunt.
Αἴσονος δὲ τοῦ Κρηθέως καὶ Πολυμήδης τῆς Αὐτολύκου Ἰάσων. οὗτος ᾤκει ἐν Ἰωλκῷ, τῆς δὲ Ἰωλκοῦ Πελίας ἐβασίλευσε μετὰ Κρηθέα, ᾧ χρωμένῳ περὶ τῆς βασιλείας ἐθέσπισεν ὁ θεὸς τὸν μονοσάνδαλον φυλάξασθαι.
τὸ μὲν οὖν πρῶτον ἠγνόει τὸν χρησμόν, αὖθις δὲ ὕστερον αὐτὸν ἔγνω. τελῶν γὰρ ἐπὶ τῇ θαλάσσῃ Ποσειδῶνι θυσίαν ἄλλους τε πολλοὺς ἐπὶ ταύτῃ καὶ τὸν Ἰάσονα μετεπέμψατο.
Τίς δὲ κίνδυνος κρατεροῖς ἀδάμαντος δῆσεν ἅλοις; θέσφατον ἦν Πελίαν
ἐξ ἀγαυῶν Αἰολιδᾶν θανέμεν χείρεσσιν ἢ βουλαῖς ἀκάμπτοις.
Ἦλθε δέ οἱ κρυόεν πυκινῷ μάντευμα θυμῷ,
πὰρ μέσον ὀμφαλὸν εὐδένδροιο ῥηθὲν ματέρος·
τὸν μονοκρήπιδα πάντως ἐν φυλακᾷ σχεθέμεν μεγάλᾳ,
εὖτ᾽ ἂν αἰπεινῶν ἀπὸ σταθμῶν ἐς εὐδείελον
χθόνα μόλῃ κλειτᾶς Ἰωλκοῦ,
Πίνδαρος, ὁ ποιητής, Θηβαῖος ἦν ἐκ Κυνοκεφάλων, κώμη δέ ἐστι Θηβαϊκή· ἐγένετο τῶι ἔτει 518, ἐτελεύτησε μετὰ τὸ ἔτος 446.
Post paucīs annīs accidit ut Peliās māgnum sacrificium factūrus esset; nūntiōs in omnīs partīs dīmīserat et certam diem conveniendī dīxerat. Diē cōnstitūtā māgnus hominum numerus undique ex agrīs convēnit; in hīs autem vēnit etiam Iāsōn, quī ā pueritiā (a puero) apud centaurum quendam vixerat. Dum tamen iter facit, ūnum ē calceīs (calceum alterum) in trānseundō nesciō quō flūmine āmīsit.
De grammatico auxilio
ὁ δὲ πόθῳ γεωργίας ἐν τοῖς χωρίοις διατελῶν ἔσπευσεν ἐπὶ τὴν θυσίαν· διαβαίνων δὲ ποταμὸν Ἄναυρον ἐξῆλθε μονοσάνδαλος, τὸ ἕτερον ἀπολέσας ἐν τῷ ῥείθρῳ πέδιλον.
θεασάμενος δὲ Πελίας αὐτὸν καὶ τὸν χρησμὸν συμβαλὼν ἠρώτα προσελθών, τί ἂν ἐποίησεν ἐξουσίαν ἔχων, εἰ λόγιον ἦν αὐτῷ πρός τινος φονευθήσεσθαι τῶν πολιτῶν.
Caput III
Iāsōn igitur cum calceum āmissum nūllō modō recipere posset, ūnō (altero) pede nūdō in rēgiam pervēnit. Quem cum Peliās vīdisset, subitō timōre adfectus est; intellēxit enim hunc esse hominem quem ōrāculum dēmōnstrāvisset. Hōc igitur cōnsilium iniit. Rēx erat quīdam Aeētēs, quī rēgnum Colchidis illō tempore obtinēbat. Huic commissum erat vellus illud aureum quod Phrixus ōlim ibi relīquerat.
Cōnstituit igitur Peliās Iāsonī negōtium dare ut hōc vellere potīrētur; cum enim rēs esset māgnī perīculī, eum in itinere peritūrum esse spērābat. Iāsonem igitur ad sē arcessīvit, et eum cohortātus quid fierī vellet docuit (et quid fieri vellet demonstravit). Ille etsī intellegēbat rem esse difficillimam, negōtium libenter suscēpit.
De grammatico auxilio
ὁ δέ, εἴτε ἐπελθὸν ἄλλως, εἴτε διὰ μῆνιν Ἥρας, ἵν᾽ ἔλθοι κακὸν Μήδεια Πελίᾳ (τὴν γὰρ Ἥραν οὐκ ἐτίμα), "τὸ χρυσόμαλλον δέρας" ἔφη "προσέταττον ἂν φέρειν αὐτῷ." τοῦτο Πελίας ἀκούσας εὐθὺς ἐπὶ τὸ δέρας ἐλθεῖν ἐκέλευσεν αὐτόν.
Caput IV
Cum tamen Colchis multōrum diērum iter ab eō locō abesset, sōlus Iāsōn proficīscī nōluit. Dīmīsit igitur nūntiōs in omnīs partīs, quī causam itineris docērent et diem certam conveniendī dīcerent. Intereā, postquam omnia quae sunt ūsuī ad armandās nāvīs comportārī iussit, negōtium dedit Argō cuidam, quī summam scientiam nauticārum rērum habēbat, ut nāvem aedificāret.
In hīs rēbus circiter decem diēs cōnsūmptī sunt; Argus enim, quī operī praeerat, tantam dīligentiam adhibēbat ut nē nocturnum quidem tempus ad labōrem intermitteret. Ad multitūdinem hominum trānsportandam nāvis paulō erat lātior quam quibus in nostrō marī ūtī cōnsuēvimus, et ad vim tempestātum perferendam tōta ē rōbore facta est.
De grammatico auxilio
...κατὰ δὲ τὴν πρῷραν ἐνήρμοσεν Ἀθηνᾶ φωνῆεν φηγοῦ τῆς Δωδωνίδος ξύλον. ὡς δὲ ἡ ναῦς κατεσκευάσθη, χρωμένῳ ὁ θεὸς αὐτῷ πλεῖν ἐπέτρεψε συναθροίσαντι τοὺς ἀρίστους τῆς Ἑλλάδος.
Caput V
Intereā is diēs appetēbat quem Iāsōn per nūntiōs ēdīxerat, et ex omnibus regiōnibus Graeciae multī, quōs aut reī novitās aut spēs glōriae movēbat, undique conveniēbant. Trāditum est autem in hōc numerō fuisse Herculem, dē quō suprā multa perscrīpsimus, Orpheum, citharoedum praeclārissimum, Thēseum, Castorem, multōsque aliōs quorum nōmina sunt nōtissima.
Ex hīs Iāsōn quōs arbitrātus est ad omnia perīcula subeunda parātissimōs esse, eōs ad numerum quīnquāgintā dēlēgit et sociōs sibi adiūnxit; tum paucōs diēs commorātus, ut ad omnīs cāsūs subsidia comparāret, nāvem dēdūxit, et tempestātem ad nāvigandum idōneam nactus māgnō cum plausū omnium solvit.
De grammatico auxilio
...οἱ δὲ συναθροισθέντες εἰσὶν οἵδε·
Τῖφυς Ἁγνίου, ὃς ἐκυβέρνα τὴν ναῦν, Ὀρφεὺς Οἰάγρου, Ζήτης καὶ Κάλαϊς Βορέου, Κάστωρ καὶ Πολυδεύκης Διός, Τελαμὼν καὶ Πηλεὺς Αἰακοῦ, Ἡρακλῆς Διός, Θησεὺς Αἰγέως, Ἴδας καὶ Λυγκεὺς Ἀφαρέως, Ἀμφιάραος Ὀικλέους, Καινεὺς Κορώνου Παλαίμων Ἡφαίστου ἢ Αἰτωλοῦ, Κηφεὺς Ἀλεοῦ, Λαέρτης Ἀρκεισίου, Αὐτόλυκος Ἑρμοῦ, Ἀταλάντη Σχοινέως, Μενοίτιος Ἄκτορος, Ἄκτωρ Ἱππάσου, Ἄδμητος Φέρητος, Ἄκαστος Πελίου, Εὔρυτος Ἑρμοῦ, Μελέαγρος Οἰνέως, Ἀγκαῖος Λυκούργου, Εὔφημος Ποσειδῶνος, Ποίας Θαυμάκου, Βούτης Τελέοντος, Φᾶνος καὶ Στάφυλος Διονύσου, Ἐργῖνος Ποσειδῶνος, Περικλύμενος Νηλέως, Αὐγέας Ἡλίου, Ἴφικλος Θεστίου, Ἄργος Φρίξου, Εὐρύαλος Μηκιστέως, Πηνέλεως Ἱππάλμου, Λήιτος Ἀλέκτορος, Ἴφιτος Ναυβόλου, Ἀσκάλαφος καὶ Ἰάλμενος Ἄρεος, Ἀστέριος Κομήτου, Πολύφημος Ἐλάτου.
Caput VI
Haud multō post Argonautae (ita enim appellābantur quī in istā nāvī vehēbantur) īnsulam quandam, nōmine Cyzicum, attigērunt; et ē nāvīēgressī ā rēge illīus regiōnis hospitiō exceptī sunt. Paucās hōrās ibi commorātī ad sōlis occāsum rūrsus solvērunt; at, postquam pauca mīlia passuum prōgressī sunt, tanta tempestās subitō coorta est ut cursum tenēre nōn possent, et in eandem partem īnsulae unde nūper profectī erant māgnō cum perīculō dēicerentur.
Incolae tamen, cum nox esset obscūra, Argonautās nōn āgnōscēbant, et nāvem inimīcam vēnisse arbitrātī, arma rapuērunt et eōs ēgredī prohibēbant. Ācriter in lītore pūgnātum est, et rēx ipse, quī cum aliīs dēcucurrerat, ab Argonautīs occīsus est. Mox tamen, cum iam dīlūcēsceret, sēnsērunt incolae sē errāre et arma abiēcērunt; Argonautae autem cum rēgem occīsum esse vidērent, māgnum dolōrem percēpērunt.
Ἀργοναυτικά Βιβλίον α’ 910-940
De grammatico auxilio
Caput VII
Postrīdiē ēius diēī Iāsōn tempestātem satis idōneam esse arbitrātus (summa enim tranquillitās iam cōnsecūta erat), ancorās sustulit, et pauca mīlia passuum prōgressus ante noctem Mysiam attigit. Ibi paucās hōrās in ancorīs exspectāvit; ā nautīs enim cōgnōverat aquae cōpiam quam sēcum habērent iam dēficere, quam ob causam quīdam ex Argonautīs in terram ēgressī aquam quaerēbant. Hōrum in numerō erat Hylās quīdam, puer fōrmā praestantissimā.
Quī dum fontem quaerit, ā comitibus paulum sēcesserat. Nymphae autem quae fontem colēbant, cum iuvenem vīdissent, eī persuādēre cōnātae sunt ut sēcum manēret; et cum ille negāret sē hōc factūrum esse, puerum vī abstulērunt. Comitēs ēius postquam Hylam āmissum esse sēnsērunt, māgnō dolōre adfectī diū frūstrā quaerēbant. Herculēs autem et Polyphēmus, quī vestīgia puerī longius secūtī erant, ubi tandem ad lītus rediērunt, Iāsonem solvisse cōgnōvērunt.
De grammatico auxilio
Caput VIII
Post haec Argonautae ad Thrāciam cursum tenuērunt, et postquam ad oppidum Salmydēssum nāvem appulērunt, in terram ēgressī sunt. Ibi cum ab incolīs quaesīssent quis rēgnum ēius regiōnis obtinēret, certiōrēs factī sunt Phīneum quendam tum rēgem esse. Cōgnōvērunt etiam hunc caecum esse et dīrō quōdam suppliciō adficī, quod ōlim sē crūdēlissimum in fīliōs suōs praebuisset.
Cūius supplicī hōc erat genus. Missa erant ā Iove mōnstra quaedam speciē horribilī, quae capita virginum, corpora volucrum habēbant. Hae volucrēs, quae Harpýiae appellābantur, Phīneō summam molestiam adferēbant; quotiēns enim ille accubuerat, veniēbant et cibum appositum statim auferēbant. Quō factum est ut haud multum abesset quīn Phīneus famē morerētur.
De grammatico auxilio
Caput IX
Rēs igitur male sē habēbat (res igitur in hoc loco erant) cum Argonautae nāvem appulērunt. Phīneus autem simul atque audīvit eōs in suōs fīnīs ēgressōs esse, māgnopere gāvīsus est. Sciēbat enim quantam opīniōnem virtūtis Argonautae habērent, nec dubitābat quīn sibi auxilium ferrent. Nūntium igitur ad nāvem mīsit, quī Iāsonem sociōsque ad rēgiam vocāret.
Eō cum vēnissent, Phīneus dēmōnstrāvit quantō in perīculō suae rēs essent, et prōmīsit sē māgna praemia datūrum esse, sī illī remedium repperissent. Argonautae negōtium libenter suscēpērunt, et ubi hōra vēnit, cum rēge accubuērunt; at simul ac cēna apposita est, Harpýiae cēnāculum intrāvērunt et cibum auferre cōnābantur. Argonautae prīmum gladiīs volucrēs petiērunt; cum tamen vidērent hōc nihil prōdesse, Zētēs et Calais, quī ālīs erant īnstrūctī, in āera sē sublevāvērunt, ut dēsuper impetum facerent. Quod cum sēnsissent Harpýiae, reī novitāte perterritae statim aufūgērunt, neque posteā umquam rediērunt.
De grammatico auxilio
Caput X
Hōc factō Phīneus, ut prō tantō beneficiō meritam grātiam referret, Iāsonī dēmōnstrāvit quā ratiōne Symplēgadēs vītāre posset. Symplēgadēs autem duae erant rūpēs ingentī māgnitūdine, quae ā Iove positae erant eō cōnsiliō, nē quis ad Colchida pervenīret.
Hae parvō intervāllō in marī natābant, et sī quid in medium spatium vēnerat, incrēdibilī celeritāte concurrēbant. Postquam igitur ā Phīneō doctus est quid faciendum esset, Iāsōn sublātīs ancorīs nāvem solvit, et lēnī ventō prōvectus mox ad Symplēgadēs appropinquāvit. Tum in prōrā stāns columbam quam in manū tenēbat ēmīsit.
Illa rēctā viā per medium spatium volāvit, et priusquam rūpēs cōnflīxērunt, incolumis ēvāsit caudā tantum āmissā. Tum rūpēs utrimque discessērunt; antequam tamen rūrsus concurrerent, Argonautae, bene intellegentēs omnem spem salūtis in celeritāte positam esse, summā vī rēmīs contendērunt et nāvem incolumem perdūxērunt. Hōc factō dīs grātiās māximās ēgērunt, quōrum auxiliō ē tantō perīculō ēreptī essent; omnēs enim sciēbant nōn sine auxiliō deōrum rem tam fēlīciter ēvēnisse.
De grammatico auxilio
Caput XI
Brevī intermissō spatiō Argonautae ad flūmen Phāsim vēnērunt, quod in fīnibus Colchōrum erat. Ibi cum nāvem appulissent et in terram ēgressī essent, statim ad rēgem Aeētem sē contulērunt et ab eō postulāvērunt ut vellus aureum sibi trāderētur. Ille cum audīvisset quam ob causam Argonautae vēnissent, īrā commōtus est et diū negābat sē vellus trāditūrum esse.
Tandem tamen, quod sciēbat Iāsonem nōn sine auxiliō deōrum hōc negōtium suscēpisse, mūtātā sententiā prōmīsit sē vellus trāditūrum, sī Iāsōn labōrēs duōs difficillimōs prius perfēcisset; et cum Iāsōn dīxisset sē ad omnia perīcula subeunda parātum esse, quid fierī vellet ostendit. Prīmum iungendī erant duo taurī speciē horribilī, quī flammās ex ōre ēdēbant; tum hīs iūnctīs ager quīdam arandus erat et dentēs dracōnis serendī. Hīs audītīs Iāsōn etsī rem esse summī perīculī intellegēbat, tamen, nē hanc occāsiōnem reī bene gerendae āmitteret, negōtium suscēpit.
De grammatico auxilio
Caput XII
At Mēdēa, rēgis fīlia, Iāsonem adamāvit, et ubi audīvit eum tantum perīculum subitūrum esse, rem aegrē ferēbat. Intellegēbat enim patrem suum hunc labōrem prōposuisse eō ipsō cōnsiliō, ut Iāsōn morerētur. Quae cum ita essent, Mēdēa, quae summam scientiam medicīnae habēbat, hōc cōnsilium iniit. Mediā nocte īnsciente patre ex urbe ēvāsit, et postquam in montīs fīnitimōs vēnit, herbās quāsdam carpsit; tum sūcō expressō unguentum parāvit quod vī suā corpus aleret nervōsque cōnfīrmāret.
Hōc factō Iāsonī unguentum dedit; praecēpit autem ut eō diē quō istī labōrēs cōnficiendī essent corpus suum et arma māne oblineret. Iāsōn etsī paene omnibus hominibus māgnitūdine et vīribus corporis antecellēbat (vīta enim omnis in vēnātiōnibus atque in studiō reī mīlitāris cōnsūmēbātur), tamen hōc cōnsilium nōn neglegendum esse cēnsēbat.
Iam Medaea novo succensa ab Iasone amore
Et meliora videns, deteriora probat.
Auxiliumque Duci promittit ut aure secum
Vellera tam diro tutus ab hoste ferat.
De grammatico auxilio
Caput XIII
Ubi is diēs vēnit quem rēx ad arandum agrum ēdīxerat, Iāsōn ortā lūce cum sociīs ad locum cōnstitūtum sē contulit. Ibi stabulum ingēns repperit, in quō taurī erant inclūsī; tum portīs apertīs taurōs in lūcem trāxit, et summā cum difficultāte iugum imposuit. At Aeētēs cum vidēret taurōs nihil contrā Iāsonem valēre, māgnopere mīrātus est; nesciēbat enim fīliam suam auxilium eī dedisse.
Tum Iāsōn omnibus aspicientibus agrum arāre coepit, quā in rē tantam dīligentiam praebuit ut ante merīdiem tōtum opus cōnfēcerit. Hōc factō ad locum ubi rēx sedēbat adiit et dentīs dracōnis postulāvit; quōs ubi accēpit, in agrum quem arāverat māgnā cum dīligentiā sparsit. Hōrum autem dentium nātūra erat tālis ut in eō locō ubi sēmentēs factae essent virī armātī mīrō quōdam modō gīgnerentur.
De grammatico auxilio