โรคสะเก็ดเงิน

โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) เข้าใจง่าย จัดการได้ และอยู่ร่วมกับมันอย่างมั่นใจ

โรคสะเก็ดเงินเป็นโรคผิวหนังเรื้อรังที่พบบ่อย แต่ยังคงมีคนจำนวนมากเข้าใจผิดว่าเป็นโรคติดต่อ ความจริงแล้ว โรคสะเก็ดเงินไม่ใช่โรคติดต่อ และไม่ใช่เรื่องน่ารังเกียจ แต่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันร่วมกับ ปัจจัยทางกรรมพันธุ์ สิ่งแวดล้อม และพฤติกรรมบางอย่างที่กระตุ้นให้เกิดโรค

โรคสะเก็ดเงินเกิดขึ้นได้อย่างไร

โดยปกติแล้ว ผิวหนังของคนเราจะใช้เวลาประมาณ 28 วัน ในการผลัดเซลล์ แต่ในผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงิน ระบบภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะเซลล์ T-cells จะถูกกระตุ้นให้หลั่งสารอักเสบ (เช่น TNF-α, IL-17, IL-23) ออกมามากผิดปกติ ทำให้ผิวหนังเร่งสร้างเซลล์ใหม่ในเวลาเพียง 3–5 วัน เท่านั้น การสะสมอย่างรวดเร็วของเซลล์ผิวที่ตายแล้วนี้เองที่ทำให้เกิดเป็น ผื่นแดงหนา มีสะเก็ดสีขาวเงิน ปกคลุมตามมา

ชนิดของโรคสะเก็ดเงิน

โรคสะเก็ดเงินมีหลายรูปแบบ โดยที่พบบ่อย ได้แก่

1. Plaque psoriasis – พบบ่อยที่สุด มีผื่นแดงนูนและสะเก็ดเงินหนาปกคลุม

2. Guttate psoriasis – มักเกิดตามหลังการติดเชื้อ เช่น คออักเสบ มีผื่นเล็ก ๆ กระจายทั่วตัว

3. Inverse psoriasis – พบตามข้อพับ เช่น รักแร้ ขาหนีบ มักไม่มีสะเก็ดหนามาก

4. Pustular psoriasis – มีตุ่มหนองเล็ก ๆ ร่วมกับผื่นแดง

5. Erythrodermic psoriasis – รุนแรงที่สุด ผื่นแดงและสะเก็ดกระจายทั่วร่างกาย อาจเป็นอันตรายได้

อาการที่สังเกตได้

• ผื่นแดงนูน ที่มีขอบเขตชัดเจน

• มีสะเก็ดหนาสีขาวเงินปกคลุม

• มักพบบริเวณ ข้อศอก หัวเข่า หนังศีรษะ หลังส่วนล่าง

• บางรายอาจมีอาการคัน เจ็บ หรือผิวแตกจนมีเลือดออก

• ผู้ป่วยบางส่วนอาจมี ข้ออักเสบสะเก็ดเงิน (Psoriatic Arthritis) ร่วมด้วย

ปัจจัยกระตุ้นที่ควรระวัง

แม้สาเหตุหลักจะมาจากระบบภูมิคุ้มกัน แต่ปัจจัยภายนอกบางอย่างสามารถทำให้อาการกำเริบได้ เช่น:

• ความเครียด และการพักผ่อนไม่เพียงพอ

• การติดเชื้อ เช่น คออักเสบ

• การดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่

• ยาบางชนิด เช่น ยาลดความดันบางกลุ่ม

• การเกาผิวหรือมีบาดแผล

นอกจากนี้ยังมีการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยสะเก็ดเงินมีความเสี่ยงสูงขึ้นในการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ และโรคอ้วน ดังนั้นจึงควรใส่ใจสุขภาพโดยรวมควบคู่กันไปด้วย

แนวทางการรักษา

แม้โรคสะเก็ดเงินยังไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่การรักษาสามารถควบคุมอาการและทำให้ผู้ป่วยใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติ

1. การรักษาภายนอก

• ยาทาสเตียรอยด์

• ครีมวิตามินดี (calcipotriol)

• แชมพูหรือโลชั่นที่มีกรดซาลิไซลิก

2. การรักษาด้วยแสง (Phototherapy)

การฉายแสง UVB ช่วยลดการอักเสบและการหนาตัวของผิวหนัง

3. ยารับประทานหรือยาฉีด

• เช่น Methotrexate, Cyclosporine

• ยาชีวภาพ (Biologics) เช่น Adalimumab, Secukinumab, Ustekinumab ซึ่งออกฤทธิ์ตรงต่อกลไกภูมิคุ้มกัน

การดูแลตัวเองที่สำคัญ

• ใช้มอยส์เจอร์ไรเซอร์บำรุงผิวให้ชุ่มชื้นเสมอ

• จัดการความเครียด และพักผ่อนให้เพียงพอ

• หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่

• ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม

• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เพื่อลดความเสี่ยงโรคร่วม

• พบแพทย์ตามนัดและปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด

สรุป

โรคสะเก็ดเงินเป็นโรคผิวหนังเรื้อรังที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน ร่วมกับปัจจัยด้านกรรมพันธุ์ สิ่งแวดล้อม และพฤติกรรม ไม่ใช่โรคติดต่อ แม้จะยังไม่มีวิธีรักษาให้หายขาด แต่ด้วยการรักษาที่ทันสมัยและการดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี ผู้ป่วยสามารถควบคุมอาการได้ และใช้ชีวิตได้อย่างมั่นใจ

สิ่งสำคัญคือ การเข้าใจว่าโรคนี้ไม่ใช่ความผิดหรือความน่ารังเกียจ แต่เป็นเพียงหนึ่งในโรคเรื้อรังที่สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างปกติ หากมีความรู้และการดูแลที่ถูกต้อง

ย่าหลงเชื่อโฆษณาที่อ้างว่ามียาหรือสมุนไพรที่รักษาโรคสะเก็ดเงินให้หายขาดได้ ปัจจุบันยังไม่มียาใดที่รักษาให้หายขาด 100% การรักษาที่ถูกต้องควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ครับ 

บทความโดย 

นายแพทย์ กิจจา จำปาศรี