นางสาวนิตยา สมภูงา

นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรปฏิบัติการ

 รับผิดชอบ ตำบลบึงโขงหลง

ข้อมูลพื้นฐานตำบลบึงโขงหลง

ประวัติความเป็นมา :

ตำบลบึงโขงหลง ได้ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.2525 แยกออกจากตำบลโพธิ์หมากแข้ง ที่มีชื่อว่าตำบลบึงโขงหลง เนื่องมาจากในเขตพื้นที่ตำบลนี้ มีบึงน้ำขนาดกว้างใหญ่มาก มีน้ำขังตลอดปีลักษณะเหมือนแม่น้ำโขง จึงให้ชื่อว่า"บึงโขงหลง"ซึ่งเป็นบึงน้ำที่อุดมไปด้วยปลาน้ำจืดทุกชนิดถือเป็นแหล่งน้ำที่หล่อแหล่งชีวิตเกษตรในตำบลนี้และตำบลใกล้เคียงได้ตลอดปี เพื่อให้บึงแห่งนี้เป็นเอกลักษณ์ของตำบลจึงให้ตำบลนี้ชื่อว่า "ตำบลบึงโขงหลง" จากนั้นสืบมาจนถึงปัจจุบัน

 สภาพทั่วไปของตำบล :

         ตำบลบึงโขงหลง เป็นที่ราบลุ่ม มีอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ คือ อ่างเก็บน้ำบึงโขงหลง

 อาณาเขตตำบล :

ทิศเหนือ ติดต่อ ต.โสกก่าม อ.เซกา จ.บึงกาฬ

ทิศใต้ ติดต่อ ต.โพธิ์หมากแข้ง อ.บึงโขงหลง จ.บึงกาฬ

ทิศตะวันออก ติดต่อ ต.โพธิ์หมากแข้ง อ.บึงโขงหลง จ.บึงกาฬ

ทิศตะวันตก ติดต่อ ต.เซกา, บ้านต้อง อ.เซกา จ.บึงกาฬ

จำนวนประชากรของตำบล :

จำนวนประชากรทั้งสิ้น 10,973 คน เป็นชาย 5,438 คน เป็นหญิง 5,535 คน

 ข้อมูลอาชีพของตำบล :

อาชีพหลัก ทำนา 

อาชีพเสริม ค้าขาย

 ข้อมูลสถานที่สำคัญของตำบล :

1. วัดนันทรารามมงคล 

2. วัดภูมิบาล 

3. วัดศิริมงคลวราราม 

4. วัดสว่างวารี 

5. สถานีตำรวจ 1 แห่ง 

4. สถานีอนามัยประจำตำบล 1 แห่ง 

 1. ด้านสังคม

1.1 ประชากร

จำนวนประชากรทั้งหมด 10,973  คน ชาย 5,438 คน หญิง 5,535 คน 

จำนวนครัวเรือนทั้งหมด  4,120 ครัวเรือน

ตารางแสดงจำนวนประชากรและจำนวนครัวเรือน

2. ข้อมูลด้านเศรษฐกิจ

- พื้นที่ทั้งหมด 67,265 ไร่ 

- พื้นที่ทำการเกษตร 26,450 .88 ไร่ 

- พื้นที่อื่นๆ 40,814.12 ไร่ 

-พื้นที่ทำการเกษตร  (ปี 2566)

- พื้นที่ปลูกข้าว 8,224.42 ไร่ 

- พื้นที่ปลูกยางพารา 14,672.50 ไร่ 

- พื้นที่ไม้ผล 498.71 ไร่

- พื้นที่ปลูกปาล์มน้ำมัน 427.75 ไร่

- มันสำปะหลัง 13.00 ไร่

- ไม้โตเร็ว 2,318.00 ไร่

- พืชผัก 16.50 ไร่

- พืชอื่นๆ 280 .00 ไร่

3. ข้อมูลด้านสังคม

3.1 การตลาดและสถานที่จำหน่าย

ในเขตตำบลบึงโขงหลง มีพ่อค้ารับซื้อผลผลิตการเกษตรรายใหญ่มีหลายแห่ง ทำให้มีการแข่งขันการตลาดสูง การจำหน่ายผลิตผลทางการเกษตร และเกษตรกรจำหน่ายในพื้นที่หมู่บ้านและตำบล

3.2 การเกษตร

ด้านพืช (ปี 2566)

3.2.1. พื้นที่ทำนาทั้งหมด 8,224.42 ไร่ 

        - ผลผลิตข้าวเหนียวเฉลี่ย 350 กก./ไร่ 

        - ผลผลิตข้าวเจ้าเฉลี่ย 320 กก./ไร่

3.2.2. พื้นที่ปลูกยางพาราทั้งหมด 14,672.50 ไร่ 

         - ผลผลิตยางพาราเฉลี่ย 220 กก./ไร่

3.2.3. พื้นที่มันสำปะหลังทั้งหมด 13.00 ไร่ 

         - ผลผลิตมันสำปะหลัง 2,500 กก./ไร่

3.2.4. พื้นที่ไม้ผลทั้งหมด 498.71 ไร่

ด้านปศุสัตว์ 

    - โค จำนวน 478 ตัว 

    - กระบือ จำนวน 324 ตัว 

    - สุกร จำนวน 366 ตัว 

    - เป็ดไก่ จำนวน 5,450 ตัว (เลี้ยงแบบปล่อยทุ่ง)

ด้านประมง 

   - บ่อปลา จำนวน 218 บ่อ จำนวน 237 ไร่ เลี้ยงแบบธรรมชาติ

แนวทางการพัฒนาตำบลบึงโขงหลง

1. ข้อเท็จจริง

ตำบลบึงโขงหลง มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่มมีแหล่งน้ำขนาดใหญ่ คือ บึงโขงหลง มีพื้นที่ประมาณ 7,000 ไร่ และมีแหล่งน้ำขนาดเล็ก เช่น ฝาย ลำห้วยต่างๆ หลายแห่ง พื้นที่ราบลุ่มใช้ทำนา พื้นที่ดอนปลูกยางพารา ปลูกพืชไร่ นอกจากนี้ประชากรในพื้นที่มีการประกอบอาชีพด้านการเกษตร จับปลาขายและรับจ้างทั่วไปในเขตตำบล อำเภอ และต่างจังหวัด

2. การวิเคราะห์สภาพสิ่งแวดล้อม

จุดแข็ง

- มีพื้นที่ราบเหมาะสำหรับปลูกข้าว 

- สภาพภูมิอากาศและพื้นที่เหมาะสำหรับการปลูกไม้ผล ยางพารา อ้อย มันสำปะหลัง 

- ดินสามารถปลูกพืชได้หลายชนิด 

- มีแหล่งท่องเที่ยวในเขตตำบล 

- การคมนาคมสะดวก 

- การทำการเกษตร

จุดอ่อน

- ขาดแหล่งน้ำในการเพาะปลูกพืชฤดูแล้ง 

- ทำการเกษตรที่อาศัยน้ำฝนในตำบลบึงโขงหลง

- ความอุดมสมบูรณ์ของดินต่ำ 

- ที่ราบลุ่มน้ำท่วมซ้ำซาก ที่ดอนจะแห้งแล้ง 

- ปัจจัยการผลิตมีราคาสูง เช่น ปุ๋ยเคมี พันธุ์พืช ปุ๋ยชีวภาพ 

- ต้นทุนการผลิตสูงในเขตที่ดอน โดยเฉพาะการสูบน้ำ 

- เกษตรกรขาดการรวมกลุ่ม การขนส่งมีราคาสูง 

- เกษตรกรไปทำงานต่างจังหวัด 

- เกษตรกรไม่มีรายได้เสริม

3. โอกาส

ตลาดการผลิต ได้แก่ ข้าวเหนียว ข้าวเจ้า ยางพารา มีตลาดรองรับได้มาก มีพื้นที่การคมนาคมสะดวกต่อการส่งและจุดศูนย์กลางในตลาดท้องถิ่น 

ภัยคุกคามเกษตรกรในตำบลบึงโขงหลง มีต้นทุนการผลิตทางการเกษตรสูง เนื่องจากปัจจัยการผลิตมีราคาสูง เช่น ปุ๋ย ชนิดต่างๆ น้ำมันเชื้อเพลิง

ปัญหา

- ปัญหาการจัดการน้ำในฤดูฝน 

- ฤดูแล้งก็ต้องอาศัยน้ำฝน 

- ความอุดมสมบูรณ์ของดินต่ำ 

- เกษตรกรขาดแคลนเงินลงทุนในการผลิตสินค้า โดยเฉพาะการผลิตยางพารา 

- ปัจจัยการผลิตมีราคาสูง เช่น ปุ๋ยเคมี ปุ๋ยหมักชีวภาพ น้ำมันเชื้อเพลิง 

- เครื่องมืออุปกรณ์มีราคา เช่น เครื่องสูบน้ำ เครื่องพ่นยาปราบศัตรูหรือเครื่องพ่นปุ๋ยน้ำ 

- เกษตรกรขาดการรวมกลุ่มอาชีพ 

- ที่ราบลุ่มน้ำท่วม ที่ดอนแห้งแล้ง 

- ขาดอินทรีย์วัตถุในดินเพาะปลูก

แนวทางแก้ไข

- พัฒนาแหล่งน้ำ เช่น ขุดลอก ห้วย หนอง คลอง บึง สระเก็บกักน้ำ 

- ทำไร่นาสวนผสมในพื้นที่เกษตรกรทั่วไป 

- ลงทุนการผลิตในการทำการเกษตร ให้เกษตรกรเป็นผู้ผลิตปุ๋ยหมักชีวภาพใช้เอง รวมทั้งการใช้ปุ๋ยคอก 

- ผลิตพันธุ์พืชในตำบล เช่น พันธุ์ข้าว พันธุ์ยางพารา 

- พัฒนาสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานในไร่นา 

- ให้ความรู้เทคโนโลยีการผลิตในการเกษตร เพื่อเพิ่มผลผลิตและลดต้นทุนการผลิตรวมทั้งการพัฒนาคุณภาพสินค้าการเกษตร

4. วิธีดำเนินการ

- ถ่ายทอดเทคโนโลยีการทำปุ๋ยหมักชีวภาพในกลุ่มอาชีพการทำนา, ทำสวน, ทำไร่ 

- สนับสนุนเงินทุนการผลิต 

- จัดตั้งกลุ่มการผลิตและธุรกิจเกษตร 

- สนับสนุนจัดตั้งโรงงานขนาดเล็ก ปุ๋ยชีวภาพในชุมชน หมู่บ้าน ตำบล 

- ให้การรับรองมาตรฐานฟาร์ม 

- ส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง 

- สร้างความสัมพันธ์กับกลุ่มผู้ปลูกข้าว กลุ่มยางพารา กลุ่มทำปุ๋ยหมักชีวภาพ 

- สร้างเสริมสมรรถนะด้านการสหกรณ์และให้บริการวิชาการเกษตรและการตลาด

5. เป้าหมายการดำเนินงาน

1. กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าว 1,060 ราย เนื้อที่ 12,000 ไร่ 

2. กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา เกษตรกร 4 กลุ่ม 518 ราย เนื้อที่ 7,600 ไร่ 

3. กลุ่มเกษตรกรผู้ทำปุ๋ยหมักชีวภาพ 3 กลุ่ม 108 ราย 

4. ส่งเสริมการปลูกผักสวนครัว 520 ราย 200 ไร่ 

5. องค์ความรู้การสหกรณ์และให้บริการทางวิชาการให้แก่อาสาสมัครเกษตรกรผู้นำท้องถิ่น 34 คน 

6. ส่งเสริมเลี้ยงปลาในนาข้าว 40 ราย 46 ไร่ 

7. ส่งเสริมการเลี้ยงกระบือ 50 ราย 200 ตัว 

8. ส่งเสริมการเลี้ยงสุกร 25 ราย 200 ตัว 

9. กลุ่มแปรรูป 2 กลุ่ม 50 ราย 

10. กลุ่มเพาะเห็ดนางฟ้านางรม 100 ราย 4 กลุ่ม